Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo telekomunikacyjne

Druk nr 306

Warszawa, 14 lutego 2012 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja








Pani

Ewa
Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej




Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2
kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:


- o zmianie ustawy - Prawo
telekomunikacyjne.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Józefa Rackiego.

(-) Krzysztof Borkowski;
(-)


Jan Bury;
(-)

Marek Gos; (-) Jarosław
Górczyński; (-) Eugeniusz Tomasz Grzeszczak; (-) Stanisław Kalemba;
(-) Eugeniusz Kłopotek; (-) Jan Łopata; (-) Mieczysław Marcin Łuczak;
(-) Mirosław Pawlak; (-) Waldemar Pawlak; (-) Józef Racki; (-) Marek
Sawicki; (-) Henryk Smolarz; (-) Zbigniew Sosnowski; (-) Andrzej Sztorc;
(-) Genowefa Tokarska; (-) Piotr Walkowski; (-) Zbigniew Włodkowski;
(-) Piotr Zgorzelski.
Projekt



USTAWA
z dnia ………………….. 2012 r.

o zmianie ustawy - Prawo telekomunikacyjne


Art. 1. W ustawie z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2004 r. Nr
171, poz. 1800, z późn. zm.1) w art. 180a w ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

„1) zatrzymywać i przechowywać dane, o których mowa w art. 180c, generowane w sieci
telekomunikacyjnej lub przez nich przetwarzane, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
przez okres 6 miesięcy, licząc od dnia połączenia lub nieudanej próby połączenia, a z dniem
upływu tego okresu dane te niszczyć, z wyjątkiem tych, które zostały zabezpieczone, zgodnie
z przepisami odrębnymi;”.

Art. 2 Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 czerwca 2012 r.










1 Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 163, poz.
1362 i Nr 267, poz. 2258, z 2006 r. Nr 12, poz. 66, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 170, poz. 1217, Nr 220, poz. 1600,
Nr 235, poz. 1700 i Nr 249, poz. 1834, z 2007 r. Nr 23, poz. 137, Nr 50, poz. 331 i Nr 82, poz. 556, z 2008 r. Nr
17, poz. 101 i Nr 227, poz. 1505, z 2009 r. Nr 11, poz. 59, Nr 18, poz. 97 i Nr 85, poz. 716, z 2010 r. Nr 81, poz.
530, Nr 86, poz. 554, Nr 106, poz. 675, Nr 182, poz. 1228, Nr 219, poz. 1443, Nr 229, poz. 1499 i Nr 238, poz.
1578 oraz z 2011 r. Nr 102, poz. 586 i 587, Nr 134, poz. 779, Nr 153, poz. 903 i Nr, Nr 171, poz. 1016 i Nr 233,
poz. 1381, Nr 234 poz.1390.
UZASADNIENIE
Cel i potrzeba uchwalenia ustawy
Zgodnie z art. 180a ust. 1 ustawy z dnia 16 lipca 2004 roku - Prawo telekomunikacyjne
(Dz.U. z 2004 r. Nr 171, poz. 1800 z późn. zm.) operator publicznej sieci telekomunikacyjnej
oraz dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych są obowiązani na własny
koszt zatrzymywać i przechowywać dane niezbędne do ustalenia zakończenia sieci,
telekomunikacyjnego urządzenia końcowego, użytkownika końcowego inicjującego
połączenie oraz do ustalenia użytkownika do którego połączenie jest kierowane, a także
określenia daty i godziny połączenia, czasu jego trwania, rodzaju połączenia oraz lokalizacji
telekomunikacyjnego urządzenia końcowego. Wskazane wyżej podmioty są zobowiązane do
przechowywania tych danych przez okres 24 miesięcy, licząc od dnia połączenia lub
nieudanej próby połączenia. Dane, za wyjątkiem tych, które zostały zabezpieczone na
podstawie innych przepisów, zostają zniszczone z upływem tego okresu. Celem omawianego
unormowania jest zapewnienie dostępności danych służbom, prokuraturze i sądom w celu
przeprowadzania dochodzenia, wykrywania i ścigania przestępstw.

