Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym

Uwaga wskazana w pkt 2 została uwzględniona przez doprecyzowanie uzasadnienia
projektu w tej części.
Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia” zgłosiło ponadto uwagi natury szczególnej
dotyczące:
1) sprzeczności projektowanego art. 9 ust. 3 z przepisami prawa wspólnotowego
(por. art. 12 dyrektywy 2009/101/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
16 września 2009 r. w sprawie koordynacji gwarancji, jakie są wymagane
w państwach członkowskich od spółek w rozumieniu art. 48 akapit drugi Traktatu,
w celu uzyskania ich równoważności, dla zapewnienia ochrony interesów zarówno
wspólników, jak i osób trzecich);
2) negatywnych konsekwencji, jakie wywoła przewidziane w art. 9 ust. 3 ograniczenie
możliwości posługiwania się dokumentami z rejestru handlowego wyłącznie do
„rejestracji i dochodzenia roszczeń”. Przy proponowanym zapisie również
w przypadkach zdarzeń, które nie oznaczają faktycznego prowadzenia działalności
(zamknięcie rachunku bankowego, wyrejestrowanie pojazdu) każdorazowo
obowiązkiem sądu, po jego zawiadomieniu przez określony organ lub instytucję,
będzie wszczęcie postępowania przymuszającego, w celu złożenia wniosku o wpis.
Ponadto, w ocenie opiniującego, projektowany przepis nie obejmuje sytuacji
dochodzenia roszczeń przez podmiot wpisany do rejestru handlowego;
3) wątpliwości odnośnie do redakcji przepisu art. 9 ust. 4 – z aktualnego brzmienia tego
przepisu wynika, że obowiązek zawiadamiania sądu rejestrowego przez wskazane
organy i instytucje dotyczy posługiwania się wszystkimi dokumentami wskazanymi
w art. 9 ust. 3, a zatem zarówno tymi posiadającymi moc, jak i pozbawionymi tej
mocy. W przypadku gdyby taki skutek wskazanej regulacji był zamierzony,
całkowicie zbędny jest proponowany ust. 3. Natomiast, jeżeli nie było to zamiarem
ustawodawcy, należałoby zapisać, że „...są zobowiązani niezwłocznie informować sąd
rejestrowy o przypadkach posługiwania się odpisami, wyciągami i zaświadczeniami
z dotychczasowych rejestrów z wyłączeniem dopuszczalnych zgodnie ust. 3”;
4) możliwości odstąpienia od uregulowania kwestii ustanawiania przez sąd rejestrowy
kuratora dla spółki kapitałowej w przypadkach, o których mowa w art. 42 § 1
Kodeksu cywilnego, wobec faktu iż proponowana zmiana jest węższa niż zmiana
art. 603 K.p.c. przewidziana w projekcie zmiany Kodeksu postępowania cywilnego;

11
5) zastrzeżenia odnośnie do sformułowania przepisu art. 9b ust. 1;
6) konieczności doprecyzowania przepisów w zakresie właściwości prokuratora oraz
wyjaśnienia, czy z przekazaniem prokuratorowi przez sąd rejestrowy stosownej
informacji o złożeniu przez podmiot wpisany do rejestru handlowego wniosku o wpis
do Krajowego Rejestru Sądowego oraz odpisu uchwały wspólników lub walnego
zgromadzenia wiąże się możliwość wstąpienia przez niego do postępowania i czy
w związku z tym sąd powinien oczekiwać na takie czynności.
Uwaga przywołana w pkt 1 nie jest zasadna. Kwestionowany przepis nie prowadzi do
utraty bytu prawnego podmiotów wpisanych w rejestrze handlowym ani w całości, ani
w jakiejkolwiek części. Zmierza jedynie do zapewnienia wykonywania przez takie
podmioty obowiązków rejestrowych.
Uwaga wskazana w pkt 2 nie jest zasadna. Celem regulacji jest dążenie do zapewnienia
wykonywania przez podmioty wpisane w rejestrze handlowym obowiązków rejestrowych.
Tym podyktowana jest potrzeba informowania sądu rejestrowego o wszelkich przejawach
działalności takich podmiotów, nie zaś wyłącznie o prowadzeniu przez nie działalności
gospodarczej. Należy wyjaśnić, że projektowany przepis nie zamyka definitywnie
możliwości dochodzenia przez podmioty wpisane w rejestrze handlowym roszczeń,
bowiem w każdej chwili mogą one podjąć działania zmierzające do przerejestrowania się
do Krajowego Rejestru Sądowego, co pozwoli na realizację ich praw, a jednocześnie
będzie stanowić dopełnienie ciążącego na nich obowiązku. Niedopełnienie przez
wskazane podmioty stosunkowo prostego obowiązku przerejestrownia do Krajowego
Rejestru Sądowego może być natomiast postrzegane w kategorii braku dbałości o własne
interesy, co sprawia, że przewidziana sankcja nie wydaje się być krzywdząca.
Uwaga wskazana w pkt 3 nie jest zasadna. Wątpliwości odnośnie do zakresu
przedmiotowego tego przepisu zostały wyjaśnione w uzasadnieniu.
Uwaga przywołana w pkt 4 nie jest na danym etapie prac nad projektem zasadna.
W przypadku uchwalenia nowelizacji ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz
niektórych innych ustaw, który to proces legislacyjny nie został jeszcze zakończony,
niniejszy projekt będzie przedmiotem korekty na dalszym etapie prac.
Odnośnie do uwagi przywołanej w pkt 5 należy wskazać, iż taka regulacja jest
uzasadniona koniecznością uszczegółowienia kognicji sądów rejestrowych, jako że
aktualnie obowiązujące przepisy określające zakres badania sądu rejestrowego są zbyt

