Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Protokołu nr 13 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności dotyczącego zniesienia kary śmierci we wszystkich okolicznościach, sporządzonego w Wilnie dnia 3 maja 2002 r.

Związanie się przez Polskę postanowieniami Protokołu nr 13 przyczyni się do umocnienia jej
pozycji na arenie międzynarodowej oraz jej wiarygodności jako państwa stojącego na straży
przestrzegania praw człowieka, będąc jednocześnie wyrazem poważnego zaangażowania
Polski w ich ochronę. Ma to tym istotniejsze znaczenie, że z dniem 1 stycznia 2013 r. Polska
objęła przewodnictwo w Radzie Praw Człowieka, jednym z podstawowych organów
Narodów Zjednoczonych odpowiedzialnych za promowanie praw człowieka i podstawowych
wolności.
Ratyfikacja Protokołu nr 13 nie pociągnie za sobą negatywnych skutków społecznych
i gospodarczych.
Ratyfikacja Protokołu nr 13 nie pociągnie za sobą obciążeń finansowych.
Ratyfikacja Protokołu nr 13 nie pociąga za sobą konieczności zmian w prawie krajowym.
Art. 38 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z późn. zm.)
stanowi, iż „Rzeczpospolita Polska zapewnia każdemu człowiekowi prawną ochronę życia”.
Ponadto przepisy ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553,
z późn. zm.) nie przewidują kary śmierci.
W związku z faktem, iż materia Protokołu nr 13 dotyczy praw i obowiązków określonych
w rozdziale II Konstytucji RP – prawa do życia (art. 38 Konstytucji), jego ratyfikacja
powinna odbyć się w trybie przewidzianym w art. 89 ust. 1 Konstytucji RP.






















15/05/KC
5

Protokół nr 13 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności
dotyczący zniesienia kary śmierci we wszystkich okolicznościach

Państwa-Członkowie Rady Europy, sygnatariusze niniejszego Protokołu,
Przekonane, że prawo każdego do życia jest podstawową wartością w społeczeństwie
demokratycznym i że zniesienie kary śmierci jest niezbędne dla ochrony tego prawa i pełnego
uznania przyrodzonej godności każdego człowieka,
Zmierzając do wzmocnienia ochrony prawa do życia zagwarantowanego przez Konwencję
o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, przyjętą w Rzymie dnia 4 listopada
1950 r. (zwaną dalej „Konwencją”),
Zauważając, że Protokół nr 6 dotyczący zniesienia kary śmierci, podpisany w Strasburgu dnia
28 kwietnia 1983 r., nie wyłącza kary śmierci za czyny popełnione podczas wojny lub
w okresie bezpośredniego zagrożenia wojną,
Zdecydowane podjąć końcowy krok w celu zniesienia kary śmierci we wszystkich
okolicznościach,
Uzgodniły, co następuje:

Artykuł 1
Zniesienie kary śmierci
Znosi się karę śmierci. Nikt nie może być skazany na taką karę ani nie może nastąpić jej
wykonanie.

Artykuł 2
Zakaz uchylania stosowania zobowiązań
Żadne z postanowień niniejszego Protokołu nie może być uchylone na podstawie artykułu 15
Konwencji.

Artykuł 3
Zakaz składania zastrzeżeń
Niedopuszczalne jest jakiekolwiek zastrzeżenie wobec postanowień niniejszego Protokołu,
składane na podstawie artykułu 57 Konwencji.
Artykuł 4
Terytorialny zakres stosowania
1. Każde Państwo w chwili podpisania lub w chwili składania dokumentu ratyfikacyjnego,
przyjęcia lub zatwierdzenia może wskazać terytorium albo terytoria, na których niniejszy
Protokół będzie stosowany.
2. Każde Państwo może w dowolnym późniejszym czasie, w drodze deklaracji skierowanej
do Sekretarza Generalnego Rady Europy, rozszerzyć stosowanie niniejszego Protokołu na
inne terytorium wymienione w deklaracji. W stosunku do takiego terytorium Protokół wejdzie
w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie trzymiesięcznego okresu po dniu
otrzymania takiej deklaracji przez Sekretarza Generalnego.
3. Każda deklaracja złożona zgodnie z dwoma poprzednimi ustępami może być, w stosunku
do jakiegokolwiek terytorium wymienionego w takiej deklaracji, wycofana albo zmieniona
w drodze zawiadomienia skierowanego do Sekretarza Generalnego Rady Europy. Wycofanie
albo zmiana stają się skuteczne pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie
trzymiesięcznego okresu po dniu otrzymania takiego zawiadomienia przez Sekretarza
Generalnego.

Artykuł 5
Stosunek do Konwencji
Państwa-Strony uznają postanowienia artykułów od 1 do 4 niniejszego Protokołu
za dodatkowe artykuły Konwencji, a wszystkie przepisy Konwencji stosuje się odpowiednio.

Artykuł 6
Podpisanie i ratyfikacja
Niniejszy Protokół jest otwarty do podpisu dla Państw-Członków Rady Europy, sygnatariuszy
Konwencji. Podlega on ratyfikacji, przyjęciu albo zatwierdzeniu. Państwo-Członek Rady
Europy nie może ratyfikować, przyjąć albo zatwierdzić niniejszego Protokołu, o ile
jednocześnie albo wcześniej nie ratyfikowało Konwencji. Dokumenty ratyfikacyjne, przyjęcia
albo zatwierdzenia składa się Sekretarzowi Generalnemu Rady Europy.




2

Artykuł 7
Wejście w życie
1. Niniejszy Protokół wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie
trzymiesięcznego okresu po dniu, w którym dziesięć Państw-Członków Rady Europy
wyraziło zgodę na związanie się niniejszym Protokołem zgodnie z postanowieniami artykułu
6.
2. W stosunku do każdego Państwa-Członka, które później wyrazi zgodę na związanie się
niniejszym Protokołem, wejdzie on w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po
upływie trzymiesięcznego okresu po dniu złożenia dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia albo
zatwierdzenia.

Artykuł 8
Funkcje depozytariusza
Sekretarz Generalny Rady Europy notyfikuje Państwom-Członkom Rady Europy:
a) każde podpisanie,
b) złożenie każdego dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia albo zatwierdzenia,
c) każdą datę wejścia w życie niniejszego Protokołu zgodnie z artykułami 4 i 7,
d) każdy inny akt, notyfikację albo zawiadomienie dotyczące niniejszego Protokołu.

Na dowód czego niżej podpisani, będąc do tego należycie upoważnieni, podpisali niniejszy
Protokół.

Sporządzono w Wilnie dnia 3 maja 2002 r. w językach angielskim i francuskim, przy czym
oba teksty są jednakowo autentyczne, w jednym egzemplarzu, który zostanie złożony w
archiwach Rady Europy. Sekretarz Generalny Rady Europy przekaże uwierzytelnione odpisy
każdemu Państwu-Członkowi Rady Europy.



16/05/KC
3