Rządowy projekt ustawy o Karcie Dużej Rodziny

– koszt osobowy obsługi jednego wniosku o duplikat – 10% kosztu zwykłego wniosku – 10%
x 13,40 zł = 1,34 zł (10% x 2 000 zł brutto /168 h/ 60 min x 68 min.),

– koszt osobowy obsługi jednego wniosku w związku z urodzeniem dziecka w rodzinie będącej
w systemie lub w przypadku przyznania nowej Karty członkowi rodziny wielodzietnej, który był
już posiadaczem Karty – 20% zwykłego wniosku – 20% x 13,40 zł = 2,68 zł (20% x 2 000 zł brutto
/168 h/ 60 min x 68 min.).

Przyjmuje się, że w programie będzie 627 tys. rodzin, z tego do końca 2014 r. będzie 150 tys.
rodzin (0,810 mln Kart), na koniec 2015 r. 508 tys. rodzin (2,743 mln Kart), a na koniec 2016 r.
– 627 tys. rodzin wielodzietnych (tj. 3,385 mln Kart). Od 2016 r. przyjęto, że będą wydawane
duplikaty 255,1 tys. rocznie, a także założono coroczny wzrost liczby nowych rodzin
wielodzietnych – 5,7 tys. nowych rodzin (28,6 tys. Kart) i coroczny wzrost liczby nowych osób
w rodzinach wielodzietnych – 14,1 tys.

Koszt wydruku centralnego za jedną Kartę wynosi 7,87 zł brutto. Będzie on finansowany ze
środków budżetu państwa poprzez zwiększenie limitu wydatków ministra właściwego do spraw
rodziny na dany rok.
Koszty uprawnień udzielonych przez instytucje podległe właściwym ministrom finansowane będą
z budżetów tych jednostek lub budżetów dysponentów właściwych części budżetowych.
Koszt koordynacji programu przez ministra właściwego do spraw rodziny będzie finansowany ze
środków budżetu państwa poprzez zwiększenie limitu wydatków ministra właściwego do spraw
rodziny na dany rok.
Koszt zawierania umów z podmiotami przystępującymi do programu, innymi niż instytucje
zgłoszone przez właściwych ministrów (umowy zawierać będzie minister właściwy do spraw
rodziny, wojewoda na podstawie porozumienia zawartego z ministrem właściwym do spraw
rodziny lub organizacja pozarządowa na podstawie zlecenia ministra właściwego do spraw
rodziny) będzie finansowany ze środków budżetu państwa.

