Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw

ww. dokumentów do urzędów skarbowych w drodze zamówienia publicznego.
Podmioty składające deklaracje, informacje, roczne obliczenie podatku w formie
dokumentu pisemnego dokonywałyby samodzielnego ich wydruku według ustalonego
wzoru. Przykładem lat ubiegłych utrzymana byłaby bowiem zasada określania
obowiązujących wzorów w drodze rozporządzenia Ministra Finansów oraz ich
udostępniania osobom zainteresowanym na stronach internetowych urzędów
obsługujących organy podatkowe.
Deklaracje składane za pomocą środków komunikacji elektronicznej byłyby
opatrywane podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego
kwalifikowanego certyfikatu. Jedynie w przypadku płatników podatku dochodowego od
osób fizycznych będących osobami fizycznymi oraz podmiotów niepełniących funkcji
płatnika w tym podatku przewiduje się podpisywanie deklaracji podatkowych
niekwalifikowanym podpisem elektronicznym, opartym na danych autoryzujących
osoby fizycznej (ten rodzaj podpisu funkcjonuje od kilku lat w odniesieniu do zeznań
rocznych składanych przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych).
Jednocześnie projekt zakłada zróżnicowanie terminów składania informacji
podatkowych oraz rocznego obliczenia podatku, o których mowa w przepisach ustawy
PIT, w zależności od formy ich przekazywania. Przedmiotowe dokumenty przesyłane
administracji podatkowej za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na
nośnikach cyfrowych byłyby sporządzane i przekazywane do końca lutego roku
następującego po roku podatkowym. Natomiast informacje oraz roczne obliczenie
podatku składane w formie dokumentu pisemnego byłyby sporządzane i przekazywane
do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym. Proponowane
zróżnicowanie terminów jest niezbędne dla udostępnienia usługi PFR. Usługa ta bazuje
na danych pobieranych z systemów informatycznych administracji podatkowej, stąd
istotne jest zagwarantowanie odpowiednio długiego okresu umożliwiającego
wprowadzenie do ww. systemów niezbędnych informacji z dokumentów pisemnych.
O ile bowiem dane z dokumentów elektronicznych będą natychmiastowo gromadzone
w systemach informatycznych, to dane z dokumentów pisemnych wymagają ich
ręcznego wprowadzenia. Skrócenie terminu składania dokumentów pisemnych ma
zatem na celu zwiększenie zakresu informacji, jakie administracja podatkowa będzie
mogła uwzględnić w przedstawianym PFR (im więcej danych zostanie wprowadzonych
do systemów informatycznych, tym bardziej szczegółowy PFR zostanie wygenerowany
9
przez system).
Charakterystyka i ocena przewidywanych, związanych z wejściem w życie ustawy,
skutków prawnych proponowanych zmian
Art. 1 projektu ustawy dotyczy ustawy PIT
Art. 1 pkt 1 projektu ustawy dot. art. 35 ustawy PIT.
Art. 1 pkt 1 projektu ustawy zawiera propozycję nadania nowego brzmienia ust. 10
w art. 35 ustawy PIT. W obecnym stanie prawnym przepis ten stanowi, że płatnicy
stypendiów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b, są obowiązani w terminie do
końca lutego roku następującego po roku podatkowym sporządzić informację
o wysokości wypłaconego stypendium, według ustalonego wzoru, i przekazać ją
podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego
właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, z zastrzeżeniem art. 37.
W związku z planowanym zróżnicowaniem w ustawie PIT terminów składania
dokumentów podatkowych w zależności od formy złożenia (do końca lutego roku
następującego po roku podatkowym w przypadku informacji składanych za pomocą
środków komunikacji elektronicznej, odpowiednio do końca stycznia w przypadku
informacji składanych w formie dokumentu pisemnego), zachodzi konieczność nadania
nowego brzmienia ust. 10 w art. 35 ustawy PIT. Nowe brzmienie, w stosunku do
obecnie obowiązującego, różni się jedynie dodaniem wyrazów „z zastrzeżeniem
art. 45ba ust. 4”.
Art. 1 pkt 2 projektu ustawy dot. art. 37 ustawy PIT.
