Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług

3
dyrektywy stanowi dorozumiane odesłanie do prawa krajowego. Ani brzmienie,
ani kontekst, ani też cel wskazanego przepisu dyrektywy nie dostarczają
niezbędnych wskazówek umożliwiających jednolite i precyzyjne zdefiniowanie
tego pojęcia. Państwom członkowskim przysługuje pewien zakres swobodnego
uznania w odniesieniu do jego wykładni, pod warunkiem, że uwzględniają one
cel oraz miejsce tego przepisu w strukturze dyrektywy. W tym względzie
Trybunał zwrócił uwagę, że art. 16 zdanie pierwsze dyrektywy zrównuje
określone czynności, z
tytułu których podatnik nie otrzymuje żadnego
rzeczywistego świadczenia wzajemnego, z
dostawą towarów dokonywaną
odpłatnie, która podlega podatkowi od towarów i usług. Celem tego przepisu
jest zapewnienie równego traktowania – z jednej strony – podatnika, który
przeznacza towary do celów prywatnych swoich lub swoich pracowników, oraz
– z drugiej strony – odbiorcy końcowego, który nabywa towar tego samego
rodzaju. Celem opodatkowania świadczeń, o których mowa w art. 16 zdanie
pierwsze dyrektywy, jest wykluczenie sytuacji, w
których ostateczne
wykorzystanie towaru lub usługi pozostanie nieopodatkowane. Przepis art. 16
zdanie drugie dyrektywy stanowi wyjątek od tej reguły, albowiem na mocy tego
przepisu następuje zwolnienie z opodatkowania świadczeń dokonanych dla
potrzeb przedsiębiorstwa, polegających na przekazywaniu prezentów o małej
wartości oraz próbek. W
konsekwencji brzmienie art.
16 zdanie drugie
dyrektywy podlega wykładni ścisłej, tak by nie podważać celów, jakim służy
art. 16 zdanie pierwsze tej dyrektywy, a także mając na uwadze, by wyjątek
dotyczący próbek oraz prezentów o małej wartości nie został pozbawiony swej
skuteczności.
Należy uznać, że – zawartą przywołanym wyroku – argumentację
Trybunału Sprawiedliwości dotyczącą przekazywania próbek towarów można
odnieść odpowiednio również do przekazywania prezentów o niskiej wartości.
Prowadzi to do stwierdzenia, że celem wyjątku ustanowionego na mocy art. 16
zdanie drugie dyrektywy, w odniesieniu do przekazywania prezentów o niskiej
wartości jest promocja (towaru lub przedsiębiorstwa). Ponadto, mając na
względzie art. 16 zdanie pierwsze dyrektywy, należy uznać, wyjątek dotyczący
prezentów o niskiej wartości nie ma na celu zwolnienia z opodatkowania
podatkiem od towarów i usług dostawy towarów służącej zaspokojeniu potrzeb
odbiorcy końcowego w zakresie danego towaru.
W świetle powyższych uwag, oceniając projekt ustawy pod kątem
zgodności z prawem Unii Europejskiej należy odpowiedzieć na dwa pytania: (1)
Czy przekazywanie produktów spożywczych na rzecz potrzebujących za
pośrednictwem organizacji pożytku publicznego ma związek z celem
działalności przedsiębiorstwa podatnika? (2) Czy przekazywanie produktów
spożywczych na rzecz potrzebujących za pośrednictwem organizacji pożytku

Urz. UE Polskie wydanie specjalne rozdz. 9, t. 1, s. 23, którego odpowiednikiem jest przepis art. 16 zdanie
drugie dyrektywy 2006/112/WE).

4
publicznego służy zaspokojeniu potrzeb odbiorcy końcowego w zakresie danego
towaru?
Odpowiedź na pierwsze pytanie nie jest jednoznaczna. Można przyjąć, że
celem każdego przedsiębiorstwa jest zysk. Zysk osiąga się poprzez sprzedaż
swoich produktów (towarów lub sług). Zwiększeniu sprzedaży służy reklama
oferowanych produktów. Przekazywanie produktów spożywczych na rzecz
potrzebujących za pośrednictwem organizacji pożytku publicznego, z jednej
strony, służy uniknięciu kosztów związanych z koniecznością utylizacji
produktów spożywczych, których termin przydatności do spożycia dobiega
końca, a nie zwiększeniu sprzedaży. Z drugiej strony, informacja o
przekazywaniu produktów spożywczych na cele charytatywne może być
wykorzystywana dla celów marketingowych. Należy również wziąć pod uwagę,
że beneficjenci przekazywania produktów spożywczych – osoby potrzebujące
pomocy żywnościowej – raczej nie staną się klientami przekazującego. Właśnie
dlatego, że sami potrzebują pomocy. Ze świadomością wskazanych wątpliwości
należy uznać, że przekazywanie produktów spożywczych na rzecz
potrzebujących za pośrednictwem organizacji pożytku publicznego nie ma
związku z celem działalności przedsiębiorstwa podatnika.
Odpowiadając na drugie pytanie należy zwrócić uwagę na proponowany
przepis art. 7 ust. 4b lit. c ustawy o podatku od towarów i usług. Przepis ten ma
zapewnić, by jednostkowa wartość produktów spożywczych przekazywanych
lub wykorzystywanych na rzecz jednej osoby nie przekraczała 75 zł. W
odróżnieniu od obowiązującego przepisu art. 7 ust. 4 pkt 1 ustawy,
proponowany przepis nie zawiera żadnych ram czasowych. Może to prowadzić
do sytuacji, w której końcowi odbiorcy produktów spożywczych – „osoby
potrzebujące pomocy żywnościowej” – codziennie będą otrzymywały produkty
żywnościowe o jednostkowej wartości produktów spożywczych
nieprzekraczającej 75 zł. Taka codzienna pomoc dla osób potrzebujących może
pochodzić z kolejnych (codziennych) partii produktów spożywczych
przekazywanych przez przedsiębiorcę organizacji pożytku publicznego. Pomoc
tej wielkości niewątpliwie zaspokaja potrzeby odbiorcy końcowego w zakresie
towaru, jakim są produkty spożywcze. Nie jest to zatem zgodne z celem
przepisu art. 16 zdanie drugie dyrektywy.

