Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3

celową w wysokości 100% kosztów systemu. Dlatego też koszty te mogą być znacznie
mniejsze z uwagi na dofinansowanie systemu monitoringu przez rodziców i dyrektora
placówki.
Skutkiem prawnym wprowadzanej regulacji będzie określenie w ustawie sposobów
instalacji systemu monitoringu w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.

5. Założenia projektów podstawowych aktów wykonawczych
W związku z projektowaną zmianą minister powinien wydać rozporządzenie,
w którym określi szczegółowe zasady instalacji systemu monitoringu w żłobku lub
klubie dziecięcym. Wydając rozporządzenie minister właściwy do spraw
informatyzacji powinien określić szczegółowe zasady wymagań technicznych, jakim
powinien odpowiadać system monitoringu w placówce. Dodatkowo rozporządzenie
powinno określać szczegółowe zasady utrwalania obrazu i dźwięku, a także zawierać
opis warunków przechowywania materiałów pochodzących z rejestracji obrazu
i dźwięku. Wydając rozporządzenie minister właściwy do spraw informatyzacji
powinien wziąć pod uwagę konieczność zapewnienia bezpieczeństwa dzieciom,
przebywającym w placówce, czemu służyć ma zainstalowany system monitoringu.

6. Konsultacje społeczne
Należy zakładać, że zgodnie z art. 34 ust. 3 regulaminu Sejmu Marszałek Sejmu przed
skierowaniem do pierwszego czytania skieruje niniejszy projekt ustawy do konsultacji
w trybie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach.

7. Ocena zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej
Projekt ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.

Warszawa, 5 marca 2013 r.
BAS-WAPEiM-453/13



Pani
Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej



Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu
ustawy o zmianie ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3
(przedstawiciel wnioskodawców: poseł Beata Kempa)



Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2012 r. poz. 32,
ze zmianami) sporządza się następującą opinię:



1. Przedmiot projektu ustawy
Projekt przewiduje dodanie przepisów art. 25a i 25b w ustawie z dnia 4
lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. Nr 45, poz. 235, ze
zmianami). Proponowana regulacja dotyczy wprowadzenia możliwości
zainstalowania w żłobku lub klubie dziecięcym systemu monitoringu placówki,
w celu zwiększenia bezpieczeństwa dzieci przebywających w placówce. System
monitoringu składałby się z urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk, które
mogłyby być utrwalane i przechowywane na nośnikach pamięci przez okres nie
dłuższy niż 90 dni, a następnie byłyby niszczone. Projekt określa zasady i tryb
instalowania systemu monitoringu placówki, pokrywania kosztów jego instalacji
oraz udostępniania utrwalonych zapisów obrazu i dźwięku z systemu monitoringu
rodzicom i opiekunom prawnym dzieci przebywających w placówce.
Szczegółowe zasady instalacji systemu monitoringu oraz wymagania
techniczne, jakie powinien on spełniać, mają być określone przez ministra
właściwego do spraw informatyzacji, w drodze rozporządzenia wydawanego na
podstawie proponowanej ustawy. Kontrolę przestrzegania warunków
określonych w rozporządzeniu będzie sprawował wójt, burmistrz lub prezydent
miasta, który dokonał wpisu monitorowanej placówki do rejestru żłobków
i klubów dziecięcych. Ponadto, dyrektor prowadzący placówkę, w której
zainstalowano system monitoringu, będzie obowiązany zgłosić zbiór danych
pochodzących z systemu monitoringu placówki do rejestracji Generalnemu
Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych.
Proponowana ustawa ma wejść w życie po upływie trzech miesięcy od
dnia ogłoszenia.

