Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o izbach rolniczych
projekt ustawy dotyczy umocnienia pozycji samorządu rolniczego głównie w zakresie finansowania izb rolniczych oraz aktualizacji procedur wyborczych i funkcjonowania (organizacji działania) rad powiatowych izb rolniczych
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 3797
- Data wpłynięcia: 2010-11-25
- Uchwalenie:
3797
uprawnienie dla członków komisji wyborczych do diet oraz do zwrotu kosztów
podróży, na zasadach określonych przez walne zgromadzenie.
Dotychczas członkowie ci pełnili swoje funkcje honorowo, co
powodowało trudności w kompletowaniu składów komisji wyborczych. Nowe
rozwiązanie jest zbliżone do zasad przyjętych w przepisach o samorządzie
gminnym.
• W art. 1 pkt 13 projektu ustawy - w art. 27 ust. 2 ustawy ogranicza się do 20
liczbę osób udzielających poparcia kandydatowi w wyborach do rady
powiatowej. Jest to uzasadnione doświadczeniami z poprzednich wyborów do
walnych zgromadzeń izb rolniczych, podczas których w wielu gminach
potencjalni kandydaci mieli problemy z uzyskaniem poparcia przez 50 osób
uprawnionych do głosowania.
• W art. 1 pkt 14 projektu ustawy – W art. 28 ustawy po ust. 2 dodaje się przepis
ust. 2a, nakładający na urzędy skarbowe obowiązek przekazania gminom
wykazu podatników podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatników
podatku dochodowego od osób prawnych, prowadzących działy specjalne
produkcji rolnej. Dotychczas, z braku szczegółowych przepisów, niektóre
urzędy skarbowe odmawiały dostarczenia tych wykazów, co uniemożliwiało
prawidłowe sporządzenie przez gminy spisu osób uprawnionych do głosowania.
• W art. 1 pkt 15 projektu ustawy - w art. 30 ustawy dodaje się ust. 5, w którym
precyzuje się sposób postępowania przy zgłoszeniu jednego kandydata w
wyborach do rady powiatowej w okręgu jednomandatowym i najwyżej dwóch
kandydatów w okręgu dwumandatowym. Nowe rozwiązanie nawiązuje do
zasad przyjętych w wyborach do samorządu gminnego w gminach liczących
poniżej 20 tys. mieszkańców i umożliwia znaczne ograniczenie kosztów
przeprowadzania wyborów do Izb.
• W art. 1 pkt 16 projektu ustawy - w art. 34 ust. 1 i 2 ustawy doprecyzowano
przesłanki wygaśnięcia mandatu członka rady powiatowej poprzez
wprowadzenie takiej możliwości. Dotychczas brak precyzyjnych przepisów
uniemożliwiał jednoznaczne rozszerzenie przesłanek wygaśnięcia mandatu
członka rady powiatowej, analogicznie do mandatu członka walnego
zgromadzenia.
• W art. 1 pkt 17 projektu ustawy - dodano w art. 35 ust. 1 pkt 3a i 3b, jako
konsekwencję zmian art. 7 ustawy, rozszerzając źródła dochodów izb o
dochody z odpłatnego wykonywania usług oraz dochody z udziałów i wkładów
10
spółdzielni. Zmiany mają na celu zapewnienie realnych możliwości realizacji
zadań statutowych i wykonywania usług doradczych dla rolników.
• W art. 1 pkt 18 projektu ustawy - zaproponowano dodanie art. 37a ustawy
stanowiącego „odpowiednik” art. 7 ustawy. Do tej pory brak regulacji w tym
zakresie powodował wątpliwości w zakresie możliwości prowadzenia przez
Krajową Radę Izb Rolniczych działalności gospodarczej w zakresie odpłatnego
wykonywania usług, czy też członkostwa w podmiotach gospodarczych.
• W art. 1 pkt 19 projektu ustawy - w art. 38 ustawy rozszerzono zakres zadań
Krajowej Rady Izb Rolniczych, co jest konieczne z uwagi na ogólną sytuację w
rolnictwie oraz pozycję Krajowej Rady Izb Rolniczych.
Niebagatelną rolę odgrywa też samorząd rolniczy w zakresie międzynarodowej
współpracy z organizacjami rolniczymi, głównie z izbami rolniczymi państw Unii
Europejskiej, gdzie jego rola stale wzrasta – dlatego też dodano w art. 38 pkt 1a i 1b.
• W art. 1 pkt 20 projektu ustawy - w art. 42a ustawy dodano przepis analogiczny
do art. 34, zawierający przesłanki wygaśnięcia mandatu członka Krajowej Rady
Izb Rolniczych. Regulacja w tym zakresie jest niezwykle istotna z uwagi na
wątpliwości, jakie pojawiały się w praktyce w tym zakresie. Zmiany w art. 43
ustawy zostały wprowadzone w związku z dodaniem art. 37a.
• W art. 1 pkt 21 projektu ustawy – jest konsekwencją zmiany zaproponowanej w
art. 1 pkt 18 dotyczącej odpłatnego wykonywania usług przez Krajową Radę Izb
Rolniczych.
