Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Kanadą w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu wraz z Protokołem, podpisanych w Ottawie dnia 14 maja 2012 r.

4. Dostęp do rynku
Dostęp do rynku dla polskich towarów i usług (bariery)
Warunki dostępu do rynku kanadyjskiego dla polskich towarów i usług są
identyczne jak dla innych dostawców z krajów UE. Istniejące bariery zostały
zidentyfikowane przez eksporterów europejskich i umieszczone wśród tematów
do dalszych rozmów UE z Kanadą. Najważniejsze bariery, z jakimi spotkać się
może polski przedsiębiorca w Kanadzie to:
− funkcjonowanie monopoli państwowych np. w zakresie importu alkoholu do
prowincji,
− kontyngenty importowe na niektóre towary rolno-spożywcze (np. sery twarde
i inne wyroby mleczarskie, drób i jego przetwory i inne),
− regulacje techniczne i sanitarne, w tym różnice w standardach produktów
żywnościowych,
− uciążliwe procedury prowadzenia inspekcji i certyfikacji przez CFIA
(Kanadyjską Agencję Kontroli ywności), w tym wymogi dotyczące
etykietowania i opakowania towarów,
− uciążliwe i prowadzone niekiedy w sposób uznaniowy formalności celne,
− restrykcje w zakresie świadczenia usług technicznych, związane
z
wymaganiami ubezpieczeniowymi, imigracyjnymi oraz nieuznawaniem
dyplomów i świadectw kwalifikacji zawodowych, dodatkowo zróżnicowane
w zależności od prowincji, powodują de facto uniemożliwienie dostępu do
rynku zamówień publicznych tak federalnych, jak i na szczeblu prowincji dla
firm spoza Kanady. Ponadto, dostęp do zamówień publicznych jest mocno
ograniczony dla firm, które nie prowadzą swojej działalności gospodarczej
w Kanadzie, lub jeżeli przedmiot zamówienia nie jest objęty międzynarodową
umową o handlu.
Praktyczną barierą dla przedsiębiorców polskich mogą być również, wyższe niż
w Europie koszty reklamy i wprowadzenia na rynek nowego produktu, a także
koszty obsługi prawnej. Muszą oni zwrócić uwagę na skomplikowaną zawartość
umów handlowych, jaka obowiązuje na rynku kanadyjskim tak, aby zabezpieczyć
w jak największym stopniu swoje interesy. Dotyczy to zwłaszcza klauzul
określających konsekwencje naruszenia zapisów zawartych umów. Trudne jest

8
wprowadzenie wyrobu do dużych działających w Kanadzie sieci dystrybucyjnych,
mających w niektórych przypadkach centrale zakupów w USA.
Dostęp do rynku pracy
wiadczenie usług i zatrudnienie obywateli RP
Polacy chcący wyjechać do Kanady do pracy, muszą ubiegać się o pozwolenie na
pracę w Ambasadzie Kanady w Warszawie. Wjazd do Kanady w celu podjęcia
zatrudnienia w tym kraju wymaga posiadania wizy z prawem do pracy. W dniu
2 kwietnia 2008 r. podpisano umowę o zabezpieczeniu społecznym między
Rzecząpospolitą Polską a Kanadą. Umowa ta może przyczynić się do rozwoju
współpracy gospodarczej pomiędzy Polską a Kanadą. Wraz z szybkim wzrostem
polskiej gospodarki rośnie liczba możliwości inwestycyjnych dla kanadyjskiego
sektora prywatnego. Takim inwestycjom – obok czynników typowo
ekonomicznych – z pewnością będą sprzyjały odpowiednie podstawy prawne
w zakresie zabezpieczenia społecznego, które np. uchronią obywateli
kanadyjskich podejmujących zatrudnienie w Polsce przed obowiązkiem
podwójnego opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.
W dniu 14 lipca 2008 r. Polska i Kanada podpisały umowę o wspieraniu
mobilności młodych obywateli. Jej celem jest uproszczenie procedury
wyjazdowej dla osób w wieku od 18 do 35 lat (w tym absolwentów szkół
wyższych), które zamierzają odbyć praktyki zawodowe w Kanadzie (lub Polsce),
zrealizować tam część swojego programu studiów; przebywać w celach
szkoleniowych i poznawczych oraz podjąć czasowe zatrudnienie lub przebywać
w celach kulturalnych lub poznawczo-turystycznych oraz podjąć pracę. Na mocy
tej umowy pobyt na terenie Kanady (lub Polski) może trwać jeden rok. Po wejściu
w życie umowy, obywatele Polski wyjeżdżający do Kanady, którym wydany
został list polecający, a w niektórych przypadkach również wiza, otrzymają
w dniu wjazdu do Kanady, niezależnie od sytuacji na rynku pracy, zezwolenie na
pracę wydane przez rząd Kanady ważne przez okres ich legalnego pobytu w tym
kraju.
III. Krótka charakterystyka zmienianych przepisów Konwencji
Postanowienia nowej polsko-kanadyjskiej Konwencji o unikaniu podwójnego
opodatkowania zostały oparte o aktualną wersję Modelowej Konwencji OECD
w sprawie podatku od dochodu i majątku.