Proponowana zmiana polega na nadaniu nowego brzmienia ust. 3 w art. 37 ustawy PIT
poprzez dodanie do obecnej regulacji (określającej termin oraz adresatów rocznego
obliczenia podatku PIT-40) wyrazów „z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4”. Przyjęcie tej
zmiany oznaczać będzie, że PIT-40 – tak jak obecnie – płatnicy podatku dochodowego
od osób fizycznych będą sporządzać do końca lutego roku następującego po roku
podatkowym. Wyjątek od tej zasady stanowiłyby jedynie przypadki, w których PIT-40
byłby składany w formie dokumentu pisemnego. W takiej sytuacji termin na
sporządzenie i przesłanie PIT-40 (zarówno podatnikowi, jak i urzędowi skarbowemu)
upływałby z końcem stycznia roku następującego po roku podatkowym.

10
Art. 1 pkt 3 projektu ustawy dot. art. 39 ustawy PIT.
Lit. a nadaje nowe brzmienie zdaniu pierwszemu ust. 1 w art. 39 ustawy PIT.
W obecnym stanie prawnym przepis ten stanowi, że w terminie do końca lutego roku
następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35,
w przypadku gdy nie dokonują rocznego obliczenia podatku, są obowiązani przekazać
podatnikowi i urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego
właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatnika, o którym
mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu
skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych – imienne
informacje sporządzone według ustalonego wzoru, z zastrzeżeniem ust. 5.
Nowe brzmienie zdania pierwszego różni się od dotychczasowego wyłącznie dodanymi
wyrazami „z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4”, co związane jest z planowanym
zróżnicowaniem terminów składania dokumentów podatkowych w zależności od formy
złożenia.
Zmiana brzmienia ust. 3 w art. 39 ustawy PIT zawarta w lit. b również związana jest ze
zróżnicowaniem terminów składania informacji oraz rocznego obliczenia podatku
w zależności od formy składania (elektronicznie bądź pisemnie). Dlatego też do
obecnego brzmienia przepisu (który dotyczy terminu sporządzania informacji PIT-11
i PIT 8C), dodano wyrazy „z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4”.
Po zmianach informacja o wysokości dochodów podatnika, o której mowa w art. 39
ust. 1 ustawy PIT (PIT-11) oraz w art. 39 ust. 3 (cześć E i F PIT-8C), byłyby
sporządzane do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, z wyjątkiem
przypadku, gdy składanie następuje w formie dokumentu pisemnego. W takiej sytuacji
termin na złożenie informacji upływałby z końcem stycznia roku następującego po roku
podatkowym (zarówno dla podatnika, jak i urzędu skarbowego).
Art. 1 pkt 4 projektu ustawy dot. art. 42 ustawy PIT.
Lit. a nadaje nowe brzmienie wprowadzeniu do wyliczenia w ust. 2 w art. 42 ustawy
PIT, który dotyczy sporządzania przez płatników, o których mowa w art. 41 ust. 1
ustawy PIT (tj. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich
jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, dokonujące świadczeń z tytułu
działalności wymienionej w art. 13 pkt 2, 4–9 oraz art. 18 ustawy PIT), imiennej
informacji o wysokości dochodu (PIT-11) oraz imiennej informacji o wysokości
11
przychodu (IFT-1/IFT-1R). Aktualnie informacje te są sporządzane do końca lutego
roku następującego po roku podatkowym. Po zmianach termin ten pozostanie bez zmian
w przypadku informacji przekazywanych za pomocą środków komunikacji
elektronicznej, natomiast w przypadku zastosowania formy dokumentu pisemnego
będzie krótszy o miesiąc (upływał będzie z końcem stycznia roku następującego po
roku podatkowym zarówno dla podatnika, jak i urzędu skarbowego).
Lit. b nadaje nowe brzmienie ust. 3 w art. 42 ustawy PIT, który w obecnym stanie
prawnym stanowi, że w razie zaprzestania przez płatnika prowadzenia działalności
przed końcem lutego roku następującego po roku podatkowym, płatnik przekazuje
informacje, o których mowa w ust. 2, tj. imienne informacje o wysokości dochodu,
o którym mowa w art. 41 ust. 1 ustawy PIT, uzyskanego przez rezydenta Polski (obecny
PIT-11), odpowiednio imienne informacje o wysokości przychodu uzyskanego przez
nierezydenta Polski (obecny IFT-1/IFT-1R), w terminie do dnia zaprzestania
działalności. Zważywszy, iż projekt ustawy przewiduje skrócenie o miesiąc (z końca
lutego na koniec stycznia) terminu sporządzania ww. informacji, w przypadku ich
przekazywania urzędowi skarbowemu w formie dokumentu pisemnego konieczna jest
zmiana brzmienia art. 42 ust. 3 ustawy PIT poprzez odwołanie się nie do końca lutego
roku następującego po roku podatkowym, lecz do upływu terminu określonego dla
złożenia informacji. W praktyce będzie to koniec lutego w przypadku informacji
składanych za pomocą środków komunikacji elektronicznej i odpowiednio koniec
stycznia w przypadku informacji składanych w formie dokumentu pisemnego.
