Poselski projekt ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności w zakładzie karnym w systemie tygodniowym

14
w miejscu stałego pobytu lub w innym miejscu, wskazanym przez sąd
penitencjarny w czasie między kolejnymi okresami odbywania kary
pozbawienia wolności w systemie tygodniowym w zakładzie karnym (art. 7
ust. 2 projektowanej ustawy).
W wyjątkowych wypadkach, uzasadnionych szczególnymi okolicznościami,
sąd penitencjarny może nawet zmienić miejsce, w którym skazany ma
przebywać odbywając karę pozbawienia wolności w systemie tygodniowym,
w czasie między kolejnymi okresami pobytu skazanego w zakładzie karnym
(art. 9 projektu ustawy).
W trakcie odbywania kary pozbawienia wolności w systemie tygodniowym
przewiduje się możliwość ustanawiania, rozszerzania lub zmiany nałożonych
na skazanego obowiązków, wymienionych w art. 72 § 1 pkt 1-5 i 7-8 K.k. lub
zwolnienia od nich, z wyjątkiem jednak obowiązków określonych w art. 72 § 2
K.k. Ograniczenie to przejęto wprost z Kodeksu karnego (art. 74 § 2 K.k.).
Orzeka o tym sąd penitencjarny jednak tylko wtedy, gdy względy
wychowawcze za tym przemawiają (art. 10 projektu ustawy).
Przedmiotowy zapis umożliwi skazanemu, na przykład, wykonywanie pracy
w
formie oddelegowania, sprawowanie opieki nad członkiem rodziny
zamieszkałym w innym miejscu niż skazany etc.
W art. 11 projektu ustawy określono, że rozpoczęcie odbywania kary
pozbawienia wolności w systemie tygodniowym następuje w dniu i tygodniu
określonym przez sąd penitencjarny. Wskazano również, że tydzień
odbywania kary pozbawienia wolności w systemie tygodniowym dla
skazanego przebywającego na wolności rozpoczyna się w dniu, w którym
stawił się on w zakładzie karnym w celu odbycia kary w tym systemie,
natomiast w przypadku skazanego przebywającego w zakładzie karnym
– w dniu, w którym został on zwolniony z zakładu karnego.
W art. 12-14 projektu ustawy określono przesłanki uchylenia zezwolenia na
odbycie kary pozbawienia wolności w systemie tygodniowym, sposób
zaliczenia okresu odbywania kary w tym systemie na poczet kary
pozbawienia wolności oraz tryb postępowania po uchyleniu zezwolenia.

15
Projektowany art. 12 ust. 1 pkt 1 i 2 zawiera przesłanki względnie
obligatoryjnego, a także obligatoryjnego uchylenia zezwolenia na odbycie kary
pozbawienia wolności w systemie tygodniowym, a pośród nich:
– rażące naruszenie przez skazanego, w trakcie odbywania kary w tym
systemie porządku prawnego, w szczególności, gdy popełni on
przestępstwo lub przestępstwo skarbowe (pkt 1 lit. a),
– uchylanie się od wykonywania nałożonego obowiązku związanego
z

pobytem skazanego na wolności, od dozoru sądowego kuratora
zawodowego, od dozoru osoby godnej zaufania lub podmiotu, o których
mowa w art. 7 ust. 3, albo od wykonania orzeczonego środka karnego (pkt
1 lit. b),
– uchybienie terminowi stawienia się do zakładu karnego w następujących po
sobie okresach wykonywania kary w tym systemie (pkt 1 lit. c);
– pozbawienie
wolności w innej sprawie lub niemożność odbywania przez
skazanego kary w tym systemie z innych przyczyn (pkt 1 lit. d);
– nieprzestrzeganie przez skazanego nałożonych na niego obowiązków
i zakazów związanych z pobytem w zakładzie karnym (pkt 2).
Sąd penitencjarny będzie też uchylał udzielone skazanemu zezwolenie na
odbycie kary pozbawienia wolności w systemie tygodniowym w innych
wypadkach określonych w ustawie (art. 12 ust. 1 pkt 3 projektowanej ustawy).
Są to wypadki określone w art. 41 ust. 1 pkt 1-4, kiedy skazanego nie przyjmie
się do zakładu karnego, na przykład, dlatego że nie posiada on dokumentu
stwierdzającego tożsamość (pkt 1).
Przyjęto, że od uchylenia zezwolenia w wypadkach określonych w art. 12
ust. 1 pkt 1 lit. a–c oraz pkt 2-3 będzie można odstąpić w wyjątkowych
wypadkach uzasadnionych szczególnymi okolicznościami (art. 12 ust. 2
projektu ustawy).
Jako obligatoryjny powód uchylenia zezwolenia na odbycie kary pozbawienia
wolności w systemie tygodniowym uznano sytuację, w której skazany
korzystający z zezwolenia na odbycie kary w tym systemie zostanie
pozbawiony wolności w innej sprawie. Dotyczyć to będzie zarówno

