Rządowy projekt ustawy o podatku akcyzowym

91
przyczyni się do prawidłowych i terminowych rozliczeń znaków akcyzy oraz prawidłowego
funkcjonowania systemu znaków akcyzy.
Art. 130 ust. 5 – dotyczy przypadku przejęcia przez następcę prawnego praw i
obowiązków podmiotu obowiązanego do oznaczania wyrobów akcyzowych znakami akcyzy.
W tej sytuacji będzie on obowiązany do rozliczenia znaków akcyzy i zwrotu
niewykorzystanych znaków akcyzy. W obecnym stanie prawnym ta materia nie jest
uregulowana. Wprowadzenie przedmiotowego przepisu przyczyni się do prawidłowych i
terminowych rozliczeń znaków akcyzy oraz prawidłowego funkcjonowania systemu znaków
akcyzy.


Art. 131 ust. 2 - dodany został przepis, który mówi, że w przypadku zmiany wzorów
znaków lub stwierdzenia nieważności decyzji, o której mowa w art. 122 ust. 1, gdy podmiot
obowiązany do oznaczania zwraca niewykorzystane i nieuszkodzone podatkowe znaki akcyzy
w określonym przepisami terminie, przysługuje mu zwrot kosztów ich wytworzenia. Jest to
wyjątek od reguły mówiącej, że koszty wytworzenia podatkowych znaków akcyzy nie są
zwracane w przypadku zwrotu znaków nieuszkodzonych, z uwagi na to, że Skarb Państwa
poniósł już koszty związane z ich wytworzeniem w ilości zamówionej przez podmiot
obowiązany do oznaczania.


Art. 132 ust. 1 i 3 - wyraz „organowi” występujący w obowiązującej ustawie (art. 107
ust. 1 i 3) został zastąpiony wyrazem „podmiotowi” – patrz uzasadnienie do art. 128 ust. 4.


Art. 132 ust. 2 - wskazuje, że znaki akcyzy tracą ważność dla podmiotu, który
otrzymał je na podstawie decyzji właściwego naczelnika urzędu celnego w sprawach znaków
akcyzy i nie mogą być nanoszone przez ten podmiot na opakowania jednostkowe wyrobów
akcyzowych. Przepis ten ma charakter doprecyzowujący.


Art. 133 – przepis przeniesiony z obowiązującej ustawy (art. 108). Przepis zawiera
delegację dla ministra właściwego do spraw finansów publicznych do określenia sposobu
zwrotu znaków akcyzy w celu zapewnienia im odpowiedniej ochrony.


Art. 134 ust. 1 – zastąpienie w przepisie wyrazu „producentom” wyrazami
„podmiotom prowadzącym składy podatkowe” oraz wykreślenie wyrazów „a także
podmiotom dokonującym pakowania, rozlania...” jest podyktowane zmianą art. 112 ust. 1.
Jednocześnie do podmiotów, którym przysługuje prawo korzystania z normatywu strat
znaków akcyzy w procesie oznaczania wyrobów akcyzowych zaliczono podmioty dokonujące
produkcji, o której mowa w art. 45 ust. 1 pkt 1, 2, 4 i 5, tj. produkcji wyrobów akcyzowych,
która nie musi być prowadzona w składzie podatkowym oraz właścicieli wyrobów
akcyzowych, o których mowa w art. 9 ust. 4, w przypadku gdy wyroby będące ich własnością
oznaczane będą na terytorium kraju, z uwagi na to, że tylko w przypadku oznaczania
wyrobów na terytorium kraju istnieje możliwość kontrolowania procesu oznaczania.
Pozostałe zmiany (ust. 2) skutkują tym, iż ww. podmioty będą miały możliwość zniszczenia
uszkodzonych lub zniszczonych znaków akcyzy. Przedmiotowe zmiany ułatwią prowadzenie
działalności gospodarczej, gdyż często zwrot zniszczonych lub uszkodzonych znaków był
trudny do przeprowadzenia. Niemniej, aby uniknąć nieprawidłowości w przypadku niszczenia
uszkodzonych lub zniszczonych znaków akcyzy wprowadzono obowiązek dokonywania tego
procesu pod nadzorem właściwego naczelnika urzędu celnego.


