Poselski projekt ustawy o szczególnych zasadach rozliczenia podwykonawców spółki Dolnośląskie Surowce Skalne S.A. przy budowie autostrady A2 oraz podwykonawców spółki Poldim S.A. przy budowie autostrady A4

Druk nr 1180

Warszawa, 30 maja 2012 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja



Pani

Ewa Kopacz

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej


Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:


- o szczególnych zasadach rozliczenia
podwykonawców spółki Dolnośląskie
Surowce Skalne S.A. przy budowie
autostrady A2 oraz podwykonawców
spółki Poldim S.A. przy budowie
autostrady A4.


Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Pawła Szałamachę.


(-) Barbara Bartuś; (-) Dariusz Bąk; (-) Zbigniew Chmielowiec; (-) Witold
Czarnecki; (-) Edward Czesak; (-) Andrzej Duda; (-) Tadeusz Dziuba;
(-) Jacek Falfus; (-) Szymon Giżyński; (-) Józefa Hrynkiewicz; (-) Andrzej
Jaworski; (-) Zbigniew Kuźmiuk; (-) Adam Kwiatkowski; (-) Krzysztof
Lipiec; (-) Maciej Małecki; (-) Stanisław Ożóg; (-) Krystyna Pawłowicz;
(-) Stanisław Piotrowicz; (-) Krzysztof Popiołek; (-) Jarosław Rusiecki;
(-) Bogdan Rzońca; (-) Marek Suski; (-) Stanisław Szwed; (-) Robert
Telus; (-) Jan Tomaszewski; (-) Jan Warzecha; (-) Marcin Witko;
(-) Grzegorz Adam Woźniak; (-) Sławomir Zawiślak; (-) Maria Zuba.
USTAWA

z dnia _______ maja 2012r.
o szczególnych zasadach rozliczenia podwykonawców spółki Dolnośląskie Surowce
Skalne S.A. przy budowie autostrady A2 oraz podwykonawców spółki Poldim S.A. przy
budowie autostrady A4.

Art. 1.
Ustawa reguluje:
1) zasady solidarnej odpowiedzialności inwestora za zobowiązania spółki Dolnośląskie
Surowce Skalne S.A. związane z budową odcinka C autostrady A2 oraz spółki
Poldim S.A związane z budową odcinka autostrady A4,
2) zasady potrącania zobowiązań podatkowych, zaległości podatkowych oraz składek
na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne podmiotów, którzy byli podwykonawcami
spółki Dolnośląskie Surowce Skalne S.A. w budowie odcinka C autostrady A2 oraz
spółki Poldim S.A w budowie odcinka autostrady A4,

Art. 2
1. Odpowiedzialność solidarna inwestora wobec podwykonawców określona w art. 6471
§ 5 kodeksu cywilnego powstaje także w przypadku podwykonawców innych niż roboty
budowlane dostaw lub usług, które zostały zrealizowane bezpośrednio dla spółki
Dolnośląskie Surowce Skalne S.A. przy budowie odcinka C autostrady A2 lub dla spółki
Poldim S.A przy budowie odcinka autostrady A4.
2. Dla powstania solidarnej odpowiedzialności inwestora z art. 6471 kodeksu cywilnego
w przypadku podwykonawców robót, dostawy lub usług, które zostały zrealizowane
bezpośrednio dla spółki Dolnośląskie Surowce Skalne S.A. przy budowie odcinka C
autostrady A2 lub dla spółki Poldim S.A przy budowie odcinka autostrady A4, nie jest
konieczna zgoda Inwestora, o której mowa w art. 6471 § 2 kodeksu cywilnego.
3. Postanowień ust. 1 i 2 nie stosuje się wobec dalszych podwykonawców. W ich
przypadku stosuje się art. 6471 kodeksu cywilnego bez modyfikacji określonych powyżej.

