Rządowy projekt ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych udzielonych osobom, które utraciły pracę

3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek
samorządu terytorialnego
Oszacowanie skutków wprowadzenia proponowanej regulacji przeprowadzono w oparciu
o następujące założenia i dane:
1) liczba kredytów mieszkaniowych wg stanu za 2008 r. wynosi 1,3 mln (ZBP 2009),
2) powyższa liczba kredytów została skorygowana o wska nik liczby kredytów
mieszkaniowych w
gospodarstwach domowych (90 proc. ogółu liczby kredytów,
tj. 1,17 mln),
3) prognoza liczby bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy:
a) czerwiec 2008 r.
1 455 tys. (wartość na koniec okresu),
b) maj 2009 r.
1 754 tys.,
c) grudzień 2009 r.
1 895 tys.,
d) grudzień 2010 r.
2 195 tys.,
4) dla wyliczenia liczby uprawnionych do uzyskania pomocy przyjęto następujący
mechanizm:
a) prawdopodobieństwo utraty pracy i zdobycia uprawnienia do zasiłku dla
bezrobotnych (liczba nowych bezrobotnych od czerwca 2008 r. do maja 2009 r.,
uwzględniająca napływ do zasiłku/liczbę pracujących) * liczba kredytów
hipotecznych w gospodarstwach domowych = 18.319 do końca 2009 r.,
b) prawdopodobieństwo utraty pracy i zdobycia uprawnienia do zasiłku dla
bezrobotnych (liczba nowych bezrobotnych od maja do grudnia 2009 r.,
uwzględniająca napływ do zasiłku/liczbę pracujących) * liczba kredytów
hipotecznych w gospodarstwach domowych = 8.944 do końca 2009 r.,
c) prawdopodobieństwo utraty pracy i zdobycia uprawnienia do zasiłku dla
bezrobotnych (liczba nowych bezrobotnych w 2010 r., uwzględniająca napływ do
zasiłku/liczbę pracujących) * liczba kredytów hipotecznych w gospodarstwach
domowych = 19.238 osób w 2010 r.,

8
d) łącznie daje to liczbę 46,5 tys. beneficjentów do końca 2010 r.,
5) wg danych ZBP, stan zadłużenia z tytułu udzielonych kredytów mieszkaniowych dla
klientów indywidualnych wg stanu na dzień 31 grudnia 2008 r. wyniósł ponad 192 mld zł
– przy 1,3 mln świadczeń – średnia wysokość zobowiązania to prawie 150 tys. zł., co
oznacza ratę w wysokości niewiele ponad 1 200 zł miesięcznie,
6) w 2008 r. udzielono 286 tys. kredytów o łącznej wartości 57 mld – średnio 199 tys. zł.
22,8 % kredytów udzielono na kwotę poniżej 100 tys. zł (dane ZBP o 30 % rynku). Przy
założeniu, że dla tych kredytów średnia wysokość pomocy wyniosłaby 800 zł (od kwoty
100 tys.) dla 22,8 %, a pozostałe 77,2 % dopłat zostałoby udzielonych na kwotę
maksymalną 1 200 zł – średnia wysokość pomocy dla osób zobowiązanych do spłaty
kredytów udzielonych w 2008 r. wyniosłaby 1 100 zł,
7) bazując na danych NBP o wzroście zadłużenia gospodarstw domowych z tytułu kredytów
mieszkaniowych oraz danych ZBP o liczbie kredytów mieszkaniowych, średnia
wysokość pomocy dla osób zobowiązanych do spłaty kredytów (w tym także
udzielonych przed 2008 r.) nie będzie wyższa niż 775 zł miesięcznie,
8) założono, że koszty obsługi systemu przez Bank Gospodarstwa Krajowego wynoszą
1,5 % kwoty przekazanych środków i są w całości finansowane z przekazanej BGK
prowizji,
9) stopa dyskonta wynosi 3 %.
Obliczone na podstawie powyższych założeń skutki należy traktować jako poziom maksymalny.