MSW
Planuje się, że realizacja zadania związanego z wydawaniem paszportów członkom rodzin
wielodzietnych z obniżoną opłatą paszportową będzie finansowana ze środków budżetu państwa.
Do szacunku wydatków przyjęto następujące założenia:
− koszt produkcji jednego paszportu – 78,17 zł, w tym: zakup książeczki – 58,36 zł;
teletransmisja danych – 1,98 zł; usługa certyfikacji CIS – 0,86 zł; serwis systemu PSI – 7,61
zł; wysyłka – 0,15 zł; pozostałe koszty – 9,21 zł),
− średni koszt administracyjny organów paszportowych związany z obsługą jednego wniosku
paszportowego – 33,04 zł, uwzględniający m.in. koszty pracownicze, koszty materiałów
biurowych, koszty utrzymania lokali. Realizacja przedmiotowego zadania nie pociągnie za
sobą konieczności zwiększenia zatrudnienia w organach paszportowych (średni koszt
administracyjny obsługi jednego wniosku paszportowego został ustalony w oparciu o dane
przekazane z wydziałów spraw obywatelskich urzędów wojewódzkich),
− liczbę rodzin wielodzietnych – 626,8 tys. rodzin z 3 i więcej dzieci do 24. roku życia na
utrzymaniu rodziców tj. 3 368 500 osób (na podstawie GUS-NSP 2011),
− liczbę dokumentów paszportowych wydanych w 2011 r. (tj. 1 442 124 dokumenty)
w stosunku do liczby obywateli polskich (tj. 38 511 800 osób) co stanowi 3,74% w skali roku
(1442124 / 38511800 x 100 = 3,74%*). Na tej podstawie założono, że w 2015 r. może
ubiegać się ok. 102,6 tys. osób,
− spośród 102,6 tys. osób (508 tys. rodzin x 5,4 osoby w rodzinie x 3,74%) mogących ubiegać
się o wydanie paszportu w skali roku wyodrębniono 3 kategorie wiekowe** warunkujące
wysokość opłaty paszportowej, tj.: osoby dorosłe (rodzice) – 39,0 tys.; osoby małoletnie
w wieku 14–24 – 29,7 tys.; osoby małoletnie w wieku 0–14 – 33,9 tys. Na gruncie
obowiązujących przepisów opłata paszportowa wynosi: dla osób dorosłych – 140 zł, dla osób
13
małoletnich w wieku 14–24 – 70 zł, dla osób małoletnich w wieku 0–14 – 30 zł.
Wprowadzenie przedmiotowej ulgi spowoduje obniżenie powyższych opłat o 50%.
∗ przedmiotowe założenie zostało przyjęte na podstawie ostatnich oficjalnych i dostępnych danych statystycznych
dotyczących liczby ludności w Polsce (GUS-NSP 2011), z uwzględnieniem podziału na poszczególne kategorie
wiekowe. W odniesieniu do tych danych uwzględniono całkowitą liczbę dokumentów paszportowych wydanych
obywatelom polskim w 2011 r. Wskazać należy, iż w kolejnych latach liczba wydanych dokumentów
paszportowych, jak i ich struktura (odstąpiono od wydawania paszportów tymczasowych z rocznym terminem
ważności dla osób małoletnich w wieku do 5. roku życia, na rzecz wydawania tej kategorii osób paszportów
biometrycznych z 5 letnim terminem ważności) ulegała pewnym zmianom, co może w pewnym stopniu wpłynąć
na zakładany wskaźnik (3,74%) członków rodzin wielodzietnych ubiegających się w skali roku o wydanie
paszportu. Przedmiotowa zmiana nie powinna natomiast w sposób istotny wpłynąć na rząd wielkości.
** kategorie wiekowe zostały wyodrębnione na podstawie dostępnych danych statystycznych dotyczących struktury
wiekowej społeczeństwa (GUS-NSP 2011). Przyjęte granice wieku nie odzwierciedlają kategorii wiekowej osób,
określonych przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 lutego 2010 r. w sprawie opłat za wydanie
dokumentu paszportowego oraz ich zwrotu (Dz. U. Nr 25, poz. 126), tj. osoby małoletnie w wieku 0–13; osoby
małoletnie w wieku 14–25; osoby powyżej 25. r.ż. warunkującej wysokość pobieranej opłaty paszportowej.

− coroczny wzrost liczby osób w już funkcjonujących rodzinach wielodzietnych – 14,1 tys., tj.
nowo narodzonych dzieci oraz wzrost liczby nowo powstałych rodzin wielodzietnych –
5,7 tys., tj. ok. 28,6 tys. osób (5,7 tys. rodzin x 5 osób). Prognozowany wzrost został ustalony
przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej w ramach prac nad projektem uchwały Rady
Ministrów w sprawie ustanowienia rządowego programu dla rodzin wielodzietnych, a także
projektem rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków realizacji
rządowego programu dla rodzin wielodzietnych. Przyjmując za MPiPS założenie, iż każdego
roku będzie następował zarówno wzrost liczby osób w rodzinach wielodzietnych, jak również
wzrost nowo powstałych rodzin wielodzietnych, a także zgodnie ze wskazanym powyżej
kryterium, przyjęto, iż wzrost liczby członków rodzin wielodzietnych ubiegających się
o wydanie paszportu będzie następował sukcesywnie rok po roku, a współczynnik jego
wzrostu wyniesie 3,74 % (z uwzględnieniem podziału na poszczególne kategorie wiekowe
wskazane w GUS-NSP 2011).

