Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania

7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r.
Nr 243, poz. 1623) związanych z domem jednoro-
dzinnym.”;
5) w art. 9:
a) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Zaprzestaje się stosowania dopłat w przypadku:
1) postawienia wierzytelności wynikającej z umowy
kredytu preferencyjnego w stan natychmiastowej
wymagalności;
2) uzyskania przez docelowego kredytobiorcę w okresie
stosowania dopłat prawa własności lub współwłasności
innego lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego
lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu
w całości lub w części, którego przedmiotem jest inny
lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny,
z wyłączeniem nabycia tych praw w drodze spadku;
3) dokonania przez docelowego kredytobiorcę w okresie
stosowania dopłat zmiany sposobu użytkowania lokalu
mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, na którego
zakup lub budowę został udzielony kredyt
preferencyjny, na cele inne niż zaspokojenie własnych
potrzeb mieszkaniowych.”,
b) po ust. 3 dodaje się ust. 3a i 3b w brzmieniu:
„3a. Docelowy kredytobiorca informuje pisemnie instytucję
ustawowo upoważnioną do udzielania kredytów
o przypadkach, o których mowa w ust. 3 pkt 2 lub 3,
w terminie 14 dni od dnia ich zaistnienia.
3b. W przypadku niewykonania zobowiązania, o którym
mowa w ust. 3a, instytucja ustawowo upoważniona do
udzielania kredytów wypowiada umowę kredytu
preferencyjnego i wynikającą z tej umowy wierzytelność
stawia w stan natychmiastowej wymagalności.”,

5
c) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Instytucja ustawowo upoważniona do udzielania kredytów
wpłaca do Funduszu Dopłat kwotę stanowiącą
równowartość zastosowanych dopłat w
przypadku
postawienia kredytu preferencyjnego w stan natychmiasto-
wej wymagalności ze względu na:
1) wykorzystanie kredytu preferencyjnego w części
lub w całości niezgodnie z
celem, na jaki został
udzielony;
2) niewykonanie zobowiązania, o którym mowa w art. 4
ust. 3;
3) uzyskanie informacji o prawomocnym skazaniu,
o którym mowa w art. 4 ust. 6;
4) niewykonanie zobowiązania, o którym mowa w art. 9
ust. 3a.”;
6) po art. 12 dodaje się art. 12a w brzmieniu:
„Art. 12a. Instytucje ustawowo upoważnione do udzielania
kredytów, o których mowa w art. 10 ust. 2, udzielają
kredytów preferencyjnych na podstawie wniosków
o kredyt preferencyjny złożonych do dnia 31 grudnia
2012 r.”.

Art. 2. Do wniosków o kredyt preferencyjny złożonych przed dniem wejścia
w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy ustawy, o której mowa w art. 1,
w brzmieniu dotychczas obowiązującym.

Art. 3. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.



1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 69, poz. 626,
z 2006 r. Nr 86, poz. 602, Nr 167, poz. 1193 i Nr 249, poz. 1833, z 2007 r. Nr 128, poz. 902 i Nr 173,
poz. 1218 oraz z 2010 r. Nr 3, poz. 13.

6

2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 126,
poz. 1070, Nr 141, poz. 1178, Nr 144, poz. 1208, Nr 153, poz. 1271, Nr 169, poz. 1385 i 1387 i Nr 241,
poz. 2074, z 2003 r. Nr 50, poz. 424, Nr 60, poz. 535, Nr 65, poz. 594, Nr 228, poz. 2260 i Nr 229,
poz. 2276, z 2004 r. Nr 64, poz. 594, Nr 68, poz. 623, Nr 91, poz. 870, Nr 96, poz. 959, Nr 121,
poz. 1264, Nr 146, poz. 1546 i Nr 173, poz. 1808, z 2005 r. Nr 83, poz. 719, Nr 85, poz. 727, Nr 167,
poz. 1398 i Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 104, poz. 708, Nr 157, poz. 1119, Nr 190, poz. 1401
i Nr 245, poz. 1775, z 2007 r. Nr 42, poz. 272 i Nr 112, poz. 769, z 2008 r. Nr 171, poz. 1056, Nr 192,
poz. 1179, Nr 209, poz. 1315 i Nr 231, poz. 1546, z 2009 r. Nr 18, poz. 97, Nr 42, poz. 341, Nr 65,
poz. 545, Nr 71, poz. 609, Nr 127, poz. 1045, Nr 131, poz. 1075, Nr 144, poz. 1176, Nr 165, poz. 1316,
Nr 166, poz. 1317, Nr 168, poz. 1323 i Nr 201, poz. 1540 oraz z 2010 r. Nr 40, poz. 226, Nr 81,
poz. 530, Nr 126, poz. 853, Nr 182, poz. 1228 i Nr 257, poz. 1724.