Skutki finansowe wprowadzenia regulacji (w złotych)
Rok
wartość w cenach bieżących
wartość w cenach z 2009 r.
2009
-108 161 224
-105 010 897
2010
-225 353 325
-212 417 122
2011
-106 478 110
-97 442 554
2012
40 466 227
35 953 718

9
2013
55 025 942
47 465 861
2014
55 025 942
46 083 360
2015
55 025 942
44 741 127
2016
55 025 942
43 437 987
2017
55 025 942
42 172 803
2018
55 025 942
40 944 469
2019
41 902 448
30 271 220
2020
14 559 716
10 211 892
Ogółem
0
-73 588 137


Wnioski:
1) wprowadzenie regulacji spowoduje wzrost wydatków Funduszu Pracy w latach 2009 – 2011
o odpowiednio 108, 225 i 106 mln zł oraz wzrost dochodów Funduszu Pracy w kolejnych
latach o ok. 40 – 55 mln zł rocznie,
2) łączny koszt wprowadzenia regulacji w latach 2009 – 2020 to, biorąc pod uwagę koszt
pieniądza w czasie (przy stopie dyskonta w wysokości 3 %) 73,5 mln zł, w tym 6,6 mln zł
wyłącznie jako koszty obsługi BGK,
3) przy założeniu braku możliwości egzekucji udzielonej pomocy (np. w wyniku przepisów
o upadłości konsumenckiej) na poziomie 10% dodatkowy koszt instrumentu wyniesie
ok. 44 mln zł, co daje łączny koszt rozwiązania w wysokości 117,5 mln zł,
4) szacunkowe koszty zwolnienia z opodatkowania kwot należności zgodnie z art. 20 projektu
ustawy wyniosą ok. 750 tys. zł (w cenach 2009 r.).
Wyliczenia dokonano w oparciu o założenie:
a) 1 % wartości kredytów nie będzie spłacony i zostanie umorzony,
b) umorzone kwoty byłyby opodatkowane stawką podatkową wynoszącą 18 %.

10


4. Wpływ regulacji na rynek pracy
Wprowadzanie proponowanej regulacji nie będzie mieć istotnego wpływu na rynek pracy.
Co prawda uzależnienie możliwości korzystania z pomocy państwa w spłacie kredytu
mieszkaniowego od posiadania statusu bezrobotnego przez jednego z członków gospodarstwa
domowego może wpłynąć na zwiększenie krótkoterminowej opłacalności pozostawania bez
pracy, jednak ze względu na przejściowy charakter wsparcia oraz fakt, że udzielana pomoc
ma w przeważającej części charakter zwrotny, skorzystanie z niej nie powinno być atrakcyjne
dla osób, które mają możliwość podjęcia choćby niskopłatnego zatrudnienia, chyba że miałoby
ono charakter wyłącznie dorywczy i nie zapewniało możliwości wywiązania się z posiadanych
zobowiązań.
Z drugiej strony udzielana pomoc ma charakter rzeczowy i pozwala na zapewnie podstawowych
funkcji bytowych (możliwość pozostania w dotychczas zajmowanym lokalu) w okresie po utracie
pracy, a co za tym idzie umożliwia skupienie energii bezrobotnego na działaniach mających
na celu znalezienie zatrudnienia, a nie np. poszukiwania nowego mieszkania.

5. Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie
przedsiębiorstw
Wprowadzenie regulacji nie ma istotnego wpływu na konkurencyjność gospodarki
i przedsiębiorczość, choć może wpłynąć pozytywnie na sytuację banków, ograniczając liczbę
niespłacanych kredytów hipotecznych.

6. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionalny
Projektowana ustawa nie ma istotnego wpływu na sytuację i rozwój regionalny.



11
7.
ródła finansowania
ródłem finansowania pomocy dla osób zobowiązanych do spłaty kredytu mieszkaniowego,
które utraciły pracę będą w 100 % środki Funduszu Pracy. Z Funduszu Pracy zostaną również
przekazane środki w wysokości 3,5 mln zł dla starostów na pokrycie kosztów realizacji zadań
samorządu powiatu określonych w projektowanej ustawie.


38/05/BS

12