Rządowy projekt ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo działalności gospodarczej

Bieg terminów przedawnienia nałożenia kary pieniężnej powinno przerywać ogłoszenie
upadłości ukaranego. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo
od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o ukończeniu
postępowania upadłościowego.
Bieg terminu przedawnienia nałożenia kary pieniężnej nie rozpoczyna się, a rozpoczęty
ulega zawieszeniu z dniem:
1) wniesienia skargi do sądu administracyjnego bądź odwołania do Sądu
Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na
decyzję dotyczącą nałożenia kary administracyjnej, a także wniesienia skargi
kasacyjnej od orzeczenia Sądu Apelacyjnego w sprawach dotyczących nałożenia
kary administracyjnej;
2)
wniesienia żądania ustalenia przez sąd powszechny istnienia lub nieistnienia
stosunku prawnego lub prawa;
3)
doręczenia zarządzenia zabezpieczenia w trybie przepisów o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji, jeżeli przepisy odrębne przewidują możliwość
zarządzenia zabezpieczenia.
Termin przedawnienia po zawieszeniu biegnie dalej, od dnia następującego po dniu:
1)
stwierdzenia prawomocności orzeczenia lub ogłoszenia prawomocnego orzeczenia
sądu administracyjnego, a także ogłoszenia prawomocnego orzeczenia w
sprawach, w których właściwy do rozpoznania odwołania od decyzji dotyczącej
nałożenia kary administracyjnej jest Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony
Konkurencji i Konsumentów, jak również oddalenia skargi kasacyjnej lub
uchylenia przez Sąd Najwyższy zaskarżonego orzeczenia w tych sprawach;
2)
uprawomocnienia się orzeczenia sądu powszechnego w sprawie ustalenia istnienia
lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa;
3)
zakończenia postępowania zabezpieczającego w trybie przepisów o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji.
 Odsetki od nieuiszczonej kary pieniężnej
Wprowadzono przepis, na podstawie którego od zaległej administracyjnej kary
pieniężnej nalicza się odsetki za zwłokę jak dla zaległości podatkowej, chyba że
przepisy odrębne stanowią inaczej. Kara winna być uiszczona, o ile przepisy odrębne
nie będą stanowić inaczej, w terminie uwzględniającym przepis art. 130 § 1 k.p.a.,
7

zgodnie z którym decyzja nie podlega wykonaniu przed upływem terminu do
wniesienia odwołania.
 Przerwanie i zawieszenie biegu przedawnienia ściągalności kary pieniężnej
Bieg terminów przedawnienia ściągalności kary pieniężnej powinno przerywać
ogłoszenie upadłości ukaranego. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie
on na nowo od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o
ukończeniu postępowania upadłościowego.
Bieg terminu przedawnienia ściągalności kary pieniężnej nie rozpoczyna się, a
rozpoczęty ulega przerwaniu z dniem:
1)
zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podmiot został zawiadomiony;
2)
doręczenia zarządzenia zabezpieczenia w trybie przepisów o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji.
Termin przedawnienia po każdym przerwaniu biegnie na nowo od dnia następującego
po dniu, w którym:
1)
zastosowano środek egzekucyjny, o którym podmiot został zawiadomiony;
2)
doręczono zarządzenie zabezpieczenia w trybie przepisów o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji.
iv.
Odroczenie, rozłożenie na raty i umorzenie administracyjnej kary pieniężnej
Przepisy w tym zakresie wprowadzono analogicznie do obowiązujących w ustawie –
Ordynacja podatkowa. Organ na wniosek ukaranego w przypadkach uzasadnionych
ważnym interesem ukaranego lub ważnym interesem publicznym może:
1)
odroczyć termin uiszczenia lub rozłożyć na raty administracyjną karę pieniężną;
2)
odroczyć lub rozłożyć na raty zaległą administracyjną karę pieniężną;
3)
umorzyć w całości lub w części zaległości płatności administracyjnej kary
pieniężnej, odsetki za zwłokę.
Umorzenie zaległej administracyjnej kary pieniężnej powoduje również umorzenie
odsetek za zwłokę w całości lub w takiej części, w jakiej została umorzona zaległa
administracyjna kara pieniężna.
Skorzystanie z ulg, o których mowa w niniejszej regulacji, może stanowić pomoc
publiczną albo pomoc de minimis albo de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie, w
8

związku z tym zaproponowano wprowadzenie przepisów na wzór przepisów art. 67b
Ordynacji podatkowej.
v.
Stosunek przepisów k.p.a. o karach administracyjnych do ustaw
szczegółowych
Przepisy k.p.a. o administracyjnych karach pieniężnych nie będą stosowane w
przypadku, gdy w ustawach szczegółowych na mocy przepisów odrębnych
uregulowano zagadnienia dotyczące dyrektyw wymiaru kar administracyjnych,
warunków odstąpienia od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej, udzielenia
pouczenia, terminów przedawnienia nakładania kar administracyjnych lub ich
egzekucji.
Z uwagi na sposób skonstruowania instytucji przedawnienia w ustawie o ochronie
konkurencji i konsumentów, z przedmiotową zmianą k.p.a. powiązana zostanie
odpowiednia zmiana ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, polegająca na
wprowadzeniu do niej regulacji w przedmiocie przedawnienia karalności i ściągalności
kary, odpowiednio skorelowanej z ujętym w niej terminem przedawnienia ścigania
naruszeń prawa ochrony konkurencji.
2) Art. 3 Zmiany w ustawie – Kodeks cywilny (k.c.)
a) Definicja przedsiębiorcy, działalności gospodarczej i konsumenta
Projekt zakłada zmianę k.c. w zakresie definicji przedsiębiorcy i konsumenta
oraz wprowadzenie definicji działalności gospodarczej. Przedsiębiorcą byłaby
osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w
art. 331 § 1, prowadząca działalność gospodarczą. Konsumentem zaś osoba
fizyczna, która dokonuje czynności z przedsiębiorcą w celu niezwiązanym
bezpośrednio z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą. Natomiast
działalność gospodarcza była rozumiana jako działalność prowadzona na
własne ryzyko, działalność zarobkowa lub mająca inny cel gospodarczy, w tym
działalność zawodowa.
W projekcie zaproponowano zmianę definicji konsumenta i zawarcie jej w
art. 4311 k.c. (przy równoczesnym uchyleniu art. 221k.c.). Zmieniono także
definicję przedsiębiorcy zawartą w art. 431 k.c.
9

