Rządowy projekt ustawy o Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia

3. Upowszechnianie w społeczeństwie polskim i rosyjskim wiedzy o stosunkach
polsko-rosyjskich, historii, kulturze i dziedzictwie obu narodów

Dialog polsko-rosyjski i poszukiwanie obszarów porozumienia nie może
ograniczać się wyłącznie do elit: polityków, dyplomatów czy ekspertów
specjalizujących się w problematyce relacji polsko-rosyjskich.
Upowszechniając wiedzę w społeczeństwie polskim i rosyjskim o wzajemnych
stosunkach, polityce, historii, kulturze i dziedzictwie obu narodów, a także
o zachodzących w obu społeczeństwach przemianach, Centrum będzie działać
na rzecz lepszego poznania się obu społeczeństw, rozwiewania mitów,
uprzedzeń i stereotypów, których źródłem często jest deficyt wzajemnej
informacji o współczesnej Polsce i Rosji, trudne doświadczenia historyczne lub
też ukształtowany przez propagandę sowiecką w społeczeństwie rosyjskim
obraz polskiego wroga. Postępy dialogu i porozumienia polsko-rosyjskiego
wymagają na każdym etapie „społecznej ratyfikacji”, której warunkiem jest
rzetelna i prawdziwa informacja. Centrum, we współpracy ze swym rosyjskim
odpowiednikiem, będzie realizować to zadanie, dążąc do obiektywnego
ukazania pełnego spektrum stosunków polsko-rosyjskich, istniejących w nich
problemów i osiągnięć, informować o własnej działalności oraz gromadzić
i popularyzować informacje o inicjatywach podejmowanych przez instytucje
państwowe, oświatowe, kulturalne, pozarządowe i religijne, które składają się
na – często szerzej mało znany – obraz współczesnych relacji polsko-
-rosyjskich.

4.
Prowadzenie, inicjowanie i wspieranie działalności edukacyjnej
w Rzeczypospolitej Polskiej i Federacji Rosyjskiej

W ostatnich dwudziestu latach w Rosji nastąpił znaczący spadek
zainteresowania Polską, jej historią, kulturą, dziedzictwem narodowym. Fakt
ten unaocznia potrzebę intensyfikacji, we współpracy z stroną rosyjską,
działań edukacyjnych. Ich celem będzie z jednej strony zapoznawanie
wszystkich zainteresowanych w Rosji, zwłaszcza młodzieży szkolnej
16


i
akademickiej, ale także przedstawicieli administracji państwowej
i samorządowej z rzetelną wiedzą o współczesnej Polsce, jej historii, kulturze
i dziedzictwie narodowym. Sformułowanie programów nakierowanych na
kształcenie nowych pokoleń naukowców i ekspertów w Polsce i Rosji, które
w przyszłości będą mogły uczestniczyć w kształtowaniu stosunków polsko-
-rosyjskich, przyczyniając się do ich optymalizacji. W oparciu
o doświadczenia wymiany młodzieży w stosunkach polsko-niemieckich
będzie także prowadzić działalność edukacyjną przy wykorzystaniu
nowoczesnych technik, inspirując i współtworząc programy wymiany
młodzieży, których istotnym elementem powinno być podwyższanie poziomu
wiedzy jej uczestników na temat Polski i Rosji. Centrum będzie organizować
seminaria metodologiczne dla nauczycieli, szkolenia i warsztaty, promując
najlepsze praktyki przekazywania rzetelnej, nie obciążonej stereotypami
i uprzedzeniami wiedzy o obu krajach oraz wspierać inicjatywy zmierzające
do kształtowania nowych elit wspierających proces polsko-rosyjskiego
porozumienia.

