Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej

8
do terminów, o których mowa w art. 46 ust. 3 pkt 2, po upływie których
następuje przeniesienie poborowego do rezerwy;
9) art. 49 – zapewnia się ustawowo możliwość przetwarzania w ewidencji
wojskowej danych dotyczących uzależnień oraz wynikających z opinii
psychologicznych. Do zamieszczenia takiej regulacji prawnej zobowiązuje
przepis art. 27 ust. 1 i 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie
danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926, z późn. zm.), który
zabrania bez upoważnienia ustawowego przetwarzania danych m.in.
o stanie zdrowia i nałogach;
10) art. 52 – propozycja zmiany ust. 1 w art. 52 jest konsekwencją unormowania
kwestii prowadzenia badań psychologicznych w stosunku do poborowych
przed ich powołaniem do czynnej służby wojskowej;
11) art. 63b – upoważnia się przełożonych dyscyplinarnych i wojskowe organy
porządkowe, o których mowa w art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 4 września
1997 r. o dyscyplinie wojskowej (Dz. U. z 2002 r. Nr 42, poz. 370, z późn.
zm.) do poddawania żołnierzy czynnej służby wojskowej badaniom
koniecznym do ustalenia zawartości alkoholu lub środka odurzającego,
substancji psychotropowej lub środka zastępczego w ich organiźmie.
Zwrócić należy uwagę, że żołnierze czynnej służby wojskowej wykonują
niejednokrotnie obowiązki służbowe z wykorzystaniem broni palnej i m.in.
z tego względu powinni być poddawani takim badaniom. Zapewnia się
jednak ochronę prawną żołnierzom w przypadku nieuzasadnionego
poddania ich tym badaniom;
12) art. 76 – umożliwienie mianowania na wyższy stopień wojskowy osób, które
włożyły szczególny wkład w działalność na rzecz suwerennej i demokra-
tycznej Rzeczypospolitej Polskiej. Obecnie obowiązujący system mianowań
nie pozwala na usatysfakcjonowanie tych osób, dlatego należy dokonać
proponowanej zmiany w przedmiotowej ustawie. Ponadto proponowana
nowelizacja przepisów w art. 76 przedmiotowej ustawy w sposób znaczący
uprości i uczyni czytelną procedurę mianowania oraz pozwoli na
jednoznaczne określenie kogo i za co można mianować na wyższy stopień


9
wojskowy, a także ograniczy ilość delegacji ustawowych z dwóch do jednej,
do wydania rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej w tej sprawie;
13) art. 87 – w stosunku do dotychczasowego zakresu zmian w art. 87 pro-
ponuje się rozszerzyć nowelizację tego przepisu o zmianę jego ust. 2 pkt 3
polegającą na wprowadzaniu przypadku zwolnienia żołnierza z zasadniczej
służby wojskowej przed jej odbyciem również ze względu na możliwość jego
wybrania do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Uzasadnienie tej zmiany jest
analogiczne, jak w przypadku zaproponowanej zmiany w art. 39 ust. 1
pkt 1 i 2.
Propozycja dodania w art. 87 ust. 4a ma na celu doprecyzowanie trybu
postępowania organów wojskowych w zakresie przenoszenia do rezerwy
żołnierzy, zwolnionych z zasadniczej służby wojskowej z uwagi na
konieczność sprawowania przez nich bezpośredniej opieki nad członkiem
rodziny, którzy z tego tytułu korzystają tak jak poborowi z odroczenia tej
służby na mocy art. 39 ust. 1 pkt 3. Wygaśnięcie udzielonego po raz trzeci
tego odroczenia poborowym skutkuje przeniesieniem do rezerwy z urzędu
zgodnie z art. 46 ust. 4, co nie ma zastosowania w stosunku do żołnierzy
mimo, że w dalszym ciągu zachodzi konieczność sprawowania przez niego
opieki nad członkiem rodziny;
14) art. 86 i 87a – rozszerzenie – w związku z koniecznością przyspieszenia
procesu profesjonalizacji Sił Zbrojnych – bazy naboru ochotników do
nadterminowej zasadniczej służby wojskowej, przez podniesienie granicy
wieku warunkującego możliwość przyjmowania do tej służby z dotych-
czasowych dwudziestu pięciu do trzydziestu lat oraz umożliwienie
przyjmowania do tej formy służby żołnierzy rezerwy;
15) art. 88 – powyższa propozycja jest konsekwencją wprowadzenia zmiany
w art. 39 ust. 4 i art. 39a ust. 1 procedowanego projektu w zakresie
udzielania odroczeń i przenoszenia do rezerwy poborowych uznanych za
sprawujących bezpośrednią opiekę nad członkiem rodziny. Ponadto
w
nowym brzmieniu tego przepisu wskazuje się członków rodziny
uprawnionych do sprawowania bezpośredniej opieki przez żołnierza oraz


10
uszczegóławia się sposób wszczęcia postępowania administracyjnego
w tych sprawach, wprowadzając wymóg złożenia wniosku przez żołnierza;
16) art. 93a ust. 1, art. 166a ust. 1 – proponowana zmiana ma na celu
dostosowanie przepisów nowelizowanej ustawy do przepisów ustawy z dnia
27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365,
z późn. zm.);
17) art. 93 – powyższa propozycja zmiany ust. 2 reguluje możliwość przesu-
nięcia absolwentowi szkoły wyższej terminu powołania na przeszkolenie
wojskowe do czasu ustania przyczyn lub okoliczności wyłączających to
powołanie;
18) art. 92, 93b i 126a – poszerza się prawne możliwości ochotniczego odby-
wania zasadniczej służby wojskowej przez poborowych studentów
i absolwentów szkół wyższych. Nie ulega wątpliwości, że jakość wy-
szkolenia i