16
tymczasowego aresztowania jak i zatrzymania. Jest bowiem oczywiste, że
w takiej sytuacji (zwłaszcza przy tymczasowym aresztowaniu) nie jest
możliwe wykonywanie orzeczonej kary w systemie tygodniowym. Dodatkowo
(pośrednio) świadczy też o rażącym naruszeniu przez skazanego porządku
prawnego.
Przyjęto również, że w wypadku kiedy odbywanie kary w systemie
tygodniowym przez skazanego nie będzie możliwe np. z uwagi na poważną
długotrwałą chorobę lub uszkodzenie ciała spowodowane wypadkiem
drogowym i w związku z tym pobyt w szpitalu, o czym była już mowa przy
projektowanym art. 5 ust. 3 lit. g, sąd także bezwzględnie uchyli zezwolenie
na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie tygodniowym. I w tej
bowiem sytuacji dalsze wykonywanie wobec skazanego kary pozbawienia
wolności w systemie tygodniowym nie będzie możliwe (art. 12 ust. 1 lit. d
projektowanej ustawy).
Jedyną fakultatywną przesłanką uchylenia zezwolenia na odbycie kary
pozbawienia wolności w systemie tygodniowym będzie ustalenie, że w trakcie
odbywania kary w tym systemie skazanemu, przedstawiono zarzut
popełnienia przestępstwa lub przestępstwa skarbowego (art. 12 ust. 3
projektowanej ustawy).
Natomiast w art. 13 rozstrzygnięto, jak traktować wykonaną już karę
pozbawienia wolności w systemie tygodniowym w wypadku uchylenia
zezwolenia na jej dalsze wykonywanie w tym systemie. Przyjęto, że w takiej
sytuacji sąd penitencjarny będzie orzekał o tym, w jakim zakresie karę
pozbawienia wolności uznać za wykonaną, a w jakim podlega jeszcze
wykonaniu, uwzględniając zaliczenie na poczet kary pozbawienia wolności
wyłącznie okresu izolacji więziennej, o czym sąd poinformuje skazanego,
który przyjęcie tej widomości potwierdza podpisem, zaś z tej czynności
– sporządzi się protokół.
Od zasady zaliczenia na poczet kary pozbawienia wolności wyłącznie okresu
izolacji więziennej odstąpiono w sytuacji, gdy uchylenie zezwolenia na
odbycie kary w systemie tygodniowym będzie spowodowane niemożnością
dalszego wykonywania kary w tym systemie z przyczyn niezależnych od

