Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej

W części dotyczącej wprowadzanego podatku akcyzowego należy zauważyć, że
nieopodatkowanie podatkiem akcyzowym suszu do produkcji wyrobów tytoniowych
powoduje od 2010 r. wzrost obrotów tym suszem poza obrotem związanym z legalną
produkcją papierosów i tytoniu do palenia, a w konsekwencji wzrost szarej strefy rynku
tytoniowego, co powoduje znaczne uszczuplenia budżetu państwa.
W okresie od 2010 r. obserwowany jest znaczny wzrost ujawnień dokonanych przez Służbę
Celną i Policję, które zapobiegły wprowadzeniu do obrotu nielegalnego tytoniu w ilości:
w 2010 r. – 134,7 tony tytoniu, w 2011 r. – 237,7 ton, a w I połowie 2012 r. – ok. 181 ton
tytoniu. Szczególnie istotne jest narastanie problemu, który wymaga szybkiego rozwiązania.
Przyjmując dalsze utrzymanie się ww. tendencji, można przyjąć założenie, że w 2012 r.
działania organów ścigania (Służby Celnej i Policji) spowodują zapobieżenie wprowadzenia
do obrotu co najmniej 362 ton (2 x 181 ton) nielegalnego tytoniu, co w konsekwencji
spowoduje zmniejszenie strat budżetu państwa tylko z tytułu podatku akcyzowego o prawie
90 mln zł:
362.000 kg x (115,86 zł/kg + 357,71 zł/kg x 31,41%) = 86 614 449 zł,
gdzie:
– 115,86 zł/kg – stawka kwotowa na tytoń do palenia wynikająca z art. 99 ust. 2 pkt 2
ustawy,
– 357,71 zł/kg – średnia ważona detaliczna cena sprzedaży tytoniu do palenia w roku 2011
wynikająca z art. 99 ust. 14 ustawy,
– 31,41% – stawka procentowa na tytoń do palenia wynikająca z art. 99 ust. 2 pkt 2 ustawy.
Jednocześnie obserwowany jest spadek sprzedaży tytoniu do palenia w legalnym obrocie.
Jego sprzedaż w 2011 r. wyniosła 3.300 ton i w stosunku do 2010 r., w którym kształtowała
się na poziomie 3.800 ton, była niższa o 500 ton (ponad 13%). Mając na uwadze, że
ujawnienia organów ścigania dotyczą jedynie części tytoniu przeznaczonego przez grupy
przestępcze do wprowadzenia do obrotu poza ewidencją, a według szacunków koncernów
tytoniowych w 2011 r. ok. 1/3 tytoniu do palenia znajdującego się w obrocie stanowił tytoń,
od którego nie odprowadzono należnego podatku akcyzowego, można szacować, że
nieodprowadzony w 2011 r. od 1.650 ton tytoniu podatek akcyzowy wyniósł ok. 380 mln zł:
1.650.000 kg x (115,86 zł/kg + 357,71 zł/kg x 31,41%) = 376 557 573 zł.

Określenie stawki akcyzy na cydr i perry o kodach CN 2206 00 31, 2206 00 51 oraz
2206 00 81, o rzeczywistej objętościowej mocy alkoholu nieprzekraczającej 5,0% objętości ze
45

158,00 zł do 97,00 zł od 1 hektolitra gotowego wyrobu spowoduje niewielki wzrost
dochodów jednostek sektora finansów publicznych. Szacuje się, że przemysł winiarski byłby
w stanie wyprodukować około 50 mln litrów dobrej jakości cydrów i perry, czyli
zagospodarować dodatkowo około 60 tysięcy ton owoców (głównie jabłek),
co w konsekwencji przełożyłoby się na dodatkowe wpływy do budżetu w wysokości około
40 mln zł. Jednocześnie wpływy z tytułu akcyzy od tych wyrobów za rok 2011 wyniosły
około 35 mln zł.
Podwyżki podatku akcyzowego na wyroby tytoniowe powodować będą określone skutki
budżetowe.
Podwyżka akcyzy na papierosy na 2013 r. o 5%, przy założeniu nieuwzględniania podwyżek
cen detalicznych papierosów i pozostawieniu na niezmienionym poziomie stawki
procentowej w wysokości 31,41%, liczonej od ceny detalicznej, wymaga podwyższenia
stawki kwotowej na papierosy z poziomu 170,97 zł/1.000 szt. do wysokości
188,00 zł/1.000 szt.
Na 2013 r. przyjęto średnią ważoną detaliczną cenę sprzedaży papierosów, na
przewidywanym poziomie za 6 miesięcy 2012 r. Wyniosła ona 539,50 zł/1.000 szt.,
tj. 10,79 zł/20 szt., i jest wyższa od średniej ważonej detalicznej ceny sprzedaży papierosów
z 2012 r. (przyjętej na poziomie roku 2011, wynoszącej 501,71 zł/1.000 szt.,
tj. 10,03 zł/20 szt.) o 76 gr na paczkę 20 sztuk.
Przewiduje się, że podwyżka akcyzy ogółem o 5% spowoduje wzrost średniej ważonej ceny
detalicznej papierosów o 68 gr na paczce 20 szt. (przy założeniu przeniesienia podwyżki
akcyzy na cenę).
Podwyżka akcyzy o 5%, przy przyjętych założeniach, spowoduje skutki budżetowe
szacowane na 345 mln zł dodatkowych wpływów w skali roku. Założono, iż nastąpi 3%
spadek sprzedaży papierosów.
Przewiduje się, że podwyżka akcyzy o 5% spowoduje wzrost średniej ważonej ceny
detalicznej tytoniu do palenia o 24,32 zł/kg (przy założeniu przeniesienia podwyżki akcyzy na
cenę).
Dla tytoniu do palenia podwyżka akcyzy na 2013 r. o 5%, przy przyjętych założeniach,
spowoduje skutki budżetowe szacowane na 14 mln zł dodatkowych wpływów budżetowych
w skali roku. Oszacowano, iż nastąpi 3% spadek sprzedaży tytoniu do palenia.
46

