Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo atomowe

- Podstawą do oceny powtarzalności ekspozycji/dawki jest wartość średnia z testu
prowadzonego przez pięć dni dla całkowicie sprawnego aparatu
rentgenowskiego (bezpośrednio po jego instalacji), nazywana dalej wartością
odniesienia. Wartości odniesienia należy powtórnie wyznaczać po wprowadzeniu
jakichkolwiek poważnych zmian w aparacie (np.: wymiana lampy).
- Różnica wartości gęstości optycznej na polu kryterialnym obrazu fantomu
schodkowego od wartości odniesienia nie powinna być większa niż 0,1.
Częstość wykonania: raz w miesiącu.
- Dla ekspozycji wykonanej z użyciem fantomu testowego różnica wartości dawki
ekspozycyjnej od wartości odniesienia nie powinna być większa niż 20 %.
Częstość wykonania: raz w miesiącu.
c) Rozdzielczość przestrzenna
- Wartość rozdzielczości przestrzennej powinna być zgodna z wartością
wyznaczoną podczas testów akceptacyjnych.
Częstość wykonania: co 6 miesięcy.
d) Kratka
przeciwrozproszeniowa
- Ocena obrazu kratki
Brak znaczących artefaktów w polu rejestratora obrazu dla ekspozycji wykonanej
przy wysokim napięciu równym 50kV.
Częstość wykonania: raz na kwartał.
- Ocena obrazu kratki ruchomej
Brak obrazu pasków kratki przy najkrótszych stosowanych klinicznie czasach.
Częstość wykonania: raz na kwartał.
- Jednorodność obrazu kratki
Różnica gęstości optycznych między środkiem a brzegami obrazu mierzona w
kierunku ruchu kratki nie powinna przekraczać 30 %. Profil rozkładu gęstości
powinien spełniać warunek, że w centrum kratki gęstość optyczna powinna być
największa, a spadek gęstości optycznej w kierunku brzegów powinien być
symetryczny.
Częstość wykonania: raz na kwartał.
e) System
automatycznej
kontroli ekspozycji (AEC)
- Ocena systemu AEC przy zmianie natężenia prądu
Różnica gęstości optycznych dla dwóch ekspozycji jednorodnego fantomu
wykonanych dla jednakowych ustawień systemu AEC, jednej dla krótkiego czasu
ekspozycji, drugiej dla długiego czasu ekspozycji, nie powinna być większa niż
0,3.
Częstość wykonania: co 6 miesięcy.
- Ocena systemu AEC przy zmianie wysokiego napięcia
Maksymalna różnica gęstości optycznych obrazów jednorodnego fantomu
wykonanych dla różnych wartości wysokiego napięcia z zakresu używanego
klinicznie nie powinna być większa niż 0,3.
Częstość wykonania: co 6 miesięcy.
- Ocena systemu AEC przy zmianie grubości fantomu
Różnica gęstości optycznych obrazów jednorodnych fantomów o dwóch
grubościach z zakresu używanego klinicznie wykonanych dla tej samej wartości
wysokiego napięcia nie powinna być większa niż 0,3.
Częstość wykonania: co 6 miesięcy.
- Ocena
czułości komór systemu AEC
Maksymalna różnica gęstości optycznych obrazów jednorodnego fantomu
wykonanych dla każdej z komór systemu AEC nie powinna być większa niż 0,3.

45
Częstość wykonania: co 6 miesięcy.
f) Kasety
- Przyleganie ekranu wzmacniającego do błony
Dla każdej kasety powierzchnia słabego przylegania ekranu wzmacniającego do
błony (w obszarze istotnym diagnostycznie) nie powinna być większa niż 1 cm2.
Częstość wykonania: co 6 miesięcy.
- Szczelność kaset
Na błonach ze wszystkich kaset nie powinno być żadnych ciemniejszych
krawędzi świadczących o nieszczelności kasety.
