Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych oraz niektórych innych ustaw

Art.
5. W ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach
rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 i Nr 222, poz. 1630 oraz z 2007 r.
Nr 64, poz. 427) w art. 68 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Od decyzji likwidatora, w sprawach określonych w ust. 1,
przysługuje odwołanie do sądu rejonowego, w terminie i
według zasad określonych w przepisach Kodeksu
postępowania cywilnego dotyczących spraw z zakresu
ubezpieczeń społecznych.”.

Art. 6. W ustawie z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne
(Dz. U. z 2004 r. Nr 171, poz. 1800, z późn. zm.3)) w art. 206 ust. 2 otrzymuje
brzmienie:
„2.
Od decyzji w sprawach o ustalenie znaczącej pozycji
rynkowej, nałożenia obowiązków regulacyjnych oraz od
decyzji wydanych w sprawach spornych, z wyjątkiem decyzji
w
sprawie rezerwacji częstotliwości po przeprowadzeniu
postępowania przetargowego albo konkursu oraz od decyzji
o uznaniu postępowania przetargowego albo konkursu za
nierozstrzygnięty, przysługuje odwołanie do Sądu
Okręgowego w Warszawie – sądu ochrony konkurencji i
konsumentów.”.

Art. 7. W ustawie z dnia 7 lipca 2005 r. o państwowej kompensacie
przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych (Dz. U. Nr 169,
poz. 1415) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 8 ust. 1-3 otrzymują brzmienie:
„1. Organem właściwym w sprawach o przyznanie
kompensaty jest prezes sądu okręgowego, w którego
okręgu popełniono przestępstwo, zwany dalej "organem
orzekającym". W postępowaniu przed organem
orzekającym w sprawach nieuregulowanych w ustawie

4
stosuje się przepisy Kodeksu postępowania
administracyjnego.
2. Jeżeli nie można ustalić miejsca popełnienia
przestępstwa, organem właściwym jest prezes sądu
okręgowego, w którego okręgu wszczęto postępowanie
lub odmówiono jego wszczęcia.
3. Jeżeli nie można ustalić właściwości miejscowej organu
orzekającego w sposób określony w ust. 1 i 2, organem
orzekającym jest Prezes Sądu Okręgowego w
Warszawie.”;

2) uchyla się art. 11;

3) art. 12 otrzymuje brzmienie:
„Art. 12. Kompensata
jest
wypłacana przez organ
orzekający, który wydał orzeczenie o przyznaniu
kompensaty, w terminie miesiąca od dnia
uprawomocnienia się orzeczenia. Wypłata
następuje ze środków budżetu państwa.”;

4) w art. 13:
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Niezwłocznie po uprawomocnieniu się orzeczenia
o umorzeniu postępowania karnego bądź wyroku
uniewinniającego z przyczyn, o których mowa

w ust. 1, prokurator zawiadamia o tym fakcie organ
orzekający. Organ orzekający wzywa osobę, której
przyznano kompensatę, do zwrotu kompensaty w
terminie 30 dni od dnia otrzymania wezwania.”,
b) ust. 4 otrzymuje brzmienie:

5
„4. Jeżeli osoba uprawniona nie zwróci kompensaty
w terminie, o którym mowa w ust. 2, kompensata
podlega
ściągnięciu w trybie przepisów o
postępowaniu egzekucyjnym w administracji.”;

5) w art. 14 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Powództwo dotyczące roszczeń, o których mowa

w ust. 1, wytacza w postępowaniu cywilnym prokurator.”.

Art. 8. 1. Do spraw, o których mowa w art. 1 pkt 1 i w art. 5,
wszczętych przed wejściem w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy
dotychczasowe.
2. Do postępowań w sprawach wniosków o kompensatę
złożonych w trybie przepisów ustawy, o której mowa w art. 7, przed dniem
wejścia w życie niniejszej ustawy, a także wypłat oraz zwrotu przyznanych na
ich podstawie kompensat, stosuje się przepisy dotychczasowe.
3. Do postępowań w sprawach decyzji i postanowień wydanych
na podstawie ustaw, o których mowa w art. 2, 3, 4 i 6, przed dniem wejścia
w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Art. 9. Ustawa wchodzi w życie po upływie trzech miesięcy od dnia
jej ogłoszenia, z wyjątkiem art. 1 pkt 1 i art. 5, które wchodzą w życie z dniem
1 stycznia 2009 r.
6

