Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe"
zgodnie z opinią Komisji Europejskiej w sprawie nieprawidłowości dotyczących wdrożenia pierwszego pakietu kolejowego - wzmacnia się niezależność spółki Polskie Linie Kolejowe SA (zarządca infrastruktury kolejowej w Polsce) od przewoźników kolejowych; wprowadza się zakaz pełnienia funkcji członka zarządu i rady nadzorczej Polskich Linii Kolejowych SA (i pracownika w spółce na określonym stanowisku kierowniczym) z pracą w organach spółki i świadczeniem pracy w PKP SA i spółkach od niej zależnych oraz u przewoźników kolejowych. wprowadza się zapis, że członkowie zarządu PLK SA będą powoływani przez radę nadzorczą tej spółki, po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego
projekt mający na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 4166
- Data wpłynięcia: 2011-05-05
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego ,,Polskie Koleje Państwowe"
- data uchwalenia: 2011-06-10
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 168, poz. 1002
4166
pełnienia funkcji przez członków Zarządu i Rady Nadzorczej PLK SA lub ustania
zatrudnienia pracowników tej spółki na stanowiskach objętych zakazem (ustęp 6b).
Regulacje te, poza członkami Zarządu i Rady Nadzorczej PLK SA, dotyczą również
wyższych rangą pracowników PLK SA (dyrektorów Biur i ich zastępców oraz naczelników
Wydziałów) zajmujących się podejmowaniem decyzji dotyczących przydzielania tras
pociągów oraz pobierania opłat za korzystanie z infrastruktury kolejowej.
Dotychczas powoływanie członków Zarządu PLK SA, przez Radę Nadzorczą tej spółki,
w drodze publicznego konkursu wynikało ze statutu spółki. Obecnie proponuje się określić to
przepisem ustawowym. Proponuje się więc wprowadzenie przepisu (ustęp 6c), zgodnie
z którym członkowie Zarządu PLK SA są powoływani przez Radę Nadzorczą tej spółki po
przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego, którego celem jest sprawdzenie i ocena
kwalifikacji kandydatów oraz wyłonienie najlepszego kandydata na członka Zarządu.
Proponuje się, aby do przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego stosowane były
przepisy wydane na podstawie art. 19a ust. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r.
o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1397, z późn. zm.).
Powyższe regulacje mają na celu doprowadzenie do niezależności w podejmowaniu
decyzji organów PLK SA, oraz dyrektorów Biur i ich zastępców oraz naczelników
Wydziałów tej spółki zajmujących się podejmowaniem decyzji dotyczących przydzielania
tras pociągów oraz pobierania opłat za korzystanie z infrastruktury kolejowej od PKP SA,
spółek od niej zależnych (w tym przewoźników kolejowych: PKP Cargo SA, PKP Intercity
SA) i od przewoźników kolejowych spoza Grupy PKP. Organy PLK SA powinny bowiem
podejmować decyzje dotyczące określania i pobierania opłat za korzystanie z infrastruktury
kolejowej oraz udostępniania infrastruktury przewoźnikom w sposób przejrzysty, bezstronny
i niedyskryminujący żadnego przewoźnika kolejowego.
W przepisie dostosowawczym, w art. 2 proponuje się zamieszczenie normy, zgodnie
z którą Walne Zgromadzenie PLK SA uchwali zmiany statutu spółki, w celu dostosowania go
do wymagań ustawy, w terminie umożliwiającym zatwierdzenie zmiany statutu PLK SA
przez ministra właściwego do spraw transportu w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie
ustawy. Taka redakcja przepisu jest wynikiem brzmienia art.15 ust. 5 nowelizowanej ustawy,
który stanowi, że minister zatwierdza statut PLK SA oraz jego zmiany i ma umożliwić
zatwierdzenie przez ministra zmian w tym statucie nie później niż w terminie 6 miesięcy od
dnia wejścia w życie ustawy.
7
Projektowany przepis art. 3 przesądza, że połączenie funkcji członka Rady Nadzorczej
lub członka Zarządu PLK SA z pełnieniem funkcji w organach lub pozostawaniem
w stosunku pracy lub ze świadczeniem pracy na podstawie innego stosunku prawnego w PKP
SA, spółkach od niej zależnych lub u przewoźników kolejowych, powoduje wygaśnięcie
mandatu członka Rady Nadzorczej lub członka Zarządu PLK SA po upływie 6 miesięcy od
dnia wejścia w życie ustawy, chyba że wcześniej członek Rady Nadzorczej lub członek
Zarządu PLK SA przestanie pełnić funkcję w organach lub wygaśnie jego stosunek pracy lub
ustanie zatrudnienie w PKP SA, spółkach od niej zależnych lub u przewoźników kolejowych.
Podobnie, w art. 4 projektu przesądza się, że łączenie pracy przez pracowników PLK
SA, zajmujących stanowiska kierownicze oraz ich zastępców w komórkach organizacyjnych
właściwych w zakresie przydzielania tras pociągów oraz pobierania opłat za dostęp do
infrastruktury kolejowej, z pełnieniem funkcji w organach, pracą świadczoną w ramach
stosunku pracy lub na podstawie innego stosunku prawnego, w PKP SA, spółkach od niej
zależnych lub u przewoźników kolejowych, będzie skutkować wygaśnięciem ich stosunków
pracy z PLK SA po upływie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, chyba że wcześniej
przestaną pełnić funkcję w organach, wygasną ich stosunki pracy lub ustanie ich zatrudnienie
w PKP SA, spółkach od niej zależnych lub u przewoźników kolejowych.
