Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo wodne oraz ustawy o gospodarce nieruchomościami

U Z A S A D N I E N I E


Wprowadzenie proponowanych zmian w ustawie - Prawo wodne ma przede
wszystkim na celu ujednolicenie zasad gospodarowania mieniem będącym
własno cią Skarbu Państwa, związanym z gospodarką wodną i poddanie ich
jednemu reżimowi prawnemu. Istotne jest, że urządzenia wodne są specyficznym
składnikiem majątku, który służy szerokiej gamie użytkowników wód zapewniając
odpowiednie warunki korzystania z zasobów wodnych, pełniąc jednocze nie
kluczową rolę w kształtowaniu zasobów wodnych, w tym ochrony przed powodzią
oraz suszą. Okre lenie w jednej normie prawnej wspólnych zasad dysponowania tą
czę cią mienia Skarbu Państwa przyczyni się do efektywniejszego zarządzania
zasobami wodnymi i planowania w gospodarowaniu zasobami wodnymi.
Aktualnie gospodarowanie mieniem Skarbu Państwa, na które składają się
nieruchomo ci pod urządzeniami wodnymi oraz urządzenia wodne odbywa się na
zasadach okre lonych w ustawie o gospodarce nieruchomo ciami. Rozwiązania
przyjęte w przepisach ustawy o gospodarce nieruchomo ciami nie są w stanie
sprostać wymogom wynikającym z ustawy - Prawo wodne w szczególno ci co do
gospodarowania mieniem Skarbu Państwa jak i przekazywania podmiotom
korzystającym z wód nieruchomo ci lub ich czę ci w celu realizacji planowanych
przedsięwzięć. W praktyce występowały wątpliwo ci co do stosowania zasad
wynikających z ustawy o gospodarce nieruchomo ciami przy jednoczesnym
obowiązku stosowania procedur administracyjnych przy wydawaniu pozwoleń
wodnoprawnych. Należy także dodać, że już w 2005 r. stosowanie ustawy o
gospodarce nieruchomo ciami zostało wyłączone w stosunku do gruntów pokrytych
wodami powierzchniowymi płynącymi, stanowiącymi własno ć Skarbu Państwa.
Dlatego też, odrębne stosowanie dwóch różnych ustaw w odniesieniu do gruntów
pokrytych wodami powierzchniowymi płynącymi oraz do nieruchomo ci tak silnie
związanych z gospodarowaniem zasobami wodnymi rodzi konflikty tak społeczne jak
i instytucjonalne. Istotną zmianą jest zatem okre lenie zasad gospodarowania
dotyczących nieruchomo ci, urządzeń wodnych związanych z gospodarką wodną w
ustawie – Prawo wodne, co powinno zapewnić stosowanie jednolitych zasad
gospodarowania tym mieniem.
Zakłada się, że wej cie w życie proponowanych regulacji będzie wywierać
pozytywne skutki społeczne. Szczególnie godne uwagi jest w tym zakresie
wprowadzenie konkursu ofert prowadzonego przez podmioty wymienione w projekcie
ustawy. Celem konkursu ofert będzie wyłonienia oferenta, który zapewni racjonalne
użytkowanie nieruchomo ci, urządzeń wodnych lub ich czę ci oraz ustalenie
wysoko ci opłaty rocznej. Pozwoli to na racjonalne gospodarowanie tym zasobem
nieruchomo ci oraz zapewnienie równego dostępu zainteresowanych podmiotów do
zawarcia umowy użytkowania Zakłada się także, że okre lenie jasnych reguł dostępu
do użytkowania tych specyficznych nieruchomo ci Skarbu Państwa, niejednokrotnie
położonych na obszarach szczególnie atrakcyjnych turystycznie, będzie wywierało
pozytywne skutki gospodarcze. Skutkiem w wymiarze finansowym będzie z
pewno cią zwiększenie przychodów Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska,
który będzie zasilany z tytułu opłaty rocznej za oddanie w użytkowanie
nieruchomo ci pod urządzeniami wodnymi, urządzeń wodnych lub ich czę ci,
stanowiących własno ć Skarbu Państwa, będących mieniem związanym z
gospodarką wodną. Skutkiem prawnym będzie za ujęcie w jednym akcie
normatywnym zasad gospodarowania będącymi własno cią Skarbu Państwa
gruntami pokrytymi wodami powierzchniowymi płynącymi oraz będącymi własno cią
Skarbu Państwa nieruchomo ciami pod urządzeniami wodnymi, urządzeniami
wodnych lub ich czę ciami.
Zakłada się, że proponowana regulacji nie będzie skutkować zwiększeniem
wydatków z budżetu państwa ani z budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
Proponowana regulacja przewiduje wydanie jednego nowego aktu
wykonawczego. Upoważnienie zawarte w proponowanym art. 20a ust. 11 ustawy –
Prawo wodne nakłada na ministra wła ciwego do spraw gospodarki wodnej
obowiązek okre lenia, w drodze rozporządzenia, trybu i warunków przeprowadzania
konkursu ofert, reguł oceny ofert i elementów oferty podlegające ocenie. Wydając to
rozporządzenie minister będzie się kierować potrzebą wyłonienia oferenta, który
zapewni racjonalne użytkowanie nieruchomo ci, urządzeń wodnych i ich czę ci, a
także konieczno cią sprawnego, rzetelnego i bezstronnego przeprowadzenia
konkursu ofert.
Projekt ustaw jest zgodny z prawem UE.




