Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Druk nr 137

Warszawa, 24 listopada 2011 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja



Pani

Ewa
Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej


Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2
kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:


- o zmianie ustawy o systemie
ubezpieczeń społecznych.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy panią poseł Barbarę Bartuś.

(-) Adam Abramowicz; (-) Andrzej Adamczyk; (-) Waldemar Andzel;
(-) Dorota Arciszewska-Mielewczyk; (-) Barbara Bartuś; (-) Włodzimierz
Bernacki; (-) Andrzej Bętkowski; (-) Arkadiusz Czartoryski; (-) Edward
Czesak; (-) Leszek Dobrzyński; (-) Szymon Giżyński; (-) Kazimierz
Gołojuch; (-) Tomasz Górski; (-) Michał Jach; (-) Henryk Kowalczyk;
(-) Maks Kraczkowski; (-) Leonard Krasulski; (-) Krzysztof Lipiec;
(-) Marek Łatas; (-) Maciej Małecki; (-) Gabriela Masłowska; (-) Jerzy
Materna; (-) Grzegorz Matusiak; (-) Kazimierz Moskal; (-) Piotr Naimski;
(-) Maria Nowak; (-) Marek Opioła; (-) Jacek Osuch; (-) Stanisław Ożóg;
(-) Dariusz Piontkowski; (-) Marek Polak; (-) Piotr Polak; (-) Krzysztof
Popiołek; (-) Piotr Pyzik; (-) Jarosław Rusiecki; (-) Bogdan Rzońca;
(-) Stefan Strzałkowski; (-) Krzysztof Szczerski; (-) Andrzej Szlachta;
(-) Jerzy Szmit; (-) Stanisław Szwed; (-) Jacek wiat; (-) Robert Telus;
(-) Jan Tomaszewski; (-) Jan Warzecha; (-) Witold Waszczykowski;
(-) Marcin Witko; (-) Kazimierz Ziobro; (-) Maria Zuba; (-) Wojciech
Zubowski.
Ustawa
z dnia ……….. 2011 r.
o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych


Art. 1.
W ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych
wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 29 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„Art. 29. 1. Ze względów gospodarczych lub innych przyczyn zasługujących na
uwzględnienie Zakład może na wniosek dłużnika odroczyć termin płatności
należności z tytułu składek oraz rozłożyć należność na raty, uwzględniając
możliwości płatnicze dłużnika oraz stan finansów ubezpieczeń społecznych.”
2) art. 30 otrzymuje brzmienie:
„Art. 30. Do składek finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami
składek nie stosuje się art. 28.”

Art. 2.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.












Uzasadnienie


Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w
art. 29 ust. 1 określa, iż odroczenie terminu płatności może dotyczyć jedynie
należności finansowanej przez płatnika składek. Art. 30 natomiast stanowi iż do
składek finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek nie
stosuje się art. 28 i 29. Oznacza to, że nie można umorzyć, odroczyć terminu
płatności oraz nie można rozłożyć na raty składek finansowanych przez
ubezpieczonych.

Stosownie do przepisów art. 16 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych
Składki na ubezpieczenia społeczne:
1) pracowników,
2) osób wykonujących pracę nakładczą,
3) członków spółdzielni,
4) zleceniobiorców,
5) posłów i senatorów,
6) stypendystów sportowych,
7) pobierających stypendium słuchaczy Krajowej Szkoły Administracji Publicznej,
8) osób wykonujących odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w
czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
9) osób współpracujących ze zleceniobiorcami,
10) funkcjonariuszy Służby Celnej,
11) osób odbywających służbę zastępczą
-
finansują z własnych środków, w częściach, ubezpieczeni i płatnicy składek.

