Rządowy projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy - Prawo energetyczne, ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o systemie oceny zgodności oraz ustawę o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw

4. Wsparcie kogeneracji w krajach UE
Wysokosprawna kogeneracja jest wspierana przez inne kraje członkowskie UE,
które doceniają rolę wysokosprawnej kogeneracji w realizowanej polityce
ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Tego typu wsparcie jest stosowane
w Danii, Finlandii, Czechach, Holandii, a także w Niemczech (ustawa o wsparciu
kogeneracji wraz z systemem wsparcia w taryfach Operatorów Systemów
Przesyłowych).
5. Kogeneracja w „Polityce energetycznej Polski do 2030 roku”
Jednym z celów przyjętej w dniu 10 listopada 2009 r. Polityki energetycznej Polski
do 2030 r., która stanowi załącznik do obwieszczenia Ministra Gospodarki z dnia
21 grudnia 2009 r. w sprawie polityki energetycznej państwa do 2030 r. (M. P.
z 2010 r. Nr 2, poz. 11) jest podwojenie produkcji energii elektrycznej ze źródeł
wysokosprawnej kogeneracji. Aby osiągnąć ten cel, konieczne jest stosowanie
mechanizmu wsparcia oraz stymulacji rozwoju nowych źródeł.
Jednym z działań wykonawczych (Działanie 1.3 – str. 3) Programu Działań
Wykonawczych stanowiącego załącznik do Polityki energetycznej Polski do
2030 r. jest utrzymanie systemu wsparcia energii elektrycznej w technologii
wysokosprawnej kogeneracji na poziomie zapewniającym opłacalność
inwestowania w nowe moce oraz zapewnienie przewidywalności tego systemu
w perspektywie kolejnych 10 lat.
W przypadku zaprzestania wsparcia nie tylko rozwój kogeneracji staje się
niemożliwy, ale pod znakiem zapytania pozostaje możliwość utrzymania obecnego
poziomu wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w wysokosprawnej kogeneracji
po roku 2016, kiedy zacznie obowiązywać dyrektywa o emisjach przemysłowych.
Istnieje już obecnie konieczność ponoszenia znaczących nakładów inwestycyjnych,
szczególnie w dużych elektrociepłowniach, aby sprostać normom środowiskowym
wynikającym z tej dyrektywy. Zakres prac jest tak duży i kosztowny, że okres, jaki
pozostał do wybudowania niezbędnych instalacji, musi być dobrze wykorzystany
począwszy od teraz. Należy zdawać sobie sprawę, że ze względów technicznych
nie da się wykonać wszystkich instalacji w krótkim czasie. Problem dotyczy
szczególnie elektrociepłowni, ponieważ elektrownie systemowe zostały
wyposażone już w instalacje odsiarczania, które będą wymagały relatywnie
8