Art. 3
1. W przypadku gdy Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad jako inwestor budowy
odcinka C autostrady A2 lub odcinka autostrady A4 ponosi odpowiedzialność wobec
podwykonawców spółki Dolnośląskie Surowce Skalne S.A. lub spółki Poldim S.A
na podstawie art. 6471 kodeksu cywilnego lub art. 2 niniejszej Ustawy podatnicy, będący
podwykonawcami spółki Dolnośląskie Surowce Skalne S.A. w budowie odcinka C
autostrady A2 lub spółki Poldim S.A przy budowie odcinka autostrady A4 są uprawnieni
do potrącenia swojej wierzytelności wobec Inwestora wynikającej z art. 6471 kodeksu
cywilnego lub z art. 2 niniejszej Ustawy ze
zobowiązaniami podatkowymi oraz
zaległościami podatkowymi wraz z odsetkami za zwłokę w podatkach stanowiących
dochód budżetu państwa oraz ze zobowiązaniami z tytułu składek na ubezpieczenie
społeczne i zdrowotne.
2. Potrącenie dokonywane jest na wniosek podatnika w drodze postanowienia
wydawanego przez właściwy dla danego podatku organ podatkowy lub właściwy dla
poboru składki organ ubezpieczeń społecznych. Do wniosku dołącza się fakturę VAT
za wykonane dostawy lub usługi oraz wskazuje się dowody potwierdzające wykonanie
dostaw lub usług.
3. Organ sprawdza w trakcie postępowania czy dostawy i usługi zostały faktycznie
wykonane oraz czy wykazana wartość tych dostaw i usług odpowiada ich wartości
rynkowej. W przypadku gdy wartość rynkowa dostaw i usług jest niższa od wykazanej
na fakturach potraceniu podlega wartość rynkowa.
4. Potrącenie następuje z dniem złożenia wniosku, który został uwzględniony.
5. Odmowa
potrącenia następuje w drodze decyzji.
6.
Odpis postanowienia wysyłany jest do Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych i Autostrad,
która jest obowiązana wpłacić równowartość wygasłego podatku lub składki do organu
podatkowego lub ubezpieczeń społecznych w terminie 14 dni od dnia dokonania
potrącenia.
Art. 4.
Złożenie wniosku o potrącenie wstrzymuje postępowania zmierzające do egzekucji podatków
lub składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
Art. 5.
Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.


Uzasadnienie

Ze względu na błąd w wyborze popełniony przez GDDKiA co do wykonawców niektórych
odcinków autostrad powstały problemy związane z bankructwem wykonawców. Częste
są sytuacje w których podwykonawcy wykonali roboty budowlane lub dostarczyli
materiały, lecz ze względu na upadłość spółki Dolnośląskie Surowce

Skalne S.A. oraz spółki Poldim S.A. nie otrzymują zapłaty. Jednocześnie władze
skarbowe egzekwują często od przedsiębiorców należności podatkowe.
Na mocy niniejszej ustawy wprowadzamy dwie modyfikacje do systemu prawnego:
 W prawie cywilnym rozszerzenie zasad odpowiedzialności solidarnej tak, aby
podwykonawcy mogli odchodzić należności bezpośrednio od GDDKiA
 W prawie podatkowym możliwość potrącenia należności podatkowych
przysługujących fiskusowi z należnościami przysługującymi podwykonawcom wobec
wykonawcy z tytułu wykonanych prac lub dostarczonych materiałów
Ustawa ma charakter szczególny, dotyczy konkretnej sytuacji, jednak proponowane
rozwiązania mogą zdaniem wnioskodawców, przyjąć charakter systemowy.
Ze względu na pilny charakter sprawy, ustawa nie przewiduje vacatio legis.
Z tytułu realizacji ustawy Skarb Państwa nie poniesie wydatków ponad przewidziane już w
budżecie GDDKIA.
Projekt nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.


Warszawa, 14 czerwca 2012 r.

BAS-WAPEiM-1345/12

Pani Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej

Opinia
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu
ustawy o szczególnych zasadach rozliczenia podwykonawców spółki
Dolnośląskie Surowce Skalne S.A. przy budowie autostrady A-2 oraz
podwykonawców spółki Poldim S.A. przy budowie autostrady A-4
(przedstawiciel wnioskodawców: poseł Paweł Szałamacha)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992
roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Monitor Polski z 2012 r.
poz. 32) sporządza się następującą opinię:

1. Przedmiot projektu ustawy
Projektowana ustawa określa:
1) zasady solidarnej odpowiedzialności inwestora za zobowiązania spółki
Dolnośląskie Surowce Skalne S.A. związane z budową odcinka
autostrady A-2 i spółki Poldim S.A. związane z budową odcinka
autostrady A-4 (art. 2 projektu)
2) zasady potrącenia zobowiązań podatkowych, zaległości podatkowych
oraz składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne podmiotów,
które były podwykonawcami tych spółek (art. 3-4 projektu).
Zgodnie z art. 5 projektu, ustawa miałaby wejść w życie z dniem
ogłoszenia.

