Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo atomowe

su radioterapii onkologicznej, w tym leczenia chorób nowotworowych
przy użyciu produktów radiofarmaceutycznych, lub
2) państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego w przypadku pro-
wadzenia działalności związanej z narażeniem na promieniowanie joni-
zujące w celach medycznych polegającej na udzielaniu świadczeń zdro-
wotnych z zakresu badań rentgenodiagnostycznych, badań diagnostycz-
nych i leczenia chorób nienowotworowych oraz paliatywnego leczenia
chorób nowotworowych z wykorzystaniem produktów radiofarmaceu-
tycznych oraz zabiegów z zakresu radiologii zabiegowej.
Specyfika działalności z zakresu radioterapii onkologicznej wiążąca się m.in.
ze stosowaniem wysokoaktywnych źródeł promieniotwórczych lub źródeł
emitujących promieniowanie o wysokiej mocy dawki, a także ze stosowa-
niem wysokospecjalistycznych procedur i sprzętu, wymaga szczególnego
nadzoru począwszy od momentu wydania zgody, a kończąc na rutynowych
kontrolach przestrzegania warunków zawartych w wydanych zgodach. Po-
zostawienie wydawania zgód w tym zakresie Ministrowi Zdrowia zdecydo-
wanie ogranicza możliwości prowadzenia bieżącej kontroli realizacji proce-
dur radiologicznych oraz stanu ochrony radiologicznej w placówkach onko-
logicznych. Takie możliwości posiada Główny Inspektor Sanitarny, który jest
centralnym organem administracji rządowej podległym Ministrowi Zdrowia
i posiadającym w swoich strukturach zaplecze merytoryczne, odpowiednie
do prowadzenia technicznego nadzoru nad stosowaniem promieniowania
jonizującego w medycynie.
Należy zauważyć, że obecnie, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia
z dnia 22 grudnia 2006 r. w sprawie nadzoru i kontroli w zakresie przestrze-
gania warunków ochrony radiologicznej w jednostkach organizacyjnych sto-
sujących aparaty rentgenowskie do celów diagnostyki medycznej, radiologii
zabiegowej, radioterapii powierzchniowej i radioterapii schorzeń nienowo-
tworowych (Dz. U. z 2007 r., Nr 1, poz. 11), nadzór ten jest wykonywany
przez państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, który dysponuje
odpowiednio przeszkoloną kadrą.

10
W związku z tym zasadne jest przeniesienie uprawnień w zakresie wydawa-
nia zgód na prowadzenie działalności polegającej na udzielaniu świadczeń
zdrowotnych z zakresu radioterapii onkologicznej, w tym leczenia chorób
nowotworowych przy użyciu produktów radiofarmaceutycznych na Główne-
go Inspektora Sanitarnego jako tego organu, który wydając zgodę może
jednocześnie nadzorować przestrzeganie warunków określanych w wyda-
wanych zgodach.
Proponowany nowy art. 33d ust. 4a ustawy – Prawo atomowe jest konsekwen-
cją zmiany art. 33d ust. 1 ustawy – Prawo atomowe oraz art. 33f ustawy
– Prawo atomowe.
13. Art. 1 pkt 7 projektu.
Proponowana nowelizacja przepisu art. 33f ustawy – Prawo atomowe spo-
wodowana jest proponowaną przez Ministra Zdrowia zmianą art. 33d tej
ustawy i upoważnieniem Głównego Inspektora Sanitarnego, zamiast Mini-
stra Zdrowia, do wydawania zgód na świadczenia zdrowotne z zakresu ra-
dioterapii onkologicznej, w tym leczenia chorób nowotworowych przy użyciu
produktów radiofarmaceutycznych. Główny Inspektor Sanitarny będzie miał
obowiązek prowadzenia rejestru wydanych zgód, dzięki takim postanowie-
niom wszystkie zezwolenia i zgody wydane w związku ze stosowaniem
promieniowania jonizującego w medycynie będą rejestrowane przez Głów-
nego Inspektora Sanitarnego.
14. Art. 1 pkt 8 projektu.
Proponowane skreślenie ust. 2 w art. 33i ustawy – Prawo atomowe wynika
z faktu, iż postanowienia dotychczas wynikające ze skreślanego przepisu
umieszczono w nowelizowanym art. 33c ustawy – Prawo atomowe.
15. Art. 1 pkt 9 projektu.
Mając na względzie wymienione w ustawie – Prawo atomowe zadania
KCORwOZ, a w szczególności: „monitorowanie stanu ochrony radiologicz-
nej wynikającego ze stosowania promieniowania jonizującego w celach me-
dycznych” oraz „składanie rocznych sprawozdań ministrowi właściwemu do
spraw zdrowia z oceny wdrożenia wymagań bezpiecznego stosowania pro-