niewielkiej modyfikacji w porównaniu z budową nowych instalacji
w elektrociepłowniach. Warto przypomnieć, że budowa instalacji ochrony
środowiska w elektrowniach została zrealizowana ze wsparciem finansowym, co
zapewniono poprzez kontrakty długoterminowe.
W tej sytuacji pozostawienie elektrociepłowni bez systemu wsparcia jest niezgodne
z deklaracjami zawartymi w Polityce energetycznej Polski do 2030 r. i będzie
stanowiło negatywny sygnał dla inwestorów.
6. Wpływ ETS na funkcjonowanie kogeneracji
Jak wspomniano na wstępie, w latach 2013-2020 wejdą w życie nowe zasady
w zakresie przydziału uprawnień dla instalacji objętych Europejskim Systemem
Handlu Uprawnieniami do Emisji. W związku z tym w roku 2013 polskie
elektrociepłownie i ciepłownie przystąpią do systemu handlu emisjami CO2 pod
presją zakupu ok. 60% pozwoleń na emisję CO2. W kolejnych latach udział ten
będzie wzrastał. Wpłynie to znacząco na wzrost kosztów wytwarzania ciepła
(zależnie od ceny uprawnień) nawet o 25% w roku 2013 i w konsekwencji wzrostu
cen ciepła dostarczanego do systemów scentralizowanych. Taki wzrost cen ciepła
(z perspektywą dalszego, stopniowego wzrostu) może spowodować odłączanie się
części odbiorców ciepła od sieci ciepłowniczych i przechodzenie na indywidualne
systemy ogrzewania, które nie podlegają wymaganiom dyrektywy dot. handlu
emisjami. ródła te są w znacznym stopniu odpowiedzialne za tzw. „niską emisję”
i z reguły nie pracują w skojarzeniu. Zachwieje to rynkiem ciepła, naruszając
zasady konkurencji, a ponadto przyczyni się do znacznego wzrostu emisji CO2
poza systemem handlu emisjami CO2. Zaproponowanym przez Komisję Europejską
rozwiązaniem jest wprowadzenie nowego sposobu opodatkowania paliw (w tym
dla źródeł niepodlegających dyrektywie dot. handlu emisjami). Akcyza będzie
naliczana z uwzględnieniem emisji CO2 powstającego w wyniku spalania tego
paliwa. Planuje się, że system ten może być wprowadzony w krajach UE już od
2013 r. Utrzymywanie niekonkurencyjnych cen ciepła w tak długim okresie może
spowodować poważne zakłócenia na rynku ciepła, w tym likwidację niektórych
przedsiębiorstw ciepłowniczych.
Obecnie ceny ciepła wytwarzanego w elektrociepłowniach bazują na cenach
referencyjnych wyznaczanych w oparciu o wartości średnie taryf ciepłowni.
9

Ponieważ grupa ciepłowni o mocy poniżej 20 MW nie będzie objęta obowiązkiem
zakupu uprawnień do emisji, a jednocześnie uczestniczy ona w bazie kotłowni
stanowiących podstawę do obliczenia ceny referencyjnej dla źródeł
kogeneracyjnych, zatem wyznaczona przez Prezesa URE cena referencyjna ciepła
od 2013 r. nie w pełni będzie przenosić koszty zakupu uprawnień do emisji
wymagane dla produkcji ciepła w elektrociepłowniach. Dlatego też chcąc uniknąć
znacznego, uzasadnionego wzrostu cen ciepła, zasadne jest utrzymanie systemu
wsparcia dla źródeł kogeneracyjnych na pokrycie tych dodatkowych kosztów
zakupu uprawnień CO2 dla ciepła, których nie uwzględnia cena referencyjna.
7. Przykłady
1) Elektrociepłownie warszawskie emitują rocznie około 6 mln ton CO2, w tym
na potrzeby produkcji ciepła około 4 mln ton. Według wstępnych kalkulacji
wykonanych przez specjalistów tej firmy, w 2013 r. trzeba będzie zakupić
ok. 1,5 mln uprawnień do emisji CO2 na potrzeby produkcji ciepła, a w roku
2016 około 2,5 mln ton. Oznacza to dodatkowe koszty dla firmy w tych latach
w wysokości odpowiednio 120 mln PLN i 200 mln PLN (przy założeniu, że
1 tona CO2 kosztuje 20 Euro);
2) W elektrociepłowniach łódzkich emituje się rocznie około 2,5 mln ton CO2,
w tym na potrzeby produkcji ciepła około 1,8 mln ton. W 2013 r. trzeba będzie
zakupić ok. 0,8 mln uprawnień do emisji CO2 na potrzeby produkcji ciepła, a w
roku 2016 około 1,2 mln ton. Oznacza to dodatkowe koszty dla firmy w tych
latach w wysokości odpowiednio 65 mln PLN i 95 mln PLN.
8. Przepisy końcowe
Przed skierowaniem do uzgodnień projekt ustawy został przesłany Kancelarii
Prezesa Rady Ministrów zgodnie z wymogiem, o którym mowa w § 11 ust. 1
uchwały nr 49 Rady Ministrów z dnia 19 marca 2002 r. – Regulamin pracy Rady
Ministrów (M. P. Nr 13, poz. 221, z późn. zm.).
Projekt ustawy, z chwilą przekazania do uzgodnień międzyresortowych, został
udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji,
zgodnie z § 11a Regulaminu pracy Rady Ministrów, oraz Ministerstwa Gospodarki,
10

zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej
w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.).
Zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.) projekt ustawy został
zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej
Rządowego Centrum Legislacji (BIP RCL), z chwilą przekazania go do konsultacji
społecznych i uzgodnień międzyresortowych. W ramach konsultacji uwagi na
urzędowym formularzu zgodnie z ww. ustawą przesłały następujące podmioty:
1. Towarzystwo Gospodarcze Polskie Elektrownie (zgłoszenie z dnia 18 maja
2012 r.),
2. Towarowa Giełda Energii S.A. (zgłoszenie z dnia 22 maja 2012 r.),
3. EDF Polska Centrala Sp. z o.o. (pismo z dnia 30 listopada 2012 r.)
Ponadto Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych pismem z dnia
18 maja 2012 r. powiadomiło, że podtrzymuje uwagi zgłoszone na urzędowym
formularzu, w zakresie wysokosprawnej kogeneracji do projektu ustawy – Prawo
Energetyczne.
Kopie formularzy z uwagami zostały umieszczone na stronie BIP RCL w zakładce
dot. przedmiotowej ustawy.
Uwagi, które wpłynęły do Ministra Gospodarki, zostały dokładnie
przeanalizowane.
Zasadniczą uwagą przedstawianą przez ww. jednostki był założony zbyt krótki czas
obowiązywania systemu wsparcia dla wysokosprawnej kogeneracji oraz brak
zachęt dla przedsiębiorców do tworzenia nowych jednostek wytwórczych,
wytwarzających energię elektryczną i ciepło w procesie wysokosprawnej
kogeneracji.
Ustawa jest zgodna z prawem Unii Europejskiej, w tym art. 7 dyrektywy CHP.



11

OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Podmioty, na które oddziałuje akt normatywny
Zgodnie z projektem ustawy proponowane rozwiązania będą bezpośrednio
dotyczyły następujących grup podmiotów:
– podmiotów zajmujących się wytwarzaniem energii elektrycznej lub ciepła lub
obrotem nimi,
– podmiotów zajmujących się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej
albo zajmujących się przesyłem i dystrybucją ciepła,
– podmiotów zajmujących się dystrybucją energii elektrycznej sieciami
dystrybucyjnymi, odpowiedzialnych za ruch sieciowy w systemie
dystrybucyjnym elektroenergetycznym, bieżące i długookresowe
bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu, eksploatację, konserwację,
remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci, w tym połączeń z innymi systemami
elektroenergetycznymi,
– sprzedawców energii,
– osób fizycznych, osób prawnych i jednostek nieposiadających osobowości
prawnej, dokonujących zakupu energii na własnego użytek.
Pośrednio, korzyści z projektowanej regulacji odniosą również wszyscy obywatele,
gdyż wzrośnie poziom bezpieczeństwa energetycznego kraju. Projektowany akt
przyczyni się również do poprawy środowiska naturalnego, głównie jakości
powietrza.
2. Konsultacje
społeczne
26 kwietnia 2012 r. projekt ustawy został skierowany do konsultacji społecznych
oraz uzgodnień międzyresortowych. Zgodnie z obowiązującą ustawą z dnia 7 lipca
2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169,
poz. 1414, z późn. zm.) projekt ustawy został umieszczony w Biuletynie Informacji
Publicznej na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji.
Każdy zainteresowany podmiot miał prawo zgłosić uwagi i sugestie do projektu
ustawy.
12