POSIEDZENIA KOMISJI
projekt dotyczy zwiększenia ochrony użytkowników końcowych i abonentów przed nadużyciami w związku z korzystaniem usług o podwyższonej opłacie m. in. rozszerzenie obowiązków informacyjnych w zakresie sposobu podawania informacji o cenie i numerze takich usług
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 4605
- Data wpłynięcia: 2011-07-13
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o zmianie ustawy - Prawo telekomunikacyjne
- data uchwalenia: 2011-09-16
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 234, poz. 1390
4605
wystąpi jedna z okoliczności, o których mowa w art. 123 ust. 7 pkt 1-3.”;
6) w art. 185 po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:
„3a. Za prawo do wykorzystywania częstotliwości na podstawie decyzji, o której mowa w art.
144a, uiszcza się roczną opłatę, o której mowa w ust. 1.”;
7) po art. 207 dodaje się art. 207a w brzmieniu:
„Art. 207a. 1 W postępowaniach prowadzonych w sprawach dotyczących pozwoleń
radiowych oraz rezerwacji częstotliwości Prezes UKE może zawiadamiać strony o decyzjach
i innych czynnościach poprzez obwieszczenie na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji
Publicznej Urzędu Komunikacji Elektronicznej, jeżeli strona wystąpiła albo wyraziła zgodę
na takie jej zawiadamianie.
2. Doręczenie pisma uważa się za dokonane z dniem opublikowania na stronie podmiotowej
Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Komunikacji Elektronicznej obwieszczenia, o
którym nowa w ust. 1.”;
8) w art. 209 w ust. 1 dodaje się pkt 14a w brzmieniu:
„14a) nie wypełnia lub nienależycie wypełnia obowiązki określone w art. 64, 64a i 65;”.
Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
Uzasadnienie
Projektowane zmiany w zakresie usług o podwyższonej opłacie służą zwiększeniu
ochrony użytkowników końcowych i abonentów, a w szczególności konsumentów, przed
nadużyciami w związku z korzystaniem z takich usług. Temu celowi w szczególności ma
służyć rozszerzenie obowiązków informacyjnych wobec odbiorców tego rodzaju usług, w
szczególności w zakresie sposobu podawania informacji o cenie i numerze usługi.
Ponadto proponuje się uregulowanie w szczególny sposób usług o podwyższonej
opłacie świadczonych na zasadzie subskrypcji, w szczególności obowiązku zawarcia
wyraźnej informacji w podawanych materiałach reklamowych, promocyjnych lub
kierowanych bezpośrednio poprzez SMS do abonenta, iż na usługa świadczona na danym
numerze wymaga subskrypcji. Jednocześnie, dostawca tego rodzaju usługi świadczonej na
zasadzie subskrypcji zostanie zobowiązany do umożliwienia abonentowi dokonania
rezygnacji z subskrypcji w każdym czasie, w sposób prosty i wolny od opłat, co w znaczny
sposób wpłynie pozytywnie na pozycję abonentów.
Z uwagi na fakt, iż konsumenci najczęściej za nieprawidłowe świadczenie usług o
podwyższonej opłacie winią operatorów telekomunikacyjnych, podczas gdy ci ostatni
wielokrotnie odpowiadają wyłącznie za jakość zestawianych połączeń, natomiast za
udostępnianie treści odpowiada zupełnie inny podmiot, w nowelizowanych przepisach
wskazano wyraźnie możliwość wystąpienia takiego podziału funkcjonalnego oraz
doprecyzowano obowiązki dostawców usług (wskazując tym samym zakres ich
odpowiedzialności).
Planuje się również rozszerzenie zakresu informowania użytkowników końcowych o
usłudze o podwyższonej opłacie poprzez wprowadzenie obowiązku informowania przez
dostawców tego rodzaju usług przed rozpoczęciem naliczania opłaty o cenie za połączenie lub
za minutę połączenia telefonicznego z danym numerem. Informacja taka powinna być
podawana również w przypadku, gdy sposób naliczania opłat zmienia się w trakcie
połączenia.