Wyjaśnienie:
– wydatki na realizację tzw. zadań paszportowych ponoszone są corocznie z budżetu części
42 – Sprawy wewnętrzne w ramach limitu przyznawanego Centrum Personalizacji
Dokumentów i należy przyjąć, że nawet ewentualne niewielkie zwiększenie – z tytułu
proponowanej ulgi – liczby wydawanych paszportów nie spowoduje zwiększania wydatków
części 42 budżetu. Należy również podkreślić, że przedstawione przez Departament Spraw
Obywatelskich MSW kalkulacje kosztów dotyczą ewentualnego zmniejszenia dochodów
budżetowych w związku z obniżoną kwotą pobieranych opłat za wydanie dokumentu
paszportowego. Kwoty te pomniejszą dochody osiągane w częściach 85 – Budżety
wojewodów, a ich odprowadzanie nie leży w gestii Ministra Spraw Wewnętrznych ani nie ma
bezpośredniego wpływu na poziom wydatków części 42,
– wprowadzenie dodatkowej ulgi dla członków rodzin wielodzietnych spowoduje, że ubytek
dochodów w latach 2015 – 2025 wyniesie ok. 8,61 mln zł.

MIiR
1. Liczba uprawnionych:
Z danych GUS-NSP 2011 wynika, że w każdej rodzinie jest dwoje uprawnionych (tj. rodzic i jego
małżonek), liczba uprawnionych wynosi 1 253,6 tys. osób. Zakłada się też, że rodzic w rodzinie
wielodzietnej jeździ pociągami tak samo często jak statystyczny Polak.
2. Rodzaj zastosowanej ulgi:
Wprowadzenie ulgi dla rodziców z rodzin wielodzietnych na przejazdy środkami publicznego
transportu zbiorowego kolejowego: w wysokości analogicznej jak dla dzieci i młodzieży szkolnej
do ukończenia 24. roku życia, tj. w wysokości 37% w pociągach osobowych, pośpiesznych
i ekspresowych na podstawie biletów jednorazowych i w wysokości 49% na podstawie biletów
miesięcznych (pociągi osobowe i pospieszne). Dopłata przysługuje do przejazdu pociągiem II
klasą (analogicznie jak w przypadku ulg dla dzieci i młodzieży szkolnej do ukończenia 24. roku
14
życia).