9
Art. 1 Zakres podmiotowy Konwencji:
Konwencja będzie miała zastosowanie do osób fizycznych i osób
prawnych mających miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce,
w Kanadzie lub w obu Umawiających się Państwach. Termin „miejsce
zamieszkania lub siedziba” definiuje art. 4 projektu Konwencji.
Art. 2 Podatki których dotyczy Konwencja
Obowiązująca umowa z 1987 r., wymienia w artykule 2 podatki, do
których znajduje ona w Polsce zastosowanie: podatek dochodowy, podatek
od wynagrodzeń i podatek wyrównawczy. Zmiana w tym zakresie jest
podyktowana dostosowaniem przepisów Konwencji do obowiązującego
stanu prawnego.
Artykuł 2 nowej Konwencji przewiduje, zgodnie z obowiązującym
prawem, iż do obecnie istniejących podatków, których dotyczy konwencja,
należą w Polsce: podatek dochodowy od osób fizycznych i podatek
dochodowy od osób prawnych, zwane dalej podatkami polskimi, natomiast
w Kanadzie: podatki nakładane przez Rząd Kanady na podstawie ustawy o
podatku dochodowym, zwane dalej podatkami kanadyjskimi.
Art. 8 Transport morski i lotniczy
Umowa z 1987 r. przyznaje prawo do opodatkowania dochodów
z transportu międzynarodowego Umawiającemu się Państwu, w którym
znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa. W nowej
Konwencji uzależniono miejsce opodatkowania od miejsca siedziby
przedsiębiorstwa eksploatującego statki morskie lub powietrzne
w transporcie międzynarodowym.
Art. 9 Przedsiębiorstwa powiązane
Umowa z 1987 r. przewidywała w artykule 9 ust. 3 limit czasowy na
dokonanie korekty zysków przedsiębiorstwa w przypadku dokonywania
transakcji z przedsiębiorstwem powiązanym. Z uwagi na fakt, iż 5-letni
limit jest niezgodny z polskim prawem wewnętrznym (przewidującym
w określonych przypadkach możliwość zawieszenia okresu
przedawnienia zobowiązań podatkowych), okres do dokonania korekty
wydłużono do 9 lat. Jednocześnie zastrzeżono, iż limit czasowy nie
znajduje zastosowania w przypadku przestępstwa skarbowego lub