Jednocześnie, w odniesieniu do użytkowników usług o podwyższonej opłacie
świadczonych z wykorzystaniem SMS, należy zwrócić uwagę, iż na podstawie zmienionego
przepisu art. 64 ust. 1, każdy dostawca usługi o podwyższonej opłacie obowiązany będzie
podawać cenę każdego SMS z informacją o numerze, czyli w SMS wysyłanym do
użytkowników końcowych, np. zapraszającym do udziału w loterii, grze etc. W ten sposób
zapewniony zostanie jednolity poziom ochrony wszystkich użytkowników końcowych
zainteresowanych skorzystaniem z usług o podwyższonej opłacie.
Planuje się rozszerzyć przepisy ustawy Prawo telekomunikacyjne o szczególną
regulację w zakresie usług premium rate świadczonych za pomocą SMS, które najczęściej są
źródłem nieprawidłowości na rynku tych usług. Połączenie telefoniczne jest ustanawiane za
pomocą numeru lub numerów ustalonych w krajowym lub międzynarodowym planie
numeracji telefonicznej. Zainicjowane połączenie telefoniczne może być w każdej chwili
przerwane, co ma znaczenie w przypadku połączeń typu premium rate rozliczanych nie za
zestawienie pojedynczego połączenia, lecz za czas połączenia np. do serwisów
informacyjnych. Usługi SMS typu premium są na ogół świadczone przy wykorzystaniu
numerów skróconych spoza planu numeracji krajowej. Rozliczenie dokonywane jest za
wysłanie jednego SMS-a, a nie za czas połączenia jak w przypadku usługi telefonicznej.
Użytkownicy sieci ruchomych są często odbiorcami niechcianych SMS-ów (spam)
zawierających treści zachęcające do wysyłania zwrotnych SMS-ów na numery usług premium
rate, co stanowi pole do różnych nieuczciwych praktyk działających na szkodę
użytkowników. Użytkownik nie zawsze ma możliwość rozeznania się z jakiego rodzaju
usługą ma do czynienia. Zdarzają się przypadki, gdy samo potwierdzenie otrzymania
wiadomości uruchamia usługę typu premium - tego rodzaju przypadki znane są z informacji
prasowych, a ponadto UOKiK prowadzi szereg postępowań w tym zakresie. W celu
przeciwdziałania takim praktykom, proponuje się umożliwienie blokowania zarówno
połączeń wychodzących na numery o podwyższonej opłacie, jak i połączeń przychodzących z
takich numerów. Taką możliwość powinni uzyskać wszyscy abonenci, niezależnie od tego,
czy korzystają z usług w stacjonarnej czy w ruchomej publicznej sieci telekomunikacyjnej.
Warto zauważyć, że przepis art. 64 ust. 2 ustawy Prawo telekomunikacyjne w chwili
obecnej chroni w sposób szczególny tylko użytkowników usług o podwyższonej opłacie
świadczonych w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej, zobowiązując dostawcę usługi do
informowania każdorazowo przed rozpoczęciem naliczania opłat, o cenie jednostki
rozliczeniowej połączenia do numeru danej usługi. Użytkownicy sieci ruchomych
korzystający z usług SMS nie mają takiej ochrony co sprzyja nieuczciwym praktykom, tym
bardziej, że przedsiębiorcy telekomunikacyjni zawierają umowy z dostawcami treści, którzy z
kolei mają swoich poddostawców, często są to podmioty działające poza granicami Polski
niestosujące się do zasad uczciwych praktyk.
Dostawcy usług premium rate na podstawie proponowanych rozwiązań zobowiązani
zostaną także do podawania do publicznej wiadomości i bezpośrednio użytkownikom
końcowym informacji nie tylko o numerze i cenie (brutto) za jednostkę rozliczeniową usługi,
lecz również o nazwie podmiotu realizującego dodatkowe świadczenie.
Abonenci otrzymają jednocześnie możliwość zablokowania (na żądanie) połączeń
wychodzących na numery o podwyższonej opłacie.
