Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Konwencji o pracy na morzu, przyjętej przez Konferencję Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy w Genewie dnia 23 lutego 2006 r.

WYJAŚNIENIA DOTYCZĄCE PRAWIDEŁ I KODEKSU
KONWENCJI O PRACY NA MORZU

1. Niniejsza nota wyjaśniająca, nie stanowiąca części Konwencji o pracy na morzu, stanowi w
zamierzeniu ogólny przewodnik po Konwencji.

2. Konwencja składa się z trzech różnych, ale powiązanych części: Artykułów, Prawideł i Kodeksu.

3. Artykuły i Prawidła ustanawiają podstawowe prawa, zasady i zobowiązania Członków
ratyfikujących Konwencję. Artykuły i Prawidła mogą zostać zmienione tylko przez Konferencję w
ramach artykułu 19 Konstytucji Międzynarodowej Organizacji Pracy (patrz Artykuł XIV Konwencji).

4. Kodeks zawiera szczegóły wdrażania Prawideł. Zawiera Część A (obowiązujące Normy) i Część B
(niezobowiązujące Wytyczne). Kodeks może być zmieniany według uproszczonej procedury
określonej w Artykule XV Konwencji. Ponieważ Kodeks dotyczy uszczegółowionej procedury
wdrażania, poprawki do niego muszą zawierać się w ogólnym zakresie Artykułów i Prawideł.

5. Prawidła i Kodeksy podzielone są na ogólne obszary stanowiące pięć Tytułów:

Tytuł 1: Minimalne wymagania dla marynarzy do pracy na statku

Tytuł 2: Warunki zatrudnienia

Tytuł 3: Zakwaterowanie, zaplecze rekreacyjne, wyżywienie i zaopatrzenie w żywność

Tytuł 4: Ochrona zdrowia, opieka medyczna, zabezpieczenie społeczne i ochrona socjalna

Tytuł 5: Zgodność i egzekwowanie

6. Każdy Tytuł zawiera grupy postanowień dotyczących konkretnego prawa lub zasady (lub środków
ich wdrażania w Tytule 5) związanych numeracją. Pierwsza grupa w Tytule 1, na przykład, składa się
z Prawidła 1.1, Normy A1.1 i Wytycznej B1.1, dotyczących minimalnego wieku.

7. Konwencja ma trzy główne cele:

(a) ustanowić poprzez swoje Artykuły i Prawidła pełny zestaw praw i zasad;

(b) umożliwić, poprzez Kodeks, znaczny stopień elastyczności w sposobie wdrażania praw i
zasad przez Członków; oraz

(c) zapewnić, poprzez Tytuł 5, że prawa i zasady są odpowiednio przestrzegane i
egzekwowane.

8. Istnieją dwa główne obszary służące elastyczności wdrażania: jeden to możliwość by Członek, tam
gdzie to konieczne (patrz Artykuł VI, ustęp 3), wdrażał szczegółowe wymagania Części A Kodeksu
poprzez środki zasadniczo równoważne pod względem merytorycznym (jak definiuje Artykuł VI,
ustęp 4).

9. Drugi obszar elastyczności wdrażania stwarza sformułowanie obowiązkowych wymagań odnośnie
do wielu przepisów Części A w sposób bardziej ogólny, pozostawiając szerszy zakres wyboru w
kwestii działań na poziomie krajowym. W takich przypadkach wskazówki dotyczące wdrażania
znajdują się w nieobowiązkowej Części B Kodeksu. W ten sposób Członkowie, którzy ratyfikowali

12
niniejszą Konwencję, mogą przystąpić do działań, których wymaga się od nich zgodnie z ogólnymi
zobowiązaniami w Części A, jak też do działań, które nie będą koniecznie wymagane. Na przykład
Norma A4.1 wymaga, by na wszystkich statkach istniał dostęp do lekarstw koniecznych do
udzielania pomocy medycznej na pokładzie statku (ustęp 1(b)) oraz aby „posiadały na pokładzie
apteczkę” (ustęp 4(a)). Wypełnienie w dobrej wierze wspomnianego wymogu oznacza coś więcej niż
po prostu posiadanie apteczki na pokładzie każdego statku. Precyzyjniejszą wskazówkę zawiera
Wytyczna B4.1.1 (ustęp 4), której celem jest zapewnienie, by zawartość apteczki była odpowiednio
przechowywana i utrzymywana.

