Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o finansach publicznych

SKUTKI FINANSOWE

1. Gminy
W warunkach 2014 r. projekt spowodowałby obniżenie wpłat ogółem o 41 561 004 zł.
W 2014 r. dostępne było 553 806 372 zł na część równoważącą subwencji ogólnej, z
czego 512 934 016 zł z wpłat gmin do budżetu państwa oraz 40 872 356 zł z
niewykorzystanych środków naliczonych na kwotę uzupełniającą części wyrównawczej
subwencji (art. 20 ust. 9 ustawy o dochodach j.s.t.). Na podstawie art. 21a ust. 2, 3 i 4 ustawy
o dochodach j.s.t. pomiędzy gminy rozdzielono jedynie 452 023 749 zł (w formie części
równoważącej subwencji ogólnej). Pozostałe środki, w wysokości 101 782 623 zł, zasiliły
rezerwę subwencji, o której mowa w art. 36 ust. 4 pkt 1 ustawy o dochodach j.s.t.
Proponowana w niniejszym projekcie zasada, zakładająca przesunięcie środków
nierozdzielonych na podstawie art. 21a ust. 2 i 3 ustawy o dochodach j.s.t. do trzeciego tytułu
części równoważącej dla gmin (przeznaczonego dla gmin o najniższych dochodach)
spowoduje, że środki rozdzielane w ramach tego tytułu znacząco się zwiększą (w warunkach
2014 r. o ok. 43%).
W konsekwencji na poziomie gminnym projekt jest neutralny dla budżetu państwa,
przy czym – ze względu na przesunięcie środków przekazywanych dotychczas do rezerwy, o
której mowa w art. 36 ust. 1 pkt 4 ustawy o dochodach j.s.t. – nie spowoduje obniżenia
dochodów gmin uprawnionych do części równoważącej subwencji ogólnej.

2. Powiaty
W warunkach 2015 r. projekt spowodowałby obniżenie wpłat powiatowych do
budżetu państwa łącznie o 643 341 571 zł (z 1 061 805 262 zł do 418 463 691 zł). Część
równoważąca subwencji ogólnej dla powiatów uległaby obniżeniu do 418 463 691 zł.
Zmniejszenie części równoważącej subwencji oraz zmiana sposobu jej podziału na
poszczególne powiaty prowadzi do konieczności uzupełnienia dochodów powiatów
otrzymujących część równoważącą subwencji. W warunkach 2015 r. łączną kwotę potrzebną
do sfinansowania z budżetu państwa tzw. części korygującej subwencji ogólnej dla powiatów
można oszacować na 438 801 835 zł. Kwota ta jest mniejsza od kwoty zmniejszenia

2 Symulację przeprowadzono w warunkach 2014 r. z powodu braku dostępu do danych na temat podziału części
równoważącej na poszczególne tytuły w 2015 r.
3 Symulacja ma charakter przybliżony ze względu na brak dostępu do odpowiednio aktualnych danych na temat
długości dróg powiatowych oraz dróg krajowych i wojewódzkich na obszarze miast na prawach powiatu.

30
subwencji równoważącej, ponieważ projekt eliminuje otrzymywanie części równoważącej
subwencji przez powiaty dokonujące wpłat.

3. Województwa
W warunkach roku 2015 projekt prowadziłby do zmniejszenia łącznej wysokości
wpłat o 159 329 934 zł. W 2015 r. wpłata Województwa Dolnośląskiego wyniosła 52 423 159
zł. Obowiązywanie rozwiązań zaproponowanych w niniejszym projekcie doprowadziłoby do
jej obniżenia do 33 739 292 zł (a więc o 18 683 867 zł). Gdy chodzi o drugiego płatnika, tj.
Województwo Mazowieckie, to wartości te wynoszą odpowiednio 271 450 469 zł (wpłata w
2015 r.) i 130 804 402 (wpłata przy zastosowaniu metody zaproponowanej w niniejszym
projekcie) – a więc wpłata obniżyłaby się o 140 646 067 zł.
Spowodowałby to konieczność uzupełnienia z budżetu państwa dochodów
województw, otrzymujących część regionalną, w łącznej kwocie 461 174 694 zł, a więc o 162
594 391 zł więcej niż w 2015 r. (w porównaniu z tegorocznym uzupełnieniem z budżetu
państwa dochodów województw – w formie dotacji, o której mowa w art. 70c ustawy o
dochodach jednostek samorządu terytorialnego). Należy podkreślić, że zwiększenie
koniecznego udziału budżetu państwa jest wynikiem nie tylko zmniejszenia wpłat, ale
również zmiany kryteriów podziału części regionalnej subwencji ogólnej dla województw.
Efektem zmiany kryteriów podziału części regionalnej subwencji ogólnej dla
województw jest ponadto zwiększenie kwot należnych Województwu Małopolskiemu i
Województwu Śląskiemu – łącznie o 33 844 760 zł.

4. Podsumowanie
Konsekwencją wejścia w życie niniejszej ustawy będzie potrzeba zaangażowania
środków z budżetu państwa w wysokości ok. 900 mln zł. Należy zaznaczyć, że w obecnym
stanie prawnym – jak stanowi art. 70c ust. 2 ustawy o dochodach j.s.t. – udział budżetu
państwa (adresowany tylko do województw) wynosi 268 mln zł.

31