2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem ustawy
Ocena zgodności projektu z prawem UE wymaga uwzględnienia art. 107 i
art. 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dalej: TfUE).

3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Projekt przewiduje uprawnienie określonej kategorii przedsiębiorców
zaangażowanych w budowę autostrad do potrącenia ich wierzytelności ze
zobowiązaniami podatkowymi, zaległościami podatkowymi wraz z odsetkami
za zwłokę w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa i ze
zobowiązaniami z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
Przedsiębiorcami, którzy na podstawie projektowanej ustawy nabyliby to
uprawnienie, byliby podwykonawcy spółki Dolnośląskie Surowce Skalne S.A.
w budowie odcinka C autostrady A2 oraz podwykonawcy spółki Poldim S.A.
przy budowie odcinka autostrady A4. Należy rozważyć, czy wsparcie udzielane
tym podmiotom w drodze ustawowej stanowi zakazaną pomoc państwa, o której
mowa w art. 107 ust. 1 TfUE. Przywołany przepis traktatowy określa cztery
przesłanki uznania wsparcia za zakazaną pomoc przyznawaną przez państwo
(pomoc publiczną): (1) wsparcie jest udzielane przez państwo lub ze środków
państwowych, (2) przedsiębiorstwo uzyskuje przysporzenie na warunkach
korzystniejszych od oferowanych na rynku, (3) wparcie ma charakter
selektywny oraz (4) grozi zakłóceniem lub zakłóca konkurencję i wpływa na
wymianę handlową między państwami członkowskimi.
Nie budzi wątpliwości, że wsparcie, o którym mowa w projekcie, spełnia
trzy pierwsze przesłanki uznania za pomoc publiczną.
Odnosząc się do pierwszej z nich należy wskazać, że pojęcie pomocy
przyznawanej przez państwo jest zdefiniowane w traktacie w sposób szeroki.
Doprecyzowanie tej definicji znajduje się w wyrokach Trybunału
Sprawiedliwości UE. Zgodnie z jego orzecznictwem, pomoc publiczna to
jakakolwiek korzyść nieodpłatna lub częściowo odpłatna przyznana
przedsiębiorcy przez władze publiczne. Tak definiowana pomoc obejmuje
zarówno przysporzenie majątkowe, jak też przyznanie ulg czy zwolnień w
zobowiązaniach, które przedsiębiorca powinien spełnić, co powoduje określone
oszczędności po jego stronie (wyrok TS z 27 marca 1980 r., Denkavit, C-61/79).
Jedną z form pomocy jest obniżenie płatności z tytułu należności podatkowych
lub należności na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Pierwszej Instancji z 28
września 1995 r., Chambre Syndicale Nationale, T-95/94, por. także
obwieszczenie Komisji 98/C 384/03 w sprawie stosowania reguł pomocy
publicznej do środków związanych z bezpośrednim opodatkowaniem
działalności gospodarczej; Dz. Urz. WE C 384 z 10.12.1998 r., s. 3, pkt 9; Dz.
Urz. UE Polskie wydanie specjalne rozdz. 8, tom 1, s. 277). W rozważanym
wypadku pierwsza przesłanka uznania wsparcia za pomoc publiczną jest zatem
spełniona. Potrącenie należności, o których mowa w projekcie, stanowi pomoc
państwa, ponieważ uprawniony przedsiębiorca zwolniony jest z należności,
które powstają na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego.
Fakt, że zwolnienie od tych – publicznoprawnych obowiązków – następuje w
następstwie czynności prawnej (potrącenia), nie ma w tym kontekście
znaczenia. Zobowiązania, o których mowa w projekcie, dotyczą wszystkich
przedsiębiorców, nie tylko tych, którzy są wierzycielami na podstawie
cywilnoprawnych umów dotyczących budowy autostrad.
Analiza projektu prowadzi do wniosku, że wsparcie, o którym w nim
mowa, spełnia także drugą przesłankę. Przyznane określonym podwykonawcom
uprawnienie spowoduje, że ich sytuacja rynkowa różnić się będzie znacząco od
sytuacji pozostałych przedsiębiorców. Podwykonawcy wskazanych w projekcie

2