10. Członkowie, którzy ratyfikowali niniejszą Konwencję nie są związani wytycznymi i, jak
wskazują postanowienia zawarte w Tytule 5 dotyczące kontroli państwa portu, inspekcje będą
zajmować się jedynie kwestią wypełniania wymagań niniejszej Konwencji (Artykuły, Prawidła i
normy w Części A). Jednakże na podstawie ustępu 2 artykułu VI wymaga się jednak od Członków
pełnego rozpatrzenia swych obowiązków wynikających z Części A Kodeksu w sposób przewidziany
przez Część B. Jeśli po pełnym rozpatrzeniu uwzględnieniu odpowiednich Wytycznych Członek
postanowi przyjąć inne rozwiązania, zapewniające odpowiednie przechowanie, użytkowanie i
utrzymanie zawartości apteczki, posługując się powyższym przykładem, jak wymaga Norma
określona w Części A, jest to do przyjęcia. Z drugiej strony, stosując się do wytycznych zawartych w
Części B, dany Członek, jak również organy MOP odpowiedzialne za ocenę wdrożenia
międzynarodowych Konwencji dotyczących pracy, mogą mieć pewność bez dodatkowej analizy, że
kroki podjęte przez Członka są właściwe do wdrożenia obowiązków określonych w Części A, do
których odnosi się wytyczna.

13
PRAWIDŁA I KODEKS

TYTUŁ 1. MINIMALNE WYMAGANIA DLA MARYNARZY DO PRACY NA STATKU

Prawidło 1.1 – Minimalny wiek

Cel: Zapewnienie, że na statku nie będą pracować osoby poniżej minimalnego wieku

1. adna osoba poniżej minimalnego wieku nie może zostać zatrudniona ani zaangażowana do pracy
ani pracować na statku.

2. Minimalny wiek w momencie początkowego wejścia w życie Konwencji wynosi 16 lat.

3. Wyższy minimalny wiek będzie wymagany w okolicznościach określonych w Kodeksie.

Norma A1.1 – Minimalny wiek

1. Zatrudnianie, angażowanie do pracy oraz podejmowanie pracy na statku przez osoby w wieku
poniżej 16 lat jest zabronione.

2. Zabrania się wykonywania pracy nocnej przez marynarzy w wieku poniżej 18 lat. Dla celów
niniejszej Normy „noc” definiowana jest zgodnie z krajowym prawem i praktyką. Obejmuje okres
przynajmniej dziewięciu godzin, zaczynający się nie pó niej niż o północy i kończący nie wcześniej
niż o 5 rano.

3. Właściwa władza może zezwolić na wyjątek wobec stosowania się do zakazu nocnej pracy w
sytuacji gdy:

(a) doznałoby uszczerbku skuteczne szkolenie marynarzy zgodnie z ustalonymi programami i
procedurami; lub

(b) specyficzny charakter służby lub program szkoleniowy wymaga, by marynarze objęci wyjątkiem
wykonywali służbę w nocy, a władze ustalą, po konsultacji z organizacjami armatorów i marynarzy,
że praca ta nie będzie szkodliwa dla ich zdrowia lub dobrego samopoczucia.

4. Zatrudnienie, zaangażowanie do pracy lub praca marynarzy w wieku poniżej 18 lat zabroniona jest
tam, gdzie może to zagrozić ich zdrowiu i bezpieczeństwu. Rodzaje takiej pracy będą określone przez
krajowe przepisy prawne lub właściwą władzę po konsultacji z organizacjami armatorów i
marynarzy, przy uwzględnieniu odnośnych norm międzynarodowych.

Wytyczna B1.1 – Minimalny wiek

1. Wprowadzając regulacje warunków pracy i życia, Członkowie powinni zwracać szczególną uwagę
na potrzeby osób młodocianych w wieku poniżej 18 lat.



14
Prawidło 1.2 – wiadectwo zdrowia

Cel: Zapewnienie, że wszyscy marynarze będą z medycznego punktu widzenia zdolni do
pełnienia służby na morzu.

1. Marynarze nie będą pracować na statku bez świadectwa stwierdzającego medyczną zdolność do
wykonywania ich obowiązków.

2. Wyjątki mogą być dozwolone tylko w sytuacjach określonych w Kodeksie.

Norma A1.2 – wiadectwo zdrowia

1. Właściwa władza będzie wymagać, by przed rozpoczęciem pracy na statku marynarze posiadali
ważne świadectwo zdrowia potwierdzające, że są z medycznego punktu widzenia zdolni do pełnienia
służby na morzu.

2. W celu zapewnienia, że świadectwa zdrowia faktycznie odzwierciedlają stan zdrowia marynarzy w
kontekście obowiązków, które mają wykonywać, właściwa władza określi, po konsultacji z
organizacjami armatorów i marynarzy oraz biorąc pod uwagę odpowiednie wytyczne
międzynarodowe, o których mowa w Części B niniejszego Kodeksu, naturę badania medycznego i
świadectwa zdrowia.

3. Niniejsza Norma nie wpływa na obowiązki wynikające z Międzynarodowej konwencji o
wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht z
1978 r., wraz z poprawkami (tzw. Konwencja STCW). wiadectwo zdrowia wydane zgodnie z
wymogami STCW będzie uznane przez właściwą władzę dla celów Prawidła 1.2. W przypadku
marynarzy, których nie dotyczy STCW świadectwo zdrowia spełniające w stopniu zasadniczym
wspomniane wymagania również będzie uznane.