3. Liczba przejazdów na podstawie projektowanych ulg:
Liczbę przejazdów, która zostanie wykonana przez wszystkich uprawnionych, oszacowano na
podstawie ogólnopolskiej średniej wykorzystania transportu kolejowego obliczonej na podstawie
danych statystycznych publikowanych przez Urząd Transportu Kolejowego i danych przekazanych
przez przewoźników kolejowych.
Dla przewoźników regionalnych średnie wykorzystanie transportu kolejowego w roku 2013
wyniosło ok. 3,3 przejazdów na mieszkańca. W przypadku przejazdów PKP Intercity,
współczynnik ten to ok. 7 przejazdów na mieszkańca. Łącznie przyjęto więc średnio w roku 10,32
przejazdów koleją na obywatela (5,16 przejazdu tam i 5,16 przejazdu z powrotem, liczba obejmuje
zarówno przejazdy regionalne, jak i ogólnokrajowe). Należy jednak zauważyć, że część z tych
przejazdów odbywa się na podstawie biletów okresowych.
Udział biletów jednorazowych 37% i miesięcznych 49% w ogólnej liczbie przejazdów ulgowych
w 2013 r., zgodnie z danymi Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, był na podobnym poziomie.
Dla potrzeb niniejszej kalkulacji przyjęto więc, że 50% na podstawie biletów jednorazowych.
Informacja o liczbie przejazdów została opracowana na podstawie danych przygotowanych przez
PKP Intercity S.A. i Przewozy Regionalne sp. z o.o., dane dla pozostałych przewoźników
regionalnych są ekstrapolowane na podstawie danych PR oraz na bazie udziału w rynku
przewozów wg liczby pasażerów. Przewoźnicy przygotowali również szacunki dotyczące liczby
korzystających z biletów miesięcznych.
Zakłada się, że liczba przejazdów uprawnionych z wykorzystaniem ulgi będzie kształtowała się
na podobnym poziomie statystycznym jak obecne zainteresowanie przewozami kolejowymi oraz
że nowa ulga nie stworzy dodatkowego popytu na przejazdy, który znacząco przeniósłby się na
wzrost rekompensaty z budżetu państwa.
4. Średnia dopłata do przejazdu:
W przypadku biletów jednorazowych z danych Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju wynika, że
w 2013 r. średnia dopłata do biletu jednorazowego z ulgą ustawową w wymiarze 37% wyniosła
6 zł.
Dopłaty do biletów miesięcznych zostały określone na podstawie danych przedstawionych przez
przewoźników w zakresie szacowanego zainteresowania zakupem biletów miesięcznych na
podstawie obecnych trendów i danych historycznych. Obliczono, że średnia ważona dopłata do
biletu miesięcznego wyniosła 134,05 zł. Przewoźnicy określili szacowaną liczba biletów
miesięcznych na 96 348 (zarówno przewozy regionalne, jak i ogólnokrajowe).
Średnią wartość 1 biletu pobrano z cenników normalnych dla średniej odległości przewozu.
Przyjmuje się, że przy przejazdach osób uprawnionych do nowej ulgi kwoty te będą na podobnym
poziomie jak w przypadku przejazdów osób obecnie uprawnionych do ulg 37% i 49%.
5. Skutki finansowe:
Średnioroczna wysokość dotacji do biletów jednorazowych stanowi iloczyn średniej liczby
przejazdów na biletach jednorazowych i średniej wartości dotacji do jednego biletu
jednorazowego. Średnioroczna wysokość dotacji do biletów miesięcznych stanowi iloczyn
średniej liczby przejazdów na podstawie biletów miesięcznych i średniej wartości dotacji do
jednego przejazdu na podstawie biletu miesięcznego.
Średnioroczne skutki finansowe = liczba uprawnionych x średnia liczba przejazdów x średnia
dopłata do biletu.
Zgodnie z powyższymi założeniami przyjęto, iż:
Wysokość dotacji do biletów jednorazowych = 10,32 przejazdów na rok * 50% (udział biletów
jednorazowych w przejazdach ulgowych) * 1 253,6 tys. osób liczba uprawnionych * 6 zł dopłaty
15
do jednego biletu = 38,81 mln zł.
Wysokość dotacji do biletów miesięcznych = 96 348 (szacowana ilość biletów miesięcznych)*
134,05 zł dopłaty do jednego biletu = 12,91 mln zł.
Łącznie 51,72 mln zł rocznie.
MŚ
Rodzice ponoszą opłaty w wysokości ok. 5 zł, dzieci 2,5 zł, każdy park (23) odwiedza 1000
rodzin (2 dorosłych i 3 dzieci), czyli: 17,5 zł x 23 x 1000.
Szacuje się, że jest to maksymalny poziom kosztów – obecnie ani Ministerstwo Środowiska ani
parki narodowe nie dysponują statystykami w zakresie całkowitej liczby odwiedzających parki
narodowe i nie są w stanie ustalić, jaki odsetek odwiedzających stanowią członkowie rodzin
wielodzietnych. Jednocześnie należy wskazać, że będzie to finansowane ze zmniejszenia
przychodów własnych parków narodowych.

