Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym oraz niektórych innych ustaw

Pozostałe zmiany mają charakter porządkowy i uściślający.

1) Art. 1 pkt 1 projektu wprowadza zmiany w art. 2 ust. 1 ustawy.
Art. 2 ustawy zawiera definicję czynności doradztwa podatkowego. Dotychczasowa
definicja określa mianem czynności doradztwa podatkowego: udzielanie podatnikom,
płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu
ich obowiązków podatkowych, prowadzenie ksiąg podatkowych i innych ewidencji dla celów
podatkowych oraz sporządzanie deklaracji i zeznań podatkowych, a także udzielanie pomocy
w tym zakresie. Czynnościami doradztwa podatkowego są również powyższe czynności
wykonywane na rzecz osób trzecich odpowiedzialnych za zaległości podatkowe oraz
następców prawnych podatników, płatników lub inkasentów. Zawodowe wykonywanie tych
czynności jest zastrzeżone dla podmiotów uprawnionych w rozumieniu ustawy o doradztwie
podatkowym.
Zaproponowana w art. 1 pkt 1 projektu zmiana art. 2 ust. 1 ustawy wskazuje, iż do
zakresu czynności doradztwa podatkowego należą, poza obowiązkami podatkowymi, sprawy
obowiązków celnych i egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami.
Zaprojektowana zmiana ma na celu zapewnienie osobom korzystającym z usług doradcy
podatkowego bardziej wszechstronnej i usprawnionej obsługi. Doradcy podatkowi są obecnie
uprawnieni do prowadzenia spraw z zakresu obowiązków podatkowych w przypadku importu
towarów, a z uwagi na fakt, iż ze sprawami tymi związane są również sprawy obowiązków
celnych, zasadne jest wprowadzenie wprost uprawnienia dla doradców podatkowych do
wykonywania również czynności dotyczących tego rodzaju spraw. Za powyższym przemawia
także fakt, że prawo celne objęte jest zakresem przedmiotowym egzaminu na doradcę
podatkowego, co potwierdza, że doradca podatkowy jest merytorycznie przygotowany do
prowadzenia spraw z tego zakresu.
Również postępowanie egzekucyjne w administracji jest objęte zakresem egzaminu na
doradcę podatkowego, jednakże brak jest wprost wskazania w ustawie możliwości
praktycznego zastosowania wykazanej przez doradcę podatkowego wiedzy w praktyce,
a więc objęcia zakresem czynności doradztwa podatkowego również spraw związanych
z postępowaniem egzekucyjnym w administracji. W związku z powyższym w niniejszej
ustawie zaprojektowano regulację uwzględniającą sprawy dotyczące egzekucji
administracyjnej związanej z obowiązkami podatkowymi i celnymi w katalogu czynności
doradztwa podatkowego. Przedstawione rozwiązanie umożliwi doradcom podatkowym

2
zapewnienie kompleksowej obsługi usługobiorcom, gdyż pozwoli im prowadzić sprawy na
etapie egzekucji administracyjnej, będącej kontynuacją (niejako kolejnym etapem)
prowadzonych przez doradców podatkowych spraw z zakresu obowiązków podatkowych
i celnych.
Zaproponowane rozwiązanie sprzyjać będzie zapewnieniu jednolitości interpretacji
dotyczących czynności doradztwa podatkowego w omawianym zakresie, a dodatkowo
zapewni, że obowiązkowym ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej, który spoczywa
na doradcach podatkowych, będą objęte także czynności doradztwa podatkowego w zakresie
spraw obowiązków celnych i egzekucji administracyjnej. Powyższe zapewni większe
bezpieczeństwo finansowe usługobiorcom.
Jednocześnie, w niniejszym projekcie rozszerzono katalog czynności doradztwa
podatkowego o czynności związane z reprezentowaniem podatników, płatników i inkasentów
w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli
decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych w sprawach z zakresu obowiązków
podatkowych i celnych tych podmiotów, jak również w sprawach egzekucji administracyjnej
związanej z tymi obowiązkami (art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy). Dotychczas reprezentowanie
podatnika, płatnika i inkasenta w charakterze pełnomocnika w postępowaniu przed organami
administracji publicznej i w postępowaniu w zakresie sądowej kontroli decyzji
administracyjnych możliwe było tylko w sprawach obowiązków podatkowych i uregulowane
było jedynie w art. 41 ust. 1 i 2 ustawy. Zamieszczenie regulacji dotyczących uprawnienia
procesowego doradcy podatkowego w katalogu czynności doradztwa podatkowego
spowoduje, że objęcie go obowiązkowym ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej
zostanie wyrażone expresis verbis w ustawie.

