Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw

Projekt ustawy wprowadza do ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i
rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nowe świadczenie w postaci rocznego dodatku
pieniężnego.
Projektodawcy proponują przyznanie raz w roku dodatku w wysokości 700 zł dla osób, u
których otrzymywane świadczenie nie przekraczało kwoty 800 zł miesięcznie, 500 zł dla osób
otrzymujących świadczenie w wysokości wyższej niż 800 zł, ale nie przekraczającej kwoty 1300
zł i wreszcie 250 zł dla osób, których świadczenie jest wyższe niż 1 300 zł. Zaproponowaną
wysokości dodatku wnioskodawcy traktują jako absolutne minimum.
Projektodawcy przewidują wprowadzenie negatywnej przesłanki prawa do tego
świadczenia w postaci uzyskiwania jednocześnie przez osobę uprawnioną do świadczenia
emerytalnego lub rentowego przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi
ubezpieczenia społecznego, o której mowa w art. 104 ust. 2 oraz służby wymienionej w art. 6 ust.
1 pkt 4 i 6 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dodatek ten nie
będzie przysługiwał, jeżeli uprawniony do renty lub emerytury będzie jednocześnie wykonywał
działalność podlegającą obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu w postaci zatrudnienia,
służby lub innej pracy zarobkowej albo jeżeli będzie prowadził pozarolniczą, a także w razie
uzyskiwania przychodu z pełnionej służby, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 6 ustawy.
Projekt ustawy wprowadza również mechanizm określania wysokości renty lub
emerytury dla potrzeba ustalenia istnienia prawa do rocznego dodatku pieniężnego. Przy ustalaniu
wysokości dodatku uwzględnia się kwotę świadczenia (renty lub emerytury) łącznie z dodatkiem
pielęgnacyjnym, dodatkiem dla sierot zupełnych w wysokości ustalonej przed dokonaniem
potrąceń i egzekucji na zasadach określonych w ustawie. Jeżeli osobie uprawnionej do renty lub
emerytury przysługuje jednocześnie świadczenie o charakterze emerytalnym lub rentowym z
instytucji zagranicznych to przy ustaleniu rocznego dodatku pieniężnego przyjmuje się sumę
świadczeń przysługujących osobie uprawnionej. W przypadku natomiast, gdy do renty rodzinnej
jest uprawniona więcej niż jedna osoba będzie przysługiwał wyłącznie jeden dodatek. W sytuacji,
gdy osobie uprawnionej do renty rodzinnej przysługuje jednocześnie renta socjalna, przy ustaleniu
wysokości dodatku przyjmuje się sumę świadczeń przysługujących osobie uprawnionej.
Projekt ustawy wprowadza także mechanizm waloryzacji proponowanego świadczenia.
Kwota rocznego dodatku pieniężnego będzie podwyższana przy zastosowaniu wskaźnika
waloryzacji emerytur i rent od miesiąca, w którym przeprowadzana jest waloryzacja. Przyjęte
zostało tożsame rozwiązanie z zasadami waloryzacji dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot
zupełnych.
Roczny dodatek pieniężny będzie wypłacany z urzędu przez organ emerytalno-rentowy i
bez konieczności składania odrębnego wniosku przez osobę uprawnioną. Proponuje się, ażeby
świadczenie to było wypłacane w miesiącu marcu roku kalendarzowego wraz rentą lub emeryturą.
W pozostałym zakresie do zasad wypłacania tego świadczenia będą miały zastosowanie
odpowiednio przepisy art. 130 – 132 ustawy.
Charakter i cel projektowanego rocznego dodatku pieniężnego uzasadnia również
zdaniem wnioskodawców zwolnienie kwoty tego dodatku spod opodatkowania podatkiem od
osób fizycznych, jak również nieuwzględniania tego świadczenia jako składnika dochodu w
rozumieniu przepisów ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o dodatkach mieszkaniowych.
Konsekwencją takiego rozwiązania jest zaproponowanie wprowadzanie odpowiednich zmian w:
ustawie z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 2 projektu
ustawy), w ustawie z dnia 21 czerwca 2001 roku o dodatkach mieszkaniowych (art. 3 projektu
ustawy) oraz w ustawie z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (art. 4 ustawy).
Konsekwencją uznania proponowanego rocznego dodatku pieniężnego jako świadczenia
w rozumieniu art. 3 ustawy jest również to, iż kwota tego dodatku nie będzie zaliczana do
podstawy wymiaru składki zdrowotnej, o której mowa w 81 ust. 8 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia
2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych dla osób
pobierających emeryturę lub rentę.
Nowelizacja ustawy spowoduje obciążenie budżetu państwa kwotą około 3 500 mln zł
rocznie. Projekt powoduje pozytywne skutki społeczno-gospodarcze.
Przedmiotowy projekt ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.
Projekt ustawy nie został poddany konsultacjom społecznym, o których mowa w art. 34
ust. 3 Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.



