Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności

Druk nr 2542


Warszawa, 6 czerwca 2014 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja
Marszałek Senatu




Pani

Ewa Kopacz

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej



Zgodnie z art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. mam zaszczyt przekazać Pani Marszałek podjętą przez Senat na
55. posiedzeniu w dniu 6 czerwca 2014 r. uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu
projektu ustawy

- o zmianie ustawy o krajowym systemie
ewidencji producentów, ewidencji
gospodarstw rolnych oraz ewidencji
wniosków o przyznanie płatności.

Projekt ustawy stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu
prawa do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.

Jednocześnie pragnę poinformować, że Senat upoważnił senatora
Andrzeja Matusiewicza do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad tym
projektem.

wz.
Wicemarszałek Senatu
(-) Jan Wyrowiński

U C H WA Ł A
S E N A T U R Z E C Z Y P O S P O L I T E J P O L S K I E J
z dnia 6 czerwca 2014 r.
w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o krajowym systemie
ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków
o przyznanie płatności
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia
1997 r., Senat wnosi do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o zmianie ustawy
o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji
wniosków o przyznanie płatności.
Jednocześnie upoważnia senatora Andrzeja Matusiewicza do reprezentowania Senatu
w pracach nad projektem.



MARSZAŁEK SENATU
W/Z


Jan Wyrowiński
Wicemarszałek Senatu
projekt
U S T A W A
z dnia
o zmianie ustawy o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw
rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności
Art. 1. W ustawie z dnia 18 grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji
producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie
płatności (Dz. U. z 2012 r. poz. 86 oraz z 2013 r. poz. 1537):
1)
w art. 11 po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Producent jest obowiązany przedstawić na żądanie kierownika biura
powiatowego Agencji dokumenty potwierdzające prowadzenie działalności rolniczej
w oddzielnym gospodarstwie rolnym.”;
2)
w art. 12:
a)
ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. W przypadku współposiadaczy gospodarstwa rolnego nadaje się jeden
numer identyfikacyjny; numer identyfikacyjny nadaje się temu ze
współposiadaczy, co do którego pozostali współposiadacze wyrazili pisemną
zgodę.”,
b)
ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„6. W przypadkach, o których mowa w ust. 4 i 5, do wniosku o wpis do
ewidencji producentów dołącza się pisemną zgodę odpowiednio współposiadaczy
gospodarstwa rolnego albo wspólników.”;
3)
w art. 17 dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i dodaje się ust. 2 w brzmieniu:
„2. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi określi, w drodze rozporządzenia,
dokumenty, o których mowa w art. 11 ust. 1a, uwzględniając dokumenty
uprawdopodabniające posiadanie środków produkcji rolnej, w tym gruntów rolnych,
oraz dokumenty wskazujące na samodzielne ponoszenie przez wnioskodawcę wydatków
związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.”.
Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
U Z A S A D N I E N I E
1. Cel projektowanej ustawy
Celem projektu jest dostosowanie systemu prawa do wyroku Trybunału
Konstytucyjnego z dnia 3 grudnia 2013 r. (sygn. akt P 40/12) dotyczącego ustawy z dnia 18
grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych
oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności (Dz. U. z 2012 r. poz. 86).
Projekt przewiduje, że w ramach krajowego systemu ewidencji producentów, ewidencji
gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, jeden numer
identyfikacyjny będzie nadawany tylko w przypadku tych małżonków, którzy są
współposiadaczami gospodarstwa rolnego. W pozostałych przypadkach każdy z małżonków