92
Dział VII
Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe
Rozdział 1
Zmiany w przepisach obowiązujących
Art. 135 - zmiana w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym
w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954, z późn. zm.) w art. 2 w § 1 w pkt 8 lit. f
wiąże się z faktem, iż w obecnym brzmieniu przepis ten nie uwzględnia akcyzy od
samochodów osobowych.


Art. 136 i 137 - zmiany w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od
osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) oraz w ustawie z dnia
15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz.
654, z późn. zm.) wiążą się z rezygnacją z pojęcia niedoborów wyrobów akcyzowych. W
świetle zaproponowanego przepisu za koszty będą uważane straty wynikające z ubytków
wyrobów akcyzowych, powstałych wskutek zdarzenia losowego lub siły wyższej oraz straty z
ubytków do wysokości ustalonej dla danego podatnika w decyzji naczelnika urzędu celnego.


Art. 138 - zmiana ust. 3 w art. 37h ustawy z dnia 27 października 1994 r. o
autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz.
2571, z późn. zm.) wiąże się z odejściem od stosowania klasyfikacji wyrobów akcyzowych w
układzie odpowiadającym PKWiU w obrocie krajowym na rzecz klasyfikacji w układzie
odpowiadającym Scalonej Nomenklaturze (CN). Dotychczasowe przepisy ustawy o
autostradach płatnych (...) posługiwały się symbolami PKWiU przy ustalaniu rodzaju paliw
silnikowych oraz gazu, podlegających opłacie paliwowej. Stosowanie jednolitej klasyfikacji
jest niezbędne dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania poboru opłaty paliwowej.
Zmiana w art. 37k ust. 1 ma na celu uregulowanie momentu powstania obowiązku zapłaty
opłaty paliwowej odpowiednio do rozwiązań prawnych przyjętych w projekcie ustawy o
podatku akcyzowym. Opłata paliwowa jest ściśle powiązana z akcyzą, tak że obie daniny
publiczne powinny być płacone jednocześnie. Ponieważ w projekcie ustawy o podatku
akcyzowym przyjęto rozwiązanie, iż w przypadku zastosowania procedury zawieszenia
poboru akcyzy obowiązek podatkowy i zobowiązanie podatkowe powstają w innych
momentach, uzależnienie obowiązku zapłaty opłaty paliwowej od powstania zobowiązania
podatkowego w akcyzie zapewni wymagane powiązanie tych danin.


Art. 139 - zmiana w ustawie z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i
identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681, z późn. zm.) jest
spowodowana zmianą numeracji i treści przepisu zobowiązującego do złożenia zgłoszenia
rejestracyjnego, o którym mowa w art. 12 ust. 1 niniejszego projektu ustawy.
Art. 140 - zmiana treści art. 41 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo
energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625, z późn. zm.), który przewiduje cofnięcie
koncesji przez Prezesa URE, w przypadku gdy dojdzie do cofnięcia przez właściwego
naczelnika urzędu celnego lub wygaśnięcia zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego
(jeżeli przed wygaśnięciem podmiot nie uzyska nowego zezwolenia) w odniesieniu do
działalności objętej tym zezwoleniem, wiąże się z wprowadzeniem w art. 50 ust. 5, obok
instytucji cofnięcia zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego, pojęcia wygaśnięcia
tego zezwolenia – w przypadku upływu okresu, na które zezwolenie zostało wydane.