Częstość wykonania: co 6 miesięcy.
g) Ciemnia
- Szczelność ciemni
Brak widocznych źródeł światła.
Wzrost minimalnej gęstości optycznej (Dmin) na błonie po 4 minutach przy
wyłączonym oświetleniu roboczym nie powinien być większy niż 0,1.
Częstość wykonania: raz na rok.
- Oświetlenie robocze
Wzrost minimalnej gęstości optycznej (Dmin) na błonie po 4 minutach przy
włączonym oświetleniu roboczym nie powinien być większy niż 0,1.
Częstość wykonania: raz na rok.
h) Proces
wywoływania
Podstawą do oceny procesu wywoływania są wartości średnie z testu,
prowadzonego przez pięć dni po przeprowadzeniu przez serwis optymalizacji
obróbki, nazywane dalej wartościami odniesienia. Optymalizacja polega na
dobraniu takich fizycznych parametrów procesu wywoływania, dla których przy
optymalnym kontraście jest uzyskiwana najwyższa czułość i najniższa gęstość
minimalna błony rentgenowskiej.
- Gęstość minimalna
Gęstość minimalna nie powinna być większa niż 0,30.
Częstość wykonania: codziennie.
- Wskaźnik światłoczułości
Różnica od wartości odniesienia nie powinna przekraczać 0,15.
Częstość wykonania: codziennie.
- Wskaźnik kontrastowości wyrażony średnim gradientem
Różnica od wartości odniesienia nie powinna przekraczać 0,20.
Częstość wykonania: codziennie.
- Temperatura
wywoływacza
Różnica od wartości odniesienia nie powinna przekraczać 0,5 °C.
Częstość wykonania: codziennie.
i) Warunki oceny zdjęć rentgenowskich
- Wizualne sprawdzenie czystości powierzchni negatoskopu.
Częstość wykonania: przed rozpoczęciem pracy.
- Wizualne sprawdzenie równomierności i stabilności świecenia powierzchni
negatoskopu.
Częstość wykonania: przed rozpoczęciem pracy.
- Wizualne sprawdzenie barw światła negatoskopu.
Częstość wykonania: przed rozpoczęciem pracy.
j) Warunki przechowywania błon
- Temperatura, wilgotność względna w pomieszczeniu magazynowania błon oraz
sposób składowania błon powinny być zgodne z zaleceniami producenta.

46
Częstość wykonania: raz na tydzień.
2) Stomatologia
Poniższe wymagania odnoszą się do aparatów przeznaczonych do zdjęć
wewnątrzustnych i stanowią uzupełnienie testów obowiązujących dla radiografii ogólnej.
Aparaty do zdjęć panoramicznych oraz cefalometrii powinny być kontrolowane tak, jak
aparaty stosowane w radiologii ogólnej.
W obu przypadkach należy uwzględnić fizyczne parametry techniczne urządzeń pod
kątem możliwości wykonania poszczególnych testów.
Szerokość wiązki promieniowania X
rednica pola promieniowania X na wyjściu tubusu lampy rentgenowskiej nie powinna
przekraczać 60 mm.
3) Fluoroskopia i angiografia
Aparaty do badań fluoroskopowych i angiograficznych powinny być kontrolowane tak,
jak aparaty stosowane w radiografii ogólnej przy uwzględnieniu ich fizycznych
parametrów technicznych pod kątem możliwości wykonania poszczególnych testów.
- Zniekształcenia obrazu
Odchylenie długości obrazu 1 cm odcinka zmierzonej na monitorze przy każdej jego
krawędzi w stosunku do długości obrazu 1 cm odcinka zmierzonej w centrum pola
widzenia nie może przekraczać 10 % wartości wyznaczonej podczas pierwszego
testu.
Częstość wykonania: co 6 miesięcy.