Regulacja dotycząca obowiązku retencji danych telekomunikacyjnych, czyli tłumacząc to
pojęcie - obowiązku przechowywania informacji o połączeniach wkracza w sposób istotny i
drastyczny w sferę prawnie chronionej prywatności każdego obywatela. W obliczu
postępującego rozwoju technik informatycznych gromadzenie i przechowywanie danych
retencyjnych jest silnie inwazyjnym narzędziem. Jak podkreśla Peter Hustinx, Europejski
Inspektor Ochrony Danych „Zatrzymywanie i przechowywanie danych o połączeniach
telekomunikacyjnych i lokalizacji wszystkich osób w UE, które używają telefonu lub Internetu,
jest poważną ingerencją w ich prawo do prywatności”. Tego rodzaju praktyka może
powodować u obywatela poczucie permanentnej inwigilacji, ponieważ jego „aktywność” w
przestrzeni telekomunikacyjnej jest rejestrowana i zapisywana. Użytkownicy telefonów czy
Internetu często jednak nie mają świadomości, iż informacje o ich „aktywności” są
gromadzone i przechowywane „na wszelki wypadek”. Należy więc postulować ograniczenie
okresu przechowywania tychże danych do minimum.

Odwołując się do sfery prywatności obywatela celowe wydaje się ponadto ustalenie,
czy zatrzymywanie i przechowywanie danych telekomunikacyjnych spełnia konstytucyjny
warunek proporcjonalności. Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12
grudnia 2005 roku (K 32/04): „W demokratycznym państwie prawnym nie jest konieczne
przechowywanie informacji na temat obywateli, uzyskanych w toku czynności operacyjnych ze
względu na potencjalną przydatność tych informacji”. Wobec powyższego obowiązujące
przepisy mogą także budzić wątpliwości, co do ich konstytucyjności. Obowiązek
zatrzymywania i przechowywania danych telekomunikacyjnych jest jednak przewidziany
przez prawo europejskie, a państwa członkowskie zostały zobligowane do wdrożenia
unijnych regulacji do krajowych porządków prawnych. Podsumowując niniejszy wątek,
wobec konieczności zgodności polskiego prawa z prawem europejskim możemy jedynie
mówić o zmniejszeniu okresu przechowywania powyższych danych do określonego okresu.

Przechowywanie danych retencyjnych zostało w 2006 roku wydłużone z 12 miesięcy
do 24 miesięcy. Jest to tym samym maksymalny okres dopuszczany przez unijne prawo.
Należy uznać, iż nie ma uzasadnienia by w polskich warunkach prawnych podmioty
telekomunikacyjne przechowywały przedmiotowe dane przez tak długi okres, ponosząc tym
samym koszty, które następnie skutkują odpowiednio wyższymi opłatami za korzystanie z ich
usług. Warto dodać, iż większość europejskich państw wprowadziło regulacje, na podstawie
których dane retencyjne są przechowywane znacznie krócej, np. przez 6 miesięcy (Niemcy,
Litwa, Luksemburg, Słowacja, Holandia), 12 miesięcy (Dania, Francja, Wielka Brytania,
Hiszpania), 18 miesięcy (Łotwa, Słowenia). Oprócz Polski okres 24 miesięcy przyjęły także
Irlandia i Włochy.

Jako wnioskodawcy projektowanej zmiany Prawa telekomunikacyjnego wskazujemy
ponadto, że wątpliwości co do konstytucyjności przepisów normujących przechowywanie
danych telekomunikacyjnych wyrażał także Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Prokurator
Generalny. Rozwiązania te są również krytykowane przez organizacje pozarządowe oraz
podmioty telekomunikacyjne.
Skutki społeczne uchwalenia ustawy
Projekt niesie za sobą pozytywne skutki społeczne.
W obliczu nasilających się protestów społeczeństwa obywatelskiego wobec międzynarodowej
umowy ACTA (Anti-counterfeiting trade agreement) dotyczącej walki z łamaniem praw
własności intelektualnej oraz handlem podrabianymi towarami należy szczególną uwagę
zwrócić na krajowe przepisy, które w sposób nazbyt inwazyjny wkraczają w prawa i wolności
obywatela. Szczególne znaczenie ma tu obszar prywatności skupiający się wokół
problematyki konstytucyjnej ochrony wolności komunikowania się.
Uchwalenie projektowanej ustawy nie spowoduje konieczności wydania nowych lub zmiany
istniejących aktów prawnych, w tym aktów wykonawczych.

Skutki finansowe i gospodarcze przyjęcia nowelizacji
Proponowana zmiana nie powoduje obciążenia budżetu państwa ani budżetów jednostek
samorządu terytorialnego. Nie ma też wpływu na rynek pracy, konkurencyjność wewnętrzną,
ani rozwój regionalny.

Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. Dyrektywa 2006/24/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 roku w sprawie zatrzymywania generowanych
lub przetwarzanych danych w związku ze świadczeniem ogólnie dostępnych usług łączności
elektronicznej lub udostępnieniem publicznych sieci łączności oraz zmieniająca dyrektywę
2002/588/WE w art. 6 przewiduje, iż przedmiotowe dane są zatrzymywane na okresy nie
krótsze niż 6 miesięcy oraz nie dłuższe niż dwa lata od daty połączenia.