 
 
Warszawa, 29 grudnia 2011 r.


BAS-WAPEiM-493/11


Pani Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu RP


Opinia prawna o zgodności poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz
niektórych innych ustaw (przedstawiciel wnioskodawców: poseł
Małgorzata Sadurska) z prawem Unii Europejskiej

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r.
– Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2009 r. Nr 5, poz. 47 ze zm.) sporządza się
następującą opinię:

I.
Przedmiot projektu ustawy

Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, zwany dalej
„projektem ustawy”, zmierza do nowelizacji następujących ustaw:
 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.)
zwanej dalej „ustawą o emeryturach i rentach”,
 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
(Dz. U. z 2010 r., Nr 51, poz. 307 ze zm.), zwanej dalej „ustawą o podatku
dochodowym”,
 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. z
2001 r., Nr 71, poz. 734 ze zm.),
 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r., Nr
175, poz. 1362 ze zm.).

Projekt ustawy ustanawia nowe świadczenie emerytalno-rentowe, w
postaci rocznego dodatku pieniężnego (art. 5a ustawy o emeryturach i
rentach) oraz określa zasady jego przyznawania. W tych ramach określa
osoby uprawnione do otrzymywania tego świadczenia, reguły określania jego
wysokości oraz termin wypłaty (art. 76a-76b i art. 132a ustawy o emeryturach
i rentach). Ustanawiany roczny dodatek pieniężny ma być zwolniony od

2
podatku dochodowego od osób fizycznych (art. 21 ust. 1 pkt 64a ustawy o
podatku dochodowym), a jego wysokość nie ma być uwzględniana jako
składnik dochodu w rozumieniu przepisów ustawy o pomocy społecznej i
ustawy o dodatkach mieszkaniowych (art. 8 ust. 4 pkt 6 ustawy o pomocy
społecznej i art. 3 ust. 3 ustawy o dodatkach mieszkaniowych).

II.
Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem ustawy

Co do zasady, prawo UE nie reguluje problematyki świadczeń
emerytalno-rentowych w tym, stanowiących przedmiot projektu ustawy,
rodzajów świadczeń i zasad ich przyznawania. Kwestie zabezpieczeń
społecznych należą do kompetencji krajowych. Tym niemniej jednak przepisy
unijne regulują niektóre zagadnienia związane np. z koordynacją krajowych
systemów zabezpieczeń społecznych, z zabezpieczeniami pracowników
migrujących, korzystających z traktatowych swobód przepływu osób i usług
(art. 21 i art. 45 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej), czy też
kwestie antydyskryminacyjne. Akty te obejmują m.in.:
 rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia
29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów
zabezpieczenia
społecznego (Dz. Urz. UE L 166 z 30.4.2004 r., s. 1, Dz. Urz. UE polskie
wydanie specjalne rozdz. 5, t. 5, s. 72),
 rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia
16 września 2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr
883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego
(Dz. Urz. UE L 284 z 30.10.2009 r., s. 1),
 dyrektywę Rady z dnia 19 grudnia 1978 r. w sprawie stopniowego
wprowadzania w życie zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn
w dziedzinie zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE L 6 z 10.1.1979 r.,
s. 24, Dz. Urz. UE polskie wydanie specjalne rozdz. 5, t. 1, s. 215).

III. Analiza przepisów projektu ustawy pod kątem ustalonego
stanu prawa Unii Europejskiej

Analiza projektu ustawy pod kątem przepisów UE prowadzi do wniosku,
że projekt ten nie jest sprzeczny z prawem UE.

3
IV. Konkluzja

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw nie jest
sprzeczny z prawem Unii Europejskiej.



Szef Kancelarii Sejmu



Lech Czapla