17
skazanego, innych niż pozbawienie go wolności w innej sprawie (art. 13 ust. 2
w zw. z art. 12 ust. 1 pkt 1 lit. d projektowanej ustawy). Przyjęto, że wówczas
na poczet odbytej kary pozbawienia wolności zaliczy się łączny okres
pozostawania skazanego w zakładzie karnym oraz na wolności. Jest bowiem
oczywiste, że w sytuacji, gdy niezależnie od skazanego znalazł się on
w sytuacji powodującej, że dalsze wykonywanie wobec niego kary
pozbawienia wolności w systemie tygodniowym nie jest możliwe (np. pobyt
w szpitalu po ciężkim w skutkach wypadku), taki skazany nie może ponosić
negatywnych skutków związanych z uchyleniem zezwolenia na odbycie kary
w tym systemie. Zatem jego sytuacja nie może być identyczna jak
skazanego, któremu uchylono zezwolenie „na jego własne życzenie” bo np.,
odbywając karę w systemie tygodniowym został pozbawiony wolności w innej
sprawie albo nie stawił się do zakładu karnego. Dodatkowym argumentem
przemawiającym za wyjątkowym potraktowaniem skazanego, który
z przyczyn od siebie niezależnych dalej nie może odbywać kary w systemie
tygodniowym jest i to, że skazany do momentu wystąpienia przyczyny
uniemożliwiającej kontynuowanie „systemu tygodniowego” odbywał karę bez
zastrzeżeń. Trzeba też pamiętać, że owa przyczyna może wystąpić zarówno
w pierwszym jak i ostatnim tygodniu wykonywania kary.
Projektowany art. 14 określa konsekwencje uchylenia zezwolenia na odbycie
kary pozbawienia wolności w systemie tygodniowym dla skazanego
przebywającego na wolności. Jeżeli wobec takiego skazanego sąd uchyli
zezwolenie na odbycie kary w systemie tygodniowym – poleci jednocześnie
doprowadzić skazanego do zakładu karnego i obciąży go kosztami
doprowadzenia z wyjątkiem skazanego, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1
lit. d, o czym skazanego należy pouczyć. Odstąpienie od doprowadzenia
skazanego do zakładu karnego znajdzie uzasadnienie w sytuacji, gdy
skazany zostanie pozbawiony wolności w innej sprawie, bądź też zostanie
przyjęty do szpitala w związku z obrażeniami ciała odniesionymi w wypadku
komunikacyjnym albo z innych, niezależnych od siebie przyczyn nie będzie
mógł stawić się do zakładu karnego.
Projektowany art. 15 określa szczegółowo moment, w którym karę
pozbawienia wolności w systemie tygodniowym uznaje się za wykonaną.

18
Będzie to upływ ostatniego dnia tygodnia odbywania tej kary, o ile oczywiście
w czasie jej wykonywania i w ciągu dalszych 6 miesięcy zezwolenie na jej
wykonywanie w tym systemie nie zostanie uchylone. Jeżeli sąd penitencjarny
udzielił zezwolenia skazanemu na odbycie w systemie tygodniowym kary 4
miesięcy pozbawienia wolności, w praktyce będzie to oznaczało, że uznanie
tej kary za wykonaną nastąpi z upływem ostatniego, to jest 16-go dnia
tygodnia odbywania tej kary. Jeżeli skazany rozpoczął odbywanie kary
w piątek to ostatnim dniem tygodnia jej odbywania będzie czwartek
w 16 tygodniu od rozpoczęcia jej odbywania i w tym też dniu kara ta
zostanie uznana za wykonaną (pod warunkiem, że w ciągu następnych
6 miesięcy zezwolenie na jej odbycie w systemie tygodniowym nie zostanie
uchylone).
W kolejnych art. 16-20 projektu ustawy odniesiono się do ponownego
udzielenia zezwolenia na wykonywanie kary pozbawienia wolności
w

systemie tygodniowym w sprawie, w której zezwolenie uchylono,
wyjaśniono problematykę powrotu do przestępstwa w rozumieniu Kodeksu
karnego i Kodeksu karnego skarbowego oraz uregulowano kwestie dot.
zatarcia skazania na karę pozbawienia wolności wykonywaną w systemie
tygodniowym.
W art. 16 przesądzono o niedopuszczalności udzielenia zezwolenia na
odbycie kary pozbawienia wolności w systemie tygodniowym w tej samej
sprawie, w której uchylono zezwolenie (oczywiście w takim przypadku
skazany nie ma też szans na uzyskanie zgody na odbycie kary pozbawienia
wolności w systemie tygodniowym, orzeczonej w innej sprawie, wobec
kategorycznego zakazu, określonego w art. 5 ust. 3 lit. a projektu ustawy,
chyba że zachodzą warunki do wydania wyroku łącznego), w art. 17
wyjaśniono, że odbycie kary 6 miesięcy pozbawienia wolności w systemie
tygodniowym nie stanowi przesłanki powrotu do przestępstwa z art. 64 K.k.
lub powrotu do przestępstwa skarbowego z art. 37 § 1 pkt 4 K.k.s., co wydaje
się oczywiste skoro skazany orzeczonej kary pozbawienia wolności
w

systemie tygodniowym w warunkach izolacji więziennej nie odbył
w całości, i w końcu, w art. 18-20 omówiono kwestie dotyczące zatarcia
skazania na karę pozbawienia wolności w systemie tygodniowym.