5. Organizowanie konferencji, sympozjów, wykładów, seminariów i dyskusji

Działania na rzecz dialogu i porozumienia w stosunkach polsko-rosyjskich
wymagają poszerzenia zaangażowanych w ten dialog środowisk. Mając na
uwadze ten cel, Centrum będzie organizować i wspierać organizację
przedsięwzięć konferencyjnych, seminariów, warsztatów i cykli wykładów
w Polsce i Rosji, przybliżających wiedzę o obu krajach i specyfice ich
dwustronnych i wielostronnych relacji. Spotkania polsko-rosyjskie
organizowane w różnych formatach i o różnym charakterze będą sprzyjać
wzmocnieniu komunikacji polsko-rosyjskiej, zbliżać oba społeczeństwa
poprzez upowszechnianie wiedzy o historii, kulturze, tradycji i dziedzictwie
obu narodów. Tematyka nie powinna się ograniczać tylko do wąsko
pojmowanej problematyki stosunków bilateralnych. Centra powinny
inspirować dialog o sprawach współczesnych, które interesują zarówno
Polaków, jak i Rosjan, angażując przedstawicieli różnych środowisk, kultury,
nauki, samorządowców, przedsiębiorców. Tym samym działalność
17


konferencyjna powinna się przyczyniać do osiągnięcia celu, jakim jest
społeczna „ratyfikacja” polsko-rosyjskiego procesu dialogu i porozumienia.

6. Utrzymywanie kontaktów z ośrodkami akademickimi, eksperckimi,
naukowymi i politycznymi w Rzeczypospolitej Polskiej i Federacji Rosyjskiej

Centrum będzie dążyć do zainteresowania dialogiem i porozumieniem między
Polską i Rosją jak najszerszych środowisk w obu krajach, nawiązując kontakty
z ośrodkami realizującymi własne projekty w tym zakresie, inicjując
i wspierając powstawanie nowych inicjatyw. Szczególnie istotnym zadaniem
będzie docieranie z informacją o własnej działalności do środowisk
potencjalnie zainteresowanych uczestnictwem w programach oferowanych
przez Centrum, prawnych i finansowych warunkach udzielania wsparcia dla
inicjatyw realizujących cele i zadania, dla których powołane zostaną w Polsce
i Rosji instytucje odpowiedzialne za dialog i porozumienie. Centrum będzie
także informować o własnej działalności i inicjatywach składających się na
sieć stosunków polsko-rosyjskich środowiska polityczne w Polsce i Rosji
uczestniczące w kształtowaniu relacji polsko-rosyjskich i prowadzeniu polityki
zagranicznej obu państw, przyczyniając się w ten sposób do ich optymalizacji.

7. Dofinansowywanie przedsięwzięć podejmowanych na rzecz dialogu
i porozumienia w stosunkach polsko-rosyjskich

Centrum będzie udzielać wsparcia, w oparciu o metodę konkursów
publicznych, najlepszym projektom badawczym (także w postaci stypendiów),
programom wymiany młodzieży i innym inicjatywom podejmowanym przez
instytucje publiczne, akademickie i pozarządowe na rzecz dialogu polsko-
-rosyjskiego, zgodnych z zakresem zadań ustawowych Centrum. W ten sposób
Centrum ma się przyczyniać do uzyskania większej synergii przedsięwzięć
dialogu realizowanych w Polsce i Rosji, zwiększać ich skuteczność oraz
wpływ na stosunki polsko-rosyjskie. Dofinansowywanie tego rodzaju
projektów będzie miało także na celu udzielanie wsparcia instytucjom
zainteresowanym wzmacnianiem polsko-rosyjskiego dialogu i porozumienia
18


w Polsce i Rosji, a tym samym stopniowej rozbudowie polsko-rosyjskiej
współpracy podmiotów publicznych, szkół wyższych i średnich oraz
organizacji pozarządowych.

