Rządowy projekt ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez ludzi młodych

w poszczególnych latach zostały określone w odniesieniu do kwoty bazowej, po
uwzględnieniu corocznej korekty wysokości limitu o prognozowaną stopę inflacji (CPI).
Na sfinansowanie wypłat finansowego wsparcia udzielanego w ramach programu za
pośrednictwem Funduszu Dopłat w budżecie państwa zostanie utworzona rezerwa celowa.
Podmiotem monitorującym wykorzystanie limitu środków na wypłatę finansowego wsparcia
będzie minister właściwy do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania
przestrzennego oraz mieszkalnictwa.
Mechanizmy korygujące w przypadku zbliżania się do przekroczenia limitu środków
ustanowionych w danym roku na wypłaty zostały określone w art. 25 projektu. Określony
w projekcie tryb związany z ryzykiem wystąpienia ww. sytuacji definiuje zasady
odpowiadające modelowi określonemu w art. 50 ust. 4 pkt 1 ustawy o finansach publicznych,
limitując liczbę „świadczeń”, tj. wypłacanych przez BGK w danym roku dofinansowań
wynikających z wniosków o finansowe wsparcie, w zależności od dostępnych w danym roku
środków Funduszu Dopłat przeznaczonych na finansowanie programu, uwzględniających
limity wypłat wsparcia wskazane dla poszczególnych lat w art. 24 ust. 1.
W przypadku gdy łączna kwota wynikająca z wniosków o dofinansowanie wkładu własnego
z terminem wypłaty z Funduszu Dopłat przypadającym w danym roku osiągnie określoną
wartość, BGK będzie zobowiązany do ogłoszenia w Biuletynie Informacji Publicznej
informacji o wstrzymaniu przyjmowania wniosków o dofinansowanie wkładu własnego
z terminem wypłaty przypadającym na dany rok. Konsekwencją tego stanu rzeczy będzie
również wstrzymanie przez instytucje kredytujące przyjmowania takich wniosków począwszy
od dnia następnego po ogłoszeniu BGK. Projekt zakłada, że:
1) obowiązek ogłoszenia ww. informacji przez BGK w odniesieniu do bieżącego roku
budżetowego będzie następował w sytuacji, gdy kwota wynikająca ze złożonych
wniosków o dofinansowanie wkładu własnego z terminem wypłaty na ten rok
(skorygowana wysokością już wypłaconego w tym roku dodatkowego wsparcia w formie
jednorazowych spłat części kredytu) przekroczy 95% kwoty zaplanowanej na wypłatę
finansowego wsparcia w ustawie budżetowej. Zakładany 5% margines bezpieczeństwa
dotyczy możliwości finansowania wniosków o dofinansowanie wkładu własnego, które
wpłyną do BGK w dniu ogłoszenia informacji oraz wniosków o dodatkowe finansowe
wsparcie w formie spłaty części kredytu w związku z urodzeniem lub przysposobieniem
trzeciego (lub kolejnego) dziecka;
35

2) z kolei w przypadku wniosków o dofinansowanie wkładu własnego, w przypadku
których wypłata dofinansowania ma nastąpić w kolejnych latach, BGK będzie
zobowiązany do ogłoszenia w BIP informacji o okresowym wstrzymaniu przyjmowania
takich wniosków w przypadku przekroczenia 50% kwoty limitów środków
przypadających na dany konkretny rok, zgodnie z art. 24 ust. 1 projektu. Wznowienie
przyjmowania wniosków o dofinansowanie wkładu własnego z terminem wypłaty
w roku, którego dotyczyła informacja BGK, będzie możliwe wraz z rozpoczęciem tego
roku. Ponieważ po dniu 1 stycznia będzie to już bieżący rok budżetowy zastosowanie
będą nadal miały zasady zarządzania limitem wskazane w pkt 1.
Z uwagi na bezwzględnie obowiązujące wysokości maksymalnych wypłat wsparcia
z Funduszu Dopłat ponoszonych w ramach programu w kolejnych latach w art. 25 ust. 2
przyjęto zasadę, zgodnie z którą wnioski o dofinansowanie wkładu własnego z terminem
wypłaty przypadającym na rok, którego dotyczyła informacja BGK o wstrzymaniu
przyjmowania wniosków, nieprzekazane do BGK do dnia ogłoszenia tej informacji,
pozostawia się bez rozpatrzenia.
W związku z przewidzianą w projekcie procedurą monitorowania przez BGK stanu
wykorzystania limitu środków przyjęto rozwiązanie, zgodnie z którym w przypadku
kolejnych wniosków o dofinansowanie wkładu własnego, złożonych przez tego samego
nabywcę i dotyczących tego samego lokalu, przy obliczaniu poziomu wykorzystania limitów
BGK uwzględnia tylko kwoty wynikające z jednego wniosku (ust. 4). Zastrzeżenie to ma na
celu wyeliminować sytuację kumulacji kwot wykorzystania limitów wynikających
z wniosków przekazanych do BGK – zgodnie z projektem jeszcze na etapie poprzedzającym
podpisanie umowy kredytowej z jednym bankiem – przez tego samego nabywcę lokalu
mieszkalnego.
Po ogłoszeniu informacji BGK o wstrzymaniu przyjmowania wniosków o dofinansowanie
wkładu własnego nadal realizowane są wnioski o dofinansowanie. Zgodnie z przewidzianą
dla projektu oceną skutków regulacji (OSR) realizacja tych wniosków powinna być możliwa
w ramach kwoty 5% limitów pozostającej do dyspozycji Funduszu Dopłat w ramach
rocznych limitów wypłat po wstrzymaniu przyjmowania wniosków o dofinansowanie wkładu
własnego z terminem wypłaty przypadającym na dany rok. W przypadku jednak
przekroczenia tej kwoty w okresie trwania bieżącego roku budżetowego przyjęto rozwiązanie,
zgodnie z którym wnioski o spłatę części kredytu, które nie będą mogły być zrealizowane
w ramach limitu danego roku, będą realizowane na początku kolejnego roku niezwłocznie po
36