Obliczenia:
W 2015 r. wydatki budżetu państwa wyniosą ok. 72,49 mln zł, z tego:
1) ok. 15,25 mln zł w związku z wydrukiem centralnym (7,87 zł brutto x 1,938 mln Kart);
2) ok. 4,79 mln zł w związku z osobową obsługą przyjmowania wniosków (358 tys. wniosków x
13,40 zł);
3) ok. 0,15 mln zł w związku z koordynacją programu przez Ministerstwo Pracy i Polityki
Społecznej (2 etaty x 5 833,64 zł z kosztami pracodawcy x 13 m-cy; w ramach limitu
przyznanego w projekcie budżetu państwa na rok 2015, w części 44);
4) ok. 0,58 mln zł w związku z realizacją przez wojewodów zadań wynikających z programu,
tj. możliwością zawierania umów przez wojewodów oraz przekazywaniem przez wojewodów
zbiorczego sprawozdania ministrowi właściwemu do spraw rodziny (w tym również wydatki na
wynagrodzenia osobowe), a także w związku z możliwością zlecenia organizacjom
pozarządowym zawierania umów (3 tys. zł na realizację zadania x 16 jednostek realizujących
zadania na poziomie wojewódzkim x 12 m-cy);
5) ok. 51,72 mln zł w związku z wprowadzeniem ulgi dla rodziców z rodzin wielodzietnych na
przejazdy środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w wysokości 37%
w pociągach osobowych, pośpiesznych i ekspresowych na podstawie biletów jednorazowych
i w wysokości 49% na podstawie biletów miesięcznych (pociągi osobowe i pospieszne).

W 2016 r. wydatki budżetu państwa wyniosą ok. 62,89 mln zł, z tego:
1) ok. 7,39 mln zł w związku z wydrukiem centralnym (7,87 zł brutto x 0,94 mln Kart);
2) ok. 2,05 mln zł w związku z osobową obsługą przyjmowania wniosków (119 tys. wniosków x
13,40 zł + 14,1 tys. wniosków na nowych członków rodzin wielodzietnych x 2,68 zł + 255,1 tys.
wniosków o duplikat x 1,34 zł + 5,7 tys. wniosków dla nowo powstałych rodzin wielodzietnych x
13,40 zł);
3) ok. 0,15 mln zł w związku z koordynacją programu przez Ministerstwo Pracy i Polityki
Społecznej (2 etaty x 5 833,64 zł z kosztami pracodawcy x 13 m-cy);
4) ok. 0,58 mln zł w związku z realizacją przez wojewodów zadań wynikających z programu,
tj. możliwością zawierania umów przez wojewodów oraz przekazywaniem przez wojewodów
zbiorczego sprawozdania ministrowi właściwemu do spraw rodziny (w tym również wydatki na
wynagrodzenia osobowe), a także w związku z możliwością zlecenia organizacji pozarządowej
zawierania umów (3 tys. zł na realizację zadania x 16 jednostek realizujących zadania na
poziomie wojewódzkim x 12 m-cy);
5) ok. 1 mln zł w związku z utrzymaniem systemu teleinformatycznego, za pomocą którego
wykonywane są czynności związane z realizacją programu, wytworzonego w ramach Programu
Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego – projekt pt. System ulg i bonifikat skierowanych do rodzin
wielodzietnych, certyfikowany spersonalizowaną, bezpieczną Kartą Dużej Rodziny. Łączny koszt
projektu, w tym wytworzenie systemu teleinformatycznego, wyniesie 28,4 mln zł;
6) ok. 51,72 mln zł w związku z wprowadzeniem ulgi dla rodziców z rodzin wielodzietnych na
przejazdy środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego: w wysokości analogicznej
16
jak dla dzieci i młodzieży szkolnej do ukończenia 24. roku życia, tj. w wysokości 37%
w pociągach osobowych, pośpiesznych i ekspresowych na podstawie biletów jednorazowych
i w wysokości 49% na podstawie biletów miesięcznych (pociągi osobowe i pospieszne).

