Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o organizmach genetycznie zmodyfikowanych oraz niektórych innych ustaw

– 30 –
2)
dokonuje aktualizacji planu postępowania na wypadek awarii, zgodnie z art. 15p
oraz ust. 1:
a)
co najmniej raz na 2 lata – uwzględniając postęp techniki i rozwój wiedzy,
b)
niezwłocznie – w przypadku stwierdzenia, że zastosowane rodzaje środków
bezpieczeństwa nie są już wystarczające, albo gdy zachodzą przesłanki do
zaliczenia danego zamkniętego użycia GMM do wyższej kategorii;
3)
przekazuje ministrowi właściwemu do spraw środowiska plan postępowania na
wypadek awarii oraz jego aktualizację.
4. Minister właściwy do spraw środowiska przekazuje plan postępowania na
wypadek awarii oraz jego aktualizację Komisji Europejskiej oraz podmiotom, o których
mowa w art. 15p ust. 1 pkt 2 i 3 oraz ust. 3.
Art. 15r. 1. W przypadku gdy z oceny zagrożenia wynika, że GMM będące
przedmiotem zamkniętego użycia może spowodować co najmniej umiarkowane
zagrożenie dla zdrowia ludzi lub dla środowiska, minister właściwy do spraw
środowiska w zgodzie na zamknięte użycie GMM zaliczonych do III lub IV kategorii
określa wysokość i termin wniesienia zabezpieczenia na pokrycie kosztów usunięcia
skutków awarii lub na pokrycie ewentualnych roszczeń z tytułu wyrządzenia szkody.
2. Zabezpieczenie mogą stanowić umowa ubezpieczenia odpowiedzialności
cywilnej, gwarancja bankowa lub poręczenie bankowe. Polisa ubezpieczeniowa
potwierdzająca zawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, gwarancja
bankowa lub dokument potwierdzający poręczenie bankowe są przekazywane
ministrowi właściwemu do spraw środowiska i stanowią dowód ustanowienia
zabezpieczenia.
3. Polisa ubezpieczeniowa potwierdzająca zawarcie umowy ubezpieczenia
odpowiedzialności cywilnej, gwarancja bankowa lub poręczenie bankowe powinny
stwierdzać, że bank lub zakład ubezpieczeń w przypadku wystąpienia skutków awarii
lub wyrządzenia szkody, na wezwanie ministra właściwego do spraw środowiska
przesłane po wydaniu decyzji, o której mowa w ust. 6, dokona wypłaty kwoty
w wysokości określonej w tym wezwaniu.
– 31 –
4. Zabezpieczenie ustala się w wysokości zapewniającej usunięcie skutków awarii
lub pokrycie roszczeń z tytułu wyrządzenia szkody. Wysokość ustanawianego
zabezpieczenia, w zależności od aktualnego stanu wiedzy i techniki, powinna
uwzględniać:
1)
możliwe szkodliwe skutki związane z czynnościami wykonywanymi podczas
zamkniętego użycia GMM zaliczonych do III lub IV kategorii, w tym:
a)
charakterystykę środowiska narażonego na skutki awarii,
b)
liczbę osób zagrożonych skutkami awarii;
2)
skalę zamkniętego użycia GMM zaliczonych do III lub IV kategorii i ich rodzaj.
5. Dokonujący zamkniętego użycia GMM zaliczonych do III lub IV kategorii jest
obowiązany:
1)
utrzymywać ustanowione zabezpieczenie w wysokości określonej w zgodzie na
zamknięte użycie GMM zaliczonych do III lub IV kategorii;
2)
niezwłocznie uzupełniać ustanowione zabezpieczenie do wysokości określonej
w zgodzie na zamknięte użycie GMM zaliczonych do III lub IV kategorii.
6. Minister właściwy do spraw środowiska, w drodze decyzji, uruchamia środki
pochodzące z zabezpieczenia:
1)
w przypadku wystąpienia awarii,
2)
na wniosek podmiotów, którym przysługują roszczenia z tytułu wyrządzonej
szkody, stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu albo wynikające z ugody
zawartej przez strony
– chyba że dokonujący zamkniętego użycia GMM zaliczonych do III lub IV kategorii
pokrył z własnych środków koszty usunięcia skutków awarii lub zaspokoił roszczenia
z tytułu wyrządzonej szkody.