93
Art. 141 – dodaje w treści art. 72 ust. 1 pkt 6a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r.
– Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908, z późn. zm.), do katalogu
dokumentów niezbędnych do rejestracji pojazdu, dokument potwierdzający brak obowiązku
zapłaty akcyzy na terytorium kraju oraz zaświadczenie stwierdzające zwolnienie od akcyzy w
przypadku spełnienia przesłanek, o których mowa w art. 106 i 107.
Art. 142 - zmiany w ustawie z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy
(Dz. U. z 2007 r. Nr 111, poz. 765, z późn. zm.) są podyktowane następującymi przesłankami:
a) zmiany przepisów art. 30 § 2 oraz art. 49 § 2 regulujących przypadki, w których
jest orzekany przepadek przedmiotów wiążą się z nadaniem nowego brzmienia art.
64 i 68 k.k.s. oraz ze zmianami zaproponowanymi w projekcie ustawy o zmianie
ustawy – Prawo celne oraz o zmianie innych ustaw, których celem jest przede
wszystkim wyeliminowanie wątpliwości co do fakultatywnego bądź
obligatoryjnego charakteru przepadku uregulowanego w art. 30 § 2 oraz art. 49 § 2
k.k.s. Przy określaniu przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych, za które
groziłby obowiązkowy przepadek albo fakultatywny przepadek uwzględniono
specyfikę danego czynu zabronionego. W związku z powyższym zaproponowano
wprowadzenie obowiązkowego przepadku przedmiotów w przypadku niektórych
przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych – podatkowych, głównie
związanych z oznaczaniem wyrobów akcyzowych znakami akcyzy, mając na
uwadze specyfikę tych wyrobów i ich znaczenie dla dochodów budżetu państwa,
b) zmiany w art. 34 § 2 k.k.s. związane są z nadaniem nowego brzmienia art. 64 i art.
68 k.k.s. – uzasadnienie jak w pkt a, natomiast zmiana w art. 38 § 2 pkt 1,
związana jest z dodaniem, niniejszą ustawą, czynu zabronionego w art. 69a § 1
k.k.s.,
c)
ponieważ „informacja podsumowująca” funkcjonuje na gruncie podatku
akcyzowego art. 53 § 30c wymagał stosownej zmiany. Jednocześnie z uwagi na
pojęcia, które zostały zdefiniowane w projekcie ustawy o podatku akcyzowym, w
dodanym art. 53 § 30d zostały one również wymienione. W związku z tym
należało skreślić dotychczasowy § 24 i 25 w art. 53,
d) zmiana w art. 63 § 1 polegająca na pominięciu w treści przepisu sformułowania
„lub opakowania jednostkowe z tymi wyrobami” ma na celu dostosowanie
przepisów k.k.s. dotyczących czynów zabronionych w zakresie oznaczania
wyrobów akcyzowych znakami akcyzy do nomenklatury przyjętej w ustawie o
podatku akcyzowym. Zgodnie z przepisami tej ustawy obowiązkowi oznaczania
znakami akcyzy podlegają wyroby akcyzowe niezależnie od sposobu naniesienia
znaku tj. czy znak akcyzy naniesiony jest na opakowanie jednostkowe czy wyrób
akcyzowy bezpośrednio. Stąd też w przypadku, gdy przepis dotyczy ogólnie
pojętego obowiązku oznaczania znakami akcyzy lub naruszenia tego obowiązku
posłużono się m.in. sformułowaniem: „wyroby akcyzowe…..bez ich uprzedniego
oznaczenia znakami akcyzy” w miejsce dotychczas używanego sformułowania:
„wyroby akcyzowe lub opakowania jednostkowe z tymi wyrobami ……bez ich
uprzedniego oznaczenia znakami akcyzy”. Uzasadnienie dotyczy także art. 63 § 2,
art. 64 §1, art. 65 § 1 i 2, art. 66 § 1, art.68 § 1 i 2, art. 69 § 1-3, art. 70 § 2. Nowe
ujęcie § 2 w art. 63 ma na celu dostosowanie brzmienia tego przepisu k.k.s. do
treści art. 113 ust. 2 niniejszego projektu ustawy, który wskazuje przypadki, gdy
wyroby podlegające obowiązkowi oznaczania znakami akcyzy nie mogą być co do
zasady importowane, nie mogą być przemieszczone na terytorium kraju w wyniku
nabycia wewnątrzwspólnotowego poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, nie

