Poselski projekt ustawy o zakazie zapłodnienia pozaustrojowego i manipulacji ludzką informacją genetyczną

Druk nr 3471

Warszawa, 17 lutego 2010 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja


Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

- o zakazie zapłodnienia pozaustrojowego
i manipulacji ludzką informacją
genetyczną.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy panią poseł Teresę Wargocką.


(-) Andrzej Adamczyk; (-) Iwona Arent; (-) Piotr Babinetz; (-) Dariusz Bąk;
(-) Andrzej Bętkowski; (-) Antoni Błądek; (-) Jacek Bogucki; (-) Aleksander
Chłopek; (-) Daniela Chrapkiewicz; (-) Piotr Cybulski; (-) Arkadiusz
Czartoryski; (-) Edward Czesak; (-) Andrzej Ćwierz; (-) Zbigniew Dolata;
(-) Jacek
Falfus;
(-) Mieczysław
Golba;
(-) Kazimierz
Gołojuch;
(-) Przemysław Gosiewski; (-) Artur Górski; (-) Krystyna Grabicka;
(-) Kazimierz Gwiazdowski; (-) Jarosław Jagiełło; (-) Andrzej Jaworski;
(-) Krzysztof Jurgiel; (-) Lech Kołakowski; (-) Robert Kołakowski;
(-) Wojciech Kossakowski; (-) Bogusław Kowalski; (-) Marek Kwitek;
(-) Krzysztof Lipiec; (-) Marek Łatas; (-) Krzysztof Maciejewski; (-) Antoni
Macierewicz; (-) Ewa Malik; (-) Barbara Marianowska; (-) Mirosława
Masłowska; (-) Jerzy Materna; (-) Marek Matuszewski; (-) Kazimierz
Moskal; (-) Maria Nowak; (-) Jacek Osuch; (-) Zbysław Owczarski;
(-) Stanisław Ożóg; (-) Stanisław Pięta; (-) Marek Polak; (-) Jan Religa;
(-) Józef Rojek; (-) Jarosław Rusiecki; (-) Dariusz Seliga; (-) Anna
Sobecka; (-) Krzysztof Sońta; (-) Piotr Stanke; (-) Stefan Strzałkowski;
(-) Andrzej Szlachta; (-) Stanisław Szwed; (-) Krzysztof Tchórzewski;
(-) Robert Telus; (-) Ryszard Terlecki; (-) Teresa Wargocka; (-) Zbigniew
Wassermann; (-) Tadeusz Wita; (-) Sławomir Worach; (-) Tadeusz Woźniak;
(-) Wojciech Szczęsny Zarzycki; (-) Maria Zuba; (-) Wojciech ukowski.
Projekt

Ustawa
z dnia ……….
o zakazie zapłodnienia pozaustrojowego i manipulacji ludzką informacją
genetyczn.


Preambuła
Uznając, że nienaruszalna godność człowieka przynależy mu w każdej fazie
jego życia, a kultura zakorzeniona w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu i
ogólnoludzkich wartościach znajduje wyraz w normach Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej, stanowi się, co następuje:

ROZDZIAŁ I
PRZEPISY OGÓLNE
Art. 1
1.
Ustawa zakazuje zapłodnienia pozaustrojowego oraz manipulacji
ludzką informacją genetyczną.
                                                           
1 Ustawa implementuje przepisy:
– dyrektywy 2004/23/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie
ustalenia norm jakości i bezpiecznego oddawania, pobierania, testowania, przetwarzania,
konserwowania, przechowywania i dystrybucji tkanek i komórek ludzkich (Dz. Urz. WE L 102 z
7.04.2004, str. 48; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 8, str. 291),
– dyrektywy 2006/17/WE Komisji z dnia 8 lutego 2006 r. wprowadzającej w życie dyrektywę
2004/23/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do niektórych wymagań technicznych
dotyczących dawstwa, pobierania i badania tkanek i komórek ludzkich (Dz. Urz. UE L 38 z 9.02.2006,
str. 40),
– dyrektywy 2006/86/WE Komisji z dnia 24 października 2006 r. wykonującej dyrektywę
2004/23/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie wymagań dotyczących możliwości
śledzenia, powiadamiania o poważnych i niepożądanych reakcjach i zdarzeniach oraz niektórych
wymagań technicznych dotyczących kodowania, przetwarzania, konserwowania, przechowywania i
dystrybucji tkanek i komórek ludzkich (Dz. Urz. UE L 294 z 25.10.2006, str. 32).