Rozszerzeniu ulegnie również katalog niezbędnych informacji, jakie dostawca usługi o
podwyższonej opłacie obowiązany jest przekazać Prezesowi UKE, który prowadzi jawny
rejestr numerów wykorzystywanych do świadczenia tego rodzaju usług. Zgodnie z planowaną
zmianą art. 65 ust. 1 dostawca usługi o podwyższonej opłacie, w terminie co najmniej na
jeden dzień przed dniem rozpoczęcia świadczenia tej usługi, powinien przekazywać
Prezesowi UKE w formie pisemnej i elektronicznej informacje o:
1) swojej nazwie (firmie), adresie i siedzibie;
2) nazwie, rodzaju i zakresie świadczonej usługi o podwyższonej opłacie;
3) numerze lub numerach wykorzystywanych do świadczenia usługi o podwyższonej
opłacie;
4) nazwie (firmie), adresie i siedzibie podmiotu realizującego dodatkowe świadczenie,
o ile dodatkowego świadczenia nie realizuje dostawca usługi;
5) terminie rozpoczęcia świadczenia usługi o podwyższonej opłacie.
Skróceniu ulegnie również minimalny termin, w jakim dostawca usług jest obowiązany
przekazać ww. informacje Prezesowi UKE. Przyspieszy to procedurę rozpoczęcia
świadczenia usług lub realizowania dodatkowego świadczenia, np. w przypadku kampanii
społecznych, akcji charytatywnych, itp.
Nowa regulacja ma charakter zdecydowanie pro konsumencki i jest szybką reakcją na
pojawiające się w ostatnim czasie nieprawidłowości na rynku usług o podwyższonej opłacie.
Szczegółowo ustala obowiązki podmiotów świadczących usługę o podwyższonej opłacie. Ze
względu na charakter tych usług oraz praktykę wskazującą na brak dostatecznej ochrony,
zwłaszcza konsumentów, zdecydowano się rozszerzyć dotychczasowe obowiązki.
W związku z organizacją przez Rzeczpospolitą Polską Euro 2012 należy wprowadzić
także zapisy regulujące czasowe używanie urządzenia radiowego bez pozwolenia. W obsługę
meczów Euro 2012 zaangażowanych będzie kilkadziesiąt podmiotów, w tym jedna z
najważniejszych grup – media zagraniczne. Większość z nich posługuje się sprzętem opartym
na transmisji radiowej (np. kamery bezprzewodowe, mikrofony itd.), które wykorzystują
częstotliwości radiowe z zakresu pasma licencjonowanego przez UKE. Proces wydawania
pozwoleń radiowych lub też rezerwacja częstotliwości w Polsce są stosunkowo
skomplikowane i w obecnym kształcie nie są dostosowane do wymogów wielkiej imprezy,
kiedy na potrzeby jej obsługi trzeba wydać pozwolenia radiowe dla paru tysięcy sztuk sprzętu
radiowego wykorzystywanego przez zagraniczne podmioty na bardzo krótki okres (parę
godzin). Specyfika dynamicznej pracy mediów, udział w setkach imprez i wydarzeń na
świecie wymusza stworzenie możliwości szybkiego, wymagającego minimum biurokracji,
procesu uzyskania takiego pozwolenia na krótki okres czasu bezpośrednio przed imprezą
nawet na terenie samego Stadionu.
Obecnie w Polsce istnieje jedna procedura wydawania pozwolenia radiowego na
korzystanie z częstotliwości radiowych bez względu na pasmo częstotliwości, przeznaczenie i
czas wykorzystania. Bez względu na to, czy podmiot ubiega się o prawo do korzystania z
częstotliwości przez 10 lat (np UMTS) czy do korzystania z mikrofonu bezprzewodowego
przez dwa dni, to procedura wygląda tak samo. Jest ona długotrwała i skomplikowana, w
związku z czym - uciążliwa dla organizatorów oraz nadawców telewizyjnych i radiowych
uczestniczących w imprezie, gdzie określone częstotliwości potrzebne są im na krótki czas
imprezy. Ze względu na konieczność zapewnienia jak największej niezawodności przekazu
TV, zawsze o pozwolenia radiowe występują nadawcy realizujący przekaz satelitarny TV
(SNG).