Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw

– 60 –
2)
uchyla się ust. 2.
Art. 17. W ustawie z dnia 8 lipca 2005 r. o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa
(Dz. U. z 2013 r. poz. 1150 i 1247) po art. 19 dodaje się art. 19a w brzmieniu:
„Art.
19a.
1. Prezes Prokuratorii Generalnej prowadzi w
systemie
teleinformatycznym wykaz radców Prokuratorii Generalnej, który zawiera imię
i nazwisko radcy Prokuratorii Generalnej i starszego radcy Prokuratorii Generalnej, datę
jego mianowania, a także informację o zawieszeniu w czynnościach służbowych lub
o zawieszeniu stosunku pracy.
2. Prezes Prokuratorii Generalnej zapewnia sądom dostęp do aktualnego wykazu
radców Prokuratorii Generalnej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.”.
Art. 18. W ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
(Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594, z późn. zm.) w art. 95 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Nie pobiera się opłat od skargi na orzeczenie referendarza sądowego i zażalenia
w elektronicznym postępowaniu upominawczym oraz w postępowaniu w sprawie
o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu.”.
Art. 19. W ustawie z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-
-kredytowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1450) art. 28 otrzymuje brzmienie:
„Art. 28. Oszczędności członka kasy złożone w kasie, niezależnie od liczby
dowodów na złożone oszczędności, zapisuje się na imiennym rachunku członka kasy
i są one wolne od zajęcia na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu
wykonawczego, w każdym miesiącu kalendarzowym, w którym obowiązuje zajęcie, do
wysokości 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie
przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, przysługującego pracownikowi
zatrudnionemu w pełnym wymiarze czasu pracy.”.

14) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2010 r. Nr 152, poz. 1016
i Nr 197, poz. 1307, z 2011 r. Nr 92, poz. 531, Nr 106, poz. 622, Nr 149, poz. 887, Nr 163, poz. 981
i Nr 240, poz. 1431, z 2012 r. poz. 1101, z 2013 r. poz. 429 oraz z 2014 r. poz. 24, 40, 528 i 545.
– 61 –
Art. 20. W ustawie z dnia 10 stycznia 2014 r. o zmianie ustawy o informatyzacji
działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. poz. 183) w art. 4 pkt 18 otrzymuje brzmienie:
„18) w art. 299 § 6 otrzymuje brzmienie:
„§ 6. Przepisów § 1−5 nie stosuje się, jeżeli:
1)
umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną,
stanowi inaczej;
2)
doręczenie następuje za pomocą środków komunikacji
elektronicznej.”.”.
Art. 21. 1. Do bankowych tytułów egzekucyjnych wystawionych przed dniem wejścia
w życie niniejszej ustawy oraz w sprawach o nadanie klauzuli wykonalności takim tytułom
egzekucyjnym stosuje się przepisy dotychczasowe.
2. Przepisy dotychczasowe stosuje się także w sprawach o nadanie bankowemu tytułowi
egzekucyjnemu klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika, jeżeli bankowy tytuł
egzekucyjny stwierdza roszczenie, które powstało przed dniem 20 stycznia 2005 r.
Art. 22. 1. Przepisy ustaw, o których mowa w art. 2 i art. 3, w brzmieniu nadanym
niniejszą ustawą stosuje się do postępowań wszczętych po wejściu w życie ustawy,
z zastrzeżeniem ust. 2−10.
2. Przepisy art. 9, art. 151 § 2, art. 158 § 1, 11, 2 i 4, art. 1621, art. 177 § 1 pkt 31, art. 223
§ 1, art. 235 § 2, art. 39822 § 5, art. 39823 § 2, art. 50519a, art. 525 pkt 2, art. 6103, art. 62612
§ 1, art. 6791, art. 6792, art. 7593 i art. 9022 § 3 ustawy, o której mowa w art. 2, przepis
art. 63a, art. 67 § 1a i § 2a−2c i art. 89a § 3 ustawy, o której mowa w art. 3, przepis art. 39
ust. 3 ustawy, o której mowa w art. 14, przepisy art. 83 § 3 i art. 299 ustawy, o której mowa
w art. 15, oraz przepis art. 380 ustawy, o której mowa w art. 16, w brzmieniu nadanym
niniejszą ustawą stosuje się od dnia wejścia w życie ustawy.
3. Przepisu art. 6691 § 4 ustawy, o której mowa w art. 2, nie stosuje się od dnia wejścia
w życie ustawy.
4. Przepisy art. 773, art. 7732, art. 774, art. 775, art. 8821, art. 889 § 1 pkt 1, art. 891,
art. 896 § 1 pkt 3, art. 910 § 1 pkt 3 i art. 9118 § 51 i 6 ustawy, o której mowa w art. 2,
w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą stosuje się do zbiegu egzekucji administracyjnej
i sądowej, który nastąpił po wejściu w życie ustawy.
– 62 –
5. Przepisy art. 62, art. 62a−62f, art. 63, art. 63a, art. 69a, art. 79 § 5, art. 115a i art. 168d
§ 3 ustawy, o której mowa w art. 3, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą stosuje się do
zbiegu egzekucji administracyjnej i egzekucji sądowej oraz zbiegu egzekucji
administracyjnych, który nastąpił po wejściu w życie ustawy.
6. Do zbiegu egzekucji administracyjnej i sądowej, który nastąpił po wejściu w życie
ustawy, przepisu art. 7733 ustawy, o której mowa w art. 2, przepisów art. 73, art. 82, art. 94c,
art. 96e i art. 96h § 5 ustawy, o której mowa w art. 3, nie stosuje się od dnia wejścia w życie
ustawy.
7. Do zbiegu egzekucji administracyjnych, który nastąpił po wejściu w życie ustawy,
przepisów art. 73, art. 82, art. 94c, art. 96e i art. 96h § 5 ustawy, o której mowa w art. 3, nie
stosuje się od dnia wejścia w życie ustawy.
8. Przepisy rozdziału 3 w dziale I w tytule II w części trzeciej ustawy, o której mowa
w art. 2, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą stosuje się do egzekucji z ruchomości
wszczętej po wejściu w życie ustawy.
9. Przepisy art. 889 § 1 pkt 1 oraz art. 8935 ustawy, o której mowa w art. 2, przepisy
art. 80 § 1, art. 86b ustawy, o której mowa w art. 3, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą
stosuje się do egzekucji z rachunku bankowego wszczętej po wejściu w życie ustawy.
10. Przepisy art. 9022 ustawy, o której mowa w art. 2, przepisy art. 89a ustawy, o której
mowa w art. 3, oraz przepis art. 76 § 5 ustawy, o której mowa w art. 9, w brzmieniu nadanym
niniejszą ustawą stosuje się do egzekucji z wierzytelności z tytułu nadpłaty lub zwrotu
podatku, wszczętej po wejściu w życie ustawy.
Art. 23. Akty wykonawcze wydane na podstawie art. 126 § 6 i art. 783 § 5 ustawy,
o której mowa w art. 2, w brzmieniu dotychczasowym, zachowują moc do czasu wejścia
w życie aktów wykonawczych wydanych na podstawie art. 126 § 6 i art. 783 § 5 ustawy,
o której mowa w art. 2, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, jednak nie dłużej niż przez
okres sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
Art. 24. Ustawa wchodzi w życie po upływie dwunastu miesięcy od dnia ogłoszenia,
z wyjątkiem art. 2 pkt 57 i 59, art. 14 pkt 3, art. 15 oraz art. 16, które wchodzą w życie po
upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.




07/24rch
UZASADNIENIE

I. Uwagi ogólne
Projekt ustawy wprowadza zmiany w prawie cywilnym w zakresie formy czynności
prawnych oraz stanowi kolejny etap informatyzacji postępowania cywilnego.
Informatyzacja postępowania sądowego przyczyni się do wymiernych oszczędności
w sądownictwie, poprawi efektywność pracy sądów oraz zwiększy dostęp do sądu.
Projekt opiera się na realnych możliwościach technicznych polskich sądów oraz
uwzględnia poziom przygotowania prawników do korzystania z nowych technologii.
Projektowane przepisy nie będą zatem regulacjami martwymi, niestosowanymi z uwagi
na nieprzystawanie do realiów praktyki.
Projekt obejmuje też zmiany w przepisach normujących postępowanie rozpoznawcze,
klauzulowe oraz egzekucyjne. Projektowane regulacje służą przyspieszeniu postępowań
sądowych przez ograniczenie kognicji sądów, rozszerzenie kompetencji referendarzy
sądowych i komorników sądowych, uproszczenie niektórych czynności procesowych
oraz zmodyfikowanie tych instytucji, które są wykorzystywane przez uczestników
postępowań w celu przedłużania postępowań sądowych. Celem projektowanych
regulacji w zakresie postępowania egzekucyjnego jest również zwiększenie
efektywności egzekucji.