2) Art. 1 pkt 2 projektu wprowadza zmiany w art. 3 ustawy.
Zaproponowana zmiana brzmienia pkt 3 w art. 3 ustawy stanowi konsekwencję zmian
zaprojektowanych w art. 1 pkt 1 projektu związanych z zakwalifikowaniem do czynności
doradztwa podatkowego usług polegających na reprezentowaniu podatników, płatników
i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej
kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych. Rozszerzenie katalogu
czynności doradztwa podatkowego na czynności związane z występowaniem w charakterze
pełnomocnika powoduje konieczność zmiany art. 3 ustawy. Adwokaci i radcowie prawni
uprawnieni są do reprezentowania swoich klientów przed organami administracji publicznej

3
oraz w postępowaniu przed sądami administracyjnymi na podstawie odrębnych ustaw,
doradcom podatkowym prawo występowania przed sądami administracyjnymi przyznaje
ustawa o doradztwie podatkowym (w zakresie skargi kasacyjnej – ustawa z dnia 30 sierpnia
2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Dz. U. Nr 153, poz. 1270,
z późn. zm.), natomiast biegłym rewidentom nie przysługuje takie prawo z mocy właściwej
dla tego zawodu ustawy, co skutkuje wyłączeniem możliwości świadczenia przez biegłych
rewidentów usług z zakresu reprezentowania klientów przed właściwymi organami.

3) Art. 1 pkt 3 projektu wprowadza zmiany w art. 4 ust. 2 ustawy.
Zaproponowana zmiana art. 4 ust. 2 ustawy stanowi konsekwencję zmian
zaprojektowanych w art. 1 pkt 1 projektu i polega na wprowadzeniu nakazu odpowiedniego
stosowania przepisu art. 3 pkt 3 ustawy do biegłych rewidentów, przez których osoby prawne
wskazane w art. 4 ust. 1 ustawy wykonują doradztwo podatkowe.

4) Art. 1 pkt 4 projektu wprowadza zmiany w art. 6 ust. 3 ustawy.
Zaprojektowana zmiana art. 6 ust. 3 ustawy polega na powołaniu nowych przepisów
ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych
w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz.U. Nr 63, poz. 394). Zmiana ma charakter
porządkowy.
W dniu 2 maja 2008 r. weszła w życie ustawa z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach
uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii
Europejskiej, która w art. 42 pkt 1 uchyliła ustawę z dnia 26 kwietnia 2001 r. o zasadach
uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do
wykonywania zawodów regulowanych.
Jednocześnie należy podkreślić, iż nie ma potrzeby wprowadzania w niniejszej ustawie
przepisu przejściowego regulującego kwestie postępowań w sprawie uznania kwalifikacji
zawodowych doradcy podatkowego, wszczętych na podstawie nie obowiązującej już ustawy
z dnia 26 kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii
Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych, o której mowa w treści
art. 6 ust. 3 ustawy o doradztwie podatkowym. Kwestia wskazanych postępowań została
bowiem rozstrzygnięta przepisem art. 38 ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach
uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii
Europejskiej. W przepisie tym wprowadzono uregulowanie nakazujące stosowanie przepisów

4
ustawy z dnia 26 kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach
członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych do
postępowań w sprawie uznania kwalifikacji, wszczętych zgodnie z przepisami tej ustawy
i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach
uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii
Europejskiej.