2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
Ze względu na przedmiot projektu ustawy należy wskazać przepisy
prawa Unii Europejskiej dotyczące: 1) praw człowieka i praw podstawowych
wolności oraz 2) ochrony danych osobowych.
1) Prawa dziecka – w szczególności godność osoby ludzkiej – należą do
katalogu praw człowieka oraz praw podstawowych Unii. Zgodnie
z postanowieniami Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), Unia wspiera ochronę
praw dziecka i opiera się na wartościach poszanowania godności osoby ludzkiej
oraz poszanowania praw człowieka (art. 2 i art. 3 ust. 3 akapit drugi). Artykuł 6
TUE stanowi, że Unia uznaje prawa, wolności i zasady określone w Karcie praw
podstawowych Unii Europejskiej z 7 grudnia 2000 roku, w brzmieniu
dostosowanym 12 grudnia 2007 roku w Strasburgu (zwanej dalej: KPPUE lub
Kartą), która ma taką samą moc prawną jak Traktaty. Zgodnie z art. 6 ust. 3
TUE, prawa podstawowe, zagwarantowane w europejskiej Konwencji
o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz wynikające z tradycji
konstytucyjnych wspólnych państwom członkowskim, stanowią część prawa
Unii jako zasady ogólne. W dotyczącym praw dziecka artykule 24 KPPUE
stwierdza się m.in., że dzieci mają prawo do takiej ochrony i opieki, jaka jest
konieczna dla ich dobra. Przepis ten stanowi ponadto, że we wszystkich
działaniach dotyczących dzieci, zarówno podejmowanych przez władze
publiczne, jak i instytucje prywatne, należy przede wszystkim uwzględnić
najlepszy interes dziecka.
2) Ze względu na kwestie ochrony danych osobowych należy wskazać
art. 16 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TfUE), art. 8 KPPUE,
dyrektywę 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października
1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych
osobowych i swobodnego przepływu tych danych oraz dyrektywę 2002/58/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotycząca
przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności
elektronicznej (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej).1 Przepisy
art. 16 TfUE i art. 8 ust. 1 KPPUE przyznają każdej osobie prawo do ochrony

1 Dyrektywa 95/46/WE ogłoszona w: Dz. Urz. WE L 281 z 23.11.1995 r., str. 31 oraz Dz. Urz. UE L 284
z 31.10.2003 r., str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 15, str. 355 oraz rozdz. 1, t. 4, str.
447. Dyrektywa 2002/58/WE ogłoszona w: Dz. Urz. WE L 201 z 31.7.2002 r., str. 37, Dz. Urz. UE L 105
z 13.4.2006 r., str. 54 oraz L 337 z 18.12.2009 r., str. 11; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne rozdz. 13, t. 29,
str. 514.

2
danych osobowych jej dotyczących. Dane te muszą być przetwarzane rzetelnie
w określonych celach i za zgodą osoby zainteresowanej lub na innej
uzasadnionej podstawie przewidzianej ustawą (art. 8 ust. 2 KPPUE).
Zgodnie z przepisami dyrektywy 95/46/WE, państwa członkowskie są
zobowiązane chronić podstawowe prawa i wolności osób fizycznych,
w szczególności ich prawo do prywatności w odniesieniu do przetwarzania
danych osobowych (art. 1 ust. 1). Artykuł 2 dyrektywy zawiera definicje pojęć
„dane osobowe” oraz „przetwarzanie danych osobowych”. Danymi osobowymi
w rozumieniu tego przepisu są wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej
lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej; osobą możliwą do
zidentyfikowania jest osoba, której tożsamość można ustalić bezpośrednio lub
pośrednio. W art. 2 dyrektywy definiuje się przetwarzanie danych osobowych
jako każdą operację lub zestaw operacji dokonywanych na danych osobowych,
jak np. gromadzenie, rejestracja, porządkowanie, przechowywanie,
wykorzystywanie, ujawnianie poprzez transmisję, rozpowszechnianie lub
udostępnianie w inny sposób, usuwanie lub niszczenie. Dyrektywę stosuje się do
przetwarzania danych osobowych w całości lub w części w sposób
zautomatyzowany oraz innego przetwarzania danych osobowych, stanowiących
część zbioru danych lub mających stanowić część zbioru danych. Przepisy
dyrektywy zostały dookreślone i uzupełnione dyrektywą 2002/58/WE, która
przewiduje harmonizację przepisów krajowych wymaganych do zapewnienia
równoważnego poziomu ochrony podstawowych praw i wolności,
w szczególności prawa do prywatności i poufności, w odniesieniu do
przetwarzania danych osobowych w sektorze łączności elektronicznej.