II. Zmiany w ustawie − Kodeks cywilny
1. Projektowany art. 651 k.c. wskazuje na dopuszczalność odpowiedniego stosowania
przepisów dotyczących oświadczeń woli do innych oświadczeń (zwłaszcza do
oświadczeń wiedzy lub uczuć).
2. Nowelizacja art. 73–74 k.c. oraz art. 76 k.c. stanowi konsekwencję propozycji
wprowadzenia do kodeksu cywilnego formy dokumentowej jako nowego typu formy
szczególnej. Przewidziano, że w przypadku zastrzeżenia formy dokumentowej skutki jej
niedochowania będą uregulowane analogicznie do skutków niedochowania formy
pisemnej. Forma dokumentowa zastrzeżona w ustawie będzie miała charakter formy
ad solemnitatem tylko wówczas, gdy rygor nieważności zostanie wyraźnie określony
w ustawie (art. 73 § 1 k.c.). W przeciwnym przypadku będzie miała charakter formy
zastrzeżonej ad probationem (art. 74 k.c.). Strony, zastrzegając w umowie formę
dokumentową, powinny określić jej skutek. W razie braku takiego postanowienia
w umowie, forma ta będzie traktowana jako zastrzeżona wyłącznie dla celów
dowodowych. Jeżeli nie została zachowana forma pisemna lub dokumentowa
zastrzeżona dla jednostronnej czynności prawnej, to druga strona nie może ponosić
negatywnych konsekwencji niezachowania wymaganej formy. Dlatego, na jej żądanie,
będzie dopuszczalny dowód ze świadków lub z przesłuchania stron na fakt dokonania
tej czynności.
3. W art. 74 § 3 k.c. proponuje się wprowadzenie zmiany polegającej na wyraźnym
określeniu zakresu zastosowania tego przepisu. Przewidziano jednoznacznie, że do
czynności prawnych w stosunkach między przedsiębiorcami nie stosuje się przepisów
o skutkach niezachowania formy przewidzianej dla celów dowodowych. Intencją
projektowanej zmiany jest usunięcie wątpliwości, czy w stosunkach między
przedsiębiorcami rygor dowodowy może zostać zastąpiony przez rygor nieważności.
Ma być zatem jasne, że w stosunkach między przedsiębiorcami uchybienie wymogowi
formy pisemnej lub dokumentowej, w sytuacji gdy nie został on zastrzeżony
ad solemnitatem, nie skutkuje szczególnymi sankcjami dowodowymi, a jednocześnie
pozostaje bez wpływu na ważność dokonanej czynności prawnej.
4. W art. 77 § 2 k.c. proponuje się zmianę regulacji następczej formy czynności
prawnych prowadzących do zakończenia umowy zawartej w formie szczególnej.
Przewidziano ustawowy wymóg zachowania formy dokumentowej ad probationem
zarówno dla umowy rozwiązującej, jak i dla wypowiedzenia lub złożenia oświadczenia
o odstąpieniu, w każdym przypadku, gdy strony zrealizują określony w ustawie lub
w umowie wymóg formy. Propozycja nowelizacji art. 77 § 2 k.c. stanowi kontynuację
stopniowego liberalizowania przepisów o formie.
Obowiązek zachowania formy dokumentowej ad probationem dla rozwiązania umowy
albo dla jej wypowiedzenia lub odstąpienia może jednak zostać określony odmiennie
w ustawie lub w umowie stron. Dyspozytywny charakter regulacji, polegający na
dopuszczeniu jej zmiany także przez same strony jest uzasadniony tym, że strony
powinny mieć możliwość decydowania o poziomie ochrony swoich interesów.
Dopuszczalne jest zatem nie tylko zaostrzenie wymogu określonego w § 2, ale również
jego złagodzenie.
5. Termin „dokument” jest używany w przepisach prawa cywilnego do określenia
różnorodnych dokumentów zarówno pod względem rodzajowym, jak i pod względem
realizowanych funkcji. Ten stan rzeczy dodatkowo potęguje fakt, że ustawodawca na
równi z pojęciem dokumentu używa wielokrotnie takich wyrażeń, jak np. „pismo”,
„pisemna forma czynności prawnej”, „pokwitowanie” „akt notarialny”. Wprowadzenie
2