Rządowy projekt ustawy o nasiennictwie

Załącznik nr 3
SZCZEGÓŁOWY OPIS METODY OCENY POLOWEJ PLANTACJI NASIENNEJ RO LIN
ROLNICZYCH, Z WYŁ CZENIEM PLANTACJI NASIENNYCH ZIEMNIAKA

I. Część ogólna
1. Ocenie polowej podlegają wszystkie plantacje, na których jest wytwarzany materiał
siewny kategorii:
1) elitarny w stopniu:
a) przedbazowy (PB/III),
b) przedbazowy (PB/II),
c) bazowy (B);
2) kwalifikowany w stopniu:
a) kwalifikowany I rozmnożenia (C/1),
b) kwalifikowany II rozmnożenia (C/2),
c) kwalifikowany III rozmnożenia (C/3).
2. Oceny polowej dokonuje się na jednostkach kwalifikacyjnych wyznaczonych w sposób
reprezentujący całą plantację, według schematu:




19
II. Część szczegółowa
1. W zależności od charakterystyki biologicznej ocenianego gatunku oraz związanych
z nią wymagań szczegółowych, oceny polowej plantacji nasiennych dokonuje się:
1) według norm procentowych albo
2) według norm powierzchni.
2. Ocena czystości odmianowej według norm procentowych polega na policzeniu roślin
nietypowych dla odmiany na jednostkach kwalifikacyjnych i porównaniu ich liczby do
populacji roślin na jednym hektarze.
3. Dla metody oceny według norm procentowych wyznacza się jednostki kwalifikacyjne
o powierzchni 20 m2 dla wszystkich stopni kwalifikacji, według schematu:


20 m

1 m

4. Liczbę jednostek kwalifikacyjnych wyznacza się, w zależności od wielkości plantacji,
w następujący sposób:
1) na plantacji o powierzchni do 10 ha wyznacza się zawsze 10 jednostek;
2) na każde rozpoczęte 2 ha plantacji o powierzchni powyżej 10 ha wyznacza się
jedną jednostkę;
3) na jednej plantacji można dokonać oceny nie więcej niż na 20 jednostkach.
5. Jednorazowo można dokonać oceny plantacji o powierzchni nie większej niż 30 ha.
6. Plantacje o powierzchni większej niż 30 ha dzieli się na części, których liczba stanowi
wielokrotność 30 ha.
7. W przypadku dużych plantacji dopuszcza się 10% tolerancję w odniesieniu do
ocenianej powierzchni, z zachowaniem zasady pobierania jednej jednostki
kwalifikacyjnej na każde rozpoczęte 2 ha.
8. Liczbę zaobserwowanych roślin nietypowych na wszystkich ocenionych jednostkach
kwalifikacyjnych przelicza się na powierzchnię 200 m2 i jest to średnia liczba roślin
nietypowych z wszystkich ocenionych jednostek pomnożona przez 10.
9. Liczbę roślin nietypowych przeliczoną na powierzchnię 200 m2 porównuje się do
oszacowanej populacji roślin na 1 ha.
10. Populację roślin na powierzchni 1 ha szacuje się w następujący sposób:
1) przed przystąpieniem do szczegółowej oceny, dokonuje się miarką pomiaru
szerokości międzyrzędzi w centymetrach, z dala od uwroci i zasiewów, wykonując
kilka pomiarów, według schematu:


2)
na pierwszych dziesięciu jednostkach wykonuje się tzw. „próbę metryczną”,
polegającą na policzeniu roślin na 1 m długości rzędu, według schematu:

20



3) z dziesięciu prób metrycznych wylicza się średnią.
11. Dla gatunków, dla których policzenie roślin jest trudne czy niemożliwe (głównie zboża),
liczy się pędy płodne, czyli kłosy lub wiechy; wówczas rośliny nietypowe liczy się
zawsze jako kłosy lub wiechy.
12. Liczbę roślin na 1 ha określa się według wzorów:
1) dla plantacji obsianych rzędowo:

× M
P =
000
.
000
.
1

W
gdzie:
P – oznacza obliczoną populację roślin lub kłosów (wiech) na 1ha,
M – oznacza średnią liczbę roślin na 1m długości rzędu,
W – oznacza szerokość między rzędami w centymetrach;

2) dla plantacji obsianych rzutowo:



P = 20.000 × N

gdzie:
P – oznacza populację roślin lub kłosów (wiech) na 1ha,
N – oznacza średnią liczbę roślin na powierzchni 0,5 m2; wartość N uzyskuje się przez
policzenie roślin lub kłosów (wiech) na powierzchni 0,5 m2 w obrębie każdej jednostki
kwalifikacyjnej, przyjmując do obliczeń średnią.