Dla cygar i cygaretek podwyżka akcyzy na 2013 r. o 5%, ze względu na znikomy udział
w rynku tych wyrobów, nie będzie miała znaczącego wpływu na ogólny wzrost wpływów
budżetowych z podatku akcyzowego od wyrobów tytoniowych.
Podwyższenie cen detalicznych przez producentów może przynieść dodatkowe wpływy
budżetowe wynikające z części procentowej stawki podatku akcyzowego – wyrażonej
w procencie od maksymalnej ceny detalicznej sprzedaży. Skutków tych nie można jednak
dokładnie oszacować z uwagi na fakt, iż decyzja w zakresie wielkości podwyżek cen leży
wyłącznie w gestii producentów.
Natomiast wejście w życie zmiany załącznika nr 2 do ustawy nie będzie miało wpływu na
budżet państwa i na budżety jednostek samorządu terytorialnego (art. 7).
Zmiany zaproponowane w art. 8, art. 9 i art. 35 nie będą wiązały się ze skutkami dla
podmiotów sektora finansów publicznych, w tym dla budżetu państwa oraz budżetów
jednostek samorządu terytorialnego.
Projektowane w art. 8 zmiany ustawy o finansach publicznych umożliwiające pozyskiwanie
przez Ministra Finansów informacji o prognozowanych danych JST tylko w formie
elektronicznej nie wpłyną na wzrost kosztów realizacji zadań w JST i regionalnych izbach
obrachunkowych, gdyż wieloletnie prognozy finansowe będą przekazywane za pomocą
funkcjonującego już informatycznego systemu zarządzania budżetami JST, udostępnionego
tym jednostkom nieodpłatnie.
Projektowane regulacje w zakresie podatku od towarów i usług stanowią jedynie przedłużenie
o rok regulacji obecnie obowiązujących, w konsekwencji nie wiążą się z ujemnymi skutkami
dla budżetu państwa oraz podmiotów sektora finansów publicznych, to jest zwiększeniem
wydatków bądź zmniejszeniem dochodów jednostek sektora finansów publicznych. Należy
zwrócić uwagę, że niewprowadzenie tych zmian spowodowałoby zmniejszenie dochodów
budżetu państwa (art. 10 i art. 11).
Przepis art. 12 jest konsekwencją zaprojektowanej w budżecie państwa na 2013 r. rezerwy
celowej na „Odtworzenie sygnału analogowego w nadawaniu sygnału cyfrowego telewizji”
w wysokości 31 451 tys. zł, która przeznaczona będzie na wykonanie tzw. doświetleń, które
umożliwią dostęp do nadawania cyfrowego telewizji tych terenów, na których obecnie
odbierany jest sygnał analogowy, a które w wyniku przejścia na nadawanie cyfrowe byłyby
pozbawione odbioru sygnału telewizyjnego. Zaplanowane środki będą zatem służyć
poszerzeniu dostępu społeczeństwa do odbioru nadawania cyfrowego telewizji.
47