kwalifikacje poborowego będącego studentem lub posia-
dającego wykształcenie wyższe jest z punktu potrzeb uzupełnieniowych Sił
Zbrojnych bardziej korzystna;
19) art. 94 – proponowana zmiana ust. 3 ma charakter porządkowy, dostoso-
wujący ten przepis do treści art. 87 ust. 2 zmienionego ustawą z dnia
29 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony
Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o służbie zastępczej
(Dz. U. Nr 180, poz. 1496);
20) art. 95 – wprowadzono nowe brzmienie ust. 3 tego przepisu, ponieważ
obecny art. 95 ust. 3 ma charakter niekonstytucyjny oraz materia do
uregulowania zawarta w art. 95 ust. 3 pkt 2 i 3 powinna zostać uregulowana
aktem rangi rozporządzenia;
21) art. 108 – zmiana ta jest wprawdzie uzasadniona potrzebami Sił Zbrojnych
w zakresie powoływania żołnierzy rezerwy do pełnienia służby okresowej
w specjalnościach deficytowych (nieszkolonych w Siłach Zbrojnych), ale
dotyczy ona wyłącznie przypadków, w których powołanie do tej służby
następuje w sposób ochotniczy na wniosek żołnierza rezerwy.
Dotychczasowe rygory czasowe zbędnie ograniczały uprawnienia żołnierzy
rezerwy ochotników w tym zakresie;


11
22) art. 176 – projektowana zmiana pozwoli uregulować kwestie przeprowa-
dzania postępowań sprawdzających wobec osób kierowanych do służby
w jednostkach zmilitaryzowanych, które mają lub mogą mieć dostęp do
informacji niejawnych; proponowane rozwiązanie byłoby zbieżne z obo-
wiązującym już unormowaniem zawartym w art. 64 ustawy, które dotyczy
żołnierzy rezerwy;
23) art. 210 – zmiana ma zapewnić wojewodom oraz starostom możliwość
korzystania ze świadczeń w ramach prowadzonego poboru. Wskutek
powyższej zmiany uchyla się pkt 5 w art. 215a;
24) art. 33 ust. 1-3, art. 34, art. 39 ust. 7, art. 45 ust. 2, art. 48 ust. 3 pkt 2,
art. 49 ust. 2c pkt 9, art. 50 ust. 1 i 2, art. 52 ust. 3, art. 53 ust. 2-3a, art. 61
ust. 2, art. 72 ust. 1, art. 109 ust 2a, art. 127 ust. 1b, art. 199b, art. 201
ust. 3 pkt 1, art. 204 ust. 6, art. 224 pkt 3a i 3 – proponowana korekta
w treści wymienionych przepisów (zastąpienie wyrazów „pobyt czasowy
trwający ponad 2 miesiące” wyrazami „pobyt czasowy trwający ponad
3 miesiące”) jest spowodowana dostosowaniem przepisów ustawy o pow-
szechnym obowiązku obrony do znowelizowanych przepisów ustawy z dnia
10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U.
z 2001 r. Nr 87, poz. 960, z późn. zm.) zmienionej ustawą z dnia 14 lipca
2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz
wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Euro-
pejskiej i członków ich rodzin;
Ponadto, w związku ze zmianą w art. 50 ust. 2, a w jej konsekwencji również
w art. 39 ust. 6, wprowadzono odpowiednie regulacje przejściowe (art. 2
niniejszego projektu) dotyczące sytuacji prawnej i zachowania uprawnień
poborowych pobierających naukę do dnia 31 sierpnia 2008 r. w szkołach
ponadpodstawowych i korzystających z tego tytułu z odroczenia zasadniczej
służby wojskowej oraz obowiązków dyrektorów tych szkół w zakresie
powiadamiania wojskowych komendantów uzupełnień o poborowych
pobierających naukę w tych szkołach.
Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej
w procesie stanowienia prawa (Dz. U. nr 169, poz. 1414) projekt ustawy został


12
udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej
Ministerstwa Obrony Narodowej.
Jednocześnie, stosownie do § 10 ust. 6a uchwały nr 49 Rady Ministrów z dnia
19 marca 2002 r. – Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. Nr 13, poz. 221,
z późn. zm.), wyjaśnienia wymaga, że do przedmiotowego projektu nie
odnotowano zgłoszeń podmiotów zainteresowanych pracami nad tym projektem
w trybie przepisów o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa.
Ponadto w wykonaniu § 10 ust. 7 wskazanej uchwały, wyjaśnia się również, że
projekt ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony
Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z opinią Sekretarza Komitetu Integracji
Europejskiej, nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.

OCENA SKUTKÓW REGULACJI

1. Zakres
obowiązywania projektowanych regulacji prawnych
Projektowane przepisy dotyczą osób podlegających powszechnemu
obowiązkowi obrony, żołnierzy czynnej służby wojskowej oraz żołnierzy
rezerwy. W stosunku do obowiązujących regulacji, zakłada się usprawnienie
systemu poboru i zwiększenie skuteczności identyfikacji przez komisje
lekarskie poborowych o obniżonych predyspozycjach psychofizycznych,
uzależnionych od alkoholu.
Projekt ustawy będzie oddziaływał również w zakresie dotyczącym
wymienionych poborowych na działalność powiatowych komisji lekarskich,
wojskowych komisji lekarskich, wojskowych komendantów uzupełnień,
wójtów lub burmistrzów (prezydentów miast) oraz na kierowników zakładów
opieki zdrowotnej i lekarzy wykonujących praktykę lekarską, w tym
w ramach grupowej praktyki lekarskiej, oraz stacjonarne lub niestacjonarne
zakłady lecznictwa odwykowego zajmujące się problematyką leczenia
uzależnień od alkoholu, środków odurzających lub substancji psycho-
tropowych.