Witam,
Tekst zaczerpnięty z www.rzu.gov.pl

Czy zakład ubezpieczeń ma prawo obniżyć odszkodowanie o handlowy
ubytek wartości części zamiennych, wymienionych na nowe?

Zdaniem Rzecznika Ubezpieczonych nie jest zasadne obniżanie przez
zakład ubezpieczeń należnego odszkodowania tytułem amortyzacji wymienionych
w pojeździe części zamiennych na nowe (nazywany też "merkantylnym ubytkiem
wartości części").
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5.11.1980 r. (III CRN 223/80) uznał,
iż przywrócenie rzeczy uszkodzonej do stanu poprzedniego polega na
doprowadzeniu jej do stanu używalności w takim zakresie, jaki istniał
przed wyrządzeniem szkody. Jeżeli do osiągnięcia tego celu konieczne
jest użycie nowych elementów, to poniesione na nie wydatki wchodzą w skład
kosztów naprawienia szkody przez przywrócenie rzeczy do stanu poprzedniego.
W konsekwencji powyższe wydatki obciążają osobę odpowiedzialną za szkodę.
Zwiększenie wartości rzeczy (samochodu) po naprawie można by uwzględnić
tylko wówczas, gdyby chodziło o wykonanie napraw takich uszkodzeń, które
istniały przed wypadkiem, albo ulepszeń w stosunku do stanu przed wypadkiem.
Sąd Najwyższy podał w uzasadnieniu, iż z zasady wyrażonej w art. 361 §1 k.c.
wynika, iż w razie uszkodzenia rzeczy w stopniu umożliwiającym przywrócenie
jej do stanu poprzedniego, osoba odpowiedzialna za szkodę obowiązana jest
zwrócić poszkodowanemu wszelkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki
poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy uszkodzonej.
Do wydatków tych należy zaliczyć także koszt nowych części i innych
materiałów,
których użycie było niezbędne do naprawienia uszkodzonej rzeczy.
Poszkodowany
chcąc przywrócić stan poprzedni uszkodzonego pojazdu nie ma możliwości
zakupu
starych części, nie ma też możliwości żądania, aby zakład naprawczy
wykonujący
naprawę w miejsce uszkodzonych części wmontował stare części częściowo
zużyte.
Oczywiście odszkodowanie nie może być wyższe od poniesionej szkody. Jednakże
zdaniem Rzecznika, współbrzmiącym z sentencjami zapadającym wyroków
w przedmiotowej sprawie (dziennik "Rzeczpospolita" z dnia 3.10.2002 r.
artykuł pt. Sędziowie nie akceptują cięć ) - samo użycie do naprawy nowych
części nie powoduje wzrostu wartości rynkowej pojazdu, a od poszkodowanego
nie można żądać by zastąpił części zniszczone częściami używanymi o podobnym
stopniu zniszczenia. Nadto nawet najbardziej staranna naprawa samochodu nie
zapobiegnie zmniejszeniu jego wartości rynkowej w stosunku do jego stanu
sprzed
szkody, bowiem sam fakt uczestnictwa samochodu w wypadku wpływa na obniżenie
tej
wartości (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2001 r.; III CZP
57/01;
OSNC 2002/5/57).

pozdrawiam Przemek