3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Biorąc pod uwagę treść przepisów projektu należy rozważyć związane
ze sobą dwie kwestie: 1) ochrony praw dziecka jako wyrazu ochrony praw
podstawowych oraz 2) ochrony danych osobowych.
Ad. 1) Zgodnie z brzmieniem proponowanego art. 25a ust. 1 ustawy
o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, dyrektor żłobka lub klubu dziecięcego
będzie miał prawo do zainstalowania systemu monitoringu podległej mu
placówki, w celu zwiększenia bezpieczeństwa dzieci przebywających
w placówce. Dyrektor będzie natomiast zobligowany do zainstalowania tego
systemu w przypadku, gdy z takim wnioskiem wystąpi co najmniej połowa
liczby rodziców lub opiekunów prawnych dzieci przebywających w danej
placówce (projektowany art. 25a ust. 2 ustawy). Rejestrowane w systemie
monitoringu obrazy i dźwięki byłyby utrwalane na nośnikach pamięci przez
okres 90 dni, a następnie niszczone (proponowany art. 25a ust. 4 ustawy).
Utrwalone obrazy i dźwięki byłyby obowiązkowo i każdorazowo udostępniane
przez dyrektora placówki rodzicom lub opiekunom prawnym dzieci
przebywających w placówce, na każde ich żądanie (proponowany art. 25a ust. 5

3
ustawy). Projekt przewiduje także możliwość udostępnienia przez dyrektora
placówki zarejestrowanego obrazu i dźwięku z systemu monitoringu w sieci
internetowej. W takim przypadku rodzicom dzieci byłyby przekazywany zestaw
kodów dostępu, uprawniający do podglądu danych z monitoringu w sieci w
formie dostępu w czasie rzeczywistym (proponowany art. 25a ust. 5a ustawy).
Zapewnieniu bezpieczeństwa dzieci służyć ma także przewidziany przez projekt
mechanizm dokonywania przez wyznaczony organ corocznych kontroli
spełniania przez system monitoringu odpowiednich wymogów technicznych
(dodawany art. 25a ust. 6 i 7 ustawy).
Zgodnie z proponowanym art. 25b ust. 1 ustawy, dyrektor prowadzący
placówkę, w której zainstalowano system monitoringu, będzie obowiązany
zgłosić zbiór danych pochodzących z systemu monitoringu placówki do
rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych. Przepis ten
w ustępie 2 nakazuje ponadto, aby w sprawach nieuregulowanych zmienianą
ustawą były stosowane odpowiednio przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.
o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926, ze zmianami).
Proponowaną regulację można odnieść do przepisów UE dotyczących
ochrony praw podstawowych. Przepisy KPPUE, zawarte w jej tytule I
„Godność”, stanowią, że godność człowieka jest nienaruszalna, musi być
szanowana i chroniona (art. 1), oraz każdy ma prawo do poszanowania jego
integralności fizycznej i psychicznej (art. 3 ust. 1). Ponadto w art. 7 Karty,
zawartym w jej tytule II „Wolności”, deklaruje się, że każdy ma prawo do
poszanowania życia prywatnego i rodzinnego. W art. 24 Karty, należącym do jej
tytułu III „Równość”, stwierdza się, że dzieci mają prawo do takiej ochrony
i opieki, jaka jest konieczna dla ich dobra. Zgodnie z ustępem 2 tego przepisu,
we wszystkich działaniach dotyczących dzieci, zarówno podejmowanych przez
władze publiczne, jak i instytucje prywatne, należy przede wszystkim
uwzględnić najlepszy interes dziecka.
Należy uznać, że przepisy projektu nie naruszają wymaganego standardu
ochrony praw podstawowych, przewidzianego postanowieniami art. 1, 3, 7 i 24
KPPUE oraz art. 6 TUE.
Ad. 2) Zgodnie z proponowaną regulacją, zainstalowanie w żłobku lub
klubie dziecięcym systemu monitoringu umożliwi rejestrowanie za pomocą
urządzeń rejestrujących obrazu i dźwięku pochodzących z monitorowanej
placówki, a następnie ich utrwalanie i przechowywanie na nośnikach pamięci.
Projekt przewiduje także udostępnianie uprawnionym podmiotom utrwalonych
zapisów obrazu i dźwięku pochodzących z systemu monitoringu placówki.
Zgodnie z proponowanymi przepisami art. 25a ust. 5 i 5a ustawy, utrwalone
zapisy obrazu i dźwięku będą udostępniane rodzicom lub opiekunom prawnym.
Działania te należy uznać za spełniające przesłanki definicji pojęcia
przetwarzania danych osobowych w rozumieniu art. 2 dyrektywy 95/46/WE.
Przewidziane w projekcie ustawy przetwarzanie danych osobowych należy
uznać za objęte zakresem obowiązywania dyrektywy 95/46/WE, określonym

4