Rządowy projekt ustawy o nasiennictwie

2) mateczniki
i
szkółki kwalifikowane powinny być położone w odległości
nie mniejszej niż 20 m od roślin dziko rosnących lub roślin uprawnych
z rodzaju Vaccinium spp.;
3) mateczniki
i
szkółki elitarne od mateczników i szkółek kwalifikowanych
są oddalone co najmniej o 3 m.
3. Czystość odmianowa
Wymagana jest całkowita czystość odmianowa.
4. Wiek:
1) elitarne mateczniki borówki wysokiej i żurawiny wielkoowocowej
utrzymuje się przez 10 lat, a kwalifikowane przez 15 lat;
2) w
szkółkach ocenie podlegają rośliny nie starsze niż trzyletnie.
5. Zdrowotność
Rośliny mateczne i sadzonki borówki oraz żurawiny wielkoowocowej powinny
być:
1) wolne od organizmów kwarantannowych;
2) na podstawie wizualnej oceny - praktycznie wolne od patogenów,
chorób i szkodników wymienionych w części C dziale II oraz od:
a) szkodników,
którymi
są mszyce (Aphis spp.),
b) szkodników
borówki:
- pryszczarka borówkowca (Dasyneura vaccinii),
- szpeciela
pączkowego (Acalitus vaccinii),
- zwójki
różóweczki (Archip. rosanus),
c) choroby bakteryjnej, którą jest guzowatość korzeni (Agrobacterium
tumefaciens),
d) chorób
grzybowych:
- zgorzeli
pędów borówki (Godronia cassandrae),
- zgnilizny korzeni (Phytophthora spp.),
- zamierania
wierzchołków pędów żurawiny (Phomopsis vaccinii),
- zamierania
pędów borówki (Botryosphaeria dothidea),
- różowatości kwiatów (Exobasidium oxycocci),
e) wirusów i patogenów wirusopodobnych:
- wirusa
nitkowatości borówki (Blueberry shoestring virus),
- fitoplazmy miotlastości borówki (Blueberry witches broom
phytoplasma),
- wirusa pierścieniowej plamistości tytoniu (Tobacco ringspot
virus);
3) praktycznie wolne od innych organizmów, które mogą obniżyć jakość
materiału szkółkarskiego.
6. Wymagania
dodatkowe
Po wejściu roślin matecznych w owocowanie sprawdza się tożsamość
odmianową w okresie kwitnienia i owocowania:
1) mateczniki borówki i żurawiny wielkoowocowej przedstawia się do
dwóch ocen rocznie, które wykonuje się:
a) wiosną (maj, do końca czerwca) - na obecność chorób
wirusowych,
b) w drugiej połowie czerwca - przy rozmnażaniu przez sadzonki
zielne i półzdrewniałe albo do końca sierpnia przy innych

19
sposobach rozmnażania;
2) szkółki borówki i żurawiny wielkoowocowej przedstawia się do jednej
oceny rocznie, którą wykonuje się w sierpniu lub we wrześniu.
Na wniosek producenta rośliny utrzymywane w pojemnikach mogą być
oceniane wcześniej.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości możliwych do usunięcia może
być wyznaczony termin dodatkowej oceny.
Każdy gatunek i odmiana powinny być oznaczone etykietami na początku
rzędu lub bloku.
XIII. Pozostałe gatunki
1. Izolacja
przestrzenna
Rośliny tych gatunków powinny rosnąć w odległości co najmniej 10 m od
dziko rosnących lub owocujących roślin tego samego gatunku lub rodzaju.
2. Czystość gatunkowa i odmianowa
Wymagana jest całkowita czystość gatunkowa i odmianowa.
3. Zdrowotność:
1) materiał szkółkarski tych gatunków powinien być:
a) wolny od organizmów kwarantannowych,
b) praktycznie wolny od organizmów, które mogą obniżyć jakość
materiału szkółkarskiego, a w szczególności od organizmów
wymienionych w części C dziale II; na podstawie wizualnej oceny;
2) choroby wirusowe i wirusopodobne roślin cytrusowych:
a) materiał powinien pochodzić z materiału wyjściowego, który został
skontrolowany i uznany za niewykazujący objawów chorób
wirusów i wirusopodobnych;
b) powinien zostać poddany indywidualnemu badaniu z użyciem
metod do wykrywania takich wirusów i patogenów
wirusopodobnych lub chorób i zostać uznany za wolny od nich,
c) materiał powinien być skontrolowany i zostać uznany za wolny od
takich wirusów i patogenów wirusopodobnych lub chorób od
ostatniego cyklu wegetacyjnego,
d) materiał powinien zostać zaszczepiony na podkładki inne niż
podatne na wiroidy - w przypadku szczepienia.
4. Wymagania
dodatkowe
Plantację przedstawia się do jednej oceny rocznie, którą wykonuje się w
końcu lata albo na początku jesieni, przed zakończeniem wegetacji roślin.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości możliwych do usunięcia może
być wyznaczony termin dodatkowej oceny.
Każdy gatunek i odmiana powinny być oznaczone etykietami na początku
rzędu lub kwatery.
B. Jakość elitarnego i kwalifikowanego materiału szkółkarskiego roślin
sadowniczych
I. Elitarny
i
kwalifikowany materiał szkółkarski powinien spełniać wymagania
jakościowe:

20
1) pełnej czystości gatunkowej i odmianowej;
2) właściwego wyglądu gatunku i odmiany;
3) być praktycznie wolny od uszkodzeń fizycznych, mechanicznych albo
chemicznych;
4) być praktycznie wolny od jakichkolwiek wad wynikających z rozmnażania, które
mogłyby obniżyć jego przydatność i jakość;
5) być przygotowany w postaci jednorodnych partii; w przypadku łączenia partii
zachowuje się dane o składzie partii i pochodzeniu poszczególnych składników;
6) być wolny od organizmów kwarantannowych;
7) być praktycznie wolny od patogenów, chorób i organizmów wymienionych w
części C dziale II;
8) być praktycznie wolny od innych organizmów, które mogą obniżyć jakość
materiału szkółkarskiego.
II. Elitarny i kwalifikowany materiał szkółkarski powinien spełniać minimalne
wymagania jakościowe:
1. Dla drzewek owocowych:
1) wysokość powinna wynosić nie mniej niż 80 cm, mierząc od szyjki
korzeniowej;
2) średnica pnia powinna wynosić nie mniej niż 8 mm, mierząc na wysokości
10 cm powyżej miejsca uszlachetniania;
3) powinny
mieć korzeń główny i nie mniej niż 3 korzenie boczne albo wiązkę
korzeni drobnych, albo korzenie przerastające całą objętość gleby w
pojemniku.
2. Dla krzewów jagodowych, z wyłączeniem borówki i żurawiny wielkoowocowej:
1) powinny
mieć minimum jeden pęd o długości co najmniej 20 cm, mierząc od
nasady do jego wierzchołka, albo dobrze wykształcone pąki nasadowe;
2) średnica pędu powinna wynosić nie mniej niż 4 mm, mierząc u nasady
pędu;
3) powinny mieć nie mniej niż 3 korzenie szkieletowe albo wiązkę korzeni
drobnych, albo korzenie przerastające całą objętość gleby w pojemniku.
3. Dla sadzonek borówki i żurawiny wielkoowocowej:
1) powinny mieć minimum jeden pęd o długości co najmniej 20 cm, a w
przypadku sadzonek żurawiny wielkoowocowej - 10 cm, mierząc pęd główny
od nasady do jego wierzchołka;
2) średnica pędu powinna wynosić nie mniej niż 3 mm, a w przypadku
sadzonek żurawiny wielkoowocowej - 1 mm, mierząc pęd na wysokości 5
cm od jego nasady;
3) powinny mieć wiązkę korzeni drobnych albo korzenie przerastające całą
objętość gleby w pojemniku.
4. Dla sadzonek truskawek:
1) powinny mieć co najmniej dwa w pełni wykształcone liście albo średnicę
korony o grubości nie mniejszej niż 4 mm;
2) powinny mieć nie mniej niż 4 korzenie szkieletowe albo wiązkę korzeni
drobnych, albo korzenie przerastające całą objętość gleby w pojemniku.
5. Dla
podkładek generatywnych i wegetatywnych:
1) wysokość dla podkładek wegetatywnych powinna wynosić nie mniej niż 30

