Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz niektórych innych ustaw

Krajowy Rejestr Karny oraz właściwe organy, a zatem nie ma przepisu
upoważniającego do przekazywania takich informacji przez sądy upadłościowe. W
związku z powyższym została dodana regulacja umożliwiająca dokonywanie z
urzędu wpisu przez te sądy. Na podmioty wymienione w ust. 5 nałożono również
obowiązek informowania nie tylko o orzeczeniu zakazu, ale również o:
– zatarciu skazania,
– wykonaniu środka karnego,
– przywróceniu terminu do zaskarżenia orzeczenia wpisanego do CEIDG,
– uchyleniu takiego orzeczenia z uwagi na wznowienie postępowania lub kasację
wyroku,
– stwierdzeniu nieważności orzeczenia odnotowanego w CEIDG.
Obecnie żaden przepis nie reguluje, jaki organ/podmiot ma informować CEIDG o
zaistnieniu powyższych sytuacji związanych z orzeczonym wcześniej zakazem,
zgłoszonym już do CEIDG przez właściwy sąd lub Krajowy Rejestr Karny.
14) Art. 1 pkt 13 projektu – zmiana w art. 32 ustawy SDG polega na ograniczeniu
zakresu danych podawanych przez przedsiębiorcę we wniosku o zmianę wpisu w
przedmiocie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. Dotychczasowy
przepis wymaga, aby wniosek o zmianę wpisu w ww. zakresie zawierał, oprócz
danych identyfikacyjnych przedsiębiorcy i ewentualnie spółek cywilnych, których
jest stroną, także jego wszystkie adresy wykonywania działalności gospodarczej. Jest
to zupełnie zbędne i utrudnia wypełnienie wniosku. W związku z tym proponuje się
usunięcie wymogu podawania w tym wniosku danych wymienionych w art. 25 ust. 1
pkt 5 ustawy SDG.
Z kolei zmiana art. 33 ustawy SDG ma na celu dostosowanie zasady domniemania
prawdziwości danych wpisanych do CEIDG do terminologii ustawy. Obecnie w art.
33 ustawy SDG użyto sformułowań niewystępujących w innych przepisach:
„wniosek o sprostowanie wpisu” oraz „wniosek o uzupełnienie wpisu”. Ponadto
przepis ten nie zawiera najważniejszej przesłanki, z punktu widzenia funkcji
informacyjnej CEIDG, to jest nieprawdziwości czy też nieaktualności danych. W
związku z tym proponuje się zmianę art. 33 ustawy SDG na wzór przepisu
regulującego podobną kwestię w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze
19
Sądowym (art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze
Sądowym).
15) Art. 1 pkt 14 projektu – dodany do ustawy SDG art. 33a reguluje kwestię doręczenia
przez Ministra Gospodarki pism przedsiębiorcy wpisanemu do CEIDG. Zgodnie z
zaproponowanym przepisem doręczenie pism następuje wyłącznie na adres do
doręczeń podany we wpisie do CEIDG. Jeżeli przedsiębiorca nie dokona zmiany
wpisu do CEIDG w przypadku zmiany adresu do doręczeń, doręczenie pisma pod
dotychczasowym adresem ma skutek prawny. Adres do doręczeń zawarty we wpisie
w CEIDG powinien być adresem, na który doręczenie przedmiotowych pism będzie
prawnie skuteczne.
16) Art. 1 pkt 15 lit. a projektu – zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy SDG dane zawarte w
CEIDG nie mogą być z niej usunięte, a wykreślenie wpisu nie oznacza usunięcia
danych. Problemy pojawiają się w przypadku zatarcia skazania. Oznacza to, że
informacja o osobie, wobec której orzeczono wyrok karny, który uległ np. zatarciu,
nie jest już dostępna w Krajowym Rejestrze Karnym, a ciągle widnieje w CEIDG.
Sytuacja ta wymaga pilnego rozwiązania. Nowelizacji podlega więc przepis art. 34
ust. 1 – przez rozszerzenie zastrzeżenia na przypadki określone w przepisach prawa,
a nie w ustawie, jak jest obecnie (powołanie się na ustawę odnosi się tylko do ustawy
SDG, nie obejmie zaś przypadków wynikających z innych przepisów, takich jak
np. zatarcie skazania).
