Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o dostępie do informacji publicznej

USTAWA
z dnia 2011 r.
o zmianie ustawy o dostępie do informacji publicznej


Art. 1.
W ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej
(Dz. U. Nr 112, poz. 1198, z poźn. zm.1)) w art. 5 wprowadza się następujące zmiany:
1) uchyla
się ust. 1a;
2) w ust. 3 wyrazy „Nie można, z zastrzeżeniem ust. 1, 1a i 2, ograniczać
dostępu do informacji” zastępuje się wyrazami „Nie można, z zastrzeże-
niem ust. 1 i 2, ograniczać dostępu do informacji”.

Art. 2.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.















1) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1271, z 2004 r. Nr 240,
poz. 2407, z 2005 r. Nr 64, poz. 565, Nr 132, poz. 1110, z 2010 r. Nr 182, poz. 1228 oraz z 2011 r. Nr 204,
poz. 1195).
Uzasadnienie

Przepis ust. 1a w art. 5, ograniczający dostęp obywateli do informacji o działal-
ności organów władzy publicznej, został wprowadzony przez ustawę z dnia 16 wrze-
śnia 2011 r. o zmianie ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz niektórych in-
nych ustaw. Nastąpiło to w wyniku nie odrzucenia przez Sejm senackiej poprawki do
ustawy zmieniającej.
Na podkreślenie zasługuje fakt, że ustawa o dostępie do informacji publicznej,
umożliwiająca obywatelom „patrzenie władzy na ręce” obowiązuje już 10 lat i stała się
istotnym fragmentem społeczeństwa obywatelskiego oraz „obrosła” orzecznictwem
sądowym.
I przez cały ten czas żadna ekipa rządząca nie widziała potrzeby utajniania
swych działań przed Narodem, do którego przecież należy „władza zwierzchnia w
Rzeczypospolitej Polskiej” (art. 4 ust. 1 Konstytucji).
Jeśli jakaś informacja o działalności organów władzy publicznej wymaga ochro-
ny, to służy temu ustawa o ochronie informacji niejawnych i nadawane na jej podsta-
wie klauzule tajności (choćby klauzula „zastrzeżone”), które znosi się, gdy potrzeba
ochrony już nie występuje.
Przepis ust. 1a w art. 5 stworzył kuriozalną sytuację, że pojawiła się kategoria in-
formacji jawnych (nieopatrzonych żadną klauzulą tajności), które jednak mogą być w
każdej chwili i z dowolnego powodu ukryte przed społeczeństwem. Sytuacja ta w spo-
sób oczywisty godzi w ustanowioną przez art. 2 Konstytucji zasadę „demokratycznego
państwa prawnego”, zamazuje przejrzystość działania władzy oraz może być przy-
czynkiem do wzrostu zachowań korupcyjnych.
Głosowanie poprawki w Sejmie przeprowadzono na ostatnim w kadencji posie-
dzeniu, w ostatnich jego minutach, w dodatku – już nocą, przy czym za poprawką gło-
sował w całości tylko jeden klub poselski – Platformy Obywatelskiej, po tym jak za
odrzuceniem poprawki opowiedziała się Komisji Administracji i Spraw Wewnętrz-
nych.
Na uwagę zasługuje też fakt, że Senat podjął uchwałę o zgłoszeniu tej poprawki
wskutek wniesienia jej przez senatora Marka Rockiego w ostatniej chwili, już w trak-
cie posiedzenia tej Izby, wbrew uchwałom dwóch senackich komisji (Komisji Samo-
rządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Praw Człowieka, Pra-
worządności i Petycji), które wnosiły o przyjęcie ustawy bez poprawek.
Celem obecnej inicjatywy ustawodawczej jest przywrócenie cech demokratycz-
nego państwa prawnego - przejrzystości działania władzy, społeczeństwa obywatel-
skiego oraz eliminowania regulacji sprzyjających zachowaniom korupcyjnym.
Zmiana w art. 5 ust. 3 (usunięcie odesłania do ust. 1a) jest konsekwencją uchy-
lenia ustępu 1a w tym artykule.
Wejście w życie tej ustawy nie powoduje ujemnych skutków dla budżetu pań-
stwa.
Przedłożony projekt ustawy nie był poddany konsultacjom społecznym w rozu-
mieniu art. 34 ust. 3 Regulaminu Sejmu RP.
Przedmiot projektowanej regulacji nie jest sprzeczny z prawem Unii Europej-
skiej.
Warszawa, 1 grudnia 2011 r.
BAS-WAPEiM-139/11



Pani
Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej




Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu
ustawy o zmianie ustawy o dostępie do informacji publicznej
(przedstawiciel wnioskodawców: poseł Ryszard Kalisz)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jedn. MP z 2009 r. Nr 5, poz.
47 ze zmianami) sporządza się następującą opinię:



1. Przedmiot projektu ustawy
Projekt przewiduje uchylenie w ustawie z dnia 6 września 2001 r.
o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm., dalej:
„u.d.i.p.”) art. 5 ust. 1a, ograniczającego prawo do informacji publicznej ze
względu na ochronę ważnego interesu gospodarczego państwa w zakresie i w
czasie, w jakim udostępnienie informacji: 1) osłabiłoby zdolność negocjacyjną
Skarbu Państwa w procesie gospodarowania jego mieniem albo zdolność
negocjacyjną Rzeczypospolitej Polskiej w procesie zawierania umowy
międzynarodowej lub podejmowania decyzji przez Radę Europejską lub Radę
Unii Europejskiej; 2) utrudniłoby w sposób istotny ochronę interesów
majątkowych Rzeczypospolitej Polskiej lub Skarbu Państwa w postępowaniu
przed sądem, trybunałem lub innym organem orzekającym.
Art. 5 ust. 1a u.d.i.p. został wprowadzony ustawą z dnia 16 września
2011 r. o zmianie ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz niektórych
innych ustaw (Dz.U. Nr 204, poz. 1195). Ze względu na przewidziane w niej
przepisy przejściowe, art. 5 ust. 1a u.d.i.p. ma wejść w życie 3 miesiące od
ogłoszenia, tj. w dniu 28 grudnia 2011 r.
Opiniowana tutaj ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia
ogłoszenia.

2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem ustawy
Prawo Unii Europejskiej nie obejmuje przedmiotu projektu ustawy.


3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Przedmiot projektu ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.

4. Konkluzja
Przedmiot poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o dostępie do
informacji publicznej nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.



Dyrektor Biura Analiz Sejmowych

Michał Królikowski


2