1) Niniejszą ustawą zmienia się następujące ustawy: ustawę z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo
energetyczne, ustawę z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym, ustawę z dnia 12 czerwca 2003
r.
– Prawo pocztowe, ustawę z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, ustawę z dnia
16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne.
2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1965 r. Nr 15, poz. 113, z 1974 r. Nr 27,
poz. 157 i Nr 39, poz. 231, z 1975 r. Nr 45, poz. 234, z 1982 r. Nr 11, poz. 82 i Nr 30, poz. 210, z 1983 r.
Nr 5, poz. 33, z 1984 r. Nr 45, poz. 241 i 242, z 1985 r. Nr 20, poz. 86, z 1987 r. Nr 21, poz. 123,
z 1988 r. Nr 41, poz. 324, z 1989 r. Nr 4, poz. 21 i Nr 33, poz. 175, z 1990 r. Nr 14, poz. 88, Nr 34,
poz. 198, Nr 53, poz. 306, Nr 55, poz. 318 i Nr 79, poz. 464, z 1991 r. Nr 7, poz. 24, Nr 22, poz. 92
i Nr 115, poz. 496, z 1993 r. Nr 12, poz. 53, z 1994 r. Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 83, poz. 417,
z 1996 r. Nr 24, poz. 110, Nr 43, poz. 189, Nr 73, poz. 350 i Nr 149, poz. 703, z 1997 r. Nr 43, poz. 270,
Nr 54, poz. 348, Nr 75, poz. 471, Nr 102, poz. 643, Nr 117, poz. 752, Nr 121, poz. 769 i 770, Nr 133,
poz. 882, Nr 139, poz. 934, Nr 140, poz. 940 i Nr 141, poz. 944, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 117,
poz. 757, z 1999 r. Nr 52, poz. 532, z 2000 r. Nr 22, poz. 269 i 271, Nr 48, poz. 552 i 554, Nr 55,
poz. 665, Nr 73, poz. 852, Nr 94, poz. 1037, Nr 114, poz. 1191 i 1193 i Nr 122, poz. 1314, 1319 i 1322,
z 2001 r. Nr 4, poz. 27, Nr 49, poz. 508, Nr 63, poz. 635, Nr 98, poz. 1069, 1070 i 1071, Nr 123,
poz. 1353, Nr 125, poz. 1368 i Nr 138, poz. 1546, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 26, poz. 265, Nr 74,
poz. 676, Nr 84, poz. 764, Nr 126, poz. 1069 i 1070, Nr 129, poz. 1102, Nr 153, poz. 1271, Nr 219,
poz. 1849 i Nr 240, poz. 2058, z 2003 r. Nr 41, poz. 360, Nr 42, poz. 363, Nr 60, poz. 535, Nr 109,
poz. 1035, Nr 119, poz. 1121, Nr 130, poz. 1188, Nr 139, poz. 1323, Nr 199, poz. 1939 i Nr 228,
poz. 2255, z 2004 r. Nr 9, poz. 75, Nr 11, poz. 101, Nr 68, poz. 623, Nr 91, poz. 871, Nr 93, poz. 891,
Nr 121, poz. 1264, Nr 162, poz. 1691, Nr 169, poz. 1783, Nr 172, poz. 1804, Nr 204, poz. 2091, Nr 210,
poz. 2135, Nr 236, poz. 2356 i Nr 237, poz. 2384, z 2005 r. Nr 13, poz. 98, Nr 22, poz. 185, Nr 86,
poz. 732, Nr 122, poz. 1024, Nr 143, poz. 1199, Nr 150, poz. 1239, Nr 167, poz. 1398, Nr 169,
poz. 1413 i 1417, Nr 172, poz. 1438, Nr 178, poz. 1478 i Nr 183, poz. 1538, Nr 264, poz. 2205, Nr 267,
poz. 2258, z 2006 r. Nr 12, poz. 66, Nr 66, poz. 466, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 186, poz. 1379, Nr 208,
poz. 1537 i 1540, Nr 226, poz. 1656, Nr 235, poz. 1699 oraz z 2007 r. Nr 7, poz. 58, Nr 47, poz. 319,
Nr 50 poz. 331 i Nr 61, poz. 418.
3) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 163,
poz. 1362 i Nr 267, poz. 2258, z 2006 r. Nr 12, poz. 66, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 170, poz. 1217,
Nr 220, poz. 1600, Nr 235, poz. 1700 i Nr 249, poz. 1834 oraz z 2007 r. Nr 23, poz. 137 i Nr 50,
poz. 331.
4) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U z 2004 r. Nr 69, poz. 627, Nr 96, poz. 959,
Nr 171, poz. 1800 i Nr 173, poz. 1808, z 2005 r. Nr 267, poz. 2258 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708
i Nr 191, poz. 1413.
7
U Z A S A D N I E N I E

1. Cel i założenia projektowanej ustawy
Zasadniczym celem projektowanej ustawy jest wyłączenie spod kognicji
sądów powszechnych „spraw kompensacyjnych”, a więc spraw w
przedmiocie przyznania oraz zwrotu niezasadnie wypłaconej kompensaty,
rozpoznawanych na podstawie ustawy o państwowej kompensacie
przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych oraz ograniczenie
kognicji sądów powszechnych w „sprawach regulacyjnych”, a więc w
sprawach z zakresu regulacji rynku energetycznego, telekomunikacyjnego i
poczty oraz transportu kolejowego.
Proponowane zmiany poza oczywistym odciążeniem sądów powszechnych
(sądów cywilnych), znajdują swoje uzasadnienie w specyfice spraw
kompensacyjnych i regulacyjnych, których podstawą prawną nie są stosunki
przynależne wprost do zakresu Prawa cywilnego (art. 1 ustawy z dnia 17
listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego).
Kompensata przyznawana na podstawie ustawy o państwowej kompensacie
przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych nie jest
świadczeniem stricte odszkodowawczym w rozumieniu prawa cywilnego.
Jak zostało to wskazane w uzasadnieniu projektu tej ustawy, „kompensata
państwowa nie ma - co do swej istoty - zastępować restytucji i
odszkodowania ze strony sprawcy przestępstwa”. Odpowiedzialność
odszkodowawczą za szkody wyrządzone przestępstwem ponosi przede
wszystkim sprawca tego przestępstwa. Ingerencja państwa następuje
natomiast jedynie wówczas, gdy osoba pokrzywdzona przestępstwem nie
może otrzymać jakichkolwiek środków od sprawcy, ani z żadnego innego
źródła (ubezpieczenie, pomoc socjalna itp.). Kompensata państwowa jest
więc świadczeniem subsydiarnym i wyrównuje jedynie te straty materialne
ofiary, które w żaden inny sposób nie mogą zostać pokryte. Co więcej,
zakres przedmiotowy kompensaty obejmuje wyłącznie zwrot ściśle
określonych w ustawie wydatków i utraconych przez uprawnionego korzyści:
koszty leczenia, pogrzebu, utracone zarobki lub inne środki utrzymania (art.