02/13rch

7
U Z A S A D N I E N I E

Przedłożony projekt nowelizacji ustawy z dnia 8 września 2006 r. o finansowym wsparciu
rodzin w nabywaniu własnego mieszkania zawiera propozycje zmian w zasadach realizacji
programu preferencyjnych kredytów mieszkaniowych „Rodzina na Swoim”, będące
w znacznej mierze odpowiedzią na obserwowane zagrożenia spowolnienia gospodarczego,
jak również zagrożenia płynności finansowej budżetu państwa. Z racji wskazanego charakteru
inicjatywy legislacyjnej zasadnicze rozwiązania proponowane w projekcie zostały
wypracowane w ramach prac Zespołu roboczego do spraw monitorowania zadań
wynikających z „Planu Stabilności i Rozwoju” obradującego pod kierownictwem Pana
Ministra Michała Boniego, jak również powołanego decyzją Rady Ministrów Zespołu
roboczego do spraw wypracowania koncepcji wspierania rozwoju budownictwa
mieszkaniowego, w pracach którego uczestniczyli przedstawiciele Kancelarii Prezesa Rady
Ministrów, Ministerstwa Infrastruktury, Ministerstwa Finansów oraz Rządowego Centrum
Legislacji. Z założenia proponowane rozwiązania mają stanowić bodziec dla
stymulowania/lepszego oddziaływania programu na rynek podażowy, sprzyjając ożywieniu
rynku mieszkaniowego w segmencie mieszkań własnościowych w okresie odczuwalnego
osłabienia koniunktury na rynku nieruchomości. Drugim istotnym efektem wdrożenia
proponowanych zmian w programie będzie stopniowe ograniczanie wydatków budżetowych
z tytułu dopłat do oprocentowania kredytów preferencyjnych, jako element nieodzownych
działań związanych z koniecznością ograniczania deficytu finansów publicznych, przy
jednoczesnym stymulowaniu efektywności wykorzystania finansowego wsparcia
w docelowej grupie beneficjentów.
W sytuacji obserwowanych zagrożeń spowolnienia gospodarczego zwiększeniu uległy
obiektywne ograniczenia w dostępie do kredytów mieszkaniowych. Dotyczą one obecnie
znacznie większej grupy gospodarstw domowych niż to miało miejsce w dotychczasowym
okresie realizacji programu. Również sektor budownictwa mieszkaniowego przeżywa
trudności związane ze spadkiem popytu uwarunkowanym zaostrzeniem polityki kredytowej
banków i spadkiem zaufania na rynku finansowym. Aktualnie program preferencyjnych
kredytów mieszkaniowych stanowi jeden z podstawowych instrumentów wykorzystywanych
przez gospodarstwa domowe zaspokajające potrzeby mieszkaniowe. Wzrastające
zainteresowanie programem spowodowane przede wszystkim wzrostem limitów cenowo-
-kosztowych wynikającym z
dokonanej nowelizacji (podwyższenie współczynnika)
skutkowały znaczącym wzrostem liczby udzielanych kredytów preferencyjnych – z 10,6 tys.
udzielonych w latach 2007 i 2008 do 30,9 tys. w 2009 r. oraz ok. 43 tys. kredytów
w 2010 r.
Konsekwencją wzrostu liczby udzielonych kredytów obserwowanej z roku na rok jest wzrost
wydatków budżetu państwa z tytułu dopłat do oprocentowania udzielonych kredytów.
Zgodnie z prognozą BGK wydatki z tytułu dopłat do kredytów udzielonych w latach
2007 – 2010 wyniosą w latach 2011 – 2018 ok. 2 617,8 mln zł.
Rosnące obciążenia budżetu państwa przy obecnej konstrukcji programu tylko w części
rekompensowane są wpływami do budżetu państwa w postaci dochodów z tytułu podatku
VAT. Transakcje realizowane na rynku wtórnym stanowią bowiem większość inwestycji, na
które są udzielane kredyty objęte prawem do dopłat. Udział tych transakcji wynosi obecnie
ok. 60,52 % ogólnej liczby udzielonych kredytów preferencyjnych (w łącznej kwocie
kredytów preferencyjnych wg stanu na dzień 31 grudnia 2010 r. wynoszącej 14 774 mln zł,
kredyty udzielone na finansowanie transakcji realizowanych na rynku wtórnym wyniosły
7 917 mln zł). Tak wysoka skala finansowania inwestycji rynku wtórnego wskazuje, iż
pierwotne założenie programu zawarte w przedłożeniu ówczesnego rządu, zakładające przede
wszystkim proinwestycyjne oddziaływanie programu preferencyjnych kredytów
mieszkaniowych (projekt ustawy zakładał stosowanie dopłat wyłącznie do oprocentowania
kredytów finansujących budowę lub nabycie mieszkania czy domu na rynku pierwotnym),
jest realizowane w ograniczonym stopniu.
Zaproponowane w projekcie nowelizacji główne zmiany, o charakterze systemowym,
przewidują w szczególności:
1) zmniejszenie współczynnika kształtującego poziom limitu cenowo-kosztowego
kwalifikującego nieruchomość do objęcia finansowym wsparciem z 1,4 do 1,1,
2) określenie maksymalnego wieku docelowego kredytobiorcy (tj.
każdego
z małżonków, osoby samotnie wychowującej co najmniej jedno dziecko) na poziomie
35 lat,
3) wyłączenie możliwości finansowania kredytem preferencyjnym transakcji
mieszkaniowych realizowanych na wtórnym rynku nieruchomości,
4) przyjmowanie wniosków o kredyty preferencyjne do dnia 31 grudnia 2012 r.
Z uwagi na charakter wprowadzanych zmian systemowych do programu preferencyjnych
kredytów mieszkaniowych „Rodzina na Swoim” skutki budżetowe będą wykazywały

2