Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy - Ordynacja podatkowa

Druk nr 266

Warszawa, 10 lutego 2012 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja




Pani

Ewa
Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej


Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:


- o zmianie ustawy - Kodeks
postępowania administracyjnego oraz
ustawy - Ordynacja podatkowa.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Tomasza Makowskiego.


(-) Maciej
Banaszak;
(-) Piotr
Paweł Bauć; (-) Robert Biedroń;
(-) Bartłomiej Bodio; (-) Jerzy Borkowski; (-) Artur Bramora; (-) Jan
Cedzyński; (-) Piotr Chmielowski; (-) Artur Dębski; (-) Marek Domaracki;
(-) Dariusz Cezar Dziadzio; (-) Wincenty Elsner; (-) Artur Górczyński;
(-) Anna
Grodzka;
(-) Michał Kabaciński;
(-) Adam
Kępiński;
(-) Krzysztof Kłosowski; (-) Henryk Kmiecik; (-) Sławomir Kopyciński;
(-) Roman Kotliński; (-) Łukasz Krupa; (-) Jacek Kwiatkowski; (-) Tomasz
Makowski; (-) Małgorzata Marcinkiewicz; (-) Maciej Mroczek; (-) Jacek
Najder; (-) Wanda Nowicka; (-) Michał Tomasz Pacholski; (-) Janusz
Palikot; (-) Wojciech Penkalski; (-) Andrzej Piątak; (-) Zofia Popiołek;
(-) Marek Poznański; (-) Andrzej Rozenek; (-) Adam Rybakowicz;
(-) Armand Kamil Ryfiński; (-) Paweł Sajak; (-) Marek Stolarski;
(-) Halina Szymiec-Raczyńska; (-) Maciej Wydrzyński.
USTAWA
z dnia ………………..2011 r.
o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz
ustawy - Ordynacja podatkowa

Art. 1.
W ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania
administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.1) w art. 50 § 1
otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Jeżeli jest to niezbędne dla wyjaśnienia stanu faktycznego lub
rozstrzygnięcia sprawy organ administracji publicznej może wezwać stronę lub
inne osoby do:
1) udziału w podejmowanych czynnościach;
2) złożenia wyjaśnień, zeznań lub dokonania określonej czynności na piśmie,
a w razie uzasadnionej konieczności - osobiście lub przez pełnomocnika.”.
Art. 2. W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z
2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.2) art. 155 otrzymuje brzmienie:

„Art. 155. § 1. Jeżeli jest to niezbędne dla wyjaśnienia stanu faktycznego lub
rozstrzygnięcia sprawy organ podatkowy może wezwać stronę lub inne osoby do
złożenia wyjaśnień, zeznań lub dokonania określonej czynności na piśmie, a w
razie uzasadnionej konieczności - osobiście lub przez pełnomocnika. Organ

1 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 49, poz. 509, z
2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 169, poz. 1387, z 2003 r. Nr 130, poz. 1188 i Nr 170, poz.
1660, z 2004 r. Nr 162, poz. 1692, z 2005 r. Nr 64, poz. 565, Nr 78, poz. 682 i Nr 181, poz. 1524, z 2008 r.
Nr 229, poz. 1539, z 2009 r. Nr 195, poz. 1501 i Nr 216, poz. 1676, z 2010 r. Nr 40, poz. 230, Nr 167, poz.
1131, Nr 182, poz. 1228 i Nr 254, poz. 1700 oraz z 2011 r. Nr 6, poz. 18, Nr 34, poz. 173, Nr 106, poz. 622 i
Nr 186, poz. 1100

2 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 85, poz. 727, Nr
86, poz. 732 i Nr 143, poz. 1199, z 2006 r. Nr 66, poz. 470, Nr 104, poz. 708, Nr 143, poz. 1031, Nr 217, poz.
1590 i Nr 225, poz. 1635, z 2007 r. Nr 112, poz. 769, Nr 120, poz. 818, Nr 192, poz. 1378 i Nr 225, poz.
1671, z 2008 r. Nr 118, poz. 745, Nr 141, poz. 888, Nr 180, poz. 1109 i Nr 209, poz. 1316, 1318 i 1320 oraz z
2009 r. Nr 18, poz. 97, Nr 44, poz. 362, Nr 57, poz. 466, Nr 131, poz. 1075, Nr 157, poz. 1241, Nr 166, poz.
1317, Nr 168, poz. 1323, Nr 213, poz. 1652 i Nr 216, poz. 1676, z 2010 r. Nr 40, poz. 230, Nr 57, poz. 355,
Nr 127, poz. 858, Nr 167, poz. 1131, Nr 182, poz. 1228, Nr 197, poz. 1306 oraz z 2011 r. Nr 34, poz. 173, Nr
75, poz. 398, Nr 106, poz. 622, Nr 134, poz. 781, Nr 171, poz. 1016, Nr 186, poz. 1100 i Nr 199, poz. 1175
obowiązany jest dołożyć starań, aby zadośćuczynienie wezwaniu nie było
uciążliwe.
§ 2. Jeżeli osoba wezwana nie może stawić się z powodu choroby, kalectwa
lub innej ważnej przyczyny, organ podatkowy może przyjąć wyjaśnienie lub
zeznanie albo dokonać czynności w miejscu pobytu tej osoby, jeżeli pozwalają na
to okoliczności, w jakich znajduje się ta osoba.”.
Art. 3. W postępowaniach wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia w życie
ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe, jeżeli wezwanie zostało wysłane
przed dniem wejścia w życie ustawy.
Art. 4. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.




