Stosownie do przepisów § 12 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18
kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach
rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń
Społecznych, jeżeli wpłata składek na ubezpieczenia społeczne jest niższa od
kwoty należnych składek rozliczonych w deklaracji za dany miesiąc kalendarzowy,
zgodnie w pierwszej kolejności rozlicza się ją na pokrycie należnych składek na
fundusz emerytalny i na otwarte fundusze emerytalne, a dopiero później kwota
wpłaty podlega podziałowi i zaliczeniu na pokrycie należnych składek na fundusz
rentowy, fundusz chorobowy i fundusz wypadkowy, proporcjonalnie do kwot
należnych składek na te fundusze, wynikających z rozliczenia dokonanego w
deklaracji za dany miesiąc kalendarzowy. W praktyce oznacza to, iż nawet jeśli
płatnik wpłaci kwotę, która stanowi wg deklaracji część finansowaną przez
ubezpieczonych, to w przypadku wystąpienia do Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych o rozłożenie pozostałego zadłużenia na raty musi jeszcze uregulować
składki w części finansowanej przez ubezpieczonego.
Obowiązujące przepisy stanowią bardzo duże utrudnienie w skorzystaniu
przez płatników składek z ulgi jaką jest rozłożenie należności na raty.

W praktyce płatnik składek zatrudniający pracowników musi w ciągu kilku dni
spłacić ponad 50% swojego zadłużenia, aby uzyskać możliwość spłaty reszty
zadłużenia w ratach, dlatego forma spłaty zadłużenia w ratach jest niepopularna.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zakłada
umożliwienie rozkładania na raty całości zadłużenia. Będzie to stanowiło ułatwienie
dla przedsiębiorców i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz zwiększy wpływy do
FUS. Udzielenie układu ratalnego jest często o wiele skuteczniejszym i tańszym
sposobem dochodzenia należności, niż postępowanie egzekucyjne.

Zmiana przepisów w tym zakresie może pomóc wielu przedsiębiorcom wyjść z
problemów finansowych i utrzymać zatrudnienie.


Projektowana regulacja nie pociąga za sobą obciążenia budżetu państwa ani
budżetów jednostek samorządów terytorialnych.


Projekt ustawy rodzi pozytywne skutki społeczno-gospodarcze i nie jest objęty
prawem Unii Europejskiej.
Warszawa, 12 grudnia 2011 r.

BAS-WAPEiM-166/11

Pani Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu RP

Opinia prawna o zgodności poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy
o systemie ubezpieczeń społecznych (przedstawiciel wnioskodawców: poseł
Barbara Bartuś) z prawem Unii Europejskiej


I.
Przedmiot projektu ustawy

Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych,
zwany dalej „projektem ustawy”, dotyczy ubezpieczonych, tj. osób fizycznych
podlegających ubezpieczeniom społecznym regulowanym przez ustawę z dnia
13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r.,
Nr 205, poz. 1585 ze zm.). Projekt ustawy umożliwić ma Zakładowi
Ubezpieczeń Społecznych odraczać terminy płatności należności z tytułu
składek na ubezpieczenie społeczne oraz rozkładać należności na raty uiszczane
przez ubezpieczonych. Należności będą mogły być odraczane i rozkładane na
raty ze względów gospodarczych lub innych przyczyn zasługujących na
uwzględnienie. Obecnie, możliwość taka przysługuje wyłącznie względem
składek uiszczanych przez płatników składek.

II.
Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem ustawy

Co do zasady, prawo UE nie reguluje problematyki ubezpieczeń
społecznych w tym, stanowiących przedmiot projektu ustawy, terminów
uiszczania składek. Kwestie ubezpieczeń społecznych należą do kompetencji
krajowych. Przepisy unijne regulują natomiast niektóre zagadnienia związane
np. z zabezpieczeniem społecznym pracowników migrujących, korzystających z
traktatowych swobód przepływu osób i usług (art. 21 i art. 45 Traktatu o
funkcjonowaniu Unii Europejskiej) czy też kwestie antydyskryminacyjne. Akty
te m.in. obejmują:
• rozporządzenie Rady (EWG) nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w
sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do
pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny
rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we
Wspólnocie (Dz. Urz. WE L 149 z 5.7.1971, str. 2 i n., z późn. zm.),
• rozporządzenie Rady (EWG) nr 574/72 z dnia 21 marca 1972 r. w sprawie
wykonywania rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 w sprawie stosowania