Art. 1 pkt 5 projektu ustawy dot. art. 42a ustawy PIT.
Art. 1 pkt 5 projektu ustawy nadaje nowe brzmienie art. 42a ustawy PIT. W obecnym
stanie prawnym przepis ten nakłada na podmioty niepełniące funkcji płatnika
(wypłacające/dokonujące świadczeń na rzecz osób fizycznych) obowiązek sporządzenia
oraz przekazania informacji o wysokości dochodów, jakie podatnik uzyskał od tych
podmiotów z art. 20 ust. 1 ustawy PIT, od których na sporządzającym informację nie
ciążył obowiązek obliczenia i pobrania podatku (część D PIT-8C).
Zmiana polega na dodaniu wyrazów „z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4”, co jest
konsekwencją proponowanego w projekcie ustawy zróżnicowania terminów składania
informacji o wysokości dochodów w zależności od formy składania (elektronicznie
bądź pisemnie).
12
Art. 1 pkt 6 projektu ustawy dot. art. 42c ustawy PIT.
Art. 1 pkt 6 projektu ustawy nadaje nowe brzmienie pkt 2 w ust. 1 w art. 42c ustawy
PIT, zgodnie z którym przewiduje się obowiązek składania do właściwego urzędu
skarbowego informacji imiennych (IFT-3/IFT-3R) o przychodach (dochodach)
wymienionych w art. 42c ust. 5 ustawy PIT wyłącznie za pomocą środków komunikacji
elektronicznej, zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej. Obowiązek ten dotyczy
płatników wypłacających m.in. przychody (dochody) z odsetek wypłacanych lub
stawianych do dyspozycji, związanych z wszelkiego rodzaju wierzytelnościami,
a w szczególności ze skarbowych papierów wartościowych, z obligacji lub skryptów
dłużnych. Przedmiotowa regulacja zawiera normę generalną, od której przepisy ustawy
PIT nie przewidują wyjątku.
Art. 1 pkt 7 projektu ustawy dot. art. 42e ustawy PIT.
Art. 1 pkt 7 projektu ustawy nadaje nowe brzmienie ust. 6 w art. 42e ustawy PIT, który
określa termin oraz adresatów imiennej informacji o wysokości świadczeń z art. 12
ustawy PIT, sporządzanej przez komornika sądowego oraz podmiot niebędący następcą
prawnym zakładu pracy, który przyjął zobowiązania wynikające ze stosunku
służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, informacja ta (PIT-11) sporządzana jest do
końca lutego roku następującego po roku podatkowym. Po zmianach termin ten miałby
zastosowanie wyłącznie do informacji przekazywanych za pomocą środków
komunikacji elektronicznej. Informacje w formie dokumentów pisemnych byłyby
przekazywane do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym (zarówno
podatnikowi, jak i urzędowi skarbowemu). Stąd w nowym brzmieniu art. 42e ust. 6
dodano wyrazy „z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4”.
Art. 1 pkt 8 projektu ustawy dodaje art. 45ba w ustawie PIT.
Ust. 1 w art. 45ba ustawy PIT nakłada na płatników podatku dochodowego od osób
fizycznych oraz podmioty niepełniące funkcji płatnika tego podatku (inne niż
podatnicy) obowiązek składania do właściwego naczelnika urzędu skarbowego
PIT-4R, PIT-8AR, PIT-8C, PIT-11, PIT-R, IFT-1/IFT-1R oraz PIT-40 wyłącznie za
pomocą środków komunikacji elektronicznej. Pozwoli to na osiągnięcie głównych
celów (wcześniej omówionych) realizowanych w zakresie projektu e-Deklaracje 2 oraz
zapewni usprawnienie automatycznej wymiany informacji podatkowych
13