4) Tomografia
komputerowa
Sformułowanie "wartość odniesienia" oznacza średni wynik z kilkukrotnie
przeprowadzonego testu dla całkowicie sprawnego tomografu (bezpośrednio po jego
instalacji i odbiorze). Wartości odniesienia należy powtórnie wyznaczać po
wprowadzeniu jakichkolwiek poważnych zmian w aparacie (wymiana lampy, instalacja
nowej wersji oprogramowania).
a) Artefakty
Wzrokowa ocena obrazu jednorodnego fantomu wodnego lub ekwiwalentnego
tkance miękkiej: nie powinno być znaczących artefaktów.
Częstość wykonania: raz w miesiącu.
b) Poziom
szumu
Odchylenie standardowe wartości HU w obszarze zainteresowania wielkości ok.
500 mm2 w środkowej części obrazu fantomu wodnego lub fantomu wykonanego z
materiału ekwiwalentnego tkance miękkiej nie powinno różnić się bardziej niż ± 20%
względem wartości odniesienia.
Częstość wykonania: raz w miesiącu.
c) Jednorodność
Ocenę jednorodności przeprowadza się na podstawie obrazu fantomu wodnego lub
wykonanego z materiału ekwiwalentnego tkance miękkiej. Miarą jednorodności jest
różnica między średnimi wartościami HU zmierzonymi w dwóch obszarach
zainteresowania wielkości ok. 500 mm2: w środku oraz w pobliżu brzegu obrazu
fantomu.
Różnica ta powinna pozostawać stała w czasie, tzn. nie odbiegać bardziej niż o ± 4
HU od wartości odniesienia.
Częstość wykonania: raz w miesiącu.
d) Wartość HU
Odchylenie w wartościach HU dla fantomu wodnego lub wykonanego z materiału
ekwiwalentnego tkance miękkiej oraz materiałów o różnej gęstości powinno być
mniejsze niż 4 HU od wartości odniesienia dla poszczególnych materiałów.

47
Częstość wykonania: raz w miesiącu.
e) Rozdzielczość przestrzenna
Rozdzielczość przestrzenna nie powinna być niższa niż wartość odniesienia.
Częstość wykonania: raz w miesiącu.
f) Progowy kontrast obrazu
Liczba widocznych obiektów o niskim kontraście nie powinna być mniejsza niż
wartość odniesienia.
Częstość wykonania: raz w miesiącu.
g) Geometria
obrazu
Odległości zmierzone w obrazie fantomu zawierającego struktury o znanych
rozmiarach (pomiar na ekranie monitora z użyciem oprogramowania tomografu) nie
powinny różnić się od wartości rzeczywistych o więcej niż ± 1 mm.
Częstość wykonania: raz w miesiącu.
h) Grubość warstwy tomograficznej
Grubość obrazowanej warstwy zmierzona zgodnie z instrukcją obsługi tomografu i
fantomu nie powinna różnić się od wartości nastawionej więcej niż ± 20%.
Częstość wykonania: raz w miesiącu.
i)
wiatła lokalizacyjne
Dokładność wskazań świetlnych wskaźników położenia obrazowanej warstwy
powinna wynosić ± 2 mm.
Częstość wykonania: raz w miesiącu.
j) Ruch
stołu
Dla stołu obciążonego masą około 70 kg przy przesunięciu o zadaną odległość:
różnica między położeniem wyświetlanym a zmierzonym nie powinna być większa
niż 2 mm, po przesunięciu o taką samą zadaną odległość w przeciwnym kierunku -
różnica między położeniem początkowym a końcowym nie powinna być większa niż
1 mm.
Częstość wykonania: raz w miesiącu.
k) Obraz
testowy
Wzrokowa ocena jakości obrazu testowego wyświetlonego na monitorze tomografu,
w tym rozróżnialność obszarów o różnym zaczernieniu, powinna wykazać, że obraz
jest ostry, bez zniekształceń i są rozróżnialne wszystkie poziomy szarości.
Częstość wykonania: raz w miesiącu.