• W art. 2 projektu ustawy – zaproponowano, iż zmiana wprowadzona w art. 10
ust. 2 ustawy odnośnie wydłużonej kadencji walnych zgromadzeń izb rolniczych
z 4 do 6 lat ma dotyczyć obecnie wybranej kadencji.
Zmiana ta podyktowana jest obecnie trudną sytuacją finansową izb rolniczych,
które nie mają zabezpieczonych środków finansowych na wybory w budżecie państwa
jak wybory prezydenckie, parlamentarne czy samorządowe. Izby są obowiązane do
pokrycia kosztów finansowych wyborów, co jest ogromnym obciążeniem dla izb i w
pewien sposób może zakłócić ich prawidłowe funkcjonowanie włącznie ze
zwalnianiem kadry oraz zaprzestaniem świadczenia nieodpłatnych usług rolnikom – do
czego zostały powołane mocą ustawy.
Ponadto,
podkreślić należy, iż głównym dochodem izb rolniczych jest 2% odpis
podatku rolnego, którego podstawą wyliczenia jest cena żyta, a w 2009 r. cena ta była
bardzo niekorzystna dla rolników (niska). W tej sytuacji rolnik został poszkodowany
dwukrotnie – uzyskując niższe dochody oraz osłabiono w ten sposób jego
11
reprezentanta – czyli samorząd rolniczy, który broni i dba o interesy polskich
producentów rolnych. Dlatego, w tym momencie sfinansowanie kosztów wyborów do
izb rolniczych mogłoby poważnie zakłócić ciągłość funkcjonowania samorządu
rolniczego.
Również rozwiązania co do długości kadencji izb rolniczych w innych krajach
Unii Europejskiej wskazują na celowość wydłużenia kadencji walnych zgromadzeń izb
rolniczych. Należy także podkreślić fakt, że izby rolnicze w Unii Europejskiej (np.
Francja i Niemcy) są „zasilane" środkami budżetu państwa.
• W art. 3 projektu ustawy - proponuje się wejście w życie projektowanych zmian
po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia ustawy. Proponowany termin wejścia w
życie ustawy nie narusza zasad demokratycznego państwa prawa.
Przewidywane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne.
Projekt wywoła pozytywne skutki społeczne ze względu na naprawienie skutków
legislacyjnych ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr
136, poz. 969, z późn. zm.). Zmniejszy ilość osób uprawnionych do głosowania
ograniczając tą ilość jedynie do osób będących rolnikami, to znaczy gospodarujących,
na co najmniej 1 ha gruntów rolnych.
W zakresie skutków gospodarczych nowelizacja pozwoli realizować zadania
statutowe izb wynikające z zapisów ustawy o izbach rolniczych, które ze względu na
przebiegające w ostatnich latach zmiany ustrojowe nie są możliwe do wykonania.
W zakresie skutków finansowych wejście w życie niniejszego projektu nie
wpłynie na sektor finansów publicznych tj. nie spowoduje wydatków z budżetu
państwa, nie zwiększy również wydatków dla jednostek sektora finansów publicznych.
Projekt nowelizacji nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.
12
Warszawa, 2 grudnia 2010 r.
BAS-WAPEiM-2177/10
Pan Grzegorz Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej
Opinia prawna o zgodności poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o
izbach rolniczych (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Piotr Walkowski)
z prawem Unii Europejskiej
Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2009 r. Nr 5, poz.
47, ze zm.) sporządza się następującą opinię:
I.
Przedmiot projektu ustawy
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o izbach rolniczych przewiduje
m.in. zmiany dotyczące członkostwa w samorządzie rolniczym, zadań
samorządu rolniczego, źródeł finansowania izb rolniczych (dopuszczenie
prowadzenia działalności gospodarczej przez izby rolnicze i przez Krajową
Radę Izb Rolniczych), procedur wyborczych do organów samorządu rolniczego.
Projekt zawiera przepis przejściowy. Ustawa ma wejść w życie po
upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
II.
Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
ustawy
Prawo Unii Europejskiej nie reguluje spraw objętych projektem ustawy.
III. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Projekt ustawy pozostaje poza zakresem regulacji prawa Unii
Europejskiej.
IV. Konkluzje
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o izbach rolniczych nie jest
objęty zakresem regulacji prawa Unii Europejskiej.
Dyrektor Biura Analiz Sejmowych
Michał Królikowski
Warszawa, 2 grudnia 2010 r.
BAS-WAPEiM-2178/10
Pan
Grzegorz Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej
Opinia prawna
w sprawie stwierdzenia, czy poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o
izbach rolniczych (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Piotr Walkowski)
jest projektem ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej w rozumieniu
art. 95a Regulaminu Sejmu
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o izbach rolniczych przewiduje
m.in. zmiany dotyczące członkostwa w samorządzie rolniczym, zadań
samorządu rolniczego, źródeł finansowania izb rolniczych (dopuszczenie
prowadzenia działalności gospodarczej przez izby rolnicze i przez Krajową
Radę Izb Rolniczych), procedur wyborczych do organów samorządu rolniczego.
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o izbach rolniczych nie jest
objęty zakresem regulacji prawa Unii Europejskiej.
Projekt nie jest projektem ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej w
rozumieniu art. 95a Regulaminu Sejmu.
Dyrektor Biura Analiz Sejmowych
Michał Królikowski