Projekt ustawy, zgodnie z ustawą z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów
normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 17, poz. 95)
przewiduje wejście w życie po upływie czternastu dni od dnia ogłoszenia.
Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej oraz nie zawiera norm
technicznych, a także przepisów technicznych podlegających procedurze notyfikacji
wymaganej zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie
sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U.
Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597).
Projekt ustawy został umieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa
Infrastruktury, zgodnie z przepisami art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności
lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz z 2009 r. Nr 42,
poz. 337).
Do przedmiotowego projektu ustawy nie wpłynęły zgłoszenia w trybie przepisów ww.
ustawy.
8
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek
samorządu terytorialnego
Wejście w życie przedmiotowej regulacji nie wpłynie na budżet państwa i budżety jednostek
samorządu terytorialnego.
Wystąpią skutki finansowe dla PLK SA z tytułu zakazu zajmowania przez członków Zarządu
i Rady Nadzorczej PLK SA oraz wyższych rangą pracowników (dyrektorów Biur i ich
zastępców oraz naczelników Wydziałów) zajmujących się podejmowaniem decyzji
dotyczących przydzielania tras pociągów oraz pobierania opłat za korzystanie z infrastruktury
kolejowej, wyższych stanowisk w PKP SA, innych spółkach Grupy PKP oraz
u przewoźników kolejowych spoza Grupy PKP. Istnieje możliwość występowania
z roszczeniami odszkodowawczymi ze strony osób świadczących pracę na rzecz PLK SA.
Szacuje się, że zakaz łączenia stanowisk obejmie około 56 osób związanych z
wykonywaniem podstawowych funkcji w PLK SA, a ewentualna maksymalna suma
odszkodowań wypłaconych przez PLK SA wyniesie około 5,6 mln zł, przy założeniu, że
kwota jednorazowego odszkodowania będzie stanowiła równowartość trzymiesięcznego
wynagrodzenia.
Wpływ regulacji na rynek pracy
Projektowana regulacja nie będzie wywierała wpływu na rynek pracy.
Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na
funkcjonowanie przedsiębiorstw
Projektowana ustawa będzie miała wpływ na konkurencyjność rynku transportu kolejowego,
z uwagi na to, że skutkiem wprowadzonych zmian ma być niezależny, bezstronny
w podejmowaniu decyzji zarządca infrastruktury – PLK SA. PLK SA powinna w sposób
niedyskryminujący określać i pobierać opłaty za korzystanie z infrastruktury kolejowej oraz
udostępniać infrastrukturę kolejową wszystkim przewoźnikom.
Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionalny
Projektowana regulacja nie wywiera wpływu na sytuację i rozwój regionów.
9
Konsultacje społeczne
W ramach konsultacji społecznych projekt założeń, na podstawie których został opracowany
przedmiotowy projekt ustawy, został przesłany do następujących podmiotów:
1) Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego,
2) PKP S ,
3) PKP PLK S ,
4) PKP Intercity S ,
5) Przewozy Regionalne Sp. z o.o.,
6) PKP Cargo S ,
7) PKP LHS Sp. z o.o.,
8) DB Schenker Rail Polska SA,
9) „Koleje Mazowieckie – KM” Sp. z o.o.,
10) Izby Gospodarczej Transportu Lądowego,
11) Związków zawodowych działających w PKP,
12) Związku Niezależnych Przewoźników Kolejowych.
W toku konsultacji społecznych opinie do projektu założeń zgłosiły: PKP SA, PKP
PLK SA, Sekcja Krajowa Kolejarzy NSZZ „Solidarność” oraz DB Schenker Rail Polska SA.
Uwzględniono zastrzeżenia PKP SA przez wykreślenie z projektu przepisów
odnoszących się do rachunkowości Grupy PKP.
PLK SA pozytywnie zaopiniowała projektowaną regulację wskazując jednocześnie na
konieczność doprecyzowania pojęcia „wyższych rangą pracowników PLK SA” oraz
dookreślenia momentu rozpoczęcia biegu terminu, od którego będzie obowiązywał okres
karencji dla właściwych pracowników i członków organów zarządcy po rozwiązaniu stosunku
pracy z PLK SA. W powyższym zakresie uwagi zostały uwzględnione. Pozostałe propozycje
odnoszące się do zakresu uprawnień Walnego Zgromadzenia PLK SA należy przeprowadzić
w drodze zmiany Statutu.
Sekcja Krajowa Kolejarzy NSZZ „Solidarność” zaproponowała umieszczenie
w projekcie gwarancji udziału przedstawicieli pracowników PLK SA w Radzie Nadzorczej
spółki. Z uwagi na stopień szczegółowości propozycji oraz okoliczność, że przepis statuujący
tego rodzaju gwarancje jest zawarty w Statucie, uwaga nie została uwzględniona. Sugestię
10
odnoszącą się do uregulowania w projekcie kwestii związanych z wysokością stawek dostępu
do infrastruktury należy uznać za niezgodną z zakresem przedmiotowym projektu założeń.
DB Schenker Rail Polska SA wyraziła akceptację wobec działań mających na celu
wzmocnienie niezależności zarządcy infrastruktury wskazując jednocześnie na wymogi prawa
wspólnotowego w tym względzie i postulowaną rolę organu regulacyjnego.
02/04/EP
11