UZASADNIENIE

1.Wyjaśnienie celu ustawy.

Celem niniejszego projektu ustawy jest wprowadzenie takich rozwiązań, które
zapewnią racjonalne korzystanie przez organy administracji publicznej i organy
podatkowe z instytucji wzywania do osobistego stawiennictwa przed organem w
ramach toczącego się postępowania. Jednocześnie projekt ustawy proponuje
częściowe ujednolicenie przepisów dotyczących wezwań obowiązujących w
ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego oraz
ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.

2. Przedstawienie stanu obecnego.

Obecnie zgodnie z art. 50 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks
postępowania administracyjnego, organ administracji publicznej może wzywać
osoby do udziału w podejmowanych czynnościach i do złożenia wyjaśnień lub
zeznań osobiście, przez pełnomocnika lub na piśmie, jeżeli jest to niezbędne dla
rozstrzygnięcia sprawy lub dla wykonywania czynności urzędowych.
Z kolei, zgodnie z obowiązującym art. 155 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.
- Ordynacja podatkowa, organ podatkowy może wezwać stronę lub inne osoby do
złożenia wyjaśnień, zeznań lub dokonania określonej czynności osobiście, przez
pełnomocnika lub na piśmie, jeżeli jest to niezbędne dla wyjaśnienia stanu
faktycznego lub rozstrzygnięcia sprawy. Jeżeli osoba wezwana nie może stawić
się z powodu choroby, kalectwa lub innej ważnej przyczyny, organ podatkowy
może przyjąć wyjaśnienie lub zeznanie albo dokonać czynności w miejscu pobytu
tej osoby.

3. Różnice między dotychczasowym a przewidywanym stanem prawnym.

Proponowana zmiana w art. 50 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks
postępowania administracyjnego, sprowadza się do zmiany szyku przepisu
poprzez jednoznaczne wskazanie formy pisemnej jako pożądanej przez
ustawodawcę formy realizacji obowiązku wynikającego z wezwania organu
administracji publicznej do złożenia wyjaśnień lub zeznań.
Natomiast w odniesieniu do stawiennictwa osobistego lub przez
pełnomocnika, poza ich przesunięciem do dalszej części przepisu, proponuje się
również wprowadzenie obowiązku rozważenia faktycznej konieczności wezwania
osoby do takiego stawiennictwa oraz wskazania przesłanek przemawiających za
skorzystaniem z uprawnienia do wezwania do osobistego stawiennictwa poprzez
ich uzasadnienie. Naturalnie uzasadnienie to nie będzie mogło być zweryfikowane
w ramach kontroli instancyjnej. Jednakże zakłada się, że wprowadzenie
obowiązku uzasadniania przez organ wezwania do osobistego stawiennictwa
pozwoli na pogłębioną refleksję tego organu nad rzeczywistą koniecznością
narażania uczestników postępowania na uciążliwości związane z realizacją
obowiązku osobistego stawiennictwa. Podkreślić należy, że proponowane
rozwiązanie nie pozostaje w sprzeczności z art. 75 § 1 kodeksu postępowania
administracyjnego, który przewiduje, że jako dowód należy dopuścić wszystko, co
może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. W
szczególności dowodem mogą być dokumenty, zeznania świadków, opinie
biegłych oraz oględziny.
Oczywiście pozostawia się dotychczasową przesłankę, którą organ jest
obowiązany również wziąć pod uwagę, a więc „niezbędność” dla rozstrzygnięcia
sprawy.
Z kolej stosunkowo nieostrą i potencjalnie mogącą stanowić podstawę do
nadmiernego luzu administracyjnego przesłankę „niezbędności dla wykonywania
czynności urzędowych” proponuje się zastąpić znacznie precyzyjniejszą i znaną
już Ordynacji podatkowej przesłanką „niezbędności dla wyjaśnienia stanu
faktycznego”. Znajdzie ona również zastosowanie do wzywania do udziału w
określonych czynnościach postępowania.
Analogicznej zmiany w celu zachowania symetrii przepisu dokonano również w art.
155 § 1 Ordynacji podatkowej. Należy bowiem pamiętać o tym, że zgodnie z art. 3
§ 1 pkt 2 Kodeksu postępowania administracyjnego, przepisów tej ustawy nie
stosuje się do spraw uregulowanych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. -
Ordynacja podatkowa.
W art. 155 Ordynacji podatkowej proponuje się również zmiany
zmierzające do ujednolicenia z istotnymi i niewątpliwie korzystnymi dla
uczestników postępowania przepisami art. 50 Kodeksu postępowania
administracyjnego. Przede wszystkim dodano przepis, który obecnie funkcjonuje
jako art. 50 § 2 kpa, a więc, przepis nakładający na organ obowiązek dołożenia
starań, aby zadośćuczynienie wezwaniu do złożenia wyjaśnień bądź zeznań nie