Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektórych innych ustaw

udzielonego na podstawie przepisów w sprawie bezpłatnych urlopów dla matek
pracujących, opiekujących się małymi dziećmi, innych udzielonych w tym celu urlopów
bezpłatnych, a także okresy niewykonywania pracy przed dniem 8 czerwca 1968 r.
stanowiące przerwę w zatrudnieniu spowodowaną opieką nad dzieckiem:”.
Art. 5. W ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.) w
art. 86 w ust. 1 pkt 14 otrzymuje brzmienie:
„14) osób, o których mowa w art. 3 ust. 2 pkt 1 i 4, których polskie pochodzenie zostało
stwierdzone zgodnie z ustawą z dnia 9 listopada 2000 r. o stwierdzaniu polskiego
pochodzenia i repatriacji (Dz. U. ……….), opłaca szkoła wyższa lub jednostka
organizacyjna prowadząca studia doktoranckie, w której osoby te odbywają lub
będą odbywać studia;”.
Art. 6. W ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z
2012 r. poz. 572, 742 i 1544) w art. 43 ust. 6a – 7 otrzymują brzmienie:
„6a. Rektor uczelni niezwłocznie informuje ministra właściwego do spraw
szkolnictwa wyższego oraz Komendanta Głównego Straży Granicznej o:
1)
przyjęciu na studia cudzoziemców, o których mowa w ust. 3 pkt 2 i 4;
2)
niepodjęciu kształcenia przez cudzoziemców, o których mowa w ust. 3, lub
skreśleniu ich z listy studentów, podając imię i nazwisko, datę urodzenia, adres
stałego zamieszkania, informacje o posiadaniu Karty Polaka.
6b. Rektor przekazuje ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego, w
terminie do 15 stycznia każdego roku, wykazy cudzoziemców, o których mowa w ust. 3
i 4, sporządzone według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku, ze wskazaniem
osób posiadających Kartę Polaka, zawierające: imię i nazwisko cudzoziemca, państwo
zamieszkania, kierunek i rok studiów lub inny rodzaj kształcenia oraz jednostkę

7) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 216, poz. 1367, Nr
225, poz. 1486, Nr 227, poz. 1505, Nr 234, poz. 1570 i Nr 237, poz. 1654, z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 22,
poz. 120, Nr 26, poz. 157, Nr 38, poz. 299, Nr 92, poz. 753, Nr 97, poz. 800, Nr 98, poz. 817, Nr 111, poz.
918, Nr 118, poz. 989, Nr 157, poz. 1241, Nr 161, poz. 1278 i Nr 178, poz. 1374, z 2010 r. Nr 50, poz. 301,
Nr 107, poz. 679, Nr 125, poz. 842, Nr 127, poz. 857, Nr 165, poz. 1116, Nr 182, poz. 1228, Nr 205, poz.
1363, Nr 225, poz. 1465, Nr 238, poz. 1578 i Nr 257, poz. 1723 i 1725, z 2011 r. Nr 45, poz. 235, Nr 73, poz.
390, Nr 81, poz. 440, Nr 106, poz. 622, Nr 112, poz. 654, Nr 113, poz. 657, Nr 122, poz. 696, Nr 138, poz.
808, Nr 149, poz. 887, Nr 171, poz. 1016, Nr 205, poz. 1203 i Nr 232, poz. 1378, z 2012 r. poz. 123, 1016,
1342 i 1548 oraz z 2013 r. poz. 154.

organizacyjną uczelni, w której cudzoziemiec odbywa kształcenie, a także warunki
finansowe kształcenia.
7. Cudzoziemcy, których polskie pochodzenie zostało stwierdzone zgodnie z
ustawą z dnia 9 listopada 2000 r. o stwierdzaniu polskiego pochodzenia i repatriacji (Dz.
U. z 2004 r. Nr 53, poz. 532, z późn. zm.2)), i studiujący w kraju swojego zamieszkania,
mogą być stypendystami, o których mowa w ust. 4 pkt 1.”.
Art. 7. W ustawie z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka (Dz. U. Nr 180, poz. 1280,
z późn. zm. wprowadza się następujące zmiany:
1)
w art. 2 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Karta Polaka może być także przyznana osobie będącej obywatelem jednego z
państw, o których mowa w ust. 2, której polskie pochodzenie zostało prawomocnie
stwierdzone zgodnie z ustawą z dnia 9 listopada 2000 r. o stwierdzaniu polskiego
pochodzenia i repatriacji (Dz. U. z 2015 ……………..)”;
2)
w art. 6 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Posiadacz Karty Polaka lub osoba, której polskie pochodzenie zostało
stwierdzone zgodnie z ustawą z dnia 9 listopada 2000 r. o stwierdzaniu polskiego
pochodzenia i repatriacji, korzysta z pierwszeństwa przy ubieganiu się o pomoc
finansową udzielaną osobom fizycznym ze środków budżetu państwa lub budżetów
samorządów terytorialnych przeznaczonych na wspieranie Polaków za granicą.”;
3)
w art. 13 w ust. 3 pkt 8 otrzymuje brzmienie:
„8) prawomocna decyzja w sprawie stwierdzenia polskiego pochodzenia, wydana
zgodnie z przepisami ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o stwierdzaniu polskiego
pochodzenia i repatriacji.”.
Art. 8. W ustawie z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2013 r., poz.
1650, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1)
w art. 2 dodaje się pkt 3 w brzmieniu:
„3) osób ubiegających się o nabycie obywatelstwa polskiego w drodze repatriacji
i członków najbliższej rodziny repatrianta, w zakresie uregulowanym w ustawie
z dnia 9 listopada 2000 r. o stwierdzaniu polskiego pochodzenia i repatriacji (Dz.
U. …).”;

8) Zmiany tekstu ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 52, poz. 305, Nr 214, poz. 1348 i Nr 216, poz.
1367 oraz z 2011 r. Nr 131, poz. 764.
5) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2014 r., poz. 463 i poz. 1004.

