Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach

Druk nr 1272

Warszawa, 30 października 2008 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

RM 10-171-08



Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt
ustawy

- o zmianie ustawy o narodowym zasobie
archiwalnym i archiwach.

W załączeniu przedstawiam także opinię dotyczącą zgodności
proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Ponadto uprzejmie informuję, że do prezentowania stanowiska Rządu
w tej sprawie w toku prac parlamentarnych został upoważniony Prezes Rady
Ministrów.


(-) Donald Tusk
Projekt


U S T A W A
z dnia

o zmianie ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach

Art. 1. W ustawie z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym
i archiwach (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 673, z późn. zm.1)) wprowadza się następu-
jące zmiany:
1) w art. 29 w ust. 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
„4) archiwum Rady Ministrów;”;
2) w art. 30 dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i dodaje się
ust. 2 w brzmieniu:
„2. Zasób archiwalny archiwum wyodrębnionego Rady Ministrów
stanowią materiały archiwalne Prezesa Rady Ministrów, Rady
Ministrów oraz Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, powstałe
i powstające w toku ich działalności, a także zasób historyczny
Rady Ministrów.”;
3) w art. 31 w ust. 1:
a) wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
„Zasób archiwalny archiwów wyodrębnionych, o których
mowa w art. 29 ust. 1 pkt 5 – 8, stanowią materiały archiwalne
powstałe i powstające w toku działalności:”,
b) uchyla się pkt 1.


2
Art. 2. 1. Archiwum wyodrębnione Prezesa Rady Ministrów – w zakresie
zadań związanych z obronnością i bezpieczeństwem państwa – przekształca się
w archiwum wyodrębnione Rady Ministrów.
2. Zasobem archiwalnym archiwum wyodrębnionego Rady Ministrów
staje się:
1) zasób archiwalny stanowiący materiały archiwalne powstałe
w toku działalności Rady Ministrów i Prezesa Rady Mini-
strów po dniu 30 grudnia 1989 r.;
2) zasób archiwalny Kancelarii Prezesa Rady Ministrów;
3) zasób archiwalny archiwum wyodrębnionego Prezesa Rady
Ministrów – w zakresie zadań związanych z obronnością i bez-
pieczeństwem państwa.
3.
Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, w terminie trzech
miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, dostosuje organizację i zakres działania
archiwum wyodrębnionego Rady Ministrów do przepisów ustawy.

Art. 3. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
_____________________
1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 104, poz. 708,
Nr 170, poz. 1217 i Nr 220, poz. 1600 oraz z 2007 r. Nr 64, poz. 426.

10-03-iw
U Z A S A D N I E N I E
Proponowana zmiana ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym
i archiwach (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 673, z późn. zm.) ma na celu utworzenie
archiwum wyodrębnionego Rady Ministrów.
Ustawa o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach określa, które archiwa, ze
względu na rodzaj wytwarzanych i gromadzonych materiałów archiwalnych, są za-
liczane do archiwów wyodrębnionych (art. 29 ust. 1), z tym że niektóre archiwa
wyodrębnione, m.in. Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Senatu Rzeczypospolitej
Polskiej, Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej czy Prezesa Rady Ministrów są utwo-
rzone ustawą. Z tego względu do utworzenia archiwum wyodrębnionego Rady Mini-
strów jest konieczna zmiana ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach.
Archiwa wyodrębnione wchodzą w skład państwowej sieci archiwalnej i prowadzą
działalność archiwalną w ramach państwowego zasobu archiwalnego. Z uwagi na swój
szczególny charakter korzystają z odrębnych, określonych w ustawie uregulowań
dotyczących rodzaju gromadzonych materiałów archiwalnych, organizacji, zasad dzia-
łania oraz zasad i trybu udostępniania materiałów archiwalnych.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie
Ministrów (Dz. U. z 2003 r. Nr 24, poz. 199, z późn. zm.) posiedzenia Rady Ministrów
są niejawne, co jednak nie znalazło dotychczas odzwierciedlenia w przepisach
dotyczących udostępniania materiałów związanych z posiedzeniami Rady Ministrów.
Przepisy art. 29 ust. 1 ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach zaliczają
do archiwów wyodrębnionych między innymi archiwa: Sejmu Rzeczypospolitej
Polskiej, Senatu Rzeczypospolitej Polskiej i Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Zasób archiwalny tych archiwów stanowią materiały archiwalne powstałe i powstające
w toku ich działalności, a także ich zasób historyczny, a więc materiały archiwalne
zgromadzone przez te archiwa w przeszłości (pojęcie zasobu historycznego objaśnia
art.
25 ust. 2 wspomnianej ustawy). Zasób archiwalny archiwów działających
w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów obejmuje materiały archiwalne o podobnym
charakterze i zakresie do materiałów gromadzonych w Sejmie Rzeczypospolitej
Polskiej i Senacie Rzeczypospolitej Polskiej. Materiały gromadzone przez te organy
państwowe powinny być zatem traktowane równorzędnie i udostępniane na zasadach
i w trybie określonych dla archiwów wyodrębnionych.

2
W chwili obecnej w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów funkcjonuje archiwum
wyodrębnione Prezesa Rady Ministrów – w zakresie zadań związanych z obronnością
i bezpieczeństwem państwa – i archiwum zakładowe. Zasób archiwalny archiwum
wyodrębnionego Prezesa Rady Ministrów stanowią materiały archiwalne powstałe
i powstające w toku działalności Kancelarii Prezesa Rady Ministrów – w zakresie
zadań związanych z bezpieczeństwem i obronnością państwa.
Mając na uwadze konieczność zaliczenia archiwum Rady Ministrów, z uwagi na
charakter posiadanych materiałów archiwalnych, do archiwum wyodrębnionego wpro-
wadzono dwie podstawowe zmiany do ustawy o zasobie archiwalnym i archiwach,
a mianowicie w art. 29 ust. 1, który wymienia archiwa wyodrębnione, i w art. 30 i 31,
określających zakres zasobu archiwalnego.
W przepisach przejściowych projektu ustawy (art. 2) uregulowano sprawy związane
z przekształceniem archiwum wyodrębnionego Prezesa Rady Ministrów – w zakresie
zadań związanych z obronnością i bezpieczeństwem państwa – w archiwum wy-
odrębnione Rady Ministrów, mając na względzie, że dotychczas działające w Kan-
celarii Prezesa Rady Ministrów archiwum wyodrębnione nie zostaje zniesione, lecz
ulega zmianie nazwa i zakres jego działania. Likwidacja archiwum zakładowego Kan-
celarii Prezesa Rady Ministrów nastąpi w ramach zmian w strukturze organizacyjnej
Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Następnie odniesiono się do spraw dotyczących
przejęcia zasobu archiwalnego dotychczasowego archiwum zakładowego i archiwum
wyodrębnionego Prezesa Rady Ministrów działających w Kancelarii Prezesa Rady
Ministrów przez nowo powstałe archiwum wyodrębnione Rady Ministrów. Jako cezurę
czasową materiałów stanowiących zasób archiwalny Rady Ministrów i Prezesa Rady
Ministrów przyjęto datę 31 grudnia 1989 r. (dzień zmiany nazwy państwa z Polskiej
Rzeczypospolitej Ludowej na Rzeczpospolitą Polską), co pozwoli na objęcie pełniejszą
ochroną całości materiałów archiwalnych Rządu Rzeczypospolitej Polskiej.
Przewiduje się, że ustawa wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia jej ogłoszenia,
a formalny proces zmian organizacyjnych związanych z nowym archiwum wy-
odrębnionym zostanie zakończony po upływie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie
ustawy.