Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji

Druk nr 1929


Warszawa, 6 listopada 2013 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja
Prezes Rady Ministrów

RM-10-93-13




Pani

Ewa Kopacz

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej




Szanowna Pani Marszałek
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt
ustawy

- o zmianie ustawy o komercjalizacji i
prywatyzacji.

W załączeniu przedstawiam także opinię dotyczącą zgodności
proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Ponadto uprzejmie informuję, że do prezentowania stanowiska Rządu w
tej sprawie w toku prac parlamentarnych został upoważniony Minister Skarbu
Państwa.

Z poważaniem

(-) Donald Tusk
Projekt
U S T A W A
z dnia
o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji
Art. 1. W ustawie z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U.
z 2013 r. poz. 216) wprowadza się następujące zmiany:
1)
w art. 4b:
a)
w ust. 1 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
„Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa, na wniosek organu
wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, na obszarze której znajduje się
siedziba spółki, w której Skarb Państwa posiada akcje, powstałej w wyniku
komercjalizacji
przedsiębiorstwa państwowego albo przez wniesienie
przedsiębiorstwa do spółki zgodnie z art. 49, lub na wniosek organu
wykonawczego związku jednostek samorządu terytorialnego, na obszarze którego
mieści się siedziba takiej spółki, może zbyć nieodpłatnie część lub wszystkie
posiadane przez Skarb Państwa akcje tej spółki na rzecz tej jednostki samorządu
terytorialnego lub związku jednostek samorządu terytorialnego, o ile zostały
spełnione łącznie następujące warunki:”,
b)
ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Uprawnieni pracownicy w spółce powstałej w wyniku komercjalizacji
przedsiębiorstwa państwowego albo przez wniesienie przedsiębiorstwa do spółki
zgodnie z art. 49, której akcje zostały nieodpłatnie zbyte w trybie, o którym mowa
w ust. 1, zachowują uprawnienia do nieodpłatnego nabycia akcji. Przepisy
art. 36–38c stosuje się odpowiednio, przy czym kompetencje ministra właściwego
do spraw Skarbu Państwa w zakresie zbywania akcji wykonuje organ wykonawczy
jednostki samorządu terytorialnego lub organ wykonawczy związku jednostek
samorządu terytorialnego.”;
2)
w art. 69b po ust. 1 dodaje się ust. 1a–1c w brzmieniu:
„1a. Akcje należące do Skarbu Państwa w spółkach powstałych na podstawie
odrębnych przepisów i w innym trybie niż określony w niniejszej ustawie mogą być
zbywane nieodpłatnie na rzecz jednostki samorządu terytorialnego lub związku
jednostek samorządu terytorialnego, na zasadach określonych w art. 4b.
– 2 –
1b. W przypadku zbycia przez jednostkę samorządu terytorialnego lub związek
jednostek samorządu terytorialnego akcji nabytych zgodnie z ust. 1a, stosuje się art. 4c.
1c. Osoby uprawnione do nieodpłatnego nabycia akcji spółki, wymienionej
w ust. 1a, której akcje zostały zbyte na zasadach określonych w art. 4b, zachowują to
prawo na dotychczasowych zasadach, przy czym kompetencje w zakresie zbywania
akcji wykonuje organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego lub organ
wykonawczy związku jednostek samorządu terytorialnego.”.
Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.









































