Klauzule niedozwolone - raport październik 2015

Przeczytaj także: Klauzule niedozwolone - raport wrzesień 2015

Od sporządzenia poprzedniego raportu klauzulowego, to jest od 6 października do 9 listopada 2015 roku, wpisano do rejestru łącznie 27 nowe klauzule niedozwolone. Z czego w kategorii „Handel elektroniczny” dodano w sumie 16 klauzul niedozwolonych, a w kategorii „Sprzedaż konsumencka” – tylko jedną.

Jak zwykle, poniżej znajdziecie omówienie najciekawszych z nich, zdaniem prawników z serwisu KlauzuleNiedozwolone.pl.

Odstąpienie od umowy: zwrócę konsumentowi cenę towaru i… nic więcej

„Sklep daje Państwu gwarancję zwrotu kosztów ceny zakupu artykułu – bez kosztów przesyłki. Pieniądze zwracane są wyłącznie, jako przelew na konto bankowe Klienta. (nr wpisu: 6161, Sygn. akt XVII AmC 17133/13)”

„Sklep gwarantuje zwrot kwoty równej Cenie. Koszty prowizji z tytułu zwrotu Ceny oraz koszt odesłania Towaru do Klienta pomniejszają kwotę zwracaną Klientowi. (nr wpisu: 6182, Sygn. akt XVII AmC 6264/13)”

„Koszty odesłania towaru oraz cena wykonanych na życzenie Klienta usług dodatkowych w tym dostawy nie podlegają zwrotowi. (nr wpisu: 6159, Sygn. akt XVII AmC 16536/13)”

Wskazywane postanowienia w sposób rażący łamią prawo konsumenckie. Ustawodawca w ustawie z dnia 30 maja 2014 roku o prawach konsumenta wprost wskazuje, że przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy, zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym koszty dostarczenia rzeczy (art. 32 ust. 1). Wątpliwą liną obrony sprzedawcy jest fakt, że do czasu wejścia w życie ustawy o prawach konsumenta jej poprzedniczka nie wskazywała tego terminu.

W ustępie drugim wskazywanego przepisu zawarto regułę, że przedsiębiorca, co do zasady, ma obowiązek dokonać zwrotu płatności dokonanej przez konsumenta przy użyciu takiego samego sposobu zapłaty, jakiego użył konsument, chyba że wyraźnie zgodził się on na inny sposób zwrotu, który nie wiąże się dla niego z żadnymi kosztami. Dlatego, jeżeli konsument dokonał płatności gotówką za pobraniem, to bez uprzedniej zgody, nie można zmienić sposobu zwrotu, a tym bardziej zastrzec w regulaminie jedyną formę zwrotu.

W kwestii możliwości naliczania prowizji warto przypomnieć, że w art. 385[3] Kodeksu Cywilnego znajdziemy tzw. szarą listę klauzul niedozwolonych i że w razie wątpliwości uważa się, że niedozwolonymi postanowieniami umownymi są te, które nakładają wyłącznie na konsumenta obowiązek zapłaty ustalonej sumy na wypadek rezygnacji z zawarcia lub wykonania umowy.

Konsument poniesie jednak (w przypadku zwrotu towaru) tzw. dodatkowe koszty. Zgodnie z art. 33 ustawy o prawach konsumenta jeżeli konsument wybrał sposób dostarczenia rzeczy inny niż najtańszy zwykły sposób dostarczenia oferowany przez przedsiębiorcę, przedsiębiorca nie jest zobowiązany do zwrotu konsumentowi poniesionych przez niego dodatkowych kosztów. Należy pamiętać, że konsument poniesie, zgodnie z cytowaną ustawą, również tzw. bezpośrednie koszty zwrotu rzeczy, do których doktryny zaliczyli koszty przesyłki (od konsumenta do sprzedawcy), czy też koszty samodzielnego dojazdu do przedsiębiorcy. (W. Chomiczewski (w:) Ustawa o prawach konsumenta. Komentarz., Warszawa, 2015).

Konsument nie odebrał przesyłki – odstąpił od umowy?

„Członek Klubu FM GROUP jest zobowiązany do terminowego odbierania przesyłek z zamówionymi przez siebie Produktami FM Group – do zwrócenia nadawcy kosztów nadania oraz kosztów zwrotu przesyłki do nadawcy. Nie odebranie przesyłki zawierającej zamówione Produkty FM GROUP, a w konsekwencji jej zwrot do FM GROUP Polska traktowane będzie na równi z odstąpieniem od umowy sprzedaży dotyczącej zwróconych Produktów FM GROUP (numer wpisu: 6163, Sygn. akt XVII AmC 40630/13)”

Zdaniem ekspertów z serwisu KlauzuleNiedozwolone.pl, ten zapis jest bardzo ciekawy i wskazują oni na niego nieprzypadkowo. Ta klauzula może rozwiązać toczący się w doktrynie spór o możliwość uznania przez sprzedawcę braku odebrania zamówionego towaru za odstąpienie od umowy.

Niektórzy Autorzy stoją na stanowisku, że w sytuacji, gdy konsument nie odbiera rzeczy np. od kuriera, następuje jej odesłanie do przedsiębiorcy (na co wskazuje m.in. brzmienie art. 31 ust. 2 PrKonsU), a co za tym idzie – odstąpienie od umowy. Jeżeli pociąga to za sobą dodatkowe koszty po stronie przedsiębiorcy, a ten poinformował konsumenta o konieczności pokrycia kosztów odesłania rzeczy w przypadku odstąpienia od umowy (w tym przypadku nieodebrania jej od kuriera), może zażądać ich pokrycia przez konsumenta lub dokonać kompensaty zgodnie z art. 498 § 1 KC, jednakże do wartości najtańszego zwykłego sposobu dostarczenia rzeczy. (D. Szostek (w:) Ustawa o prawach konsumenta, red. B. Kaczmarek-Templin, Warszawa, 2014)