Spółka komunalna a kontrola zarządcza

Przeczytaj także: Finanse publiczne: zysk NBP nie pomoże

Zgodnie z art. 9 ustawy o finansach publicznych sektor finansów publicznych tworzą tylko i wyłącznie wymienione tam kategorie jednostek tegoż sektora (zgodnie bowiem z art. 8 ust. 1 ustawy „jednostki sektora finansów publicznych są tworzone w formach określonych w niniejszym rozdziale”). Wśród szerokiego katalogu podmiotów, obejmujących między innymi szkoły i domy kultury (działające w formie np. jednostki budżetowej czy samorządowej instytucji kultury) wymienia się w pkt 14 „inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, jednostek badawczo-rozwojowych, banków i spółek prawa handlowego”.

Niewątpliwie spółka z o.o., nawet jeżeli 100% jej udziałów posiada gmina (tzw. spółka komunalna), jest osobą prawną, ale nie jest jednostką sektora finansów publicznych, jeśli ma status spółki prawa handlowego. Stwierdzenie to będzie prawdziwe nawet gdyby spółka z o.o. została utworzona w oparciu o „odrębną ustawę w celu wykonywania zadań publicznych” („z wyłączeniem”).

Tak więc kontrola zarządcza na I poziomie dotyczy w praktyce takich jednostek, jak wewnętrzne komórki organizacyjne urzędu gminy (miasta), czyli wydziały, samodzielne referaty i stanowiska, piony czy biura. Może ona dotyczyć także straży miejskiej czy urzędu stanu cywilnego. Ustawa o finansach publicznych nie przyznaje jednak wójtom, burmistrzom, prezydentom miast, starostom i marszałkom województw szczególnych kompetencji w stosunku do jednostek podległych i nadzorowanych w dziale z tytułu odpowiedzialności za funkcjonowanie kontroli zarządczej. Prowadzenie gospodarki komunalnej jednostki samorządu terytorialnego w formie kapitałowych spółek handlowych wyraźnie przeciwstawia się prowadzeniu tej gospodarki z użyciem jednej z jednostek sektora finansów publicznych.

Podstawa prawna:

• Art. 8 ust. 1, art. 9, art. 68 i art. 69 ust. 1 i 3 ustawy o finansach publicznych,
• Komunikat Ministra Finansów nr 23 z 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych oraz załącznik do tego komunikatu o nazwie „Standardy kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych”.

Portal SpolkaZoo.pl - serwis dla członków zarządów spółek z o.o. Praktyczne porady z zakresu prawa handlowego i zarządzania spółką, przydatne wzory dokumentów, informacje o zmianach w prawie.