Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o prokuraturze

Druk nr 1150


Warszawa, 29 listopada 2012 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja









Pani

Ewa Kopacz

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej




Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:


- o zmianie ustawy o prokuraturze.


Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Arkadiusza Mularczyka.



(-) Jacek Bogucki; (-) Andrzej Dera; (-) Mieczysław Golba; (-) Tomasz
Górski; (-) Patryk Jaki; (-) Beata Kempa; (-) Arkadiusz Mularczyk; (-) Józef
Rojek; (-) Andrzej Romanek; (-) Edward Siarka; (-) Piotr Szeliga;
(-) Tadeusz Woźniak; (-) Jan Ziobro; (-) Kazimierz Ziobro; (-) Jarosław
Żaczek.
PROJEKT
USTAWA
z dnia ………
o zmianie ustawy o prokuraturze


Art. 1. W ustawie z dnia z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz. U. z 2011, Nr
270, poz. 1599, Nr 203, poz. 1192 oraz Nr 240, poz. 1430) w art. 10e:
1) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Prokurator Generalny przedstawia Prezesowi Rady Ministrów, nie później niż do
końca pierwszego miesiąca roku następnego, sprawozdanie z rocznej działalności
prokuratury.”;
2) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Prezes Rady Ministrów może zażądać w terminie miesiąca od daty otrzymania
sprawozdania od Prokuratora Generalnego uzupełnienia przedstawionej informacji w
terminie jednego miesiąca.”;
3) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
„5. Prezes Rady Ministrów w terminie miesiąca od daty otrzymania sprawozdania lub
jego uzupełnienia przyjmuje albo odrzuca sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1,
mając na względzie realizację zadań przez Prokuratora Generalnego w zakresie
strzeżenia praworządności oraz czuwania nad ściganiem przestępstw.”.

Art. 2. Ustawa wchodzi w życie w terminie 30 dni od dnia ogłoszenia.











UZASADNIENIE

1.
Potrzeba i cel wydania ustawy
Prokuratura jako organ ochrony prawnej powołany do ścigania przestępstw pełni
kluczową rolę w polskim systemie prawa. Niezwykle istotna dla prawidłowego
funkcjonowania prokuratury jest ocena jej działalności dokonywana przez Prokuratura
Generalnego, który zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy o prokuraturze jest naczelnym
organem. Ze względu na oczywisty interes państwa polskiego Prokurator Generalny
na mocy art. 10e ustawy o prokuraturze jest obowiązany przekazać Prezesowi Rady
Ministrów sprawozdanie z rocznej działalności prokuratury. Ustawa o prokuraturze w
ogóle nie przewiduje terminu na przyjęcie lub odrzucenie sprawozdania przez Prezesa
Rady Ministrów, jako termin do przekazania sprawozdania przez Prokuratora
Generalnego wskazany został natomiast koniec kwartału roku następnego.
Brak zakreślenia Prezesowi Rady Ministrów terminu do przyjęcia lub odrzucenia
sprawozdania Prokuratora Generalnego prowadzi do sytuacji, w której premier bez
uzasadnionych podstaw posiada prawo do zajęcia stanowiska w przedmiocie
prokuratury w dowolnym czasie. Przedmiotową regulację ocenić należy jednoznacznie
jako negatywną, umożliwiającą niczym nieuzasadnioną zwłokę w zajęciu stanowiska
przez Prezesa Rady Ministrów. Mając powyższe na uwadze niezbędne stało się
wyznaczenie Prezesowi Rady Ministrów, terminu, w którym musiałby przyjąć lub
odrzucić, ewentualnie wezwać do uzupełnienia stanowiska przez Prokuratora
Generalnego. Ze względu na rozbudowany urząd, na czele którego stoi Prezes Rady
Ministrów proponowany niniejszą ustawą termin miesięczny jest terminem
wystarczającym do zapoznania się ze stanowiskiem oraz wyciągnięciem wniosków
pozwalających na przyjęcie lub odrzucenie sprawozdania.
Również termin wskazany dla Prokuratora Generalnego uznać należy za zbyt długi w
stosunku do czasu, który z obiektywnego punktu widzenia byłby wystarczający do
rzetelnego przygotowania sprawozdania. Zakreślony w ustawie o prokuraturze termin
powoduje sztuczne przedłużanie przekazywania sprawozdania Prezesowi Rady
Ministrów, co bezpośrednio przekłada się na utratę doniosłości przez sprawozdanie.
Zakładając, że Prezes Rady Ministrów zażądałby uzupełnienia przedłożonego przez
Prokuratora Generalnego sprawozdania, w obecnym stanie prawnym mogłoby dojść
do sytuacji, w której ostateczne sprawozdanie zostałoby przedłożone w połowie roku
następującego po roku, którego ocena jest dokonywana. Niejednokrotnie w takiej
sytuacji bieżące kwestie funkcjonowania prokuratury przysłaniają ocenę działalności
prokuratury w roku poprzednim, co znów bezpośrednio oddziałuje na rozmycie
ewentualnej odpowiedzialności za popełnione błędy, utrudnia lub wręcz uniemożliwia
wyciągnięcie wniosków na przyszłość. W związku z powyższym, zasadne jest
skrócenie terminów zarówno na przedłożenie Prezesowi Rady Ministrów przez
Prokuratora Generalnego sprawozdania z rocznej działalności prokuratury, jak i na
uzupełnienie tego sprawozdania do jednego miesiąca. Biorąc pod uwagę zakres
uprawnień jednostki organizacyjnej kierowanej przez Prokuratora Generalnego (art.
17 ust. 1-3 ustawy o prokuraturze), termin jednego miesiąca na przygotowanie
sprawozdania z rocznej działalności prokuratury oraz na uzupełnienie sprawozdania
będzie wystarczający do rzetelnego jego przygotowania. Długość nowego terminu na
przygotowanie i uzupełnienie sprawozdania pozwoli jednocześnie na zachowanie
aktualności stawianych w nim tez oraz umożliwi wyciągnięcie wniosków
prowadzących do poprawy działanie prokuratury.
2.
Stan rzeczywisty w normowanej dziedzinie
W obecnie obowiązującym stanie prawnym Prezes Rady Ministrów nie jest
ograniczony ustawowym terminem do przyjęcia lub odrzucenia sprawozdania
Prokuratora Generalnego, a Prokurator Generalny dysponuje trzema miesiącami na
przygotowanie lub uzupełnienie rocznego sprawozdania z działalności prokuratury.
Brak terminu do zajęcia stanowiska w przedmiocie sprawozdania oraz przekazywanie
sprawozdania w tak odległym terminie daje możliwość zbędnego przedłużania
procedury przygotowania sprawozdania oraz jego oceny merytorycznej