W konsekwencji należy stwierdzić, że projekt ustawy przewidujący
wyłączenie z opodatkowania podatkiem od towarów i usług przekazywania
przez podatnika produktów spożywczych na rzecz osób potrzebujących za
pośrednictwem organizacji pożytku publicznego, z zastrzeżeniem, że
jednostkowa wartość produktów spożywczych przekazywanych lub
wykorzystywanych na rzecz jednej osoby – w nieokreślonych ramach
czasowych – nie przekracza 75 zł., jest niezgodny z art. 16 zdanie drugie
dyrektywy 2006/112/WE. Niezgodność spowodowana jest tym, że
przekazywanie produktów spożywczych: (1) nie ma związku z celem

5
działalności przedsiębiorstwa podatnika oraz (2) zaspokaja potrzeby odbiorcy
końcowego w zakresie towaru, jakim są produkty spożywcze.

IV. Konkluzja
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług
jest niezgodny z prawem Unii Europejskiej, w szczególności z art. 16 zdanie
drugie dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie
wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.


Dyrektor Biura Analiz Sejmowych

Michał Królikowski





Warszawa, 29 kwietnia 2011 r.

BAS-WAPEiM-992/11

Pan
Grzegorz Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia
w sprawie stwierdzenia, czy poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o
podatku od towarów i usług (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Beata
Szydło) jest projektem ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej w
rozumieniu art. 95a Regulaminu Sejmu

Przedstawiony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od
towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535, ze zm.) zakłada uchylenie
regulacji dotyczącej zwolnienia z podatku od towarów i usług dostawy towarów,
której przedmiotem są produkty spożywcze (z wyjątkiem napojów
alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2 % oraz napojów
alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w
których zawartość alkoholu przekracza 0,5 %), jeżeli są one przekazywane na
rzecz organizacji pożytku publicznego, w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia
2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z przeznaczeniem
na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje. W zamian
proponuje się rozszerzenie definicji prezentów o małej wartości, które są
wyłączone z pojęcia dostawy towarów, a tym samym – nie są opodatkowane
podatkiem od towarów i usług.
Proponuje się, by pojęcie prezentów o małej wartości dotyczyło także
produktów spożywczych (z wyjątkiem napojów alkoholowych, o zawartości
alkoholu powyżej 0,5%), jeżeli byłyby przekazywane przez podatnika na rzecz
osoby potrzebującej za pośrednictwem organizacji pożytku publicznego. Aby
przekazanie produktów spożywczych mogło zostać uznane za przekazanie
prezentów o małej wartości musiałyby zostać spełnione łącznie jeszcze cztery
warunki:
• podatnik i organizacja pożytku publicznego musieliby zawrzeć umowę
określającą warunki i sposób przekazywania produktów spożywczych tej
organizacji oraz sposób przekazywania lub wykorzystywania produktów
przez tę organizację na rzecz osób potrzebujących,
• umowa zobowiązywałaby organizację pożytku publicznego do
przekazania lub wykorzystania produktów spożywczych wyłącznie w
ramach działalności charytatywnej na rzecz osób potrzebujących pomocy
żywnościowej,
• umowa zobowiązywałaby organizacje pożytku publicznego do
dysponowania otrzymanymi produktami spożywczymi tak, aby
jednostkowa wartość produktów spożywczych przekazywanych lub
wykorzystywanych na rzecz jednej osoby nie przekraczała 75 zł.,
• podatnik prowadziłby dokumentację potwierdzającą rodzaj towaru, jego
wartość, ilość oraz termin przekazania na rzecz organizacji pożytku
publicznego.

Projekt jest niezgodny z prawem Unii Europejskiej, a w szczególności z
art. 16 zdanie drugie dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r.
w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L 347
z 11.12.2006 r., s. 1, ze zm.).
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług nie jest
projektem ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej w rozumieniu art. 95a
Regulaminu Sejmu.


Dyrektor Biura Analiz Sejmowych

Michał Królikowski

2