Warszawa, 5 września 2011 r.
BAS-WAPEiM-2050/11
Pan
Grzegorz Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej



Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu
ustawy o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz ustawy o gospodarce
nieruchomościami (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Janusz Cichoń)


Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2009 r. Nr 5, poz.
47, ze zmianami) sporządza się następującą opinię:


1. Przedmiot projektu ustawy
Projekt przewiduje nowelizację dwóch ustaw:
1) ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr
239, poz. 2019, ze zmianami),
2) ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami
(Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zmianami).
Głównym celem nowelizacji obu ustaw jest poddanie jednolitemu
reżimowi prawnemu zasad gospodarowania mieniem, stanowiącym własność
Skarbu Państwa, związanym z gospodarką wodną: nieruchomościami pod
urządzeniami wodnymi oraz urządzeniami wodnymi. W obecnym stanie
prawnym kwestie gospodarowania tymi nieruchomościami i urządzeniami
podlegały regulacjom wynikającym z ustawy o gospodarce nieruchomościami,
podczas gdy równolegle stosowane są przepisy ustawy – Prawo wodne w
związku z wydawaniem pozwoleń wodnoprawnych.
Projekt określa organy właściwe w związku z wykonywaniem zadań
określonych w ustawie (skreślany ust. 4 w art. 14, dodawany art. 14b ustawy –
Prawo wodne), a także zasady oddawania w użytkowanie tych nieruchomości,
urządzeń wodnych lub ich części (dodawany art. 20a ustawy – Prawo wodne).
Ustawa wyłącza również wskazane składniki mienia z zasobu nieruchomości
Skarbu Państwa (nowelizowany art. 21a ustawy o gospodarce
nieruchomościami).
Projekt zawiera przepis przejściowy. Proponowana ustawa ma wejść w
życie z dniem 1 stycznia 2012 r.

2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem ustawy
Ze względu na przedmiot projektu należy wskazać:
− art. 345 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TfUE), który
stanowi, że Traktaty nie przesądzają w niczym zasad prawa własności w
państwach członkowskich,
− art. 107 TfUE, który określa zasady dopuszczalnej pomocy przyznawanej
przedsiębiorcom przez państwa.

3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej

W przedłożonym projekcie ustawy przewidziano, że nieruchomości,
urządzenia wodne lub ich części, stanowiące własność Skarbu Państwa, będące
mieniem związanym z gospodarką wodną i niebędące gruntami pokrytymi
wodami powierzchniowymi płynącymi, o których mowa w art. 14a ust. 1 ustawy
– Prawo wodne, będą oddawane w użytkowanie za opłatą roczną. Projekt
określa maksymalną wysokość tej opłaty oraz stanowi, że oddanie w
użytkowanie będzie następowało w drodze konkursu ofert. Jednocześnie w
projektowanym art. 20a ust. 11 ustawy zawarto upoważnienie dla ministra
właściwego do spraw gospodarki wodnej do określenia, w drodze
rozporządzenia, trybu i warunków przeprowadzania konkursu ofert, reguł oceny
i elementów oferty podlegających ocenie.
Należy podkreślić, że w myśl art. 107 ust. 1 TfUE, wszelka pomoc
przyznawana przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów
państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem
konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji
niektórych towarów, jest niezgodna z rynkiem wewnętrznym w zakresie, w
jakim wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi. W
omawianym przypadku może dojść do zakwalifikowania omawianego
rozwiązania jako niedozwolonej pomocy publicznej wyłącznie wówczas, gdyby
okazało się, że przewidywane rozporządzenie określałoby takie przesłanki
przeprowadzenia konkursu, które naruszałyby zasady równego traktowania,
przejrzystości czy proporcjonalności. Projektodawca co prawda nie przedstawił
projektu rozporządzenia, lecz wyłącznie jego założenia, tym niemniej
wprowadził wymóg, by konkurs ofert przeprowadzany był z zachowaniem zasad

2
równego traktowania oraz uczciwej konkurencji. Projektowana ustawa również
zawiera mechanizmy gwarancyjne, ponieważ projektowany art. 20a ust. 12
ustawy – Prawo wodne stanowi, że minister wydając rozporządzenie będzie
kierować się m.in. koniecznością sprawnego, rzetelnego i bezstronnego
przeprowadzenia konkursu.
Analizując przedstawione razem z projektem ustawy założenia do
projektu rozporządzenia Ministra rodowiska nie można uznać, by oddawanie
nieruchomości i urządzeń wodnych, o których mowa w projekcie, w trybie art.
20a ustawy, stanowiło niedozwoloną pomoc publiczną.


4. Konkluzja
Przedmiot projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz
ustawy o gospodarce nieruchomościami nie jest sprzeczny z prawem Unii
Europejskiej.


Dyrektor Biura Analiz Sejmowych


Michał Królikowski




3