8. Inicjowanie
i
wspieranie
polsko-rosyjskiej wymiany młodzieży i studentów

W ostatnich dwudziestu latach ukształtował się deficyt kontaktów między
młodzieżą polską i rosyjską. Przekłada się on na bardzo małą znajomość
współczesnej Polski i Rosji, historii obu państw, kultury i dziedzictwa obu
narodów w młodych pokoleniach. Jednocześnie doświadczenia stosunków
polsko-niemieckich i rosyjsko-niemieckich wskazują, że wymiana młodzieży
jest niezwykle skutecznym instrumentem przeciwdziałania uprzedzeniom
i stereotypom obciążającym stosunki między sąsiadującymi narodami.
Korzystając z tych doświadczeń, Centrum będzie inicjować, wspierać
i finansować programy wymiany młodzieży, których integralną częścią będą
elementy edukacyjne, przybliżające wiedzę o współczesnej Polsce i Rosji oraz
pogłębiające wiedzę o historii i kulturze obu narodów.

9.
Organizowanie i wspieranie polsko-rosyjskiej współpracy między
środowiskami naukowo-eksperckimi, ośrodkami akademickimi, organizacjami
pozarządowymi, jednostkami samorządu terytorialnego oraz organizacjami
samorządu zawodowego i gospodarczego z Rzeczypospolitej Polskiej
i Federacji Rosyjskiej

Ważne znaczenie w działalności Centrum będzie odgrywać wspieranie
przedsięwzięć na rzecz intensyfikacji komunikacji różnych środowisk
zainteresowanych udziałem w dialogu polsko-rosyjskim, budowaniem
kontaktów, zbliżaniem obu społeczeństw oraz ich praktycznym
wykorzystywaniem dla kształtowania współpracy organizacji pozarządowych,
samorządowych i gospodarczych. Elementem tych działań powinno być
przekazywanie polskich doświadczeń z procesu transformacji ustrojowej,
modernizacji administracji publicznej w toku procesu jej dostosowywania do
19


standardów Unii Europejskiej, funkcjonowanie organizacji pozarządowych
i ich funkcja w procesie transformacji ustrojowej.

10.
Współpraca z instytucją, utworzoną przez władze Federacji Rosyjskiej, której
celem jest podejmowanie działań na rzecz dialogu i porozumienia
w stosunkach rosyjsko-polskich

Zgodnie z decyzją premiera Polski Donalda Tuska i premiera Rosji Władimira
Putina, polskie i rosyjskie instytucje podejmujące działania na rzecz dialogu
i porozumienia będą ze sobą na bieżąco współpracować, koordynując własne
działania w intencji uzyskania ich optymalnej synergii. Kształtowanie
kierunków tej współpracy oraz wspieranie rozwoju obu instytucji będzie
należeć do obowiązków Międzynarodowej Rady Centrum. Ze względu na
dotychczasową działalność, za bardzo pożądane przy realizacji tego zadania
należy uznać skorzystanie z doświadczeń Polsko-Rosyjskiej Grupy do Spraw
Trudnych.

IV.
ródła przychodów i gospodarka finansowa oraz mienie Centrum

Działalność Centrum w zasadniczej części finansowana będzie ze środków
finansowych budżetu państwa. Poza ustalaną corocznie w ustawie budżetowej
dotacją podmiotową projekt ustawy przewiduje, że Centrum będzie mogło
pozyskiwać środki na realizację zadań ustawowych z innych źródeł, w tym z
tytułu działalności gospodarczej. Ponadto przychodami Centrum mogą być: środki
finansowe pochodzenia zagranicznego (np. granty badawcze organizacji
międzynarodowych), przychody ze sprzedaży albo z tytułu przekazania do
odpłatnego używania rzeczowych składników majątkowych będących własnością
Centrum, darowizny, spadki i zapisy, odsetki od środków zgromadzonych na
rachunkach bankowych Centrum, chyba że przepisy odrębne lub umowa, na
podstawie której Centrum otrzymało środki, stanowią inaczej, przychody z innych
tytułów (np. umowy z osobami trzecimi o finansowanie lub dofinansowanie
programów stypendialnych prowadzonych przez Centrum).

20