Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych

Warszawa, 8 września 2011 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

DSPA-140-72(5)/11

Pan

Grzegorz
Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej




Przekazuję przyjęte przez Radę Ministrów stanowisko wobec
poselskiego projektu ustawy


- o zmianie ustawy o funduszach promocji
produktów rolno-spożywczych (druk nr
4256).


Jednocześnie informuję, że Rada Ministrów upoważniła Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi do reprezentowania Rządu w tej sprawie w toku prac
parlamentarnych.


(-) Donald Tusk












Stanowisko Rządu
wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o funduszach promocji
produktów rolno-spożywczych (druk nr 4256)


I. Poselski projekt ustawy, oznaczony jako druk sejmowy nr 4256, proponuje
wprowadzenie 2 zmian do ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o funduszach promocji
produktów rolno-spożywczych (Dz. U. Nr 97, poz. 799, z późn. zm.), zwanej dalej
„ustawą”, polegających na rozszerzeniu kategorii podmiotów obowiązanych
do wpłat na poszczególne fundusze promocji produktów rolno-spożywczych, zwane
dalej „funduszami promocji”, oraz podmiotów ubiegających się o środki funduszy
promocji.


II. Rozszerzenie obowiązku dokonywania wpłat na fundusze promocji
na towary pochodzące z innych państw członkowskich zasadniczo zmienia
charakter tych wpłat, a tym samym rodzi konieczność ich oceny w zakresie
zgodności z art. 110 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TfUE). Zgodnie
z tym przepisem, żadne państwo członkowskie nie nakłada bezpośrednio
lub pośrednio na produkty innych państw członkowskich podatków wewnętrznych
jakiegokolwiek rodzaju, wyższych od tych które nakłada bezpośrednio
lub pośrednio na podobne produkty krajowe. Ponadto, żadne państwo członkowskie
nie nakłada na produkty innych państw członkowskich podatków wewnętrznych,
które pośrednio chronią inne produkty.
Wykładnia tego przepisu dokonana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii
Europejskiej wskazuje, że wpłaty takie, pomimo tego, że zostały nałożone
na produkty krajowe i przywożone według jednakowych kryteriów mogą być uznane
za sprzeczne z TfUE, jeżeli przeznaczeniem tych wpłat jest finansowanie
działalności, z której korzystają tylko obciążone tą opłatą produkty krajowe. Jeżeli
korzyści te równoważą jedynie część obciążeń ponoszonych przez produkty
krajowe, wpłaty takie stanowią dyskryminacyjny podatek w rozumieniu art. 110
TfUE, którego pobieranie jest zakazane w odniesieniu do tej części jego kwoty,
która jest równoważona korzyściami odnoszonymi przez produkty krajowe (wyrok
z dnia 11 marca 1992 r. w sprawach połączonych od C-78/90 do C-83/90 –
Compagnie commercial de l’Ouest i inni, wyrok z dnia 16 grudnia 1992 r. w sprawie
C-114/91 – Gérard Jerôme Claeys, wyrok z dnia 27 października 1993 r. w sprawie
C-72/92 – Firma Herbert Scharbatke GmbH).
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 2 ustawy fundusze promocji mają na celu
wsparcie działań związanych z marketingiem rolnym, wzrostem spożycia produktów
rolno-spożywczych oraz ich promocję. Art. 9 ust. 2 ustawy stanowi, że o środki
funduszy promocji mogą ubiegać się ogólnokrajowe organizacje zrzeszające
producentów rolnych lub przetwórców produktów rolno-spożywczych mających
miejsce zamieszkania albo siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
lub ogólnokrajowe organizacje branżowe lub międzybranżowe zrzeszające
producentów lub przetwórców produktów rolno-spożywczych. Zatem w przypadku
rozszerzenia obowiązku dokonywania wpłat na fundusze promocji na towary
pochodzące z innych państw członkowskich, środki pochodzące z funduszy
wspierałyby wyłącznie działalność krajowych organizacji branżowych, z której
to działalności korzystałyby tylko produkty krajowe. Pochodzący z innych państw
członkowskich producenci produktów rolno-spożywczych, sprzedawanych

na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i z tego tytułu obciążonych wpłatą na rzecz
funduszy promocji byliby pozbawieni wsparcia, jakie otrzymują polskie organizacje
branżowe.
W
związku z powyższym, w świetle przywołanej powyżej wykładni Trybunału,
postulowana zmiana obowiązujących przepisów byłaby uznana za sprzeczną
z art. 110 TfUE.