12
ogólne (por. art. 23 ustawy o KRS).
Uwaga wskazana w pkt 6 została uwzględniona przez bliższe wyjaśnienie zgłoszonych
wątpliwości w uzasadnieniu projektu.
Krajowa Rada Komornicza, wskazując co do zasady na celowość i konieczność
wprowadzenia proponowanych zmian, zgłosiła uwagi natury szczególnej dotyczące:
1) konieczności podkreślenia w art. 9 ust. 3, że dotychczasowe odpisy, wyciągi
i zaświadczenia zachowują moc „wyłącznie w zakresie niezbędnym (...) do
dochodzenia i egzekwowania roszczeń”. Użyte w tym przepisie sformułowanie „do
dochodzenia roszczeń” spowoduje bowiem, że wskazane dokumenty nie będą miały
mocy prawnej w postępowaniu egzekucyjnym, które nie dotyczy dochodzenia
roszczeń, lecz ich przymusowej realizacji;
2) negatywnych konsekwencji, jakie wywoła przewidziane w art. 9 ust. 3 ograniczenie
możliwości posługiwania się dokumentami z rejestru handlowego wyłącznie do
„rejestracji i dochodzenia roszczeń” (pozbawienie podmiotów nieprzerejestrowanych
do Krajowego Rejestru Sądowego możliwości dochodzenia lub egzekwowania
własnych roszczeń, wobec braku możliwości wykazania określonych okoliczności
dokumentem z rejestru handlowego);
3) zasadności uzupełnienia projektu o przepisy przejściowe odnośnie do przewidzianego
obowiązku informowania sądu rejestrowego przez określone organy i instytucje
o przypadkach posługiwania się odpisami, wyciągami i zaświadczeniami z rejestru
handlowego przez podmioty w nim wpisane oraz o okolicznościach wskazujących na
prowadzenie przez nie działalności. Celowe byłoby zamieszczenie uregulowania,
podkreślającego istnienie tego obowiązku wyłącznie w odniesieniu do okoliczności
powstałych po dniu wejścia w życie nowelizacji;
4) niezasadności propozycji zawartych w art. 9b ust. 3 i 4, jako zbędnych (uprawnienia
prokuratora w tym zakresie przewiduje Kodeks postępowania cywilnego – art. 7
K.p.c.) oraz skutkujących znacznym przedłużeniem postępowania związanego
z wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego;
5) niezasadności wskazywania w art. 9b ust. 3 i 4 na niestosowanie regulacji zawartej
w art. 55 K.p.c., wobec możliwości zastosowania art. 57 K.p.c.;