wpływie na rachunek Funduszu Dopłat pierwszej transzy środków zaplanowanych na wypłatę
finansowego wsparcia.
W art. 25 ust. 6 i 7 określone zostały zobowiązania informacyjne nałożone na BGK,
obejmujące bieżące monitorowanie poziomu wykorzystania kwoty przysługującej na wypłaty
finansowego wsparcia w poszczególnych latach, w tym zobowiązanie do comiesięcznego
zamieszczania w BIP informacji o stanie wykorzystania środków przeznaczonych na wypłaty
z Funduszu Dopłat w bieżącym roku budżetowym, jak również informacji o bieżącym stopniu
wykorzystania limitów wskazanych w art. 24 ust. 1 dla każdego kolejnego roku realizacji
programu.
Art. 27 określa vacatio legis ustawy ustalone na okres 14 dni od dnia jej ogłoszenia,
z wyjątkiem art. 22 i 26 wygaszających system zwrotu osobom fizycznym części wydatków
związanych z budownictwem mieszkaniowym. W tym przypadku data wejścia w życie
przepisów wygaszających została określona na dzień 1 stycznia 2014 r., zgodnie
z zapowiedzią zawartą w dokumencie pt. „Główne problemy, cele i kierunki programu
wspierania rozwoju budownictwa mieszkaniowego do 2020 roku”.
Projektowana ustawa jest zgodna z prawem Unii Europejskiej.
Projektowana ustawa nie podlega procedurze notyfikacji, zgodnie z przepisami
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania
krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039,
z późn. zm.).
Stosownie do art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.) projekt ustawy został
umieszczony na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa
Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej oraz Rządowego Centrum Legislacji.
Żaden podmiot nie zgłosił zainteresowania pracami nad projektem przedmiotowej ustawy.


37

OCENA SKUTKÓW REGULACJI

1. Wskazanie podmiotów, na które oddziałuje akt normatywny
Ustawa o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez ludzi młodych
oddziałuje na następujące podmioty:
1) Małżeństwa i osoby niepozostające w związku małżeńskim (w tym osoby samotnie
wychowujące dzieci) w wieku do 35 lat (w przypadku małżeństw liczy się wiek
młodszego małżonka)
Projekt ustawy określa zasady pomocy państwa dla młodych osób planujących
nabycie pierwszego mieszkania w celu zaspokojenia własnych potrzeb
mieszkaniowych. Zaproponowany mechanizm (dofinansowanie wkładu własnego
przy zaciągnięciu kredytu mieszkaniowego) wpływa na zmniejszenie wymagań
dotyczących minimalnych dochodów uwzględnianych przez banki komercyjne
w analizie zdolności kredytowej.
Poniższa analiza przedstawia wymagania dotyczące minimalnej zdolności
kredytowej przy następujących założeniach:
̶
kredytobiorcą jest osoba samotna,
̶
wysokość raty kredytu stanowi 50% miesięcznego dochodu netto kredytobiorcy
(zgodnie z wytycznymi KNF zawartymi w rekomendacji T),
̶
całość wkładu własnego kredytobiorcy jest pokrywana z finansowego wsparcia
udzielanego na zasadach określonych w ustawie,
̶
kredyt zaciągany jest na 25 lat i spłacany w formule równych miesięcznych rat
kapitałowo-odsetkowych,
̶
oprocentowanie kredytu określane jest według formuły: WiBOR 3M (ustalony
według stanu na dzień 15 stycznia 2012 r.) + 2 punkty procentowe = 6,03%,
̶
powierzchnia kredytowanego mieszkania wynosi 50 m2,
̶
cena 1 m2 kredytowanego mieszkania jest równa średniej arytmetycznej dwóch
ostatnio ogłoszonych wskaźników przeliczeniowych obowiązujących – zgodnie
z projektem ustawy – w odmiennej wysokości dla miast będących siedzibą
wojewody lub sejmiku województwa, dla gmin sąsiadujących z tymi miastami
oraz dla pozostałych gmin w województwie.