5) Art. 1 pkt 5 projektu:
– lit. a wprowadza zmiany w art. 7 ust. 3 ustawy.
Zaproponowana zmiana polega na dodaniu pkt 3a w art. 7 ust. 3 ustawy i związana jest
z regulacją art. 1 pkt 15, 25 i 27 projektu. Zaprojektowanym przepisem nałożono na doradcę
podatkowego obowiązek podania w treści wniosku o wpis na listę doradców podatkowych
informacji o rodzajach prowadzonej działalności gospodarczej, co ma na celu umożliwienie
sprawowania kontroli w tym zakresie wobec osób, które wnioskując o wpis na listę doradców
podatkowych prowadzą działalność gospodarczą wykraczającą poza zakres czynności
doradztwa podatkowego.
– lit. b wprowadza zmiany w art. 7 ust. 4 pkt 2a ustawy.
Zaproponowana zmiana polega na uchyleniu pkt 2a w art. 7 ust. 4 ustawy.
W konsekwencji wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 maja 2007 r. sygn. K2/07
art. 4 ust. 1 pkt 50 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji
o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944 – 1990 oraz treści tych
dokumentów (Dz.U. z 2007 r. Nr 63, poz. 425, z późn. zm.), dotyczący doradców
podatkowych, z dniem 15 maja 2007 r. utracił moc. Tym samym doradcy podatkowi nie są
już uznawani za osoby pełniące funkcje publiczne w rozumieniu ww. ustawy, w związku
z czym nie są objęci obowiązkiem złożenia oświadczenia dot. pracy lub służby w organach
bezpieczeństwa państwa lub współpracy z tymi organami. W związku z powyższym
bezprzedmiotowe stało się wymaganie przedstawienia wraz z wnioskiem o wpis na listę
doradców podatkowych wymienionego oświadczenia.
– lit. c wprowadza zmiany w art. 7 ust. 5 pkt 1 ustawy.
Zaproponowana zmiana ma charakter porządkowy i związana jest ze zmianą
zaprojektowaną w art. 1 pkt 4 projektu. Zmiana polega na powołaniu nowych przepisów
ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych

5
w państwach członkowskich Unii Europejskiej, która uchyliła ustawę z dnia 26 kwietnia
2001 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej
kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych.

6) Art. 1 pkt 6 projektu:
– lit. a wprowadza zmiany w art. 10 ust. 1 pkt 2:

−lit. b ustawy.

Zaproponowana zmiana polega na uchyleniu lit. b w art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Obowiązująca regulacja, zgodnie z którą zawieszenie wykonywania zawodu przez doradcę
podatkowego na okres przekraczający 5 kolejnych lat skutkuje obligatoryjnym skreśleniem
z listy doradców podatkowych, stanowi zbyt surową sankcję. Zawieszenie wykonywania
zawodu nawet na dłuższy okres czasu nie powinno skutkować utratą nabytych wcześniej
uprawnień zawodowych. Ze zmianą tą korespondują zmiany przewidziane w art. 1 pkt 25
projektu w zakresie określenia w zasadach etyki zawodowej zasad stałego podnoszenia
kwalifikacji przez doradców podatkowych.


−lit. c ustawy.
Zaproponowana regulacja związana jest ze zmianą zasad odpowiedzialności za
niedopełnienie obowiązku ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody
wyrządzone w związku z wykonywaniem czynności doradztwa podatkowego.
Zaprojektowanym przepisem zaproponowano zmianę polegającą na uchyleniu art. 10 ust. 1
pkt 2 lit. c ustawy. Zgodnie z art. 44 ust. 1 ustawy doradca podatkowy podlega
obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy
wykonywaniu czynności doradztwa podatkowego. O ile jednak sam obowiązek ubezpieczenia
nie budzi wątpliwości, gdyż jego istnienie jest w pełni uzasadnione potrzebą zapewnienia
ochrony usługobiorcy korzystającemu z usług doradcy podatkowego, o tyle sankcja
przewidziana w art. 10 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy wydaje się zbyt rygorystyczna, gdyż wymaga
od Krajowej Rady Doradców Podatkowych skreślenia, z urzędu lub na wniosek Ministra
Finansów, doradcy podatkowego z listy doradców podatkowych w każdym przypadku
niedopełnienia obowiązku ubezpieczenia. Skreślenie, zgodnie z dotychczasową regulacją,
powinno nastąpić niezależnie od okresu czasu, przez który doradca podatkowy nie jest objęty
obowiązkowym ubezpieczeniem.

6