Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz ustawy o opłacie skarbowej

UZASADNIENIE
Projekt ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt
gospodarskich ma na celu usprawnienie systemu ubezpieczeń w rolnictwie poprzez
zapewnienie producentom rolnym szerszej dostępności do ubezpieczeń upraw
rolnych z dopłatami z budżetu państwa do składek ubezpieczeniowych.
Nadanie nowego brzmienia art. 5 ustawy ma na celu objęcie ochroną
ubezpieczeniową szerszej grupy producentów rolnych, poprzez podniesienie stawek
taryfowych do których stosuje się dopłaty z budżetu państwa. Zgodnie z nowym
brzmieniem ustępu 2 i 2c w art. 5 ustawy, dopłaty będą przysługiwały producentom
rolnym w wysokości 50 % składki z tytułu ubezpieczenia upraw, w przypadku
określenia przez zakłady ubezpieczeń stawek taryfowych ubezpieczenia nie
przekraczających:
> 6 % sumy ubezpieczenia upraw, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy, od
ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez suszę, przy czym możliwe
będzie podwyższenie stawek taryfowych do 9 % sumy ubezpieczenia w
przypadku upraw uprawianych na użytkach rolnych w klasie bonitacji V lub 12 %
sumy ubezpieczenia w przypadku upraw uprawianych na użytkach rolnych w
klasie bonitacji VI,
> 6 % sumy ubezpieczenia upraw zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu,
warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, ziemniaków, buraków
cukrowych lub roślin strączkowych, od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych
przez huragan, powódź, deszcz nawalny, grad, piorun, obsunięcie się ziemi,
lawinę, ujemne skutki przezimowania oraz przymrozki wiosenne,
> 8 % sumy ubezpieczenia upraw tytoniu, owoców drzew i krzewów owocowych lub
truskawek, od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez huragan, powódź,
deszcz nawalny, grad, piorun, obsunięcie się ziemi, lawinę, ujemne skutki
przezimowania oraz przymrozki wiosenne.
Projekt ustawy przewiduje również stosowanie jednolitej stawki dopłat do
składek ubezpieczeniowych z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt
gospodarskich na poziomie 50 % składki. W związku z powyższym nie zachodzi
potrzeba wydawania corocznie przez Radę Ministrów, w terminie do dnia 30
listopada, w drodze rozporządzenia, wysokości dopłat na rok następny.
W celu zachęcenia zakładów ubezpieczeń do zawierania z producentami
rolnymi umów ubezpieczenia upraw rolnych od ryzyka wystąpienia szkód
spowodowanych przez suszę, w zaproponowano nowe brzmienie art. 10a ust. 2
ustawy. Zgodnie z nowym brzmieniem zakładom ubezpieczeń będzie przysługiwała
dotacja na pokrycie części odszkodowań wypłaconych producentom rolnym z tytułu
szkód spowodowanych przez suszę w wysokości 50 % wypłaconych producentom
rolnym wszystkich odszkodowań z tytułu suszy, w przypadku wysokości łącznej
kwoty odszkodowań nie przekraczającej 90 % uiszczonych składek w danym roku.
Po przekroczeniu tej wartości zakłady ubezpieczeń otrzymają dotację w wysokości
60 % składek wypłaconych producentom rolnym wszystkich odszkodowań z tytułu
suszy.
W art. 2 projektu ustawy proponuje się zwolnienie w ustawie z dnia 16
listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz. 1635, z późn. zm.)
czynności w zakresie wydawania decyzji dla zakładów ubezpieczeń w sprawie
przyznania dotacji celowej.
Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej oraz
częścią I ust. 53 kolumny pn. „Stawka" w załączniku do tej ustawy dokonanie
czynności urzędowej w zakresie wydania decyzji w ww. sprawie podlega opłacie
skarbowej w wysokości 10 zł.
Mając na uwadze ustawowy obowiązek wydawania decyzji w sprawie
przyznania dotacji celowej zakładom ubezpieczeń na ich wniosek, na sfinansowanie
części odszkodowań wypłaconych producentom rolnym z tytułu szkód
spowodowanych przez suszę, zasadne wydaje się zwolnienie tej czynności z opłaty
skarbowej.
Program pomocy określony w ustawie z dnia 7 lipca 2005 r. o
ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich został notyfikowany w
Komisji Europejskiej. Po uzyskaniu akceptacji Komisji został uruchomiony. Zgodnie z
notyfikowanym w Komisji Europejskiej programem pomocy, maksymalna
intensywność pomocy zarówno dla ubezpieczenia upraw rolnych jak i zwierząt
gospodarskich, została ustalona w wysokości 50% w przypadku powszechnego
systemu ubezpieczeń od zjawisk klimatycznych. Projektowana ustawa nie
wprowadza zmian w odniesieniu do warunków udzielania pomocy notyfikowanych
przez Komisję Europejską i jest zgodna z Wytycznymi Wspólnoty w sprawie pomocy
państwa w sektorze rolnym i leśnym na lata 2007-2013. Zgodnie z art. 12 ust. 2
rozporządzenia Komisji (WE) nr 1857/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie
stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i
średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność związaną z wytwarzaniem
produktów rolnych maksymalna intensywność pomocy nie może przekroczyć 50% w
przypadku ubezpieczenia ogólnego od ryzyka związanego z niekorzystnymi
zjawiskami klimatycznymi. Natomiast intensywność tej pomocy może zostać
zwiększona do 80% jedynie, jeżeli ubezpieczenie obejmuje wyłącznie straty
spowodowane niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi, które mogą być porównane
do klęsk żywiołowych. Komisji Europejskiej zostaną przesłane informacje dotyczące
zmian w zakresie intensywności pomocy w stosowaniu dopłat do składek
ubezpieczeń.
Projekt ustawy rodzi pozytywne skutki społeczno-gospodarcze.
Przedmiot regulacji jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
Proponuje
się, aby projektowana ustawa weszła w życie po upływie 14 dni od
dnia ogłoszenia.