Jako podstawową cechę przedsiębiorcy w definicji wskazano prowadzenie
działalności gospodarczej na własne ryzyko. Działalność uznawana byłaby za
gospodarczą zarówno w przypadku, gdy byłaby wykonywana zarobkowo, jak i
w innym celu gospodarczym. W definicji w k.c. proponuje się zrezygnować z
wyodrębnienia działalności zawodowej. W nowej definicji działalność
zawodowa zostanie expressis verbis włączona do pojęcia działalności
gospodarczej. A zatem w stosunkach prywatnoprawnych bez znaczenia byłaby
motywacja wykonywania działalności, jak i jej ciągłość czy zorganizowanie. W
związku z tym rozumienie pojęcia „przedsiębiorca” będzie znacznie szersze niż
na gruncie PDG.
Definicja przedsiębiorcy w przepisach k.c. ma istotne znaczenie dla regulacji
stosunków między równorzędnymi podmiotami, jakimi są przedsiębiorca i
konsument, niemniej ich pozycja rynkowa nie jest taka sama. Stąd definicja w
k.c. powinna wyznaczać zakres zastosowania niektórych przepisów kodeksu,
przede wszystkim regulujących obowiązki przedsiębiorcy wobec konsumenta.
Wynika to z przyjętej w kodeksie techniki legislacyjnej, w której pojęcie
konsumenta zostało zdefiniowane przez wskazanie, że dokonuje on czynności z
przedsiębiorcą. W efekcie szersze lub węższe pojmowanie przedsiębiorcy
wpływa na możliwość zastosowania do drugiej strony czynności prawnej
przepisów o ochronie konsumentów. Przepisy te z kolei w przeważającej mierze
stanowią implementację dyrektyw Unii Europejskiej.
Trwały status przedsiębiorcy i cecha zorganizowania jego działalności nie są
wymienione w definicjach konsumenta w aktach UE i nie są warunkiem
zastosowania przepisów o ochronie konsumentów). Przyjęcie odmiennego
rozwiązania groziłoby powstaniem niezgodności prawa polskiego z prawem
europejskim. Obecnie ta zgodność uzyskiwana jest przez wykładnię pojęcia
przedsiębiorcy i użytego w nim pojęcia działalności gospodarczej w sposób
zgodny z prawem UE, co uzasadnia uregulowanie tej kwestii w ustawie.

8) Zob. np. art. 2 pkt 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2011/83/UE z dnia 25 października
2011 e. w sprawie praw konsumentów, zmieniającą dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywę
1999/44/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylająca dyrektywę Rady 85/577/EWG i
dyrektywę 97/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. UE L 304 z 22.11.2011, s. 64).
10

Definicja przedsiębiorcy ponadto powinna być spójna z definicją konsumenta i
opartą na art. 2 pkt 1 dyrektywy 2011/83/UE w sprawie praw konsumentów. W
motywie 17 ww. dyrektywy przyjęto, że „w przypadku umów o podwójnym
charakterze, gdy umowa zawierana jest w celach, które częściowo są związane
z działalnością handlową danej osoby, a częściowo nie są z nią związane, a cel
handlowy jest do tego stopnia ograniczony, że nie jest dominujący w ogólnym
kontekście umowy, a taka osoba również powinna być uznawana za
konsumenta”.
Definicja konsumenta została ponadto rozszerzona na wszystkie czynności (nie
tylko prawne) dokonywane z przedsiębiorcą.
W wyniku proponowanych zmian polegających na włączeniu do definicji
działalności gospodarczej działalności zawodowej, nowelizacji wymagają
art. 429 k.c., art. 805 § 4 k.c. i art. 808 § 5 k.c. Zmiana powyższych przepisów
na celu zapewnienie spójności przepisów k.c. z przyjętą w nim definicją
działalności gospodarczej.
b) Prokura udzielona przez osobę fizyczną prowadzącą działalność
gospodarczą
Proponuje się zmianę art. 1091 § 1 k.c. poprzez wyraźne upoważnienie
przedsiębiorców – osób fizycznych do udzielania prokury, po uzyskaniu wpisu
w CEIDG.
Przepis art. 1091 § 1 k.c. stanowi, że „Prokura jest pełnomocnictwem
udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru
przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i
pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.”.
Sformułowanie „rejestr przedsiębiorców”, w myśl dominującego poglądu) nie
obejmuje CEIDG, co mogłoby oznaczać, że przedsiębiorcy będący osobami
fizycznymi nie są uprawnieni do ustanawiania prokurenta. Niemniej, mając na
uwadze art. 1097 § 4 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że śmierć
przedsiębiorcy ani utrata przez niego zdolności do czynności prawnych nie
powoduje wygaśnięcia prokury, nie powinno się wykluczać możliwości

9) Zob. J. Strzebinczyk [w:] E.Gniewek (red.), Kodeks cywilny, Komentarz, Warszawa 2013, teza 5 do
art. 109¹, s. 264.
11