10/78rch
UZASADNIENIE

Celem proponowanej ustawy jest rozszerzenie możliwości dokonywania bezpłatnego
przekazywania akcji lub udziałów należących do Skarbu Państwa spółek na rzecz
jednostek samorządu terytorialnego lub związków jednostek samorządu terytorialnego,
które powstały w innym trybie niż komercjalizacja lub na podstawie innych ustaw.
Obecnie komunalizacja jest możliwa w przypadku spółek z udziałem Skarbu Państwa
powstałych w drodze komercjalizacji – przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego
w spółkę handlową w trybie art. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji
i prywatyzacji (Dz. U. z 2013 r. poz. 216) – zwanej dalej „ustawą o k. i p.”. Może ona
zostać dokonana zarówno w stosunku do jednoosobowych spółek Skarbu Państwa,
spółek z większościowym udziałem Skarbu Państwa, jak i z mniejszościowym udziałem
Skarbu Państwa. Nie jest przy tym konieczne, by spółka, której akcje będą nieodpłatnie
zbywane na rzecz samorządu terytorialnego, powstała w wyniku komercjalizacji w celu
komunalizacji, tj. w trybie art. 4a przedmiotowej ustawy. W obecnym stanie prawnym
komunalizacja w trybie art. 4b ustawy o k. i p. ma zastosowanie wyłącznie do spółek
powstałych w wyniku komercjalizacji (wynika to z faktu usytuowania art. 4b w dziale II
ustawy – „Komercjalizacja przedsiębiorstw państwowych” regulującym kwestie
związane z komercjalizacją przedsiębiorstw państwowych). Zatem procesem
komunalizacji można objąć wyłącznie spółki powstałe w trybie komercjalizacji.
Zmiana zaproponowana w art. 1 pkt 1 przedmiotowej ustawy ma na celu umożliwienie
dokonywania bezpłatnego przekazywania akcji i udziałów należących do Skarbu
Państwa jednostkom samorządu terytorialnego lub związkom jednostek samorządu
terytorialnego spółek powstałych w trybie innym niż komercjalizacja. Nastąpi to m.in.
poprzez doprecyzowanie brzmienia obecnego art. 4b ust. 1 ustawy o k. i p., tak aby
jednoznacznie z niego wynikało, że na wniosek organu wykonawczego jednostki
samorządu terytorialnego, na której obszarze znajduje się siedziba spółki, lub na
wniosek organu wykonawczego związku jednostek samorządu terytorialnego, na
którego obszarze mieści się siedziba spółki, można będzie zbyć nieodpłatnie część lub
wszystkie posiadane przez Skarb Państwa akcje spółki powstałej w wyniku
komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego albo przez wniesienie przedsiębiorstwa
do spółki zgodnie z art. 49 ustawy o k. i p.
Biorąc pod uwagę zwiększające się znaczenie samorządu terytorialnego w życiu
publicznym, celowe jest szersze jego włączenie również w proces komunalizacji spółek
Skarbu Państwa, które nie powstały w trybie komercjalizacji. Niektóre spośród spółek
z uwagi na swój profil działania (np. zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności) nie
mogą kierować się wyłącznie optymalizacją zysków, dlatego ich pełna prywatyzacja,
z uwagi na interes społeczny, jest niecelowa. Spółki takie mogą jednak wykonywać
swoje zadania znacznie efektywniej, jeśli będą nadzorowane przez lokalny samorząd
terytorialny. Spółka, na którą bezpośredni wpływ mają miejscowe władze samorządu,
będzie się cieszyć znacznie większym zaufaniem lokalnej społeczności i służyć będzie
jej potrzebom oraz oczekiwaniom – dlatego też komunalizacja jest procesem ze wszech
miar korzystnym i celowym. Ponadto w branżach powiązanych ściśle z zadaniami
samorządowymi kształtowanie lokalnych uwarunkowań prawnych należy do jednostek
samorządu terytorialnego. Uwzględnienie istnienia podmiotów wewnętrznych przy
tworzeniu prawa lokalnego pozwoli nadać mu taki kształt, który z jednej strony
umożliwi tym spółkom trwałe funkcjonowanie na rynku, zaś lokalnym społecznościom
zapewni stabilny poziom usług o charakterze komunalnym. Przykładem może być tu
rozwiązanie zawarte w ustawie o publicznym transporcie zbiorowym, które przewiduje
realizację zadań samorządów z zakresu komunikacji przez zlecanie ich podmiotom
wewnętrznym.
Powyższe uzasadnienie wsparte jest doświadczeniami stosowania ustawy w obecnym
brzmieniu. Komunalizacja już obecnie stanowi istotną formę realizacji planów
przekształceń własnościowych w Polsce. W branżach związanych z realizacją zadań
samorządowych jednostki samorządu terytorialnego wykazują zainteresowanie
przejęciem spółek Skarbu Państwa, przygotowując wieloletnie plany wykorzystania
pozyskanego majątku. Jako przykład może posłużyć branża transportowa, gdzie
komunalizacja w ostatnich
latach jest wiodącym sposobem przekształceń
własnościowych.
Norma zaproponowana w nowym brzmieniu art. 4b ust. 3 odnosi się do zachowania
uprawnień pracowniczych również w spółkach powstałych w innym trybie niż
komercjalizacja, w szczególności prawa do nieodpłatnego nabycia akcji przez
uprawnionych pracowników oraz rolników lub rybaków, którym stosownie do
brzmienia art. 49 ust. 4 ustawy o k. i p. przysługuje prawo nabycia do 15% akcji
należących do Skarbu Państwa w spółce powstałej w trybie prywatyzacji bezpośredniej
2