7. Minister właściwy do spraw środowiska, po wydaniu decyzji o cofnięciu zgody
na zamknięte użycie GMM zaliczonych do III lub IV kategorii lub po stwierdzeniu jej
wygaśnięcia, zwalnia ustanowione zabezpieczenie.
Art. 15s. Dokonujący zamkniętego użycia GMM jest obowiązany do:
1)
przechowywania oceny zagrożenia w miejscu wykonywania działalności
gospodarczej lub w swojej siedzibie i jej udostępniania na każde żądanie ministra
właściwego do spraw środowiska oraz podmiotów prowadzących kontrole,
o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 2;
– 32 –
2)
przestrzegania wymagań dotyczących rodzajów środków bezpieczeństwa oraz
sposobu postępowania z odpadami powstającymi podczas zamkniętego użycia
GMM, przewidzianych dla poszczególnych kategorii zamkniętego użycia GMM;
3)
niezwłocznego poinformowania ministra właściwego do spraw środowiska oraz
podmiotów, o których mowa w art. 15p ust. 1 pkt 2 i 3, o:
a)
każdej zmianie warunków zamkniętego użycia GMM, która może mieć
wpływ na zwiększenie zagrożenia dla zdrowia ludzi lub dla środowiska,
b)
zmianach danych, o których mowa w art. 15b, art. 15f ust. 1, art. 15g ust. 1,
art. 15h ust. 1, art. 15l ust. 3 oraz art. 15o ust. 3;
4)
podejmowania działań zapewniających bezpieczeństwo pracy z mikroorganizmami
i przestrzegania ogólnych zasad bezpieczeństwa, w szczególności do:
a)
utrzymania miejsca dokonywania zamkniętego użycia GMM na możliwie
najniższym poziomie narażenia na działanie wywoływane przez GMM,
b)
stosowania technicznych środków kontroli źródła zagrożenia i wprowadzenia
obowiązku stosowania przez osoby biorące udział w zamkniętym użyciu
GMM środków ochrony indywidualnej i sprzętu dostosowanego do kategorii
zamkniętego użycia GMM,
c)
kontroli stanu urządzeń i zabezpieczeń potwierdzonej protokołem kontroli,
d)
sprawdzania obecności GMM poza zakładem inżynierii genetycznej, jeżeli są
to mikroorganizmy określone w przepisach wydanych na podstawie art. 2221
§ 3 Kodeksu pracy – w przypadku zamkniętego użycia GMM zaliczonych do
II, III lub IV kategorii,
e)
zapewnienia osobom biorącym udział w zamkniętym użyciu GMM, co
najmniej raz na 2 lata, uczestnictwa w szkoleniu w dziedzinie bezpieczeństwa
i higieny pracy, przeprowadzanym w trybie określonym w przepisach
wydanych na podstawie art. 2375 Kodeksu pracy,
f)
utworzenia wewnętrznych komisji do spraw bezpieczeństwa biologicznego,
g)
wprowadzenia wewnętrznych regulaminów bezpieczeństwa dla osób
biorących udział w zamkniętym użyciu GMM, określających:
–
sposób prowadzenia pisemnej dokumentacji czynności wykonywanych
podczas zamkniętego użycia GMM,
– tryb postępowania w przypadku rozprzestrzeniania się GMM, w tym
rodzaj środków dezynfekcyjnych i sposób ich stosowania,
– 33 –
–
rodzaj urządzeń do mycia i odkażania udostępnionych tym osobom,
–
sposób oznakowania miejsc dokonywania zamkniętego użycia GMM przy
zastosowaniu znaków zagrożenia biologicznego,
h)
zapewnienia przestrzegania zakazu: jedzenia, picia, palenia, stosowania
kosmetyków i pipet doustnych oraz przechowywania żywności w miejscu
dokonywania zamkniętego użycia GMM,
i)
zapewnienia, w razie potrzeby, miejsca do bezpiecznego magazynowania
zakażonego sprzętu laboratoryjnego i innych materiałów wykorzystywanych
podczas zamkniętego użycia GMM;
5)
przechowywania pisemnych oświadczeń osób biorących udział w zamkniętym
użyciu GMM o zapoznaniu się z treścią wewnętrznych regulaminów
bezpieczeństwa przez 5 lat od dnia zakończenia zamkniętego użycia –
w przypadku GMM zaliczonych do I kategorii lub przez 10 lat od dnia zakończenia
zamkniętego użycia – w przypadku GMM zaliczonych do II, III lub IV kategorii
i udostępniania tych oświadczeń na żądanie podmiotów prowadzących kontrole,
o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 2;
6)
prowadzenia ewidencji i dokumentacji dokonywania zamkniętego użycia GMM
i ich przechowywania przez 5 lat od zakończenia tych działań oraz udostępniania
niezwłocznie na żądanie ministra właściwego do spraw środowiska i podmiotów
prowadzących kontrole, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 2.