W latach 2017–2025 wydatki budżetu państwa wyniosą ok. 56,25 mln zł co roku, z tego:
1) ok. 2,34 mln zł w związku z wydrukiem centralnym (7,87 zł brutto x 0,3 mln Kart);
2) ok. 0,46 mln zł w związku z osobową obsługą przyjmowania wniosków (14,1 tys. wniosków
na nowych członków rodzin wielodzietnych x 2,68 zł + 255,1 tys. wniosków o duplikat x 1,34 zł
+ 5,7 tys. wniosków dla nowo powstałych rodzin wielodzietnych x 13,40 zł);
3) ok. 0,15 mln zł w związku z koordynacją programu przez Ministerstwo Pracy i Polityki
Społecznej (2 etaty x 5 833,64 zł z kosztami pracodawcy x 13 m-cy);
4) ok. 0,58 mln zł w związku z realizacją przez wojewodów zadań wynikających z programu, tj.
możliwością zawierania umów przez wojewodów oraz przekazywaniem przez wojewodów
zbiorczego sprawozdania ministrowi właściwemu do spraw rodziny (w tym również wydatki na
wynagrodzenia osobowe), a także w związku z możliwością zlecenia organizacji pozarządowej
zawierania umów (3 tys. zł na realizację zadania x 16 jednostek realizujących zadania na
poziomie wojewódzkim x 12 m-cy);
5) ok. 1 mln zł w związku z utrzymaniem systemu teleinformatycznego, za pomocą którego
wykonywane są czynności związane z realizacją programu, wytworzonego w ramach Programu
Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego – projekt pt. System ulg i bonifikat skierowanych do rodzin
wielodzietnych, certyfikowany spersonalizowaną, bezpieczną Kartą Dużej Rodziny. Łączny koszt
projektu, w tym wytworzenie systemu teleinformatycznego, wyniesie 28,4 mln zł;
6) ok. 51,72 mln zł w związku z wprowadzeniem ulgi dla rodziców z rodzin wielodzietnych na
przejazdy środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego: w wysokości analogicznej
jak dla dzieci i młodzieży szkolnej do ukończenia 24 roku życia, tj. w wysokości 37%
w pociągach osobowych, pośpiesznych i ekspresowych na podstawie biletów jednorazowych
i w wysokości 49% na podstawie biletów miesięcznych (pociągi osobowe i pospieszne).

DOCHODY
Założenia:
– przyznanie duplikatu Karty podlega opłacie w wysokości 9,21 zł, która stanowi dochód budżetu
państwa,
– wprowadzenie dodatkowej ulgi paszportowej dla członków rodzin wielodzietnych spowoduje,
iż wszystkie paszporty dla tej kategorii osób, będą wydawane poniżej ponoszonych przez budżet
państwa kosztów produkcji i obsługi ich wydania. Całkowity koszt wydania paszportu wynosi
111,21 zł podwyższany co roku wskaźnikiem inflacji (koszt produkcji jednego paszportu
– 78,17 zł + średni koszt administracyjny organów paszportowych związany z obsługą jednego
wniosku paszportowego – 33,04 zł). Uwzględniając przedmiotową ulgę, opłata paszportowa
wyniesie: dla osób dorosłych – 70 zł, dla osób małoletnich w wieku 14-24 – 35 zł, dla osób
małoletnich w wieku 0–14 – 15 zł. Wprowadzenie dodatkowej ulgi dla członków rodzin
wielodzietnych spowoduje, że ubytek dochodów w latach 2015 – 2025 wyniesie ok. 8,61 mln zł –
całkowity szacunkowy koszt wprowadzenia projektowanej ulgi.

Obliczenia:
Budżet państwa:
W roku 2015 dochody budżetu państwa wyniosą ok. -4,28 mln zł, w związku z wprowadzeniem
dodatkowych ulg w opłatach paszportowych dla członków rodzin wielodzietnych (39,0 tys.
paszportów x 70 zł + 29,7 tys. paszportów x 35 zł + 33,9 tys. paszportów x 15 zł).



W roku 2016 dochody budżetu państwa wyniosą ok. 2,04 mln zł, z tego:
1) ok. 2,23 mln zł w związku z pobieraniem opłat za wydruk duplikatów Kart (255,1 tys. kart x
9,21 zł x 0,95);
2) ok. -0,19 mln zł w związku z wprowadzeniem dodatkowych ulg w opłatach paszportowych
17