2)
w art. 195 ust. 1 pkt 3) otrzymuje brzmienie:

„jest osobą o polskim pochodzeniu, które zostało stwierdzone na podstawie
ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o stwierdzaniu polskiego pochodzenia i
repatriacji (Dz. U. …) i zamierza osiedlić się na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej na stałe”;
3)
w art. 195 skreśla się ust. 2;
4)
w art. 449 w ust. 2 pkt 13 otrzymuje brzmienie:
„13) rejestrów wniosków, wydanych postanowień i decyzji w sprawach:
a)
o stwierdzenie polskiego pochodzenia,
b)
o wydanie wizy krajowej w celu repatriacji,
c)
o udzielenie pomocy repatriantom ze środków budżetu państwa,
d)
o uznanie za repatrianta”.
Art. 9. Przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 38 ustawy zmienianej w art. 1
zachowują moc do czasu wydania przepisów wykonawczych na postawie art. 38 ustawy
zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
Art. 10. 1. Postępowania w sprawie wydania wizy repatriacyjnej wszczęte i nie
zakończone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy toczą się według przepisów
dotychczasowych.
2. Postępowania w sprawie stwierdzenia polskiego pochodzenia prowadzone na
postawie art. 5 ustawy zmienionej w art. 1 niniejszej ustawy, nie zakończone przed dniem
wejścia w życie niniejszej ustawy, toczą się na podstawie przepisów dotychczasowych.
3. Postępowania w sprawie udzielania pomocy wszczęte i niezakończone przed dniem
wejścia w życie niniejszej ustawy toczą się według przepisów dotychczasowych.
4. Postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt stały prowadzone na
postawie art. 195 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z
2013 r. poz. 1650 ze zm), nie zakończone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy,
toczą się na podstawie przepisów dotychczasowych.
Art. 11. W przypadku ukończenia szkoły wyższej w okresie 12 miesięcy przed dniem
wejścia w życie niniejszej ustawy przez osobę niespełniającą warunku określonego w art. 16
ust. 1 pkt 2 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, termin, o którym
mowa w art. 16 ust. 1 pkt 5 ustawy zmienianej w art. 1, w stosunku do takiej osoby liczy się
od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art. 12. Ustawa wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.

































UZASADNIENIE
1. Aktualny stan prawny i faktyczny w zakresie procedury repatriacyjnej oraz
obowiązująca praktyka organów administracji w zakresie stwierdzania polskiego
pochodzenia.
Ustawa z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 1392) stworzyła
szanse powrotu do Polski tym osobom polskiego pochodzenia, które przed dniem wejścia w
życie ustawy mieszkały na stałe w azjatyckiej części byłego ZSRR. Ustawa definiuje pojęcie
„repatrianta”, jako osoby pochodzenia polskiego, która przybyła do Rzeczypospolitej Polskiej
na podstawie wizy wjazdowej w celu repatriacji z zamiarem osiedlenia się na stałe – art. 1
ust. 2 ustawy, jednocześnie przesądza o tym, że osoby te nabywają obywatelstwo polskie z
mocy prawa, w chwili przekroczenia granicy państwa Polskiego – art. 4 ustawy. Repatrianci
wraz z uzyskaniem obywatelstwa polskiego są uprawnieni do wskazanych w ustawie
świadczeń ze strony państwa.
Zasady stwierdzania polskiego pochodzenia reguluje ustawa o repatriacji, która przesądza, że
organem właściwym do wydania decyzji w sprawie stwierdzenia polskiego pochodzenia
wnioskodawcy jest konsul. Przesłankami polskiego pochodzenia zgodnie z art. 5 ust. 1
ustawy o repatriacji są:
•
Deklarowanie polskiej narodowości przez wnioskodawcę.
•
Posiadanie co najmniej jednego z rodziców lub dziadków albo dwu pradziadków
narodowości polskiej.
•
Związek z polskością, wykazywany w szczególności przez pielęgnowanie polskiej
mowy, polskich tradycji i zwyczajów.
Warunki te muszą być spełnione łącznie.
Natomiast ustawa z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka (Dz. U. z 2014 r. poz. 1187)
przejęła z ustawy o repatriacji zapisy dotyczące stwierdzania polskiego pochodzenia i
dodatkowo wprowadziła nowe przesłanki uprawniające konsula do wydania przedmiotowej
Karty (np. działalność w organizacjach polonijnych). Jednocześnie decyzja o przyznaniu
Karty Polaka nie oznacza nabycia polskiego obywatelstwa ani stwierdzenia polskiego
pochodzenia w rozumieniu odrębnych przepisów.
Organem, który weryfikuje polskie pochodzenie wnioskodawców zarówno w postępowaniu o
wydanie Karty Polaka, jak i w procedurze repatriacyjnej jest konsul. Polskie pochodzenie
stwierdza także wojewoda w sytuacji, gdy rozpatruje wniosek w przedmiocie udzielenia
zezwolenia na osiedlenie się na podstawie art. 52 ust. 5 w związku z art. 8 ust. 2 Konstytucji