Ponadto z proponowanej zmiany wynika, że obowiązek dokonywania wpłat
na fundusze promocji miałby również dotyczyć produktów przywożonych
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z krajów trzecich. Należy zauważyć, iż taka
regulacja byłaby sprzeczna z art. 207 ust. 1 TfUE, który określa jednolite zasady
wspólnej polityki handlowej Unii Europejskiej. Z zasad tych wynika zakaz
ustanawiania przez państwa członkowskie opłat o skutku równoważnym do ceł przy
przywozie towarów z krajów trzecich. Aby zapewnić jednakowy we wszystkich
państwach członkowskich wpływ opłat na handel z krajami trzecimi, powyższy
przepis przyznaje Unii Europejskiej wyłączne kompetencje do ustanawiania

lub zmiany stawek celnych lub innych opłat nakładanych na produkty pochodzące
z krajów trzecich. Trybunał wielokrotnie stwierdzał w swoich orzeczeniach,

że państwa członkowskie nie mają prawa nakładania krajowych opłat, dodatkowych
w stosunku do opłat celnych ustanawianych na podstawie przepisów Unii
Europejskiej (w szczególności wyroki w sprawach: 70/77 – Simmenthal

p. Amministrazione delle Finanze dello Stato, 266/81 – SIOT p. Ministero delle
Finanze, 267/81, 268/81 i 269/81 – Amministrazione delle Finanze dello Stato
p. SPI oraz SAMI, 209/98 – Komisja p. Włochom).

Wsparcie
finansowe
ze
środków funduszy promocji, zgodnie z art. 9 ust. 2
ustawy, może być przyznane ogólnokrajowym organizacjom zrzeszającym
producentów rolnych lub przetwórców produktów rolno-spożywczych oraz
ogólnokrajowym organizacjom branżowym lub międzybranżowym, zrzeszającym
producentów lub przetwórców produktów rolno-spożywczych, jeżeli ich cele
statutowe są zgodne z celami funduszy promocji, o których mowa w art. 2 ustawy.
Proponowana zmiana, aby o wsparcie mogły ubiegać się organizacje regionalne,
będzie prowadziła do realizacji działań informacyjnych i promocyjnych

o ograniczonym zasięgu. Lokalne kampanie mogą nie zapewnić realizacji celów
ustawy w sposób wystarczający.

Ponadto, jednym z założeń ustawy było stworzenie możliwości
współfinansowania programów promocyjnych i informacyjnych kwalifikujących
się do uzyskania wsparcia ze środków Unii Europejskiej. Beneficjentami unijnego
mechanizmu „Wsparcie działań promocyjnych i informacyjnych na rynkach
wybranych produktów rolnych”, realizowanego zgodnie z rozporządzeniem Rady
(WE) nr 3/2008 z dnia 17 grudnia 2007 r. w sprawie działań informacyjnych
i promocyjnych dotyczących produktów rolnych na rynku wewnętrznym i w krajach
trzecich (Dz. Urz. UE L 3 z 05.01.2008, str. 1 z późn. zm.), gdzie wymagany wkład
własny organizacji może być pokryty ze środków funduszy promocji, są organizacje
branżowe (zrzeszające producentów, wytwórców rolnych) oraz organizacje
międzybranżowe (zrzeszające przetwórców, dystrybutorów), reprezentatywne

dla danej branży, posiadające odpowiedni poziom wiedzy o branży, w której chcą
realizować proponowane działania oraz doświadczenie w jej reprezentowaniu
lub realizowaniu podobnych działań. Mając powyższe na względzie należy
wskazać, że zgodnie z przepisami wspólnotowymi regionalne organizacje branżowe
lub międzybranżowe nie mogą aplikować o wsparcie w ramach powyższego
mechanizmu. Rozszerzenie kategorii podmiotów ubiegających się o środki
funduszy promocji spowoduje utratę efektu synergii oraz ograniczenia

w pozyskiwaniu środków wspólnotowych.

Ponadto w trakcie prac nad projektem ustawy organizacje branżowe
postulowały o to, aby o środki zgromadzone na rachunkach poszczególnych
funduszy promocji mogły ubiegać się ogólnokrajowe izby, stowarzyszenia

i federacje branżowe.


Należy również zauważyć, że poselski projekt ustawy zawiera uchybienia
o charakterze legislacyjnym, ponieważ treść zamieszczona w nawiasie w art. 1
powinna mieć następujące brzmienie: „(Dz. U. Nr 97, poz. 799 oraz z 2010 r.
Nr 228, poz. 1486)”. Ponadto w proponowanym art. 3a występują określenia,
których nie ma w przepisach do których następuje odesłanie, gdyż w art. 3 jest
mowa o „imporcie mleka oraz towarów” oraz o „podmiotach skupujących
oraz przedsiębiorcach”. Natomiast dodawany art. 3a stanowi o „imporcie
produktów” oraz o „podmiotach”.


III. Mając na względzie fakt, że rozszerzenie obowiązku wpłat na fundusze
promocji na importerów towarów pochodzących z innych państw członkowskich
lub z krajów trzecich może zostać uznane za sprzeczne z prawem Unii Europejskiej
oraz to, że proponowane zmiany mogą spowodować zmniejszenie skuteczności
realizowanych działań podejmowanych na podstawie ustawy, Rząd negatywnie
opiniuje poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o funduszach promocji
produktów rolno-spożywczych (druk nr 4256).