4. wiadectwo zdrowia może być wydane przez uprawnionego lekarza lub, jak w przypadku
świadectwa dotyczącego wyłącznie wzroku, przez osobę uznaną przez właściwą władzę za
odpowiednio wykwalifikowaną do wydania takiego świadectwa. Lekarze muszą się cieszyć pełną
niezależnością w wydawaniu opinii na podstawie przeprowadzanych przez nich badań medycznych.

5. Marynarze, którym odmówiono wydania świadectwa lub mają narzucone ograniczenia w zakresie
ich zdolności do pracy, szczególnie odnośnie do czasu, charakteru pracy lub zakresu działalności
gospodarczej, będą mieć możliwość przeprowadzenia kolejnego badania przez innego uprawnionego
lekarza lub niezależnego biegłego w sprawach medycznych.

6. Każde świadectwo zdrowia będzie w szczególności stwierdzać, że:

(a) słuch i wzrok marynarza oraz jego zdolność do rozpoznawania kolorów w przypadku, gdy jego
zdolność do pracy uzależniona jest od zdolności rozpoznawania kolorów, są wystarczająco dobre;
oraz

(b) marynarz nie cierpi na dolegliwość, która podczas pobytu na morzu może ulec pogorszeniu lub
uczynić go niezdolnym do służby lub narazić zdrowie innych osób na statku.

7. O ile nie jest wymagany krótszy okres, z uwagi na szczególny charakter służby wykonywanej
przez marynarza lub z uwagi na postanowienia STCW:


15
(a) świadectwo zdrowia jest ważne przez okres najwyżej dwóch lat, a w przypadku, gdy marynarz ma
mniej niż 18 lat, maksymalny okres ważności świadectwa wynosi jeden rok;

(b) świadectwo o zdolności do rozpoznawania kolorów będzie ważne maksymalnie przez okres
sześciu lat.

8. W nagłych przypadkach właściwa władza może zezwolić marynarzowi na pracę bez ważnego
świadectwa zdrowia do czasu zawinięcia do kolejnego portu, gdzie może otrzymać świadectwo
zdrowia od uprawnionego lekarza, pod warunkiem, że:

(a) okres takiego zezwolenia nie przekracza trzech miesięcy; oraz

(b) marynarz posiada świadectwo zdrowia, które niedawno utraciło ważność.

9. Jeśli świadectwo zdrowia utraci ważność w trakcie trwania rejsu, będzie pozostawać w mocy do
czasu zawinięcia statku do kolejnego portu, w którym marynarz może uzyskać świadectwo zdrowia
od uprawnionego lekarza, pod warunkiem że okres ten nie przekroczy trzech miesięcy.

10.
wiadectwa zdrowia dla marynarzy zatrudnionych na statkach, odbywających podróże w
żegludze międzynarodowej, muszą być sporządzone co najmniej w języku angielskim.

Wytyczna B1.2 – wiadectwo zdrowia

Wytyczna B1.2.1 – Wytyczne mi dzynarodowe

1. Właściwa władza, lekarze, osoby przeprowadzające badania, armatorzy, przedstawiciele
marynarzy i inne osoby zainteresowane przeprowadzeniem badań kandydatów na marynarzy oraz
marynarzy pełniących służbę powinni stosować się do Wytycznych MOP/WHO w sprawie wstępnych
i okresowych badań lekarskich dla marynarzy, z uwzględnieniem kolejnych wersji, i innych
właściwych wytycznych międzynarodowych opublikowanych przez Międzynarodową Organizację
Pracy, Międzynarodową Organizację Morską i wiatową Organizację Zdrowia.

Prawidło 1.3 – Wyszkolenie i kwalifikacje

Cel: Zapewnienie, że marynarze są odpowiednio wyszkoleni lub wykwalifikowani do
pełnienia obowiązków na statku

1. Marynarze nie będą pracować na statku, jeśli nie są wyszkoleni lub nie posiadają certyfikatów
potwierdzających ich kompetencje lub nie są w inny sposób kwalifikowani do wykonywania
obowiązków.

2. Marynarzom nie będzie wolno wykonywać pracy na statku, jeśli nie ukończyli pomyślnie
szkolenia z zakresu bezpieczeństwa osobistego na pokładzie statku.

3. Szkolenia i wydawanie certyfikatów zgodnie z obowiązującymi dokumentami przyjętymi przez
Międzynarodową Organizację Morską będą uważane za spełniające wymagania ustępów 1 i 2
niniejszego Prawidła.

4. Każdy Członek, którego w czasie ratyfikacji niniejszej Konwencji obowiązywała Konwencja Nr 74
dotycząca świadectw kwalifikacyjnych starszych marynarzy z 1946 r., będzie nadal wykonywał
obowiązki wynikające z tamtej Konwencji, o ile i dopóki obowiązujące postanowienia dotyczące jej
przedmiotu nie zostaną przyjęte przez Międzynarodową Organizację Morską i nie wejdą w życie, lub

16