13
6) wprowadzenia w projekcie zbyt długiego okresu wznowienia postępowania, co może
budzić zastrzeżenia co do sprzeczności z zasadą niedziałania prawa wstecz.
Uwaga przywołana w pkt 1 zostanie uwzględniona na etapie prac Rady Ministrów nad
przedmiotowym projektem.
Uwaga wskazana w pkt 2, zbieżna z uwagą zgłoszoną przez Stowarzyszenie Sędziów
Polskich „Iustitia” przywołaną w pkt 2, nie została uwzględniona z przyczyn
przedstawionych powyżej.
Uwaga przywołana w pkt 3, jako niezasadna, nie została uwzględniona. Celem
projektodawcy było uniemożliwienie posługiwania się wskazanymi dokumentami
z rejestru handlowego, z zastrzeżeniem art. 9 ust. 3, już w dacie wejścia w życie
projektowanej nowelizacji. Zastosowanie znajdzie zatem zasada bezpośredniego
stosowania ustawy nowej, zgodnie z którą z chwilą wejścia w życie nowych norm
prawnych, normy te należy stosować do stosunków prawnych danego rodzaju (zdarzeń,
stanów rzeczy), niezależnie od tego, czy te stosunki (zdarzenia, stany rzeczy) dopiero
powstaną, czy też powstały wcześniej, a więc przed wejściem w życie nowego prawa, ale
trwają nadal w czasie dokonywania zmian prawa. W konsekwencji wskazany obowiązek
będzie odnosił się do zdarzeń nowo powstających, jak i tych, które trwając w momencie
wejścia w życie nowelizacji – nawiązały się wcześniej.
Uwaga wskazana w pkt 4 nie została uwzględniona wobec okoliczności, iż jak wskazuje
praktyka, przypadki występowania przez prokuratora, w trybie art. 7 K.p.c., z po-
wództwem o uchylenie bądź stwierdzenie nieważności uchwał podejmowanych przez
wspólników lub walne zgromadzenie są nieznane, a zatem brak jest rzeczywistej,
efektywnej kontroli ich prawidłowości. Powyższe uzasadnia fakt, iż w aktualnym stanie
prawnym prokurator nie jest informowany o treści wskazanych uchwał, a tym samym,
pomimo że teoretycznie mógłby je zaskarżyć, nie ma możliwości oceny ich pra-
widłowości. Jednocześnie podkreślenia wymaga, iż proponowana regulacja ma być
regulacją szczególną i dotyczyć będzie wyłącznie uchwał związanych z przere-
jestrowaniem spółki wpisanej do rejestru handlowego do Krajowego Rejestru Sądowego.
Uwaga przywołana w pkt 5 nie jest zasadna, tym niemniej bardziej precyzyjnie określono
cel kwestionowanej regulacji w treści uzasadnienia projektu.
Uwaga przywołana w pkt 6 została uwzględniona przez wprowadzenie 5-letniego
w miejsce projektowanego 10-letniego terminu do wznowienia postępowania.

14
Krajowa Rada Notarialna, kwestionując potrzebę regulacji, zgłosiła następujące uwagi:
1) projektowane w art. 9b ust. 1 rozwiązanie powiela – choć w nieco innych słowach,
regulację zawartą w art. 23 ustawy o KRS;
2) proponowane zmiany prowadzą do nierównego traktowania podmiotów w zależności
od daty wpisu w rejestrze handlowym;
3) skoro proces reaktywacji odbywa się z naruszeniem prawa, a następuje na mocy
postanowienia sądu – projektowana regulacja jest zbędna, albowiem obowiązujące
przepisy Kodeksu postępowania cywilnego i inne przepisy wystarczająco dokładnie
regulują tryb postępowania z postanowieniami naruszającymi prawo;
4) w projektowanym przepisie art. 9 ust. 4 brak jest sprecyzowania, jakie okoliczności
mogą wskazywać na prowadzenie działalności i czy zatem taką okolicznością będzie
na przykład zmiana umowy spółki w celu zgłoszenia jej do Krajowego Rejestru
Sądowego;
5) wprowadzenie obowiązku zawiadamiania przez sąd rejestrowy prokuratora oraz
doręczania mu odpisu uchwały wspólników lub walnego zgromadzenia przeczy
zasadom ekonomiki procesowej, a zatem właściwsze byłoby składanie wniosków
o wpis spółek zawiązanych przez dniem 1 września 1939 r. bezpośrednio do
prokuratury;
6) zgłoszone zostały również uwagi do uzasadnienia projektu w zakresie posługiwania
się sformułowaniem: „nieaktualne dokumenty pozyskane z rejestru handlowego”.
Uwaga przywołana w pkt 1 nie jest zasadna. Należy podnieść, że proponowany przepis
art. 9b ust. 1 stanowi dookreślenie zakresu kognicji sądu rejestrowego w sprawach o wpis
do Krajowego Rejestru Sądowego. Potrzeba takiej regulacji została precyzyjnie
wyjaśniona w uzasadnieniu projektu.
Uwaga przywołana w pkt 2 nie jest zasadna. Projekt nie narusza wynikającej
z art. 32 Konstytucji RP zasady równości wobec prawa. W doktrynie prawa
konstytucyjnego podkreśla się, iż zasada równości oznacza, że jednakowe prawa
i obowiązki będą dotyczyć wszystkich osób należących do tych samych kategorii, przy
czym ich wyróżnienie nie będzie arbitralne, lecz oparte na usprawiedliwionych kryteriach
możliwych do zaakceptowania w demokratycznym państwie prawnym. Istota tej zasady
przejawia się również w
dopuszczalności uzasadnionych zróżnicowań. Trybunał

15