Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego

Druk nr 1439

Warszawa, 7 marca 2013 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja








Pani

Ewa
Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej




Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:



- o zmianie ustawy - Kodeks
postępowania karnego.


Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Andrzeja Romanka.



(-) Jacek Bogucki; (-) Andrzej Dera; (-) Mieczysław Golba; (-) Tomasz
Górski; (-) Patryk Jaki; (-) Beata Kempa; (-) Arkadiusz Mularczyk;
(-) Józef Rojek; (-) Andrzej Romanek; (-) Edward Siarka; (-) Piotr Szeliga;
(-) Tadeusz Wo niak; (-) Jan Ziobro; (-) Kazimierz Ziobro; (-) Jarosław
aczek.



Projekt

Ustawa
z dnia …………. 2013 r.
o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego.


Art. 1
W ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U.
z 1997 r., Nr 89 poz. 555 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:

1. w art. 49 dodaje się § 5 w brzmieniu:

㤠5. Na postanowienie o odmowie nadania statusu pokrzywdzonego
przysługuje zażalenie do sadu właściwego do rozpoznania sprawy”.







Art. 2
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.























Uzasadnienie


1. Wyjaśnienie celu ustawy

Celem proponowanej nowelizacji jest wprowadzenie do kodeksu
postępowania karnego przepisu regulującego kwestię wniesienia zażalenia
na postanowienie o odmowie nadania statusu pokrzywdzonego. Kodeks
postępowania karnego stanowi, że praktycznie każda decyzja dotycząca sfery
praw stron postępowania, w tym praw pokrzywdzonego podlega kontroli
instancyjnej. Tymczasem w kodeksie postępowania karnego brak przepisów
regulujących kwestie zaskarżania stanowiska organu procesowego

odmawiającego nadania statusu pokrzywdzonego.

Obecna regulacja prawna nie wymaga wydawania jakiejkolwiek decyzji
procesowej w przedmiocie zarówna nadania jak i odmowy nadania statusu
osoby pokrzywdzonej W aktualnym stanie prawnym, osoba której nie nadano
lub pozbawiono statusu pokrzywdzonego dowiaduje się o tym często
przypadkiem. W praktyce zdarzają się sytuacje zaskarżania postanowień o
umorzeniu postępowania przez osoby, które uważają się za pokrzywdzonych.
Zażalenia takie są składane nierzadko bez znajomości uzasadnienia
postanowienia, które się skarży (obecnie prokurator nie musi bowiem ujawniać
takiego postanowienia osobie, której nie uznał za pokrzywdzonego). Sądy
uwzględniając takie zażalenia, obligują prokuraturę do traktowania takich osób
jako pokrzywdzonych. Waga projektowanej regulacji wynika z faktu, iż z
procesową pozycją pokrzywdzonego wiąże się wiele uprawnień, chociażby
zgłaszania wniosków dowodowych, przeglądania akt, zaskarżania decyzji
procesowych prowadzących postepowanie przygotowawcze. Kontrola zatem
odmowy nadania statusu pokrzywdzonego, z procesowego punktu widzenia,
jest niezwykle ważna chociażby w kontekście pewności co do stron procesu,
ale i zasady prawdy materialnej rządzącej procesem karnym.

Obecny stan rzeczy należy uznać za daleko idącą niekonsekwencję
ustawodawcy oraz złamanie konstytucyjnej zasady państwa prawa. Kodeks
postępowania karnego powinien wyraźnie określać tryb oraz sposób kontroli
tej niezwykle istotnej decyzji procesowej. Dlatego też projektodawca proponuje
wprowadzenie regulacji, na podstawie której na postanowienie o odmowie
nadania statusu pokrzywdzonego będzie przysługiwało zażalenie.

2. Przedstawienie stanu obecnego

W obecnym stanem prawnym w kodeksie postępowania karnego
brak przepisów regulujących kwestie zaskarżania stanowiska organu
procesowego odmawiającego nadania statusu pokrzywdzonego.

3. Różnice między dotychczasowym a przewidywanym stanem prawnym

Projektodawca
proponuje
wypełnić obecną „lukę” w przepisach kodeksu
postepowania karnego i dodać do art. 49 § 5, zgodnie z którym odmowa
nadania statusu pokrzywdzonego będzie następowała w drodze
postanowienia, na które będzie przysługiwało zażalenie. W takiej sytuacji
każde postanowienie organu prowadzącego postępowanie w przedmiocie
odmowy nadania statusu pokrzywdzonego będzie podlegało kontroli,

co pozytywnie wpłynie na realizację ustawowych uprawnień stron, w tym praw
pokrzywdzonych.

4. Oczekiwane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne

I. Skutki społeczne.
Proponowana nowelizacja kodeksu postępowania karnego przyniesie
pozytywne skutki społeczne. Otworzy ona drogę do zaskarżania niezwykle
istotnej decyzji organu prowadzącego postępowanie karne, powodując
zwiększenie zaufania obywateli do państwa i prawa oraz zapewniając
realizację przysługujących im uprawnień.

II. Skutki gospodarcze.
Proponowana nowelizacja kodeksu postępowania karnego nie wywoła
żadnych skutków gospodarczych.

III. Skutki finansowe.
Proponowana nowelizacja kodeksu postępowania karnego nie pociągnie
za sobą żadnych skutków finansowych dla budżetu państwa. Nie będzie
zatem konieczności zwiększania wydatków budżetowych, jak również budżet
państwa nie osiągnie z tego tytułu żadnych korzyści.

IV. Skutki prawne.
Skutkiem prawnym proponowanej nowelizacji będzie „uzupełnienie”
przepisów kodeksu postępowania karnego o niezwykle ważną regulację
dotyczącą prawa do wniesienia zażalenia na postanowienie o odmowie
nadania statusu pokrzywdzonego. W wyniku jej wprowadzenia osoby, które
nie otrzymają statusu pokrzywdzonego w postępowaniu karnym będą mogły
skutecznie dochodzić swoich praw.

5. Ocena zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej

Projekt ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.