Warszawa, 11 października 2010 r.
BAS-WAPEiM-1678/10

Pan Grzegorz Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia prawna w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej
poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw
rolnych i zwierząt gospodarskich oraz ustawy o opłacie skarbowej
(przedstawiciel wnioskodawców: poseł Krzysztof Jurgiel)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992
roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2009 r. Nr 5, poz. 47 ze
zmianami) sporządza się następującą opinię:

1.
Przedmiot projektu ustawy
Projekt ma na celu zmianę ustawy z dnia 7 lipca 2005 roku o
ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz.U Nr 150, poz.
1249, z późn. zm.; dalej ustawa) ora ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie
skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz. 1635, z późn. zm.). Zmiany pierwszej ustawy
zmieniają wysokość oraz rozszerzają podmiotowy i przedmiotowy zakres
dopłaty do składek z tytułu zawarcia umów ubezpieczenia od ryzyka
wystąpienia skutków zdarzeń losowych w rolnictwie. Ponadto zmieniane są
zasady wypłacania dotacji celowej, która wypłacana jest zakładom ubezpieczeń
na pokrycie części odszkodowań wypłaconych producentom rolnym z tytułu
szkód spowodowanych przez suszę. Zmiany drugiej ustawy polegają na objęciu
zwolnieniem od opłaty skarbowej decyzji o przyznaniu dotacji celowej na
pokrycie części odszkodowań wypłaconych producentom rolnym z tytułu szkód
spowodowanych przez suszę.
Ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia.

2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
Ocena zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej wymaga sięgnięcia
do postanowień:
• art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dalej: TfUE);
• rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 z dnia 22 marca 1999 r.
ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE
(Dz. Urz. WE L 83 z 27.3.1999, str. 1, ze zmianami; dalej: rozporządzenie
659/1999)
• rozporządzenia Komisji (WE) nr 1857/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w
sprawie stosowania art. 87 i art. 88 Traktatu w odniesieniu do pomocy


państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność
związaną z wytwarzaniem produktów rolnych oraz zmieniającego
rozporządzenie (WE) nr 70/2001 (Dz. U. UE L 358 z 16.12.2006, str. 3;
dalej: rozporządzenie).

3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
A. Ocena projektu ustawy z prawem Unii Europejskiej sprowadza się w
istocie do oceny jego zgodności z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107
i 108 TfUE. Dokonanie tej oceny wymaga przy tym uwzględnienia postanowień
rozporządzenia, które określa m.in. warunki uznania za zgodną z rynkiem
wewnętrznym pomocy z tytułu opłat składek ubezpieczeniowych. Zgodnie z art.
3 ust. 2 rozporządzenia programy pomocowe spełniające wszystkie określone w
nim warunki są zgodne ze wspólnym rynkiem w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit c)
TfUE i podlegają wyłączeniu z obowiązku notyfikacji, który przewidziany
został w art. 108 ust. 3 TfUE. Ogólne warunki wyłączenia są przy tym
następujące: a) spełnione muszą być wszystkie warunki szczegółowe
przewidziane w rozporządzeniu, b) program zawiera bezpośrednie odesłanie do
rozporządzenia 1857/2006, cytując jego tytuł oraz odesłanie do publikacji w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, c) zostało przedłożone zestawienie
informacji przewidziane w art. 19 ust. 1 rozporządzenia 1857/2006. Stosowanie
do art. 12 rozporządzenia intensywność zgodnej z rynkiem wewnętrznym
pomocy z tytułu opłaty skaldem nie może przekroczyć 80% kosztów składek
ubezpieczeniowych, jeżeli w polisie wyszczególnione jest objęcie
ubezpieczeniem jedynie strat spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami
klimatycznymi, które mogą być porównywane do klęsk żywiołowych, oraz 50%
kosztów składek ubezpieczeniowych, jeżeli w polisie wyszczególnione jest
objęcie ubezpieczeniem wszelkich strat spowodowanych zjawiskami
klimatycznymi lub strat, które spowodowane są chorobami zwierząt lub roślin
lub epidemiami szkodników.
B. Biorąc pod uwagę przywołane warunki należy stwierdzić, że
projektowana ustawa zakłada możliwość udzielania dopłat do składek z tytułu
zawarcia umów ubezpieczenia bydła, koni, owiec, kóz, drobiu lub świń od
ryzyka wystąpienia szkód w wyniku uboju z konieczności. Oznacza to, że
określony w projekcie program pomocowy wykracza poza określone w art. 12
rozporządzenia szczegółowe warunki zgodności programu pomocy z rynkiem
wewnętrznym. Warto także zauważyć, że projekt nie wypełnia także wszystkich
warunków ogólnych zgodności. W projekcie – wbrew wyraźnej dyspozycji art.
3 ust. 2 pkt b rozporządzenia – brak jest odesłania do publikacji rozporządzenia
w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, a także brak jest informacji o
dokonanym już przedłożeniu zestawienia informacji przewidzianych w art. 19
ust. 1 rozporządzenia (uzasadnienie projektu wspomina jedynie, że „Komisji
Europejskiej zostaną przesłane informacje dotyczące zmian w zakresie

2