21
cm, mierząc od nasady pędu do jego wierzchołka;
2) wysokość dla podkładek generatywnych powinna wynosić nie mniej niż 20
cm, mierząc od szyjki korzeniowej do wierzchołka pędu;
3) średnica powinna wynosić nie mniej niż 3 mm, mierząc bezpośrednio nad
szyjką korzeniową;
4) powinny mieć nie mniej niż 3 korzenie szkieletowe albo wiązkę korzeni
drobnych, albo korzenie przerastające całą objętość gleby w pojemniku.
6. Dla
zrazów:
1) długość powinna wynosić nie mniej niż 30 cm;
2) średnica powinna wynosić nie mniej niż 4 mm;
3) powinny
mieć co najmniej 5 oczek.
7. Dla innych sadzonek:
1) długość powinna wynosić nie mniej niż 12 cm;
2) średnica powinna wynosić nie mniej niż 4 mm;
3) powinny
mieć co najmniej 3 oczka.
8. Dla oczek - powinna być określona liczba wykształconych oczek.
9. Dostawcy mogą zgodnie z minimalnymi wymaganiami ustalać własne klasy
jakości dla materiału szkółkarskiego wprowadzanego do obrotu.
C. Minimalne wymagania dla materiału szkółkarskiego kategorii CAC
I. Materiał szkółkarski kategorii CAC powinien spełniać wymagania jakościowe:
1) odpowiedniej
czystości gatunkowej i odmianowej;
2) właściwego wyglądu gatunku i odmiany;
3) być praktycznie wolny od uszkodzeń fizycznych, mechanicznych albo
chemicznych;
4) być praktycznie wolny od jakichkolwiek wad wynikających z rozmnażania, które
mogłyby obniżyć jego przydatność i jakość;
5) być przygotowany w postaci jednorodnych partii; w przypadku łączenia partii
zachowuje się dane o składzie partii i pochodzeniu poszczególnych składników;
6) być wolny od organizmów kwarantannowych;
7) być praktycznie wolny od patogenów, chorób i organizmów wymienionych w
dziale II;
8) być praktycznie wolny od innych organizmów, które mogą obniżyć jakość
materiału szkółkarskiego;
9) sprawdzenia wymagań dotyczących wytwarzania i jakości materiału
szkółkarskiego CAC dokonuje wojewódzki inspektor ochrony roślin i
nasiennictwa podczas kontroli co najmniej raz w danym cyklu produkcji, nie
rzadziej niż raz w roku.
II. Wykaz organizmów szkodliwych obniżających jakość materiału
szkółkarskiego
1. Lima Citrus aurantifolia (Christm) Swing, cytryna zwyczajna Citrus limon L.
Burm. F, grejpfrut Citrus paradisi Maef, mandarynka Citrus reticulata Blanco,
pomarańcza chińska Citrus sinensis (L.) Osbeck
1) szkodniki:
a) Aleurotrixus floccosus (Mashell),

22
b) mątwiki Meloidogyne spp.,
c) Parabernisia myricae (Kuwana),
d) Tylenchulus
semipenetrans;
2) choroby grzybowe: Phytophthora spp.;
3) choroby wirusowe i wirusopodobne:
a) Citrus leaf rugose,
b) choroby, które wywołują psorosis i podobne objawy na młodych liściach,
jak: psorosis, ring spot, cristacortis, impietratura, concave gum,
c) ich czynniki sprawcze,
d) wirody takie, jak: exocortis, cachexiaxyloporosis.
2. Leszczyna (Corylus avellana L.)
1) szkodniki:
a) wielkopąkowiec leszczynowy (Phytoptus avellanae),
b)
tarczniki (Quadraspidiotus perniciosus, Epidiaspis leperii,
Pseudaulacaspis pentagona);
2) choroby
bakteryjne:
a) guzowatość korzeni (Agrobacterium tumefaciens),
b) bakteryjna zgorzel leszczyny (Xanthomonas campestris pv. corylina);
3) choroby
grzybowe:
a) opieńka miodowa (Armillariella mellea),
b) srebrzystość liści (Chondrostereum purpureum),
c) rak drzew owocowych (Nectria galligena),
d) Phyllactina
guttata,
e) werticilioza (Verticillium spp.);
4) choroby wirusowe i wirusopodobne:
a) mozaika leszczyny (Apple mosaic virus),
b) Hazel maculatura lineare - MLO.
3. Pigwa (Cydonia Miller), grusza (Pyrus communis L.)
1) szkodniki:
a) skośnik brzoskwiniaczek (Anarsia lineatella),
b) bawełnica korówka (Eriosoma lanigerum),
c)
tarczniki (Quadraspidiotus perniciosus, Epidiaspis leperii,
Pseudaulacaspis pentagona i inne);
2) choroby
bakteryjne:
a) guzowatość korzeni (Agrobacterium tumefaciens),
b) rak bakteryjny (Pseudomonas syringae pv. syringae);
3) choroby
grzybowe:
a) opieńka miodowa (Armillariella mellea),
b) srebrzystość liści (Chondrostereum purpureum),
c) rak drzew owocowych (Nectria galligena, Phytophthora spp.),
d) biała zgnilizna korzeni (Rosellinia necatrix),
e) werticilioza (Verticillium spp.);
4) choroby wirusowe i wirusopodobne - wszystkie.
4. Truskawka (Fragaria x ananassa Duch.)
1) szkodniki:
a) węgorki (Apchelenchoides spp.),
b) niszczyk zjadliwy (Ditylenchus dipsaci),

23