W art. 1 pkt 15 lit. b projektu – zmiany w zakresie art. 34 ust. 2 ustawy SDG
polegają na usunięciu przesłanek wykreślenia przedsiębiorcy z CEIDG z urzędu
określonych w pkt 1, 1a i 3 – to jest w przypadku:
– gdy prawomocnie orzeczono zakaz wykonywania działalności gospodarczej przez
przedsiębiorcę (uchylenie tej przesłanki zostało wyjaśnione w lp. 6 załącznika do
pkt 4 uzasadnienia),
– wpisania do rejestru przedsiębiorców jednoosobowej spółki kapitałowej powstałej
wskutek przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującą we
własnym imieniu działalność gospodarczą,
– niezłożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności
gospodarczej przed upływem okresu 24 miesięcy od dnia zawieszenia
wykonywania działalności gospodarczej.
20
Minister Gospodarki, wydając z urzędu decyzję o wykreśleniu przedsiębiorcy z
powodu przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w jednoosobową
spółkę kapitałową, nie przeprowadza postępowania wyjaśniającego (nie rozstrzyga
jakichkolwiek wątpliwości w tym zakresie). Czynność ta powinna zatem odbywać
się w drodze dopisywania informacji przez Krajowy Rejestr Sądowy na podstawie
art. 31 ust. 4 ustawy SDG, a nie w drodze decyzji Ministra Gospodarki – po
dopisaniu informacji przez Krajowy Rejestr Sądowy przedsiębiorca wykreśli się na
własny wniosek, zaznaczając odpowiednią opcję na formularzu. Obecnie przepis
wymaga, aby wykreślenie z CEIDG przedsiębiorcy, który zawiesił wykonywanie
działalności gospodarczej na dłużej niż 24 miesiące, dokonywało się na mocy
decyzji administracyjnej wydawanej przez Ministra Gospodarki. Rozwiązanie takie
jest nieefektywne oraz powoduje, że co miesiąc, kilka tysięcy wpisów kwalifikuje się
do wydania decyzji przez Ministra Gospodarki o wykreśleniu przedsiębiorcy z
CEIDG. W systemie CEIDG wpisy te opatrzone są informacją o podleganiu
wykreśleniu z urzędu. Ponieważ przesłanka do wykreślenia jest nieodwracalna i
istnieje nawet wówczas, jeżeli przedsiębiorca chce wykonywać działalność
gospodarczą, wpis tego przedsiębiorcy oczekuje w „kolejce” do wykreślenia, a
przedsiębiorca chcący wykonywać działalność musi jak najszybciej złożyć wniosek
o wykreślenie samodzielnie i wpisać się od nowa albo czekać kilka miesięcy na
wydanie decyzji przez Ministra Gospodarki. Dlatego też wykreślanie przedsiębiorcy
w takiej sytuacji powinno odbywać się w drodze czynności materialno-technicznej,
nie później niż w terminie 7 dni po zapadnięciu daty upływu maksymalnego okresu
zawieszenia, bez żadnych środków odwoławczych. Przedsiębiorca, który uchybi
temu terminowi (nie złoży wniosku o wznowienie w ciągu 2 lat od dokonania
zawieszenia), będzie mógł dokonać wpisu do CEIDG ponownie, o ile podejmie
decyzję o ponownym wykonywaniu działalności gospodarczej.
17) Art. 1 pkt 15 lit. c projektu – zmiana polega na dodaniu ust. 4–8 w art. 34 ustawy
SDG.
Dodany przepis ust. 4 umożliwi korzystanie przez Ministra Gospodarki z danych
zawartych w rejestrze PESEL na potrzeby prowadzonego postępowania
administracyjnego. Należy stworzyć wyraźną podstawę do korzystania z tych
danych, ponieważ Minister Gospodarki weryfikuje dane w tym rejestrze w ramach
prowadzonych postępowań administracyjnych, np. w zakresie zweryfikowania
21
informacji o zgonie czy też w zakresie adresu zamieszkania/zameldowania, jeżeli
przedsiębiorca nie odbiera korespondencji z adresów wskazanych we wpisie.
Obecnie uprawnienie Ministra Gospodarki w tym zakresie jest niedoprecyzowane. W
ust. 5 zawarto przesłanki, których wystąpienie będzie skutkować wykreśleniem
przedsiębiorcy z CEIDG. Czynność ta będzie odbywała się automatycznie, a nie w
drodze decyzji administracyjnej Ministra Gospodarki. Zgodnie z nowym przepisem
CEIDG wykreśli przedsiębiorcę:
– w przypadku niezłożenia wniosku o wpis do CEIDG informacji o wznowieniu
wykonywania działalności gospodarczej przed upływem 24 miesięcy od dnia
zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej,
– gdy w CEIDG została zgłoszona informacja o prawomocnym orzeczeniu zakazu
prowadzenia działalności gospodarczej, z wyłączeniem orzeczenia zakazu
prowadzenia określonej działalności gospodarczej,
– po wprowadzeniu do systemu informacji o zgonie przedsiębiorcy.