13. Liczbę zaobserwowanych roślin nietypowych dla odmiany i przeliczonych na
powierzchnię 200 m2 porównuje się do oszacowanej populacji według tabeli nr 1 i 2,
stanowiących przykład tablicy liczb dyskwalifikujących dla sześciu wartości czystości
odmianowej.

21
Tabela nr 1
Wymagana czysto
Oszacowana
ść odmianowa
populacja
roślin lub kłosów
99,9%
99,7%
99,5%
(wiech)
na 1 ha
liczby dyskwalifikujące dla powierzchni 200 m2
600 000
19
47
74
900 000
26
67
107
1 200 000
33
87
138
1 500 000
40
107
171
1 800 000
47
126
204
2 100 000
54
144
237
2 400 000
61
164
268
2 700 000
67
183
298
3 000 000
74
203
328
3 300 000
81
223
358
3 600 000
87
243
388
3 900 000
94
261
418

Tabela nr 2
Oszacowana
Wymagana czystość odmianowa
populacja
roślin lub kłosów
99,0%
98,0%
97,0%
(wiech)
na 1 ha
liczby dyskwalifikujące dla powierzchni 200 m2
200 000
52
96
138
400 000
96
182
268
600 000
138
268
388
800 000
182
348
508

14. Liczby dyskwalifikujące są to liczby roślin nietypowych dla odmiany, przeliczone na
200 m2, porównane z wymaganą czystością odmianową i oszacowaną populacją.
15.
Plantacji nie uznaje się, jeżeli liczba roślin nietypowych zaobserwowanych na tej
plantacji jest równa lub większa od odpowiedniej liczby dyskwalifikującej.
16. Przy metodzie oceny według norm powierzchni może wystąpić:
1) 20% ryzyka uznania pól, dla których rzeczywisty poziom roślin nietypowych dla
odmiany wynosi 1,50 roślin nietypowych dla odmiany na jednostkę kwalifikacyjną;
2) 10% ryzyka dyskwalifikacji pól, na których stwierdzono 1,05 roślin nietypowych dla
odmiany na jednostkę kwalifikacyjną.

22
17. Metodą według norm powierzchni ocenia się w szczególności gatunki obcopylne,
których czystość odmianowa w wymaganiach szczegółowych jest określona w
sztukach na powierzchnię jednostki kwalifikacyjnej, w szczególności roślin
motylkowatych, traw oraz żyta i obcopylnych odmian pszenżyta, a także gatunki, dla
których oszacowanie populacji ze względu na ich specyfikę nie jest możliwe.
18. Ocena czystości odmianowej według norm powierzchni polega na sumowaniu liczby
roślin nietypowych dla odmiany, zaobserwowanych na jednostkach kwalifikacyjnych i
porównaniu z liczbami granicznymi opracowanymi statystycznie dla wymaganej
czystości.
19. Dla metody oceny według norm powierzchni wyznacza się jednostki kwalifikacyjne
o powierzchni zależnej od kategorii ocenianego materiału siewnego, a także od
niektórych gatunków, według schematu:


1) jednostka kwalifikacyjna dla materiału siewnego kategorii elitarny


30 m


1 m



2) jednostka kwalifikacyjna dla materiału siewnego kategorii elitarny wiechliny łąkowej

kierunek

20 m
siewu


1 m
3) jednostka kwalifikacyjna dla materiału siewnego kategorii elitarny życic i festulolium

50 m



1 m
4) jednostka kwalifikacyjna dla materiału siewnego kategorii kwalifikowany

10 m

1 m

20. Jeżeli plantacja jest prowadzona w dużej rozstawie rzędów (powyżej 30 cm), jednostka
kwalifikacyjna składa się z pojedynczego rzędu i przestrzeni międzyrzędowej z jednej
strony (szerokość rzędu). Długość jednostki określa się, zgodnie z tabelą nr 3.


23