i dezaktualizuje ewentualne wnioski oraz odpowiedzialność poszczególnych jednostek
organizacyjnych prokuratury.
3.
Różnica pomiędzy dotychczasowym a projektowanym stanem prawnym
W projektowanym stanie prawnym wyznaczony zostanie Prezesowi Rady Ministrów
miesięczny termin na przyjęcie lub odrzucenie sprawozdania. Ponadto regulacja skróci
czas na przedłożenie lub uzupełnienie rocznego sprawozdania z działalności
prokuratury do okresu jednego miesiąca, co z jednej strony będzie wystarczające do
przygotowania sprawozdania w sposób rzetelny, z drugiej zaś sprawi, że wnioski
wyciągnięte z przedłożonego sprawozdania zachowają aktualność.
4.
Przewidywane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne
4.1. Skutki społeczne
Projektowany stan prawny umożliwi społeczeństwu ocenę działalności prokuratury
w czasie, który pozwoli na ocenę działalności prokuratury bezpośrednio po upływie
roku jej działalności, nie zaś z perspektywy odległego czasu. Taka ocena umożliwi
realną ocenę działalności prokuratury niezmienioną przez pryzmat działań bieżących.
4.2. Skutki gospodarcze
Nowelizacja ustawy o prokuraturze nie wywoła żadnych istotnych skutków
gospodarczych.
4.3. Skutki finansowe
Nowelizacja ustawy o prokuraturze nie wywoła żadnych istotnych skutków
finansowych.
4.4. Skutki prawne
Skutki prawne projektowanej ustawy polegać będą na wyznaczeniu Prezesowi Rady
Ministrów miesięczny terminu miesięcznego na przyjęcie lub odrzucenie
sprawozdania oraz skróceniu terminu, w którym Prokurator Generalny zobowiązany
będzie do przedłożenia lub uzupełnienia sprawozdania rocznego z działalności
prokuratury Prezesowi Rady Ministrów.
5.
Źródła finansowania jeżeli projekt niesie obciążenia dla budżetu państwa lub
jednostek samorządu terytorialnego
Projekt ustawy nie spowoduje obciążenia budżetu państwa ani jednostek samorządu
terytorialnego.
6.
Założenia projektów podstawowych aktów wykonawczych
Nowelizacja ustawy o prokuraturze nie wymaga wydania nowych lub zmiany
obowiązujących aktów wykonawczych.
7.
Ocena zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej
Projekt ustawy nie jest objęty regulacją prawa Unii Europejskiej.