5) Mammografia
a) System
AEC
Podstawą do oceny systemu AEC są wartości średnie z testu prowadzonego przez
pięć dni dla całkowicie sprawnego mammografu (bezpośrednio po jego instalacji),
nazywane dalej wartościami odniesienia. Wartości odniesienia należy powtórnie
wyznaczać po wprowadzeniu jakichkolwiek poważnych zmian w aparacie (np.:
wymiana lampy).
- Stałość ekspozycji
Dla obrazu fantomu (4,5 cm PMMA) wykonanego w warunkach klinicznych
gęstość optyczna w punkcie referencyjnym (6 cm od strony klatki piersiowej)
powinna zawierać się w przedziale 1,3-1,8. Różnica gęstości optycznej od
wartości odniesienia nie powinna być większa niż 0,15.
Częstość wykonania: codziennie.
- Kompensacja zmian grubości fantomu i wartości wysokiego napięcia
Dla ekspozycji fantomów z PMMA o grubościach 2,0 cm, 4,5 cm i 6,5 cm
wartości gęstości optycznej mierzone na obrazach fantomów nie powinny różnić
się od wartości odniesienia o więcej niż 0,15.

48
Częstość wykonania: raz na tydzień.
b) Jakość obrazu
- Rozdzielczość przestrzenna
Rozdzielczość w kierunku równoległym i prostopadłym do osi anoda-katoda dla
każdego typu ogniska lampy nie powinna być mniejsza niż 12 lp/mm.
Częstość wykonania: raz na tydzień.
- Progowy kontrast obrazu
Liczba widocznych obiektów o niskim kontraście nie powinna się zmieniać o
więcej niż o 1 w stosunku do liczby obiektów określonych w trakcie testów
akceptacyjnych.
Częstość wykonania: raz na tydzień.
c) Kompresja
piersi
- Siła kompresji
Maksymalna wartość siły kompresji powinna zawierać się w granicach: 13-20 kg.
Częstość wykonania: raz na 6 miesięcy.
d) Kasety
- Przyleganie ekranu wzmacniającego do błony
Dla każdej kasety powierzchnia słabego przylegania ekranu wzmacniającego do
błony (w obszarze istotnym diagnostycznie) nie powinna być większa niż 1 cm2.
Częstość wykonania: raz na 6 miesięcy.
- Szczelność kaset
Na błonach ze wszystkich kaset nie powinno być żadnych ciemniejszych
krawędzi świadczących o nieszczelności kasety.
Częstość wykonania: raz na 6 miesięcy.
e) Ciemnia
- Szczelność ciemni
Dodatkowe tło od nieszczelności w ciemni w ciągu 2 minut nie powinno być
większe niż 0,02.
Częstość wykonania: raz na 6 miesięcy.
- Oświetlenie robocze
Dodatkowe tło od oświetlenia roboczego w ciągu 2 minut nie powinno być
większe niż 0,05.
Częstość wykonania: raz na 6 miesięcy.
- Przepust
Dodatkowe tło od przepustu w ciągu kilku godzin nie powinno być większe niż
0,02.
Częstość wykonania: raz na 6 miesięcy.
f) Proces
wywoływania
Podstawą do oceny procesu wywoływania są wartości średnie z testu
prowadzonego przez pięć dni po przeprowadzeniu przez serwis optymalizacji
obróbki, nazywane dalej wartościami odniesienia. Optymalizacja polega na
dobraniu takich fizycznych parametrów procesu wywoływania, dla których przy
optymalnym kontraście jest uzyskiwana najwyższa czułość i najniższa gęstość
minimalna błony rentgenowskiej.
- Gęstość minimalna
Różnica od wartości odniesienia nie powinna przekraczać 0,02, przy czym
gęstość minimalna nie powinna być większa niż 0,25.
Częstość wykonania: codziennie.
- Wskaźnik światłoczułości
Różnica od wartości odniesienia nie powinna przekraczać 0,1.

49