Projektowana regulacja nie będzie miała wpływu na budżety jednostek samorządu
terytorialnego.
Wprowadzenie zmian w ustawie – Karta Nauczyciela w zakresie doskonalenia zawodowego
nauczycieli nie spowoduje skutków finansowych dla budżetu państwa oraz budżetów
jednostek samorządu terytorialnego. Powstałe w wyniku zaplanowania niższej kwoty na
doskonalenie zawodowe nauczycieli oszczędności w budżetach organów prowadzących
szkoły, w budżetach wojewodów oraz w budżecie ministra właściwego do spraw oświaty
i wychowania zapewnią większą elastyczność gospodarki finansowej tych jednostek (art. 14).
Z kolei powiązanie sposobu naliczania odpisów na Zakładowy Fundusz Świadczeń
Socjalnych z kwotą bazową z dnia 1 stycznia 2012 roku spowoduje oszczędności
ok. 55 mln zł (art. 15).
Projekt przewiduje sfinansowanie składki członkowskiej z tytułu udziału Polski w Konwencji
ESA w części dotyczącej Ministra Środowiska oraz dofinansowanie składek z tytułu udziału
w innych organizacjach międzynarodowych ze środków Narodowego Funduszu Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej, co zmniejszy wydatki budżetu państwa o łączną kwotę
39 mln zł (art. 32).
Proponuje się także zwiększenie wydatków Krajowego Funduszu Drogowego w 2013 roku
o 165 mln zł, natomiast nie będzie to miało wpływu na budżet państwa i budżety jednostek
samorządu terytorialnego. Planowane wydatki inwestycyjne KFD na realizację programu
budowy dróg w 2013 r. nie ulegną zmianie (art. 33).
b) rynek pracy
Nie przewiduje się, aby rozwiązania zaproponowane w projekcie ustawy miały wpływ na
rynek pracy.
c) konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie
przedsiębiorstw
Zaproponowane rozwiązania dotyczące opodatkowania akcyzą w określonych
okolicznościach suszu tytoniowego będą miały pozytywny wpływ na konkurencyjność
gospodarki oraz przedsiębiorczość. Ograniczenie nielegalnego wykorzystywania suszu
tytoniowego powinno przyczynić się do rozwoju przedsiębiorstw prowadzących legalną
działalność na rynku tytoniu.
48

Określenie stawki akcyzy na cydr i perry będzie miało pozytywny wpływ na konkurencyjność
gospodarki oraz przedsiębiorczość przez możliwy wzrost sprzedaży przedmiotowych
wyrobów, a zatem i wzrost ich produkcji. Przemysł winiarski byłby w stanie wyprodukować
około 50 mln litrów dobrej jakości cydrów i perry, czyli zagospodarować dodatkowo około
60 tysięcy ton owoców (głównie jabłek).
Zmiana stawek na wyroby tytoniowe nie będzie miała wpływu na konkurencyjność
gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw.
Zmiana załącznika nr 2 do ustawy o podatku akcyzowym pozytywnie wpłynie na
konkurencyjność krajowych przedsiębiorstw uczestniczących w obrocie wyrobami
akcyzowymi o kodach CN 3811 11 10, 3811 11 90, 3811 19 00, 3811 90 00, z uwagi na
wprowadzenie jednolitych zasad dotyczących przemieszczania ww. wyrobów na terenie całej
UE. Do tej pory krajowe podmioty nie mogły stosować do tych wyrobów w obrocie
wewnątrzwspólnotowym procedury zawieszenia poboru akcyzy. Procedura ta mogła być
stosowana jedynie na terytorium kraju, jeżeli wyroby te były opodatkowane, w związku z ich
przeznaczeniem, stawką akcyzy inną niż stawka zerowa. Po wejściu w życie przedmiotowej
zmiany do wyrobów akcyzowych o kodach CN 3811 11 10, 3811 11 90, 3811 19 00,
3811 90 00 będzie stosowana procedura zawieszenia poboru akcyzy na terenie całej UE.
Projektowane w zakresie podatku od towarów i usług regulacje mogą wpływać na
funkcjonowanie przedsiębiorstw. Należy jednak zwrócić uwagę, że stanowią one jedynie
przedłużenie ograniczenia odliczenia podatku VAT obowiązującego obecnie. Zatem
w porównaniu do obecnej sytuacji nie wprowadza się nowych zmian.
d) sytuację i rozwój regionalny
Nie przewiduje się, aby rozwiązania zaproponowane w projekcie dotyczące opodatkowania
akcyzą w określonych okolicznościach suszu tytoniowego miały wpływ na sytuację i rozwój
regionów.
Określenie stawki akcyzy na cydr i perry może mieć wpływ na sytuację i rozwój regionalny.
Produkcja lekkiego napoju alkoholowego mogłaby w warunkach krajowych stanowić szansę
na zagospodarowanie nadwyżek jabłek przez sadowników, a w tych częściach Polski, gdzie
na większą skalę uprawia się jabłka, np. w rejonie Grójca, w Łódzkiem, dolinie dolnej Wisły
czy na Dolnym Śląsku, także promocję lokalnych produktów regionalnych.
Wszędzie tam, gdzie warunki klimatyczne utrudniają uprawę winorośli, cydr ma szansę
konkurować z winem, a biorąc pod uwagę rosnącą popularność tzw. piw smakowych, także
z piwem.
49