Według dodawanego ust. 6 do powyższych czynności nie będzie miał zastosowania
k.p.a., a zatem przepis ten przesądza, że czynności te będą miały charakter
materialno-techniczny.
Także regulacja przewidziana w dodawanym ust. 7 przesądza, że w sposób
materialno-techniczny będą usuwane z CEIDG informacje, o których mowa w art. 25
ust. 1 pkt 16–18 ustawy SDG, po otrzymaniu informacji, o których mowa w
nowelizowanym art. 31 ust. 6 i 7 ustawy SDG, a także po upływie okresu, na jaki
orzeczono zakaz prowadzenia działalności gospodarczej zgłoszony do CEIDG przez
sąd upadłościowy na podstawie art. 31 ust. 5 pkt 1. W ust. 8 uregulowano z kolei
kwestię przekazywania informacji do innych rejestrów o wykreśleniu przedsiębiorcy
z CEIDG na podstawie ust. 5. Obecnie wykreśleń z powodu wymienionych w ust. 5
przesłanek dokonuje Minister Gospodarki i to on obowiązany jest na podstawie
art. 36 do przekazywania informacji o wykreśleniu do innych rejestrów. Po
nowelizacji będzie to następować niezwłocznie, automatycznie przez ST CEIDG, nie
później niż następnego dnia roboczego po dniu, kiedy dany rejestr dopisał „swoje”
dane z urzędu lub dokonał ich zmiany.
Obecnie przepisy ustawy SDG przewidują, iż w przypadku stwierdzenia przez
Ministra Gospodarki zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej przez
22
przedsiębiorcę, np. z powodu zgonu, przedsiębiorca w CEIDG podlega wykreśleniu
w drodze decyzji administracyjnej Ministra Gospodarki. Rozwiązanie takie, co do
zasady słuszne, nie rozróżnia jednak sytuacji, w których wykreślenie jest wynikiem
czynników nieodwracalnych. Wykreślenie zmarłego przedsiębiorcy jest w praktyce
stwierdzeniem obiektywnego faktu, który wywołał nieodwracalne skutki. W takiej
sytuacji system CEIDG powinien na podstawie uzyskanych informacji z systemu
ewidencyjnego ludności dokonywać wykreślenia przedsiębiorcy z CEIDG
niezwłocznie w drodze czynności materialno-technicznej. Natomiast w pozostałych
przypadkach stwierdzenia przez Ministra Gospodarki, np. dokonania wpisu z
naruszeniem przepisu prawa, czy też trwałego zaprzestania wykonywania
działalności
wykreślenie
będzie
nadal
następować
w
drodze
decyzji
administracyjnej, od której przysługuje ewentualnie wniosek o ponowne rozpatrzenie
sprawy.
Analogiczne rozwiązanie należy przyjąć w art. 73 ustawy SDG (art. 1 pkt 23
projektu), w zakresie wykreślania przez organy działalności regulowanej wpisów
zmarłych przedsiębiorców.
18) Art. 1 pkt 16 projektu – zmiana polegająca na dodaniu w art. 35 ustawy SDG ust. 1a,
2a i 2b umożliwi wykreślenie z urzędu przedsiębiorcy z CEIDG, jeżeli mimo
wezwania Ministra Gospodarki do dokonania odpowiedniej zmiany wpisu w zakresie
adresu, o którym mowa w art. 25 ust. 1 pkt 5 ustawy SDG, dotyczącego
nieruchomości, do którego nie posiada tytułu prawnego, przedsiębiorca nie dokona
takiej zmiany. Na wniosek osoby, której dane adresowe zostały dopisane do CEIDG
bez tytułu prawnego do nieruchomości, której adres dotyczy, po dokonaniu ww.
wykreślenia, dane te nie będą publikowane w CEIDG (uzasadnienie tych zmian
również w ppkt 2 tej części uzasadnienia str. 8–10).
Brak uregulowania tego zagadnienia w przepisach powoduje posługiwanie się
dowolnymi adresami bez wiedzy i zgody uprawnionych podmiotów, często też z
naruszeniem bądź w celu naruszenia przepisów prawa. Osoby, których adresem
bezprawnie się posłużono i opublikowano w CEIDG, powinny mieć możliwość
zażądania niepublikowania tych danych. Pomimo prawomocnej decyzji wobec
nieuczciwego przedsiębiorcy i wykreślenia go z CEIDG, dane dotyczące adresu nie
będą całkowicie usuwane (chociażby ze względu na cele dowodowe w
23