94
mogą być przemieszczone na terytorium kraju w wyniku nabycia
wewnątrzwspólnotowego w procedurze zawieszenia poboru akcyzy przez
zarejestrowanego lub niezarejestrowanego handlowca, bez ich uprzedniego
prawidłowego oznaczenia podatkowymi znakami akcyzy. W § 3 sankcją objęto
dodatkowo wydawanie lub sprowadzanie wyrobów akcyzowych na terytorium
kraju, oznaczonych zniszczonymi znakami akcyzy. Zmiana uzasadniona jest
brzmieniem przepisu ustawy o podatku akcyzowym, który mówi, że zarówno
uszkodzone jak i zniszczone znaki nie mogą być wykorzystane do naniesienia na
wyroby akcyzowe,
e) nowe brzmienie art. 64 ma na celu dostosowanie k.k.s. do treści art. 114 ust. 5 w
związku z art. 114 ust. 1 pkt 2 i 3 oraz pkt 6 niniejszej ustawy. Przepisy art. 114
ust. 1 pkt 2 i 3 przewidują, iż z obowiązku oznaczania znakami akcyzy zwalnia się
wyroby akcyzowe, które są wyprowadzane ze składu podatkowego i przeznaczone
do dokonania dostawy wewnątrzwspólnotowej lub na eksport, a także wyroby
umieszczane w składach wolnocłowych lub wolnych obszarach celnych i
przeznaczone do sprzedaży w jednostkach handlowych tam usytuowanych.
Zgodnie z treścią art. 114 ust. 1 pkt 6, z obowiązku oznaczania znakami akcyzy
zwalnia się również wyroby akcyzowe wyprodukowane na warunkach
określonych w art. 45 ust. 1 pkt 1, 2, 4 i 5 projektu ustawy o podatku akcyzowym,
które są wydane z magazynu wyrobów gotowych i przeznaczone do dostawy
wewnątrzwspólnotowej lub na eksport. W świetle art. 114 ust. 5, wyroby te mogą
być bez znaków akcyzy wyprowadzane ze składu podatkowego, umieszczone w
składach wolnocłowych lub wolnych obszarach celnych lub wydane z magazynu
wyrobów gotowych, tylko pod warunkiem uprzedniego pisemnego powiadomienia
właściwego naczelnika urzędu celnego o tym fakcie. Mając na uwadze treść
powyższych przepisów, przewidziano w art. 64 k.k.s. sankcję za niedopełnienie
obowiązku pisemnego powiadomienia właściwego naczelnika urzędu celnego o
wyprowadzeniu wyrobów nieoznaczonych znakami akcyzy ze składu
podatkowego, o umieszczeniu takich wyrobów w składzie wolnocłowym lub w
wolnym obszarze celnym bądź wydaniu ich z magazynu wyrobów gotowych bez
stosownego oznaczenia znakami akcyzy.
f) zmiana brzmienia art. 65 § 1 i 2 związana jest z faktem, iż zgodnie z projektem
ustawy o podatku akcyzowym obrót wyrobami akcyzowymi wbrew przepisom
ustawy jest nielegalny niezależnie od ilości tych wyrobów, zasadne jest zatem
zrezygnowanie z określania wśród znamion paserstwa akcyzowego warunku, że
rodzaj, ilość lub wartość nielegalnych wyrobów akcyzowych powinna wskazywać
na zamiar wprowadzenia ich do obrotu. Dodatkowo paserstwem akcyzowym
powinno być zachowanie polegające na nabywaniu wyrobów akcyzowych
zwolnionych od obowiązku oznaczania znakami akcyzy, od osób, które
sprowadziły je legalnie na terytorium kraju w ramach zwolnień, ale które
naruszają warunki tego zwolnienia i popełniają w ten sposób przestępstwo
skarbowe lub wykroczenie skarbowe określone w art. 73 k.k.s. Uwzględnienie w
powyższym przepisie czynu zabronionego określonego w art. 73 k.k.s. (obok
czynów zabronionych określonych w art. 63 i 64) upodabnia konstrukcję
paserstwa akcyzowego do konstrukcji paserstwa celnego z art. 91 k.k.s.,
g) zmiana brzmienia art. 66 § 1 polega na pominięciu sformułowania „lub opakowania
z tymi wyrobami” oraz objęciu hipotezą normy oznaczania wyrobów akcyzowych
zniszczonymi znakami akcyzy, patrz uzasadnienie do art. 63 § 1 i 3,