10
umyślnego zaniechania. Z uwagi na polskie prawo wewnętrzne, które
wyklucza możliwość uznania danego postępowania za prowadzone
w sprawie o przestępstwo skarbowe przed prawomocnym wyrokiem sądu,
w punkcie 3 Protokołu do Konwencji stwierdzono, iż w przypadku Polski
określenie „w przypadku przestępstwa skarbowego lub umyślnego
zaniechania” obejmuje również wszelkie sprawy, gdy osoba została
powiadomiona o wszczęciu przeciwko niej postępowania dotyczącego
przestępstwa skarbowego lub umyślnego zaniechania.
Art. 10 Dywidendy
Umowa z 1987 r. przewidywała opodatkowanie dywidend u ródła wg
maksymalnej stawki 15%. W nowej Konwencji obniżono stawkę podatku
u ródła do 5% w przypadku osoby uprawnionej, posiadającej co najmniej
10% kapitału w spółce wypłacającej dywidendę. W pozostałych
przypadkach znajduje zastosowanie stawka 15%.
Art. 11 Odsetki
W przypadku dochodu z odsetek, umowa z 1987 r. przewiduje w art. 11
możliwość opodatkowania odsetek u ródła, podatek w ten sposób
ustalony nie może przekroczyć 15 % kwoty brutto tych odsetek.
Postanowienia nowej Konwencji przewidują utrzymanie opodatkowania
u ródła stawką 10%, wprowadzają również zwolnienie u ródła
w przypadku wypłaty odsetek w związku z pożyczką udzieloną,
gwarantowaną lub ubezpieczoną przez polskie i kanadyjskie instytucje
wspierające eksport, a także w przypadku wypłaty odsetek w związku ze
sprzedażą towarów na kredyt.
Wolne zawody
W nowej Konwencji pominięto artykuł dotyczący „wolnych zawodów”. Dochody,
których opodatkowanie było uregulowane dotychczas artykułem dotyczącym
wolnych zawodów, zostaną opodatkowane według zasad ogólnych odnoszących
się do działalności gospodarczej, które w obowiązującej umowie są uregulowane
w art. 7 lub – w zależności od przypadku – w art. 14 Konwencji (praca najemna).
Art. 14 Praca najemna
Dochód z pracy najemnej zgodnie postanowieniami Art. 14 ust. 1
Konwencji podlega opodatkowaniu w państwie w którym praca jest

11
wykonywana. Ustęp 2 tego artykułu przewiduje wyjątek od tej reguły.
Aby wynagrodzenie zostało zwolnione z opodatkowania, muszą być
spełnione trzy warunki. Pierwszy warunek polega na tym, że zwolnienie
jest ograniczone okresem 183 dni. W obowiązującej umowie w zakresie
spełnienia pierwszego warunku zwolnienia wynagrodzenia
z opodatkowania w państwie wykonywania pracy stosuje się
sformułowanie, według którego okres przebywania w kraju wykonywania
pracy liczący 183 dni nie może być przekroczony w każdorazowym
dwunastomiesięcznym okresie rozpoczynającym się lub kończącym
w danym roku podatkowym. Umowa z 1987 r. przewidywała odniesienie
do roku podatkowego, jednakże zapis ten umożliwiał nadużycia oraz
organizowanie prac w taki sposób, aby unikać opodatkowania.
Artykuł 14 ustęp 3 zawiera również postanowienia dotyczące
opodatkowania pracy najemnej na pokładzie statku morskiego lub
powietrznego eksploatowanego w transporcie międzynarodowym.
Dotychczasowa Umowa przewidywała opodatkowanie takich dochodów
wyłącznie w państwie, w którym znajdowało się miejsce faktycznego
zarządu przedsiębiorstwa wykonującego transport. Takie rozwiązanie
prowadziło do podwójnego nieopodatkowania dochodów polskich
rezydentów zatrudnionych w przedsiębiorstwach kanadyjskich, z uwagi na
postanowienia wewnętrzne prawa kanadyjskiego. Prawo to zezwala
wyłącznie na opodatkowanie dochodów osiągniętych na terytorium
Kanady. Zatem osoby pracujące na pokładach statków morskich lub
powietrznych u kanadyjskiego pracodawcy, np. w relacjach Kanada –
Polska, podlegały opodatkowaniu wyłącznie w odniesieniu do dochodu
przypadającego proporcjonalnie na odcinek wykonywania pracy
bezpośrednio na terytorium Kanady. W celu zapobieżenia podwójnemu
nieopodatkowaniu, wprowadzono zasadę, iż takie dochody podlegają
opodatkowaniu wyłącznie w państwie zamieszkania osoby wykonującej
pracę.
Art. 20 Inne dochody
Artykuł 20 nowej Konwencji wprowadza zasadę, iż dochody nieobjęte
postanowieniami poprzednich artykułów mogą być opodatkowane

12