będzie miał prawo do osobnego numeru identyfikacyjnego. Umożliwi to im ubieganie się
o płatności z funduszy w ramach wspólnej polityki rolnej Unii Europejskiej, na prowadzone
przez nich osobno gospodarstwa rolne.
2. Przedmiot i istota rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego
2.1. Producenci rolni mogą ubiegać się o płatności z funduszy w ramach wspólnej
polityki rolnej Unii Europejskiej. W tym celu wprowadzono krajowy system ewidencji
producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie
płatności. System ten związany jest z ochroną interesów finansowych Unii; ma umożliwić
identyfikację każdego producenta, gospodarstwa rolnego, działki rolnej oraz wniosku
o przyznanie płatności, a przez to zapobiec pobieraniu nienależnych płatności.
Przepis art. 12 ust. 1 ustawy przewiduje, że jednocześnie z wpisem do ewidencji
producentów nadaje się numer identyfikacyjny. Zakwestionowany ust. 4 przewiduje, że
w przypadku małżonków oraz podmiotów będących współposiadaczami gospodarstwa
rolnego nadaje się jeden numer identyfikacyjny; numer nadaje się temu z małżonków lub
współposiadaczy, co do którego współmałżonek lub współposiadacz wyrazili pisemną zgodę.
W praktyce był on rozumiany w ten sposób, że małżonkowie, nawet jeśli istnieje między nimi
rozdzielność majątkowa i posiadają odrębne gospodarstwa rolne, nie mogą mieć osobnych
numerów. A to oznacza, że tylko jeden z nich może ubiegać się o płatności w stosunku do
swojego gospodarstwa. Tymczasem inne osoby prowadzące gospodarstwa rolne nie mają
– 2 –
tego ograniczenia. Ponadto, przepis ten zachęca do niezawierania związków małżeńskich,
bądź ich rozwiązywania.
2.2. Przepis art. 18 Konstytucji przewiduje, że małżeństwo znajduje się pod ochroną
i opieką Rzeczypospolitej Polskiej, natomiast art. 32 ust. 1 stanowi, iż wszyscy są wobec
prawa równi oraz mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Równość jest
tu rozumiana w ten sposób, że „wszystkie podmioty prawa charakteryzujące się w równym
stopniu daną cechą istotną (…) powinny być traktowane równo, a więc według jednakowej
miary, bez zróżnicowań zarówno dyskryminujących jak i faworyzujących. Oceniając
zasadność zarzutu naruszenia zasady równości należy ustalić: 1) czy w ogóle mamy do
czynienia z podmiotami podobnymi, 2) kryterium, na podstawie którego zostało dokonane
zróżnicowanie oraz 3) czy to zróżnicowanie było uzasadnione”.
„Aby uznać, że mamy do czynienia z podmiotami podobnymi, konieczne jest ustalenie,
że dane podmioty charakteryzują się wspólną cechą istotną. W niniejszej sprawie cechą tą jest
posiadanie gospodarstwa rolnego. Należy zatem uznać, że osoby, które pozostają w związku
małżeńskim oraz prowadzą odrębne od drugiego małżonka gospodarstwo rolne, oraz osoby
prowadzące gospodarstwo rolne, niebędące w związku małżeńskim stanowią podmioty
podobne i powinny być traktowane tak samo.
Dodatkowo (…) kwestionowany przepis różnicuje sytuację prawną samych małżonków,
między którymi istnieje rozdzielność majątkowa, ponieważ jedno z nich nie może być
wpisane do ewidencji i mieć nadany numer identyfikacyjny. To nie jest uzasadnione
w świetle reguły, zgodnie z którą małżonkowie mają równe prawa i obowiązki”.
„[R]ozwiązanie zastosowane (…) w zaskarżonym przepisie opiera się na założeniu, że
małżonkowie zawsze prowadzą wspólnie gospodarstwo rolne. To założenie nie jest właściwe.
Wspólne prowadzenie gospodarstwa rolnego przez oboje małżonków występuje często
w polskich warunkach i może być uznane za typowe (…). Jednakże mogą wystąpić
i w praktyce występują sytuacje, gdy małżonkowie prowadzą odrębne gospodarstwa rolne.
Wówczas każde z małżonków spełnia wymagania przewidziane zarówno w prawie unijnym,
jak i w prawie polskim, do uznania go za rolnika (producenta rolnego uprawnionego do
otrzymania numeru (…) i otrzymania wsparcia finansowego (…)).
Dopuszczalność wpisu do ewidencji tylko jednego z małżonków i nadanie mu numeru
identyfikacyjnego jest wówczas niekorzystne dla drugiego z małżonków. Może się bowiem