95
h) zmiana art. 68 związana jest z wątpliwościami interpretacyjnymi w zakresie
dokonania właściwej kwalifikacji prawnej czynów zabronionych, określonych w
tym przepisie. Należy zwrócić uwagę, że proponowany przepis art. 112 ust. 4
projektu ustawy o podatku akcyzowym nakłada na posiadacza wyrobów, o których
mowa w ust. 2, przeznaczonych do dalszej odsprzedaży, obowiązek sporządzenia
ich spisu i przedstawienia go do potwierdzenia właściwemu naczelnikowi urzędu
celnego, wykonującemu zadania w zakresie akcyzy na terytorium kraju. Z
brzmienia przepisu art. 96 ust. 2 pkt 7 dotychczas obowiązującej ustawy o podatku
akcyzowym wynika, że podmiot obowiązany do oznaczania wyrobów akcyzowych
znakami akcyzy składając wniosek dołącza między innymi dokument o
posiadanych wyrobach akcyzowych. W istocie zatem, aby dokonać oznaczenia
znakami legalizacyjnymi akcyzy posiadacz wyrobów akcyzowych musi wcześniej
sporządzić ich spis i przedstawić właściwemu organowi. Wskazuje to, iż nie
można dokonać oznaczenia wyrobów akcyzowych znakami legalizacyjnymi
akcyzy bez wcześniejszego sporządzenia ich spisu. W związku z tym obecne
brzmienie art. 68 k.k.s. rodzi wątpliwości w przypadku wykrycia wyrobów
oznaczonych np. nieodpowiednimi znakami akcyzy, czy kwalifikować dany czyn
jako niedopełnienie obowiązku oznaczania wyrobów akcyzowych określony w art.
68 § 1 pkt 2 k.k.s., czy jako niedopełnienie obowiązku sporządzenia ich spisu,
określony w art. 68 § 3 k.k.s. Przedstawiona propozycja nowego brzmienia art. 68
k.k.s. eliminuje ten problem gdyż, jeśli posiadacz takich wyrobów akcyzowych nie
podejmie pierwszej czynności w kierunku oznaczenia wyrobów legalizacyjnymi
znakami akcyzy, jakim jest sporządzenie ich spisu, będzie podlegał
odpowiedzialności karnej z § 1, natomiast jeśli sporządzi spis ale nie podejmie
dalszych działań w celu oznaczenia wyrobów legalizacyjnymi znakami akcyzy,
będzie podlegał odpowiedzialności karnej z § 2,
i) zmiana brzmienia art. 69 § 1, 2 i 3 polega na pominięciu sformułowania „lub
opakowania z tymi wyrobami”(w różnych przypadkach), patrz uzasadnienie do art.
63 § 1,
j) dodanie art. 69a ma na celu penalizację jednego z najpoważniejszych naruszeń
warunków zastosowania procedury zawieszenia poboru akcyzy jakim jest
produkcja, magazynowanie lub przeładowywanie wyrobów akcyzowych poza
składem podatkowym, w sytuacji gdy produkcja, magazynowanie lub
przeładowywanie wyrobów akcyzowych w składzie podatkowym jest
obligatoryjne. Tego rodzaju działanie, mające znamiona celowego działania w
„szarej strefie”, stanowi poważne zagrożenie dla interesów gospodarczych
państwa. Zgodnie z art. 38 ust. 1 procedura zawieszenia poboru akcyzy ma
zastosowanie m.in. jeżeli wyroby akcyzowe znajdują się w składzie podatkowym.
Ich produkcja (z wyłączeniem produkcji, o której mowa w art. 45 ust. 1 pkt 1-6),
magazynowanie i przeładunek może się odbywać wyłącznie w składzie
podatkowym (art. 45 ust. 1, 2 i 5). Wykaz wyrobów akcyzowych, do których
stosuje się procedurę zawieszenia poboru akcyzy i których produkcja odbywa się
w składzie podatkowym znajduje się w załączniku nr 2 do projektu ustawy.
Jednakże w składzie podatkowym muszą być również produkowane wyroby
akcyzowe inne niż określone w załączniku nr 2 do ustawy, objęte stawką akcyzy
inną niż stawka zerowa. Produkcja, magazynowanie oraz przeładunek wyrobów
akcyzowych w składzie podatkowym zgodnie z wymogami ustawy, z jednej strony
zapewnia harmonizację akcyzowego systemu podatkowego na terytorium
Wspólnoty Europejskiej, a z drugiej strony zapewnia kontrolę i szczelność tego