11
mieniowania jonizującego w celach medycznych” utworzenie Centrum jako
zakładu budżetowego, którego źródłem przychodów jest działalność komer-
cyjna na otwartym rynku usług w zakresie ochrony radiologicznej nie jest
odpowiednim rozwiązaniem. Krajowe Centrum powinno ten rynek monitoro-
wać i nadzorować, a nie szukać na nim możliwości zarobku. Działalność
Centrum na rynku komercyjnym powinna służyć analizie obowiązujących ak-
tów prawnych w zakresie luk i niejasności w ich stosowaniu i nie może sta-
nowić podstawy utrzymania Centrum. Powołanie Krajowego Centrum
Ochrony Radiologicznej w Ochronie Zdrowia w formie zakładu budżetowego
realizującego w większości zadania na rzecz Ministra Zdrowia lub Głównego
Inspektora Sanitarnego przy jednoczesnym ograniczeniu możliwości uzy-
skiwania przychodów spowodowało, iż w skutek braku środków finanso-
wych, Krajowe Centrum nie może w pełni realizować powierzonych mu
funkcji. Z perspektywy półrocznej działalności Centrum można ocenić, że je-
go powstanie było oczekiwane przez środowisko zajmujące się stosowa-
niem promieniowania jonizującego w medycynie. Należy podkreślić, że
istotne jest utrzymanie należytej działalności Centrum poprzez gwarancję
niezależności finansowania jego aktywności statutowej. Takiej gwarancji nie
dałoby włączenie KCORwOZ w strukturę jakiejkolwiek instytucji, która pro-
wadzi działalność komercyjną. W związku z powyższym jedynym rozwiąza-
niem jest zmiana statusu organizacyjnego KCORwOZ z zakładu budżeto-
wego w jednostkę budżetową.
Przekształcenie Krajowego Centrum Ochrony Radiologicznej w Ochronie
Zdrowia z zakładu budżetowego w jednostkę budżetową będzie wiązało się
z koniecznością zaplanowania na ten cel środków finansowych w wysokości
1.751.300,00 zł.
Działania dotyczące zmiany formy organizacyjnej Krajowego Centrum
Ochrony Radiologicznej w Ochronie Zdrowia są celowo prowadzone dwuto-
rowo (w projekcie ustawy o zmianie ustawy prawo atomowe oraz w projek-
cie ustawy – przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych) ze
względu na pilną konieczność przekształcenia Centrum z zakładu budżeto-
wego w jednostkę budżetową. Należy zauważyć, że projekt ustawy wprowa-
dzającej ustawę o finansach publicznych zakłada rozwiązania systemowe