38

Tabela 1. Minimalne dochody netto wymagane przy zaciągnięciu kredytu mieszkaniowego
Wysokość finansowego wsparcia
Lp.
Lokalizacja
Brak wsparcia
10%
15%
1.1.
Wrocław
3348,28
3013,45
2846,04
1.2.
Dolnośląskie
2293,46
2064,12
1949,44
1.3.
Gminy sąsiadujące z Wrocławiem
2752,15
2476,94
2339,33
2.1.
Bydgoszcz, Toruń
3636,46
3272,81
3090,99
2.2.
Kujawsko-pomorskie
2593,91
2334,52
2204,83
Gminy sąsiadujące z Bydgoszczą lub
2.3.
3112,70
2801,43
2645,79
Toruniem
3.1.
Lublin
2402,85
2162,57
2042,42
3.2.
Lubelskie
1806,24
1625,62
1535,31
3.3.
Gminy sąsiadujące z Lublinem
2104,54
1894,09
1788,86
4.1.
Gorzów Wlk., Zielona Góra
2478,90
2231,01
2107,07
4.2.
Lubuskie
2304,12
2073,71
1958,50
Gminy sąsiadujące z Gorzowem Wlk. lub
4.3.
Zieloną Górą
2391,51
2152,36
2032,79

5.1.
Łódź
3017,46
2715,71
2564,84
5.2.
Łódzkie
2286,35
2057,72
1943,40
5.3.
Gminy sąsiadujące z Łodzią
2651,91
2386,72
2254,12
6.1.
Kraków
2847,20
2562,48
2420,12
6.2.
Małopolskie
2462,43
2216,18
2093,06
6.3.
Gminy sąsiadujące z Krakowem
2654,81
2389,33
2256,59
7.1.
Warszawa
3740,81
3366,73
3179,69
7.2.
Mazowieckie
2229,49
2006,54
1895,07
7.3.
Gminy sąsiadujące z Warszawą
2675,39
2407,85
2274,08
8.1.
Opole
2292,17
2062,95
1948,34
8.2.
Opolskie
2079,91
1871,92
1767,93
8.3.
Gminy sąsiadujące z Opolem
2186,04
1967,44
1858,14
9.1.
Rzeszów
2446,92
2202,23
2079,88
9.2.
Podkarpackie
1878,96
1691,07
1597,12
9.3.
Gminy sąsiadujące z Rzeszowem
2162,94
1946,65
1838,50
10.1.
Białystok
2576,15
2318,53
2189,72
10.2.
Podlaskie
2282,15
2053,94
1939,83
10.3.
Gminy sąsiadujące z Białymstokiem
2429,15
2186,24
2064,78
11.1.
Gdańsk
3409,99
3068,99
2898,49
11.2.
Pomorskie
2889,55
2600,59
2456,12
11.3.
Gminy sąsiadujące z Gdańskiem
3087,56
2778,81
2624,43
12.1.
Katowice
2726,70
2454,03
2317,69
12.2.
Śląskie
2249,20
2024,28
1911,82
12.3.
Gminy sąsiadujące z Katowicami
2487,95
2239,15
2114,76
13.1.
Kielce
2639,35
2375,42
2243,45
13.2.
Świętokrzyskie
1841,84
1657,65
1565,56
13.3.
Gminy sąsiadujące z Kielcami
2210,20
1989,18
1878,67
14.1.
Olsztyn
2736,71
2463,04
2326,20
14.2.
Warmińsko-mazurskie
2039,21
1835,29
1733,33
14.3.
Gminy sąsiadujące z Olsztynem
2388,00
2149,20
2029,80
15.1.
Poznań
3327,60
2994,84
2828,46
15.2.
Wielkopolskie
2225,94
2003,35
1892,05
15.3.
Gminy sąsiadujące z Poznaniem
2671,10
2404,00
2270,50
16.1.
Szczecin
2416,55
2174,90
2054,07
16.2.
Zachodniopomorskie
2336,11
2102,50
1985,69
16.3.
Gminy sąsiadujące ze Szczecinem
2376,30
2138,70
2019,90

39