Art. 15t. 1. W przypadku awarii dokonujący zamkniętego użycia GMM
niezwłocznie:
1)
podejmuje działania ratownicze i przystępuje do usuwania skutków awarii;
2)
przekazuje zawiadomienie o awarii podmiotom, o których mowa w art. 15p ust. 1.
2. Zawiadomienie o awarii zawiera:
1)
informacje o okolicznościach awarii;
2)
nazwę, rodzaj i ilość uwolnionych GMM oraz charakterystykę zagrożenia, które
może wystąpić;
3)
informacje o dotychczas podjętych działaniach ograniczających skutki awarii i ich
skuteczności;
4)
wstępną ocenę rozmiarów awarii i jej skutków dla zdrowia ludzi lub dla
środowiska.
– 34 –
3. Po otrzymaniu informacji o awarii lub po uzyskaniu o niej informacji z urzędu
minister właściwy do spraw środowiska, w drodze komunikatu, informuje o wystąpieniu
awarii.
4. W komunikacie podaje się:
1)
przyczyny awarii;
2)
skutki awarii, w tym dotyczące zagrożenia dla ludzi lub środowiska.
5. Komunikat ogłasza się w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej
„Monitor Polski”, a ponadto podaje do publicznej wiadomości, w drodze obwieszczenia
wojewody właściwego ze względu na miejsce wystąpienia awarii przez rozplakatowanie
w miejscach publicznych, a także w sposób zwyczajowo przyjęty na danym obszarze.
6. Redaktorzy naczelni dzienników oraz nadawcy programów radiowych
i telewizyjnych są obowiązani do niezwłocznego, nieodpłatnego podania do publicznej
wiadomości komunikatu ministra właściwego do spraw środowiska o wystąpieniu
awarii.
Art. 15u. 1. Po otrzymaniu zawiadomienia o awarii lub po uzyskaniu o niej
informacji z urzędu minister właściwy do spraw środowiska niezwłocznie:
1)
przekazuje je właściwym organom innych niż Rzeczpospolita Polska państw
członkowskich, których terytoria mogą zostać narażone na skutki awarii;
2)
powiadamia o awarii Komisję Europejską.
2. Powiadomienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, zawiera:
1)
szczegółowy opis okoliczności awarii;
2)
informacje o nazwie, rodzaju i ilości uwolnionych GMM;
3)
opis podjętych działań ograniczających skutki awarii i działań ratowniczych oraz
ich skuteczności.
3. Minister właściwy do spraw środowiska zbiera dane niezbędne do pełnej oceny
skutków awarii, a w razie konieczności przygotowuje zalecenia dla dokonujących
zamkniętego użycia GMM, mające na celu uniknięcie podobnych awarii w przyszłości
lub ograniczenie ich skutków. Zalecenia te minister właściwy do spraw środowiska
przekazuje dokonującym zamkniętego użycia GMM.
4. Minister właściwy do spraw środowiska przekazuje Komisji Europejskiej
wyniki pełnej analizy awarii wraz z wydanymi zaleceniami dotyczącymi ograniczenia
jej skutków i uniknięcia podobnych awarii w przyszłości.