12
przekształcenia wszystkich zakładów budżetowych w jednostki budżetowe,
jednak mając na uwadze indywidualny charakter sprawy funkcjonowania
Krajowego Centrum Ochrony Radiologicznej związany z jego sytuacją finan-
sową, świadomie zdecydowano się na prowadzenie działań dwutorowo, aby
możliwie jak najszybciej doprowadzić do zmiany jego formy organizacyjnej.
Oczywistym jest, że w przypadku gdy prace parlamentarne nad projektem
ustawy – przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych będą już
w fazie końcowej, przepisy dotyczące Centrum zostaną wycofane z projektu
ustawy o zmianie ustawy – Prawo atomowe.
16. Art. 1 pkt 10 projektu.
Prowadzona przez Głównego Inspektora Sanitarnego baza urządzeń radio-
logicznych ma być narzędziem na bieżąco zmieniającym się wskutek spra-
wowanego nadzoru przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej (PIS),
dozoru jądrowego, Inspekcji Sanitarnej MON i MSWiA i służyć aktualną in-
formacją dla Ministra Zdrowia w zakresie dostępności usług medycznych
i wymiany sprzętu, dlatego też proponuje się zrezygnowanie z wymogu
określającego, że informacje do bazy mają być przesyłane nie rzadziej niż
raz w roku. Główny Inspektorat Sanitarny na drodze porozumień z Preze-
sem Państwowej Agencji Atomistyki, Inspekcją Sanitarną MON i MSWiA
ustali sposób i częstotliwość przekazywania danych do bazy.
17. Art. 1 pkt 11 projektu.
Proponowana zmiana art. 34 ustawy – Prawo atomowe związana jest ze
zmianą art. 3 pkt 19 ustawy – Prawo atomowe. W dotychczasowym stanie
prawnym specjalnej ochronie fizycznej wykonywanej na zasadach określo-
nych w ustawie – Prawo atomowe i rozporządzeniu wydanym na jej podsta-
wie podlegały jedynie materiały jądrowe oraz siłą rzeczy te miejsca, po-
mieszczenia i urządzenia, w których się one znajdowały. Zasadą była
ochrona materiałów jądrowych (art. 41 ust. 1 ustawy – Prawo atomowe).
Obiekty jądrowe podlegały ochronie fizycznej na zasadach określonych
w ustawie o ochronie osób i mienia, podobnie jak i związane z nimi budynki
i urządzenia, których uszkodzenie lub zakłócenie pracy mogłoby spowodo-
wać skutki istotne z punktu widzenia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony

13
radiologicznej (dotychczasowy art. 34 ustawy – Prawo atomowe). W przed-
stawionym projekcie proponuje się objąć obiekty jądrowe, tak jak materiały
jądrowe specjalnym reżimem ochrony fizycznej. Sposób tej ochrony zosta-
nie określony w przepisach wydanych na podstawie art. 42 ustawy – Prawo
atomowe.
Proponuje się natomiast utrzymać reżim ochrony fizycznej wynikający
z przepisów o ochronie osób i mienia w stosunku do budynków i urządzeń
nie wchodzących w skład obiektu jądrowego, których uszkodzenie lub za-
kłócenie pracy mogłoby spowodować skutki istotne z punktu widzenia bez-
pieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej (projektowany art. 34
ust. 2).
18. Art. 1 pkt 12 projektu.
Nowa definicja „ochrony fizycznej” (art. 3 pkt 19 ustawy – Prawo atomowe),
to znaczy objęcie nią nie tylko materiałów jądrowych, ale też obiektów ją-
drowych pociąga za sobą konieczność zmiany art. 42 ustawy – Prawo ato-
mowe, zawierającego upoważnienie dla Rady Ministrów do określenia
w drodze rozporządzenia rodzajów przedsięwzięć organizacyjnych i tech-
nicznych w zakresie ochrony fizycznej, materiałów jądrowych podlegających
ochronie fizycznej z podziałem na kategorie oraz sposobu przeprowadzania
kontroli systemu ochrony fizycznej.
19. Art. 1 pkt 13 projektu.
Utrzymano dotychczas obowiązujące rozwiązanie, zgodnie z którym przy-
wóz na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wywóz z terytorium Rzeczypo-
spolitej Polskiej oraz tranzyt przez to terytorium odpadów promieniotwór-
czych i wypalonego paliwa jądrowego nie tylko wymaga zezwolenia na po-
stępowanie z odpadami promieniotwórczymi lub wypalonym paliwem ją-
drowym z art. 4 ust. 1 ustawy – Prawo atomowe (tzn. na ich przechowywa-
nie lub przetwarzanie), ale też podlega dodatkowej reglamentacji polegają-
cej na wymaganiu odpowiednio zezwolenia albo zgody na ich transgranicz-
ne przemieszczenie (projektowane art. 62c oraz art. 62d ustawy – Prawo
atomowe). Kwestie przywozu na terytorium odpadów promieniotwórczych
i wypalonego paliwa jądrowego oraz ich wywozu z tego terytorium postano-

14