1 
 
2.
Ustawa ustanawia Polską Radę Bioetyczną oraz Urząd Prezesa ds.
Biomedycyny.
Art. 2
Ustawa chroni godność, życie i integralność genetyczną człowieka.

Art. 3
Użyte w ustawie pojęcia oznaczają:
1) badanie genetyczne – analiza ludzkiego DNA, RNA,
chromosomów, protein lub innej części ciała zawierającej
informację genetyczną, która ujawnia genotyp, mutacje lub
chromosomowe zmiany,
2) chimera – organizm powstały z połączenia co najmniej dwóch
embrionów ludzkich lub embrionu ludzkiego z inną pluripotentną
komórką ludzką lub zwierzęcą,
3) embrion – organizm ludzki powstały w chwili połączenia gamety
męskiej i żeńskiej lub wytworzony w inny sposób, w szczególności
przez wyizolowanie totipotentnej ludzkiej komórki embrionalnej,
4) gameta – żeńska lub męska ludzka komórka rozrodcza,
5) genom – całość informacji genetycznej komórki ludzkiej
obejmująca geny i inne sekwencje DNA,
6) hybryda – organizm powstały z
połączenia gamet ludzkich
i zwierzęcych,
7) klonowanie – tworzenie embrionu ludzkiego, którego informacja
genetyczna jest identyczna lub zbliżona w co najmniej 99,998% do
informacji genetycznej innego organizmu ludzkiego,
8) kriokonserwacja – przechowywanie embrionów ludzkich i gamet
w
niskich temperaturach powodujących zatrzymanie procesów
rozwojowych, które po rozmrożeniu mogą ulec wznowieniu,
2 
 
9) obrót gametami – pobieranie, nabywanie, zbywanie, pośredniczenie
w nabywaniu lub zbywaniu oraz przechowywanie gamet ludzkich,
10) poważny przypadek szkodliwości dla zdrowia – niepomyślne
zdarzenie związane z pobieraniem, testowaniem, przetwarzaniem,
przechowywaniem i dystrybucją gamet., które może doprowadzić
do przeniesienia choroby zakaźnej, śmierci lub zagrożenia życia,
spowodować uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia pacjentów,
skutkować hospitalizacją albo wydłużeniem ich pobytu w szpitalu
lub czasu trwania choroby. Za poważny przypadek szkodliwości
dla zdrowia uważa się także każdego rodzaju błędną identyfikację
lub pomylenie gamet lub embrionów ludzkich,
11) poważny przypadek reakcji szkodliwej dla zdrowia –
niezamierzoną reakcję, w tym chorobę zakaźną występującą u
dawcy lub biorcy, związaną z pobieraniem lub zastosowaniem
gamet, skutkującą śmiercią, zagrożeniem życia, uszkodzeniem
ciała, niezdolnością do samodzielnego życia lub, która powoduje,
lub przedłuża hospitalizację, albo wydłuża ich pobyt w szpitalu lub
czas trwania choroby.

Art. 4
Zakazane są działania powodujące śmierć embrionu ludzkiego

Art. 5
Zakazane jest tworzenie embrionu ludzkiego poza organizmem kobiety.

Art. 6
Zakazane jest odpłatne lub nieodpłatne rozporządzanie embrionem.

Art. 7
3 
 
1. Ciało ludzkie oraz odłączone części ciała ludzkiego nie mogą być
przedmiotem praw majątkowych, ani źródłem korzyści majątkowej.
2. Umowy, których celem jest nadanie wartości majątkowej ciału
ludzkiemu lub jego odłączonym częściom są nieważne.


ROZDZIAŁ II
OCHRONA INFORMACJI GENETYCZNEJ
Art. 8
Zakazane są wszelkie ingerencje w genom ludzki powodujące jego dziedziczne
zmiany.

Art. 9
Zakazane jest tworzenie chimer i hybryd.

Art. 10
Zakazane jest klonowanie człowieka.

Art.11
1. Ingerencja mająca na celu dokonanie zmiany w genomie ludzkim, która
nie powoduje jego dziedzicznej zmiany, jest dopuszczalna wyłącznie w
celach leczniczych dotyczących człowieka, którego genom jest
przedmiotem ingerencji.
2. Zakaz określony w ust. 1 nie ma zastosowania do części ciała
odłączonych od organizmu żywego człowieka, z zastrzeżeniem art. 12.
3. Na dokonanie ingerencji określonej w ust. 1 konieczne jest uzyskanie
zgody Prezesa Urzędu ds. Biomedycyny, a w przypadku gdy ingerencja
ma charakter eksperymentu medycznego, konieczne jest uzyskanie także
pozytywnej opinii właściwej komisji bioetycznej w trybie określonym w
4